heb op de vergadering vain Ihet Hoofdbe
stuur van de Z. L. M. inzake de bescherming
van die suikerinidlustird.e.
Gaarne zou ik naar aanleiding daarvan
mijn standpunt te dezer zalke nader uiteten-
zetten, en Ik twijfel er niet aam, dat U mij
daartoe de gelegenheid zult willen geven in
Uw blad'.
Toen die kwestie der bescherming van de
suikerindustrie aan de orde kwam, is getracht
door bet maken vaan een productiekosten-
bertekening een inzicht te krijgen omtrent de
rentabiliteit van den bietenvexbouw.
iDlat dleze renrtabdliteitsberekening zich
moest aanpassen aan de toestanden zooals
dlie wierkelijk zijn, spreekt van, zelf.
Uit de vooridradhit, die de heer Wel'leman
voor de Hollaindsche Maatschappij van
Landbouw beeft gehouden, is reeds geble
ken, dlat in de berekening een pacht veron
dersteld' wordt van 160,per hectare.
Dit bedrag, dat inderdaad hoog is, verdient
een nadere toelichting. Bij de productie
kosten berekening zijn alle kosten per hec
tare zaaiemsveld berekend. Voor die pacht
wend aangenomen een bedrag van ƒ145,
per HA kadastraal. Als man gemiddeld
aanneemt, dat het verschil tusschen de ka
dastrale oppervlakte en de oppervlakte
zaaitensveld 10 a 11 bedraagt, komt men
inderdaad op het bedrag van 160,,dat
voor pacht werd aangenomen.
Ben pacht van 145,als gemiddélldie is
zeker niet in strijd met de huidige omstan
digheden.,, vooral alls men in aanmerking
neemt den boogen prijs waarvoor de grond
nog steed's wordlt verkocht.
Uit het bovenstaande mag dan ook naar
mijn meening worden geconcludeerd, dat de
opgiestel'de pradiuctiekosten-berekening be
antwoordt Jaan de huidige omstandigheden,
en dat het beoogde doel dan ook daarmee
wordt bereikt, nl. dat zij een inzicht geeft in
den tegenwoordig,en toestand van den sui-
kerbietenverbouw.
Tegen deze btenekening is bezwaar ge
maakt, juist omdat de pacht, zooais 'die wer
kelijk is, in rekening werd gebracht. Ik per
soonlijk arken, dat dit bezwaar jiuist is. in
dien door evemtueele bescherming der sui
kerindustrie de boer in de gelegenheid zou
worden gesteld een te hooge pacht te blijven
betalen, zou idaandoor een ongezonde toe
stand bestendigd worden, en ook ik zou
daarvoor niet te vinden zijn.
De vraag is dus welke pacht men als nor-
maal moet ibaschauiwten om een rtenltahfli-
teltsberekening op te stellen. De heer Lou-
wes, en met hem vele anderen, hebben als
standpunt dienaangaande ingenomen, dat als
pacht moet geldeni het bedrag dat voor den
eigenaar overblijft, nadat de pachter zich
eeti behoorlijk bestaan heeft verworven.
Hoewel ik tegen iddt standpunt ook bezwaren
zou kunnen, opperen, heb ik getracht om,
daarvan uitgaande, en aan 'de hand van de
'indexcijfers der landbouwproducten een op
lossing te vimdén, wat men dan wel als nor
male pacht beschouwen, kan.
Mijn redeneering 'is nu aldus geweest:
Voor den oorlog gaf het landbouwbedriif
voor den, pachter eten behoorlijk bestaan. Als
de 'indexcijfers van de landbouwproducten
thans gestegen zijn tot b-v. 148 (zooals het
laatste nummer der Verslagen en Mededee-,
ling-en van de Directie van. den Landbouw
vermeldt), en de productiekosten tot een
zelfde bedrag, dlan moet ook thans het land
bouwbedrijf een behoorlijk bestaan opleve
ren en, zou voor een normale pacht hetzelfde
indexcijfer kunnen gelden.
Breng ik nu in een rentabiiilitei'ts-bereke-
ning deze normale ipacht (in dit geval dus
148*
jqq maal de pacht van voor den oorlog)
dn rekening en blijkt dan, dat de cultuur dan
nóg niet rendlabel is, dan moet tot uiting
komen welke wijzigingen in de omstandig
heden de oorzaak daarvan zijn.
Bij de bietencultuur springt dan direct in
het oog, idat aan de éénenkantide lage suiker
prijs, veroorzaakt door de bescherming in
het buitenland, en aan den anderen kant de
hooge arbeid'sloonen (index 204) d'e hoofd
oorzaken der geringere rentabiliteit zijn.
