Katholieke Onderwijzersdag
voor ZeeuwsGh-Viaanderen.
Van onze adverteerders.
Varia
HET HOOGST
KWALITEIT
HET LAAGST
IN PRIJS
Crisis-maatregelen
FEUILLETON
De Vondelinge
Nieuwe Uitgaven
Burgerlijke Standen
Woensdag jl. is te Hulst de twaalfde
Katholieke Onderwijzersdag gehouden,
georganiseerd door de afdeelingen Hulst
en Oostburg van den Katholieken Onder
wijzersbond in het bisdom Breda.
Nadat de talrijk opgekomen leden in
de Kapel van het R.K. Liefdehuis de
Basiliek was wegens een uitvaart bezet
een H. Mis hadden bijgewoond, voor
de levende en overleden leden der beide
afdeelingen opgedragen door den Zeer-
eerw. Heer Rector A. Brouwers, geeste
lijk adviseur van de afd. Hulst, waar
onder de Zeereerw. Heer J. Preyers,
pastoor van St. Jansteen, een toespraak
hield over de taak van den onderwijzer
in de Katholieke actie, ving ten circa
kwart voor elf in het St. Joseph-
Patronaat de morgenvergadering aan
onder leiding van den heer J. Ch.
Cornelis uit IJzendijke, voorzitter van
de onderwijzersdagen. In deze bijeen
komst, welke ook door verschillende
heeren geestelijken werd bijgewoond,
sprak Prof. Dr F. Féron, hoogleeraar
aan de RK Universiteit te Nijmegen,
over „De Katholieke Missie op de lagere
school. Spr. hield een boeiende be
schouwing over de beteekenis van de
Missieactie van en voor het kind, waar
in hij uiteenzette, wat het kind kon zijn
voor de Missie en wat het daarvoor
terugkrijgt. Hij wees er o.a. op, dat de
Missie nog te wejnig bekend is en
spoorde de aanwezigen in een gloed
volle peroratie aan, door woord en
voorbeeld de jeugd met den geest der
Missieactie vertrouwd te maken
Hierna werd gepauzeerd tot 2 uur 30
Vóór den aanvang der middagbijeen
komst vond een intieme huldiging
plaats van Drs. L. Lockefeer, ex-voor
zitter van de Katholieke Ondei wij zers
dagen en voormalig secretaris der af-
deeling Hulst, die wegens zijn benoe
ming aan de RK. Handelsdagschool en
de RK Landbouwwinterschool te Hulst
evengenoemde functies had moeten
neerleggen. De heer Schelfhout uit
Hontenisse sprak den scheidenden func
tionaris toe namens de afd. Hulst, her
innerend o.a. aan diens cultureelen
arbeid en speciaal ook aan zijn praesta-
ties bij zoo menige gelegenheid als ré
gisseur en acteur. Daarna sprak de heer
J. Ch. Cornelis een afscheidswoord in
zijn kwaliteit van voorzitter van de
onderwij zersdagen
Als stoffelijk blijk van waardeering
werd een zetel aangeboden
De Zeereerw. pater N. A. van Rijn
O.P., algemeen directeur van de St
Dominicuspenning te Zwolle, heeft daar
na als première van Zeeuwsch-Vlaan-
deren, de fraaie geluids-Missiefilm „De
Zwarte Zuster" vertoond, en vervolgens
nog enkele „toetjes" gegeven (De
Beiersche Alpen en een teekenfilm)
Een en ander oogstte veel bijval
Ten slotte heeft de voorzitter allen
die tot het welslagen van dezen interes
santen en leerzamen dag hadden mee
gewerkt, in hartelijke bewoording be
dankt.
Cursus in Textielonderwijs te Hulst
Zoals reeds uit het Raadsverslag der
Gemeente Hulst is gebleken, is door den
Minister van Onderwijs gunstig beschikt
op het verzoek van het Bestuur der
Ambachtsschool voor het inrichten van
een cursus in textielonderwijs.
Waar onze streek de laatste jaren
Naar het Engelsch
van
MAY CROMMELIN
2)
Zij was langzamerhand zeer slaperig
geworden, inzonderheid nadat zij met
de kleine Angela in tegenwoordigheid
der goede juffrouw Love het middag
maal gebruikt had. Mogelijk was het
uit traagheid, mogelijk droeg ook de
warmte er de schuld van, kortom, ter
wijl de kleine Angela speelde, sloot hare
jonge oppaster de oogen, haar hoofd
zonk tegen de stijlen van het prieel en
het naaiwerk gleed van haren schoot.
