No 4240 Vrijdag 24 Maart 1939 53ste Jaargang
Nieuwsblad voor Oost Zoeuwsch- Vlaanderen Verschijnt eiken Vrijdag
ZeeuwsGh-Vlaanderen en de
Jaarbeurs.
Een PaasGhei voor het
zwakke kind.
Kunstavond te Zelzate
Paus Pius XII en de film
Het nut van handenarbeid.
de uitzet.
door den Weleerw. Heer Dr. A. Stubbe
De Coloradokever
DE ZEEUWSCHE KOERIER
Bevat het voornaamste nieuws uit de Provincie, Binnen- en Buitenland, Wetenswaardigheden voor de Huisvrouw,
Kerknieuws, Burgerlijke Standen, Hoog- en Laagwatergetij, Lichten op, Anecdoten enz. enz.
Abonnementsprijs voor Oost Z.-Vlaanderen f 1.50 p. j. of 15 ct. per maand. Franco p. p. f 1,75 p. j. Abonné's ontvangen gratis ons Algemeen Advertentieblad voor O. Z.-Vlaanderen en kunnen zich
door bijbetaling van slechts 50 ct. p. j. tevens abonneeren op het officieel Raadsverslag van Sas van Gent. Zetel: SAS VAN GENT. TELEF. 15 (doorverb.) POSTREKENING 52419
(Slot)
Indien een van onze haastige en op
pervlakkige jongeren er toe gebracht
kan worden zich in zijn vrijen tijd te
gaan toeleggen op handenarbeid, dan is
een groote verandering in zijn levens
houding mogelijk en wel een verande
ring ten goede.
Het zou pedant zijn, te meenen, dat
hiermede nu werkelijk de algeheele op
lossing is gevonden; zooals reeds eerder
betoogd, zijn er daarvoor te veel andere
factoren van soms zeer uiteenloopenden
aard, die hun invloed doen gelden. Dit
neemt echter niet weg, dat hetgeen wij
hierboven naar voren brachten, toch
juist is. Het eenige, dat noodig is, is tijd
en een aantrekkelijk, boeiend onder
werp om mede te beginnen. Gelukkig
is op dit gebied reeds veel bereikt en
ook hier hebben jeugdvereenigingen
reeds veel goeds verricht. Dat het besef
daarvan ook in onderwijs- en andere
kringen, die hun invloed ten goede
kunnen aanwenden, is doorgedrongen.,
blijkt wel uit het feit, dat aan het
scheppen van mogelijkheden voor
handenarbeid vooral den laatsten tijd
veel aandacht wordt besteed. In dit ver
band mogen vooral genoemd worden de
pogingen, om den modellenbouw te be
vorderen. Dat deze pogingen niet zon
der succes blijven, is wel duidelijk be
wezen door de groote belangstelling, die
in alle lagen der Maatschappij bleek te
bestaan voor het model van het m.s
„Oranje", dat het vorige jaar door he*
Nationaal Comité Bouw Scheepsmodel
len werd uitgebracht, welke belang
stelling voor dit Comité aanleiding was
den modellenbouw te blijven propa-
geeren en hiertoe de Vereeniging Bouw
Scheepmodellen op te richten. Deze Ver
eeniging heeft inmiddels een nieuw
scheepsmodel gebracht en wel van een
zeilend jachtmodel, genaamd „De
Kemphaan".
Het aantal onderwerpen, dat gekozen
kan worden om met de handen te ver
vaardigen, is legio. Een enkele blik in
het maandblad „De Modelbouwer", dat
aan modelbouwers aanwijzingen geeft
omtrent de te volgen werkwijze enz.,
kan ons hiervan overtuigen. Een van de
allermooiste werkstukken, dat gekozen
kan worden om er met animo aan te
werken, is echter wel het Scheepsmodel.
Het behoeft niet te moeilijk, noch te ge
makkelijk te zijn. Het vereischt weinig
ingewikkelde of dure gereedschappen.