Andere prodluclten hebben, een 'honger index
cijfer dian suiker en vereischen minder ar
beidsloon, en, zijn daardoor wel in staat de
„normale" pacht te betalen. Bij de beoor-
deeüing van hetgeen de pacht bedragen mag
of kan, spelen, de indexcijfers van de land-
bouwipnoducten, natuurlijk naast die der pro
ductiekosten, wel degelijk een rol, en wan
neer ik deze cijfers te hulp heb geroepen
om een grondslag te krijgen ter berekening
van hetgeen als „normale" pacht beschouwd
moet worden, dlan plaats .ik mij in ieder ge
val op een meer reeële basis dan de heer
Louwes, die het volgende schrijft:
Ik ben, te meer overtuigd, dlat mijn uit
gangspunt niet zoo onjuist is als de heer
Louwes het wil dtoen voorkomen, omdat de
feiten een aanduiding in dezelfde richting
geven,, althans in Zeeland. Die suikerbieten
teelt wordt ingekrompen en als de omstan
digheden zich ontwikkelen zooais zij zich
laten aanzien, dan durf ik den heer Louwes
te verzekeren, dat de verbouw van suiker
bieten in 1927 nog meer zal verminderen
dian thans reeds het geval is.
De suikerprijs moet zoodanig zijn, dat de
meerdere 'arbeaidteaanwending die voor de
suikerbietenteelt venaischt wordt ten1 op
zichte van andere gewassen betaald kan
worden. En in normale omstandigheden, is
dat ook altijd het geval geweest. Maar de
bescherming in het buitenland is oorzaak,
dat de verhouding in de normale omstandig
heden verbroken is. Andere producten kun
nen de „normale" pacht nog opbrengen bij
een indexcijfer, waarbij de bietencultuur dat
niet meer kan. En de heer Louwes zal mij
toegeven, idlat aan de arbeidsloonen ten
plattelaridle bezwaarlijk kan worden getornd.
Het is 'dan ook mijn pertinente overtui
ging, dat de hooge pacht, die de bestrijders
zoo dikwijls op den voorgrond stellen, .niet
de oorzaak is van de tegenwoordige moei
lijkheden.
Nu kan men wel het standpunt innemen,
dat de Zeeuiwsdhe boeren en andere bieten
verbouwers maar andere gewassen' moeten
gaan telen, dat de bietencultuur maar moet
verdwijnen, maar dan moet men de conse
quenties aanvaarden, die reeds zoo dikwiils
naar voren zijn gebracht: stopzetten der fa
brieken, werkeloosheid onder de daaraan
verbonden arbeiders en beambten, kapitaals-
verlies van de eigenaren der fabrieken,
vermindering van de inkomsten der trans-
porbmiidldelen en. aanmerkelijke aantasting
van de bestaansmogelijkheid van den land
arbeider iin d'e bdetemverbouwende streken.
U, mijlnheer de Redacteur, dankzeggend
voor de verleende plaatsruimte,
Hoogachtend,
J. M. VAN BOMMEL VAN VLOTEN.
TUINBOUW.
CURbUS IN SORTEEREN EN VER
PAKKEN VAN FRUIT TE ZiüRIKZKE.
Op Woensdag 3 November werd ,de eind-
les gehouden van den te Zierikzee gehouden
verpaidcingisoursus. Deze was aangevraagd
door de Tuinbouwvereeniging Schouwen-
Duiveland met steun van dé V er. van Oud-
ieerlingen van vroeger gehouden cursussen,
terwijl de lessen werden gegeven door den
heer C. O. J. Hendrikse.
Evenals vorig jaar bleek de deelname en
belangstelling van de zijde der telers groot
en te meer stemt dit tot voldoening, dajTr dit
geen cursus is, die door den onderwijzer of
consulent werd georganiseerd, doch een die
voortkwam uit de belangstelling der telers
zelve.
In totaal zijn 10 lessen van .twee uur ■-.p-
geven,, waarvan één theoretisch door den
teijksöuinbouwconsulent, één in een boom
gaard, teneinde het plukken en bewaren der
vruchten te demonstreeren, terwijl de ove
rige lessen zijn besteeld aan het sorteeren en
inpakken van Iter veiling aangevoerd fruit,
daartoe welwillend door de verschillende
telers beschikbaar gesteld. Op de laatste les
wand ter demonstratie nog wat fruit inge
pakt in een gewone vedingSkist en in de
Ëngelsche exporitkist, terwijl door den on
derwijzer voortdurend vragen werden ge
steld, teneinde de belangstellenden, die aan
wezig waren, te doen hooren, wat 'het onder
wijs heeft omvat.
Aan veertien deelnemers werd door den
Rijkstulnbouwconsulenlt het diploma uitge
reikt met een woord van dank aan de be
sturen der Viereenigingen en aan den onder-
wijeer voor al hetgeen zij in het belang van
den cursus hadden gedaan, terwijl hij de
hoop uitsprak, dat het geleerde ook in pcac-
tijk zal worden gebracht.
donder eenigen twijfel heeft deze cursus
niet alleen de belangstelling voor de fruit
teelt weer vergroot, doch hij zal er ook toe
bijdragen, dat, hetgeen men. op dat gebied
gaat ondernemen, ook in de gewemstihte
richting gebeumt. Terecht maakt men zich
wel eens bezorgd over de unitbreildii.rig die er
de laatste jaren plaats vindt en men vraagt
zich af of er ten slotte wel .een kooper 'te
vindien zal zijn voor de toekomstige produc
tie. Vooral in landbouwerskring,en vergeet
men echter, ,dat men in den tuinbouw er "zelf
zoo verbazend veel aan doen kan of er een
afzeogemed zal zijn en het geheeüe vraagstuK
afhankelijk gesteld kan worden van de mate,
waarin de telers genegen, zijn een product
af te leveren, waaraan behoefte bestaat.