Met half gesloten oogleden zag zij nog
de statige figuur der huishoudster voor
het woonhuis af en aan gaan, de bloei
ende rozen afsnijden om er de blaadjes
tot drogen uit te plukken en deze dan
zorgvuldig in het zonnige raam der
zulk een uitbreiding op deze tak van
industrie heeft ondergaan, werd het van
belang geacht, dat opleiding in dat vak
werd onder het oog gezien
Immers, elke industrie heeft, 'wil zij.
met succes werken, op de eerste plaats
bekwame vakmensen nodig. Werden
dezen tot heden voor een deel door de
fabrikanten zelf opgeleid, voor een groot
deel werden dezen betrokken uit het na
burige België
Met de bestaande werkloosheid in de
streek, is dat zeker niet gewenst, zodat
het van zeer groot belang is, dat in de
toekomst onze eigen mensen in deze in
dustrie hun brood kunnen verdienen.
Was voor een jaar St Jansteen reeds
enigszins in deze richting werkzaam, om
dit onderwijs geheel tot zijn recht -te
doen komen werd het wenselijk geacht
dit meer in de zin der N.O.-wet te doen
geven, waardoor dan een meer alge-
meene opleiding verzekerd wordt
Het ligt nu in de bedoeling zowel het
breien als het weven te onderwijzen en
zowel op de dag- als avondschool
Wat de afdeling weven betreft, zal de
cursus tijdelijk te St Jansteen worden
voortgezet, tot de inrichting te Hulst
klaar is; met de breicursus zal zo spoe
dig mogelijk op de Avondschool te Hulst
worden aangevangen, terwijl met April
1939 met de dagcursus zal worden be
gonnen
Het is te hopen, dat belanghebbenden
weten te begrijpen wat dit onderwijs
voor hen betekent. Immers, hierdoor zal
de mogelijkheid, hun toekomst zeker te
stellen, zéér worden verhoogd.
Propagandavergadering Wit-Gele Kruis
te Sas van Gent
Gaarne wekken wij leden en niet-
leden van het Wit-Gele Kruis te Sas
van Gent bij dezen op, de propaganda-
vergadering bij te wonen, die blijkens
de in dit nummer verschijnende an
nonce op Woensdag 19 dezer wordt
gehouden. Het program vermeldt o.a.
de vertooning van de vermaarde Wit-
Gele Kruis-film „Lief en leed in Bra
bant's Centrum", die voor velen een
openbaring zal zijn
Na afloop kunnen vrouwen en meisjes
boven 18 jaar zich opgeven voor een
Moedercursus, die op 27 dezer aanvangt
Toont Uw waardeering voor den on-
baatzuchtigen, heilzamen arbeid van het
Wit-Gele Kruis, die aan allen ten goede
komt, door Uw avond voor deze bijeen
komst vrij te houden!
NI POVAS LABORI TRANKVILE
Ni povas labori trankvile, ni ne devas
malgöji, se nia laborado estas iafoje tre
malfacila kaj sendanka, sur nia flanko
estas ne sole la fajro de niaj sentoj, sur
nia flanko estas ankaü la nerefutebla
legoj de la logiko kaj prudento. Paden
ce ni semu kaj semu, por ke niaj nepo;
iam havu benitan rikolton.
Legu kaj Parolu
Alle Boeken en Tijdschriften zijn
krijgbaar bij den Boekhandel
7an „DE ZEEUWSCHE KOERIER"
Dr. Gottfried Niemann „Einführung
in die bildende Kunst"
Herder, Freiburg i. B. 10.80 M.
Wie deze Inleiding ernstig doorneemt
zal haar, verrijkt, uit handen leggen
Hij vindt hier een deskundige gids, die
hem meeneemt naar de musea, hem op
boeiende wijze onderhoudt over aller
slaapkamer op een schotel uitspreiden
de. Niemand zou de huishoudster met
haar veerkrachtigen tred en haar jeug
dig voorkomen vier en veertig jaar ge
geven hebben. Haar zwaar haar, dat
voor den tijd door kommer vergrijsd
was, droeg zij onder de groote weduwe-
kap; hare oogen glinsterden nog. helder
achter den donkeren bril, maar zij wil
de dien niet meer afleggen sinds het
zware verlies, dat haar trof. Daar zi.
zooveel treurigs in haar leven onder
vonden had, zeide zij zij en hare
ondergeschikten hadden geen reden om
het te bestrijden had zij het kind
meer lief dan de overige dienstboden,
hoewel zij nog geen vol jaar op Konings
horst was. Zoo zullen de laatsten de
eersten en de eersten de laatsten zijn,
gelijk wij allen weten, had zij eens,
waarschijnlijk zonder de oneerbiedig
heid van haar taal te beseffen, gezegd,
toen haar heer haar prees en zij dan
een traan uit haar oog had gewischt.