Reeds met eenvoudige hulpmiddelen,
waarover in bijna ieder huisgezin wordt
beschikt, is een fraai geheel tot stand
te brengen, hetzij om als „show-model"
te dienen, in welk geval het een natuur-
getrouwde nabootsing is van een be
staand schip, dan wel als „prestatie
model", waarbij weliswaar zqoveel mo
gelijk de bestaande scheepsvorm wordt
aangehouden, doch dat in verband met
het gebruik toch zekere afwijkingen zal
vertoonen.
Het spreekt vanzelf, dat bij den
handenarbeid een leidraad noodig is,
wil deze zijn doel kunnen bereiken en
die voldoening geven, die met het pro-
pageeren hiervan beoogd wordt. Zoo'n
leidraad voor het vervaardigen van
modellen is echter voor weinig kosten
verkr'Jgbaar, een handleiding met vol
ledige beschrijving en bouwteekeningen
is hiervoor voldoende. De vereeniging
Bouw Scheepsmodellen b.v. stelt voor
de door haar gebrachte modellen zoo'n
handleiding verkrijgbaar bij haar Se
cretariaat, Surinamestraat 15 te 's-Gra-
venhage
De groote waarde van deze soort ar
beid, vooral voor onze jonge menschen,
wordt steeds meer ingezien en organisa
ties, die zich ten doel stellen dien arbeid
te bevorderen, ondervinden daarbij in
toenemende mate grooten steun van
prominente figuren op elk gebied.
Het is te hopen, dat als resultaat ve
len zelf aan den slag gaan om den ze
genrijken invloed van het scheppen van
werkstukken, waarop men trotsch kan
zijn, zelf te ervaren. Het zal in vele ge
vallen behoeden voor oppervlakkigheid
en daarbij het doorzettingsvermogen
vergrooten.
MEER VERKEERSFACILITEITEN
VERLANGD
De Secretaris-Generaal van de Kon.
Ned. Jaarbeurs, de heer W. Graadt van
Roggen, heeft in zijn rede, gehouden bij
de opening der jongste voorjaarsbeurs,
krachtig geprotesteerd tegen de weige
ring van de verkeersinspectie om aan
particuliere autobusondernemers toe te
staan, excursies vanuit sommige ge-
isoleerde gedeelten van ons land met
name uit ons gewest naar Utrecht te
ondernemen. Wij meenen goed te doen
de desbetreffende passage uit zijn rede
hier alsnog naar voren te brengen.
„Gedurende deze voorjaarsbeurs", al
dus de heer Graadt van Roggen, „zullen
door de Nederlandsche Spoorwegen 5
extra-jaarbeurs-treinen worden inge
legd. Voor het gewone vervoer van jaar
beursbezoekers zijn de reisfaciliteiten
weder uitgebreid: de reductie van 80
op den prijs tfan de terugreis geldt tharn
voor alle afstanden en voor alle station;
van het Nederlandsche spoorwegnet. Uh - eèri landsbelang gaat, dat niet
_t£® Van plaatsen zijn excursies var.
iels- en middenstandvereenigingen
ekondigd; o.a. ook uit Belgisch-
ïderen en Brussel. In verband hier-
wordt het dooR het Jaarbeursbe-
wel zeer betreurd, dat voor die
ten van ons eigen land, waarvoor
reinverbinding met Utrecht min-
/oor de hand liggend is bijv.
Zeeuwsch-Vlaanderen en Zuid-West-
Friesland het vervoer van jaarbeurs
bezoekers per autobus door de Inspectie
van het Verkeer, tot in hoogste in
stantie toe geweigerd is geworden. Het
jaarbeursbestuur betreurt dit niet al
leen, maar vraagt zich af of het uit een
oogpunt van algemeen belang juist is
onder de huidige omstandigheden een
economisch belang, in het bijzonder ook
een middenstands- èn een streekbelang
zoo onverbiddelijk ondergeschikt te
maken aan het verkeersprobleem. Ten
opzichte van de Jaarbeurs doet zich
hier toch wel het geval voor, dat het
„vliegend wiel" voorrang kan verleenen
aan den gevleugelden Mercurius".