Reeds verschildende jaren wordt hierop de
aandacht gevestigd en al wordt de belang
stelling levendiger, toch mogen we niet on-
bez'orgid de toekomst tegemoet zien .en ma,r
ïcaim afwachten hoe het loopem zal. We
hebben wel degelijk de vraag onder de oog en
te zien, en dit geldt in het bijzonder voor de
veilingen, of de wijize, waarop het product in
den handel wordt gebracht, wel geschikt is
om de groote hoeveelheden Qaps Favourite,
Pree ace de Trevoux, Beurre Hardy, enz',
zoodanig te verkoopen, dlat ze een loomemden
prijs opbrengen. En wanneer we dan den
ken. aan hetgeen er dezen zomer op de vei
lingen plaialts vond, n.1. dat het aanbod nu
reeds de vrlaag overtrof, terwijl toch niet ge
zegd kon. worden, idlat er meer peren waren
gereefd dan er door den consument gebruikt
konden worden, dan komt zeer sterk de
vraag naar voren of het systeem van ver
koop wel aan de te stellen eischen voldoet.
De teler klaagt, dat hij wegens te overvloe
d gen aanvoer op de veilingen geen prijs
maakt en dé consuimenit klaagt, dat hij in een
jaar van. overvioedligen perenoogst toch nog
geen goed product tegen een behoorlijken
prijs kan krijgen. We mogen 'dan ook uit den
lagen prijs, die aan den teler betaald worrit,
niet de conclusie trekken, dat er teveel peren
zijn geteeld, dbah het ligt veel meer voor de
hand de fout te zoeken bij de wijze, waarop
het fruit in, den handel wordt "efaraëht.
Vooral voor .Zeeland is deze kwestie van
zeer veel belang, omdat men hier fruit plant
om meer opbrengst van zijn grond ite maken
coor aanwending van meer kap»taal en ar
beid. Er mag dan ook geen middel onbe
proefd! blijiveni, dlat, ook al kost het geld en
moeite, tot een boogeran prijs kan leiden.
De tuinbouw nadert in dit opzicht de in
dustrie waar het verkoopen van het product
een zeer belangrijk onderdeel van het be
drijf is, en de geheeüe kwestie waar het om
diraait Is, dat men iets voortbrengt dat vol
doet aan de eischen van het afzetgebied dat
men wenscht, en wanneer we nu de eischen
omhoog zoen gaan ,dlam moet men als produ
cent in alle opzichten ook medegaan.
Deze cursussen in sorteeren en verpakken
vormen voor dit vraagstuk een 'heelen steun,
omdat daar die memschen worden gevormd,
die .tenslotte de maatregelen, die te zijner tijd
door de veilingen worden getroffen, in prac-
•tijk moeten brengen, terwijl bovendien wat
contact ontstaat üussüh'di -de verschil
lende telers, wat de weg tot meerdere samen
werking en organisatie opent.
Te Krabbendijke wierden dit jaar ook
reeidis een. 'dertiental diploma's uitgereikt
■terwijl nog cursussen, In gang zijn te Middel
burg, Baarland, Wiiihehninapolider, Oude-
lande en niet te vergeten Kapelle, waar be
halve een cursus voor jongens, ook een ver-
pa:-: king scumsus voor meisjes is geopend en
wel uitgaande van de vediingtsvereeniginq.
Hat blijkt n.1., dat ook in omis land wat hét
sorteeren en verpakken van fruit betreft, de
vrouw een even belangrijke rol zal gaan
spelen als zij da t r eeds dn het 'buitenland .dloet.
Er waren dan ook direct een zestiental
dames bereid aan dezen cursus deel te ne
men en het mooie is, dat het ook leerlingen
zijn, .die het geleerde later in practijk kunnen
br ïgien, ornaat zij dn taiinbedrij'ven werk
zaam zijn en dus niet uit een oogpunt van
amu'sement dezen cursus medemajien.
Er kan met niet genoeg nadruk op gewe
zen worden, dat de fruitteelt in Zeeland al
leen kam brengen wat men er van verwacht
wanneer men ook alle krachten inspant er
iets van terecht te brengen, en daarom is het
noodzakelijk, dlat men ook profiteert van de
gedegenheid, die er bestaat zich meerdere
kennis over dezen teek te verschaffen,
„Er is een grens waar beneden de pacht
waarde van goede gronden, met het oog op
ons algemeen welzijn, en op groote compli
caties met hypotheken e.d., eigenlijk niet
moet dialen. Waar die grens ligt moet ieder
voor zich zelve uitmaken."