terwijl zij er met bij zonderen nadruk
bijvoegde: als mijn kind nog leefde
Arm moederhart! dit geluk was haar
niet beschoren geweest; maar hare
gansche genegenheid scheen zich op de
hande détails Van schoonheid in één
enkel kunstwerk en daarbij instructieve1
vergelijkingen weet te trèffen met an
dere kunstwerken. Een 124-tal platen
maken de tekst aanschouwelijk en geven
zakelijk houvast aan de interessante
beschouwingen van den schrijver. Een
warme aanbeveling verdient dit mooi-
uitgegeven werk, dat de kunstminnende
leek in de gelegenheid stelt zijn zin voor
het schone te ontwikkelen en te vormen,
en hem vatbaar wil maken voor een der
hogere en edele genietingen in 's men
sen leven. B.
SAS VAN GEN1
Week van 2 tot en met 8 October 1938
Huwelijks-aangiften. 3 Oct. René
Johannes Asselman, 24 jaar en Rosalia
Johanna Schimmel, 26 jaar
Gehuwd. 4 Oct. Gustaaf Johannes van
Ham, 35 jaar en Maria Antoinetta Leo-^
cadia Losie, 33 jaar. 6 Oct. Raymond
Marie de Caluwé, 23 jaar en Germaine)
Neyt, 22 jaar
Geboren. 5 Oct. Johannes Jacobus, z4
van Henri Joseph de Leux en Madeleine)
Janna Seegers.
Overleden. 4 Oct. Petrus De Maet, 62
jaar, echtgenoot van Marie Louise
Hollebosch
Loop der bevolking,
Week van 2 tot en met 8 October 1938]
Aangekomen.
Marinus Johannes Heinsdijk, kantoor
bediende van Cadzand
A. Th. Porreij en gezin, los arbeider
van Zaamslag
J. D E Schoonen, dienstbode van Vlis
singen
L. Gijselinck, arbeider van Zelzate B.
J C de Bruijn en gezin, vertegenwoor
diger fa de Gruyter van Axel
Vertrokken:
A J Begijn en gezin, landarb. naar
Assenede B.
WESTDORPE
Gedurende de week van 6-13 Oct. 1938
Gehuwd. Cornelis Johannis Anthonius
Aertssens, 33 jaar en Frederike Dekker,
25 jaar van Papendrecht. Richard
Adolph de Smet, 34 jaar en Anna de
Kever, 25 jaar
Loop der Bevolking.
Gedurende de week van 6-13 Oct. 1938
Vertrokken:
Laura Maria de Maertelaere naar St
Amandsberg
Emile Alphons Dumez naar Zelzate
EENDENEIEREN KUNNEN
GEVAARLIJK ZIJN
Zij mogen nimmer rauw worden gegeten
De dircteur van den Keuringsdienst
van Waren maakt, schrijft het Handels
blad, opmerkzaam op het in werking
oreaen van eenige Koninklijke besluiten,
die de strekking hebben, te voorkomen,
dat de bevolking eendeneieren of dee-
len van eendeneieren in rauwen toe
stand eet. Aanleiding tot de uitvaar
diging van deze besluiten zijn ziektege
vallen geweest, die het gevolg waren van
net gebruik van rauwe eendeneieren,
zelfs van het verwerken van eenden
eieren in gebak, dat niet door en dooi
gaar gebakken was. Het bleek, dat som
mige leggende eenden besmet waren
met een bacil (paratyphus), die in de
eieren kon overgaan, en dan, bij rauw
gebruik van die eieren, ook menschen
Kon besmetten.
De besmette eieren zijn niet van de
zuivere te onderkennen en practisch is
het ook niet doenlijk, alle besmette een
den op te sporen en van den leg uit te
sluiten, zoodat men slechts de mogelij k-
neid overhoudt van maatregelen, die
alle eendeneieren treffen. Zoo is bij
koninklijk besluit van 13 Juni jl. voor
geschreven, dat Eendeneieren bij ver-
xoop aan het publiek voorzien moeten
zijn van een stempel: „eendenei, 10 mi-!
nuten koken"; zoo is bij Kon. besluit
van 11 Juni het gebruik van eenden
eieren voor de bereiding van consumptie
ijs en roomijs verboden; zoo is thans
ook bij Kon. besluit van 13 Juni het ge
bruik van eendeneieren als grondstof
voor alle andere voedingsmiddelen, in
het bijzonder bakkerswaren, maar ook
mayonnaise, slasaus, advocaat, vermicel
li, verboden. Sommige van deze waren
ondergaan bij de bereiding in het ge
heel geen verhitting, andere worden niet
met zekerheid zoo hoog verhit, dat even
cueel aanwezige ziektekiemen onscha
delijk gemaakt worden.