Wij hopen, dat dit protest in hoogste
instantie weerklank zal mogen vinder-
en men ten betreffende departemente
tot het besef zal komen, dat men, om
het doel te bereiken, óók de middelen
moet gebruiken. Wil men voorkomen,
dat de Zeeuwsch-Vlaamsche bevolking
zich steeds meer naar het Zuiden oriën
teert en aan het Noorden ontwent, dan
dient men aan het verkeersvraagstuk
de meest mogelijke aandacht te wijden
en alles te bevorderen, wat de verbin
ding met Nederland-boven-de Schelde
gemakkelijker en goedkooper kan maken
Men moge bedenken, dat het hier om
aan
mag
kleinere belangen ondergeschikt
worden gemaakt.
Logische conclusie
Aan de lus,
doornat geregend, koud en rillerig van
't wachten op overvolle trams. Wie is
Uw medepassagier? RHEUMATIEKOn
zichtbaar, nü nog voor U, doch binnen
kort zult U hem voelen. En hoe! Hij
bezorgt U de vreeselijkste pijnen, onder
mijnt Uw gezondheid en berooft U van
Uw levensvreugde. Geef hem geen kans!
Verban hem met het eenig juiste middel
Kruschen Salts. Eiken morgen „de
kleine, dagelijksche dosis" en hij heeft
op U geen vat.
Kruschen Salts is uitsluitend ver
krijgbaar bij alle apothekers en drogisten
a f 0.40, f 0.75 en f 1.60 (extra groot pak)
(26)
Evenals vorige jaren organiseert het
x>Jed. R.K. Huisvestingscomité in samen
werking met de bij het comité aange
sloten organisaties met Paschen a.s. in
net Aartsbisdom Utrecht en de bis
dommen Breda, 's-Hertogenbosch en
Roermond zijn Paaschei-actie voor het
zwakke kind
Men kent het doel van deze actie: de
geldelijke middelen bij een te brengen
voor uitzending van katholieke zwakke
kinderen, gedurende een zestal weken
naar een der voor hen bestemde kolonie
huizen
De behoefte aan uitzending is de
laatste jaren voortdurend gestegen;
het aantal uitzendingen neemt van jaar
tot jaar toe. Maar de bijdragen uit de
openbare kassen worden evenals andere
subsidies gekort, en dus is voor elk uit
te zenden kind een grooter bedrag dan
voorheen uit particuliere middelen noo
dig
Wil het Ned. R.K. Huitvestingscomité
aan alle aanvragen kunnen voldoen,
dan is krachtige hulp Van alle kinder
vrienden dringend noodzakelijk.
Laat iedereen daarom zijn steun ge
ven aan de a.s. Paaschei-actie voor het
zwakke kind!
Wij herinneren nog eens aan den
Griegavond, welke als laatste uitvoering
van de Katholieke voordrachtreeks op
27 dezer te Zelzaete gegeven wordt met
medewerking van verschillende uitste
kende artistieke krachten
Men late deze gelegenheid niet voor
bij gaan
Wij laten hier het volledig program
van den avond volgen:
I. Peer Gynt suite, eerste deel, arran
gement voor viool en piano
a) Morgenstimmung
b) Ases Tod
c) Anitra's Tanz
d) In der Halle des Bergkönigs
II. Drie liederen: Ich liebe dich, Die
kleine Prinzessin, Solvaig's Lied.
III. Klavierintermrzzode beroemde
Holberg-suite, (Allegro assai, sarabande,
gavotte, aria, Rigaudon
IV. Vier liederen: Margaretha's Wiegen
lied, Ein Schwan, In der Zeit der Rosen,
en Frühling.
V De groote sonate voor viool en kla
vier in do min. (allegro appasionato,
allegretto expressivo alla Romanza, alle
gro animato)
Zangeres: Mevr. De France, leerares
aan het conservatorium te Gent
Pianiste: Mejuffr. J. van Maldeghem,
Dokter: De volgende maalid .doe
mijn practijk over aan mijn aaStfen-jk $«fliste: Mejuffr. Denise Gillis, vir-
den schoonzoon -***
xx tuosiübitsprijs
Patiënt: Dus ik behoor zooveel tls tot Inleidende en begeleidende verklaring
Heeft Z. H. Paus Pius XI z.g. zich in
de magistrale Encycliek „Vigilanti Cura'
(„Met Waakzame Zorg") wel zeer posi
tief uitgesproken omtrent de houding,
welke de Katholieken ten opzichte van
het film- en bioscoop-vraagstuk hebben
aan te nemen, zeker niet minder stellig
luidt de mening van den nieuwen Paus
Pius XII, die toen nog Kardinaal Pa-
celli van Katholieke Film-Actie ge
zegd heeft, dat wij haar te beschouwen
hebben als „het grootste en mooiste
lekenapostolaat van deze tijd". Beharti
genswaardig: is ook het volgende, spe
ciaal tot Nederland gerichte woord, van
den toenmaligen Kardinaal: „De film
is de bondgenoot van de meest verklaar
de vijanden van God, die zich van haar
bedienen, om alles wat Goddelijk en
bovennatuurlijk is in den mens te ver
nietigen. Wanneer de Katholieken trach
ten de film aan die greep te onttrekken,
doen zij een groots en apostolisch werk"
In ons land is een massale actie op
het gebied van film en bioscoop bezig
zich krachtig te ontwikkelen. Dit zo bij
zonder door Paus en Bisschoppen aan
bevolen werk voor de goede film, mag
zich thans reeds verheugen in den steun
van meer dan 60.000 Katholieke land
genoten. Een aanzienlijk leger: zeer ze
ker! Maar nog niet sterk genoeg. Allen
dienen zich aan te sluiten, wil de K.F.A
in Nederland haar doel kunnen bereiken
Ook Uw stem betekent een invloed ten
goede meer. Denkt niet, dat de K.F.A
een vereniging is van Katholieke bios
coopbezoekers; zij is een ideële be
weging, waarin elke waarachtige Katho
liek, het zij jong of oud, valide of in
valide, bioscoop-bezoeker of niet-
bioscoop-bezoeker, zijn plaats vindt.
K.FA. is het grootste en mooiste leken
apostolaat van deze tijd. Het Centr.
Bureau van de K.F.A. is gevestigd:
Nieuwstraat 24, 's-Hertogenbosch
n.
Van welken omvang is het optreden
van den Coloradokever nu in het af-
geloopen jaar geweest en wat is er ter
bestrijding van het insect gedaan?
In 1937 was de kever slechts op drie
plaatsen in ons land gevonden nl. te
Castenraay, Baarlo en Bakel
In het eerste geval werd op een plek
in een aardappelveld een 70-tal larven
gevonden op 6 Juli, in Baarlo werden
eenige kevers gevonden op 11 Augustus
bij het rooien van een perceel aardap
pelen en op die plek zijn toen, door
nauwkeurig zoeken en afzeven van
den grond in totaal 70 kevers gevonden.
De haard te Bakel is op 20 September,
ook tijdens het rooien, gevonden en
daar zijn toen een 24-tal kevers ver
zameld, die voor overwintering in den
grond gekropen waren.
Deze haarden zijn ontstaan door uit
België door den wind overgebrachte
kevers, welke waarschijnlijk van één
plaats afkomstig waren
De bestrijding ervan is op zeer krach
tige wijze aangevat en het resultaat is
geweest, dat die te Castenraay en te
Baarlo volledig uitgeroeid waren, daar
aldaar geen enkele kever in den loop
van 1938 meer is gevonden. Te Bakel
was de uitroeiing niet volledig geweest,
doordat de omvang van den haard niet
voldoende meer bepaald kon worden en
daardoor waren eenige kevers in den
grond achtergebleven. Deze zijn in 1938
op de ter plaatse uitgezette aardappel-
vangplanten gevangen.