Voor de meeste der genoemde waren
de practijk toch reeds om andere reden
de voorkeur aan kippeneieren, zoodat er
ten deze door het nieuwe voorschrift
niet veel verandert. Uit de bakkerij en
banketbakkerij dienen echter de eenden
eieren te verdwijnen en niet alleen de
als zoodanig gekochte eieren, maar ook
het vloeibare en vaste eendeneigeel, dat
in het groot wordt ingevoerd en waar
van evenmin vaststaat, dat het steeds
vrij van paratyphusbacillen is. Het Ko
ninklijke besluit laat ten slotte de mo
gelijkheid voor het geven van onthef
fing open, geval voor geval te beoordee-
len door den directeur van den Keurings
dienst, en het is de bedoeling, die ont
heffing op zekere voorwaarden te ver-
leenen voor het bakken van beschuiten
omdat de algemeen gebruikelijke berei
ding daarvan zonder twijfel een vol
doend lange en hooge verhitting mee
brengt.
Dieren zijn goede zwemmers.
.Er zijn.slechts weinig dieren, die wan
neer ze op het water terecht komen,
direct daarin wegzinken en verdrinken.
Van de zoogdieren b.v. kunnen alleen
de bavianen niet zwemmen. De andere
apen zwemmen weliswaar niet gaarne
maar zij kunnen zich tenminste-een tijd
lang boven water houden. De andere
zoogdieren echter hebben haast alle de
eigenschap het Water te kunnen beWó-
nen, er in te zwemmen of in zijn diepten
te kunnen duiken. Natuurlijk zijn de
meeste vogels geen uitgesproken zwem
kunstenaars en de kippen b.v. kun
nen zich slechts enkele minuten boven
water houden waarna zij zinken en
verdrinken. Ook onder de roofvogels zijn
er slechts enkele die graag op het water
neerdalen.
De meerkatten duiken uitstekend en
zelfs de vleermuizen kunnen zich enkele
minuten boven water houden. De
roofdieren, alle hoef en knaagdieren
zwemmen bijna zonder uitzondering en
onder de buideldieren en tandelooze
beesten zijn er zelfs eenige ,die voort
durend in of op het water leven. Eigen
lijke waterdieren zijn echter onder de
zoogdieren alleen de robben en de visch
zoogdieren, dus in de eerste plaats de
wal visch. Bij de onvrijwillige zwemmers,
dus bij de honden, katten, enz geldt
de hoef als het onvolkomen werktuig
om in het water vooruit te komen. Deze
dieren, evenals de paarden, kunnen zich
slechts met groote moeite in het water
voortbewegen. De hond staat al een
trap hooger en onder de veelhoevige
dieren is het Nijlpaard een echt water
dier. De poot vergemakkelijkt het zwem
men en hoe meer de pooten door zwem
vliezen verbonden zijn, en langzaam in
vinnen overgaan, des te gemakkelijker
kan het dier zwemmen
Terwijl de hoefdieren het water in ze
keren zin stempelen ook bij de hond
kan men dat waarnemen gebruiken
de dieren, welke in het bezit zijn van
vinnen, deze als roeispanen, doordat
zij den smallen kant door de golven
naar voren schuiven en den breeden
kant naar achter drukken, en dat met
alle kracht. De lust om te baden of te
zwemmen is bij de algemeo bekende
niet-zwemmers zeer verschillend. Ter
wijl ieder eend op het water voor den
vos veilig is, omdat deze slechts in tijd
van nood of geweldigen honger zwemt,
zwemmen de honden en paarden heel
graag
Katten vermijden het water zooveel zij
maar kunnen. Uitstekende zwemmers
zijn de ratten en de waterspitsmuizen,
de grijze veldmuis daarentegen gaat na
enkele minuten naar beneden. Van de
waterzoogdieren kunnen de walrus en
de rob, wat snelheid bètreft, zich met
iederen visch meten, alleen met dit ver
schil, dat zij alle minuten bijna naar
boven moeten komen om lucht te hap
pen. Kazemakers en dergelijke diertjes
raken het water, dat hun gewicht ge
makkelijk draagt, ternauwernood en ver
toeven er uren achtereen op evenals en
kele roofvogels die uitsluitend van visch
leven, het klaarspelen op het water te
loopen, te gaan, te huppelen, te vliegen
en op bij sterk deinende water te zwem
men
(24)
kleine Angela te vereenigen en terwijl
zij nu af en aan ging, geschiedde dit
niet zonder een vriendelijk woord tot de
kleine; dit vingen Betty's slaperige ooren
nog op of eene liefkoozing, of een
stukje suikergoed. Dat alles, behalve
het suikergoed, nam het kleine meisje
met onverschilligheid aan. Met de zelf
zucht van haar kinderlijken leeftijd
nam zij aller liefde aan zonder aan be
antwoording te denken; alleen het ge
zicht haars vaders bedekte zij met kus
sen, hare voedster bekwam dagelijks, en
menigmaal als zij een gemeenzame bui
had, ook Betty een kus
Plotseling sprong het kindermeisje
verschrikt op; juffrouw Love schudde
haar bij den schouder en stond met ver
stoord gelaat voor haar. Wat! zit gij
hier vast te slapen? vroeg zij en wees op
de groote stalklok over den tuinmuur,
die bijna op vijf uur stond en pas half
drie geslagen had, toen Bitty moede in
het prieel ging zitten. Hoe kondet gij
zoo lui zijn en waar is het kind?
Het meisje rekte zich uit en wreef
zich de slaperige oogen; daarna keek
zij het prieel rond gelijk ook juffrouw
Love deed; vervolgens buiten over de
bloembedden. Maar nergens fladderde
een wit kinderkleedje. Ik meen, dat ik
Angela het laatst nog bij u gezien heb
bij de rozenbedden, merkte Betty een-
voudg aan.
Juffrouw Love staarde Betty aan als
was deze niet wel bij het hoofd. Bij mij
riep zij verstoord. Ik heb de nieuwe
keukenhanddoeken geteekend wel twee
uur lang. Ik liet Angela bij u en gelastte
u op haar te passen!
Dat was volkomen waar. Beiden snel
den nu het prieel uit en zochten in de
bloeiende boschjes, de dreven en broei
kassen, maar tevergeefs. De dikke
zestigjarige huisknecht, die bij zijn glas
bier en het dagblad had zitten droomen
kwam ijlings in hemdsmouwen op het
gillende roepen der huishoudster toe
schieten. Ook een werkmeid, de keuken
meid en een stalknecht, die te huis ge
bleven waren, hielpen zoeken doch
alle zoeken bleef vruchteloos! De tuin
was door een hoogen muur omgeven;
zijne beide hekken, die voor het huis en
die naar de weide, waren gesloten. Een
half uur zochten de menschen nu reeds
onafgebroken; zij werden steeds angsti
ger, stüz wij gender; slechts nu en dan
In deze rubriek worden zooveel mogelijk
alle maatregelen beknopt vermeld,
welke van regeeringswege in verband
met de crisis worden genomen. Nadere
bijzonderheden, welke ons door het
Departement dienaangaande worden
verstrekt, liggen te onzen kantore voor
ibonné's ter inzage.
Verschenen zijn de volgende crisis-
oublicatiën:
7 October Steunvergoeding veldboonen
8 October Overneming gerst
8 October Aankoop éénjarig geschild
teenhout
11 October Inlevering varkens
kwam een uitroep over hunne lippen.
Het kind was verdwenen! Van ontzet
ting bevende, wendde juffrouw Love
zich tot de overigen. De vijver in den
achtertuin, sprak zij met doffe stem, is
wel is waar met gevlochten ijzerdraad
omgeven, om er de eenden binnen te
houden, maar mogelijk heeft het kind
met hare zwakke vingertjes het hekje
geopend, God weet het! Laat ons ook
daar zoeken!
De vijver was met waterleliën bedekt,
zij dreven zoo onschuldig wit op hare
glimmende vochtige bladeren en ver
rieden niet wat onder haar lag. Weldra
had de watervlakte een geheel ander
aanzien. De doodsbleeke dienstboden
vischten, peilden en plonsten in alle
richtingen met staken en harken. Eerst
was-juffrouw Love tot aan hare knieën
in het bruine, slijkerige water gespron
gen, haar ijver beschaamde de mannen.
Maar behalve een gebroken gieter loon
de niets het vertwijfelend doorzoeken
van het donkere water. Eindelijk was
de geheele flora van het kleine bekken
er uit gevischt en lagen de druipende
leliebladeren op den kant. Alle aanwe
zigen gevoelden eene zekere verlichting