Het jaar 1938 heeft echter een nieuwe
ihvasie van het insect gebracht, in een
omvang als wellicht nog niet in Europa
was voorgekomen. Uit Frankrijk zijn
toen, eerst in het begn van Juni en
daarna in Juli, zeer veel kevers door
hevige Zuidenwinden naar België en
ons land gevoerd over afstanden van
150 en meer kilometers en deze kevers
Jzijn, wat de eerste vlucht betreft, vooral
in het Zuidwesten van ons land en
later ook meer in het Zuidoosten in
onze aardappelvelden terecht gekomen
De eerste kevers werden op 8 Juni
waargenomen
Aanvankelijk werden kevers gevonden
niet alleen in aardappelvelden, maar
ook op perceelen met andere gewassen,
waarop zij uit de lucht waren neerge
komen. Eenigen tijd later vond men
ook eihoopjes aan de onderzijde der
bladeren van aardappelplanten en kort
daarop ook de roode larven, gewoonlijk
op groepjes planten, omdat de kever
eenigen tijd achtereen zijn eieren op
een aantal bij elkaar staande planten
legt. Men vond dan ook duidelijk eenige
planten met grootere larven, die uit de
eerst gelegde eieren waren gekomen en
andere met kleinere larven uit de later
gelegde.
Nog later werd de aanwezigheid van
het insect ook ontdekt alleen aan de
aangevreten bladeren, als de larven voor
verpopping in den grond waren gekro
pen en in Augustus en September vond
men op de planten wederom kevers, die
na het beëindigen van den poptoestand
uit den grond te voorschijn waren ge
komen om nog wat aan het aardappel
blad te vreten.
Er werden echter ook pleksgewijs en
soms in vrij groot aantal kevers in den
grond gevonden; dit waren dan kevers,
die na het beëindigen van den pop
toestand in den grond waren gebleven
of wel kevers, die, nadat'zij eenigen tijd
boven den grond waren geweest, voor
overwintering weer in den bodem waren
gekropen.
De eerstgevonden kevers zijn waar
schijnlijk rechtstreeks uit Frankrijk ge-
xomen. Gedurende den zomer zijn ech
ter ook kevers uit België, dat nog meer
dan het zuiden van ons land door ke
vers overstroomd was, ons land binnen
gekomen. Daardoor zijn er wel gedu
rende een tiental weken kevers en ook
eieren en larven gevonden. Het schijnt
echter, dat in ons land slechts één ge
neratie tot ontwikkeling is gekomen,
dat wil dus zeggen, dat de kevers, die
uit de in onze aardappelvelden gelegde
eieren tot volledige ontwikkeling waren
gekomen, in dit jaar geen eieren meer
hebben gelegd. Dit is van belang, daar
als dit regel zal blijken te zijn, de ver
meerdering van het insect hier te lande
minder snel zal gaan dan in de Zuide
lijker gelegen landen, waar twee of
zelfs drie generaties in een jaar moge
lijk zijn.
In het geheel zijn er kevers, eieren en
larven gevonden op 607 plaatsen in 161
gemeenten in ons land, waarvan er 297
Het grootst aantal gevallen is in de
Zuidelijke gemeenten waargenomen.
Dat is zeer begrijpelijk, daar van de
als haard moeten worden beschouwd,
massa's kevers, die met den wind zijn
aangevoerd, het grootste deel in het
Zuiden moet zijn terechtgekomen en
dit aantal naar het Noorden steeds af
nam. Het gebied, waar de kever ge
vonden is, omvat de provincies Zeeland,
een groot deel van Noord-Brabant en
de helft van Limburg, Zuid-Holland ten
Zuiden van de Oude Maas en de Mer-
wede, met een enkel geval in de Vijf-
heerenlanden even ten Zuiden van de
Lek en een in Gelderland
Feitelijk vormen dus de Maas, de
Merwede en de Oude Maas de Noord
grens van dit gebied. In het Noordelijk
gedeelte daarvan zijn de gevallen zeer
sporadisch en beperken zij zich, met
één enkele uitzondering, tot vindplaat
sen van een of enkele kevers en/of
enkel jonge larven. De eigenlijke
haarden komen, met een enkele uit
zondering, alleen in het Zuiden voor.
(Wordt vervolgd).
ABONNEERT U OP „DE ZEEUWSCHE
KOERIER", het blad, dat zoowel voor
den zakenman als voor het publiek be
lang heeft.