DE ZEEUWSCHE KOERIER
Het Zilveren jubileum der
IV. Stijfsel- en Glucosefabriek „Sas van Gent".
Een feest in grooten stijl.
Onvergetelijke dagen voor directie en personeel.
No. 4149
Vrijdag 25 Juni 1937.
Tweodo Blad
52ste Jaargang
Ter inleiding
't Moet in onzen tijd van verwarring
en depressie op economisch gebied wèl
tot bijzondere dankbaarheid en vreug
de stemmen als men mag hooren ge-
vagen van een bedrijf, dat zich in bloei
nag verheugen. En als dan daarbij ge
constateerd mag worden, dat trots
ien chaos rondom óók op sociaal
ierrein in zulk een bedrijf respect-
fdwingende verhoudingen bestaan, is
r onbetwistbaar reden t)ot juichen
De NV Stijfsel- en Glucosefabriek
,Sas van Gent" te Sas van Gent, die
9 Juni 1937 haar zilveren bestaansfeest
üiocht herdenken, mag zich in dezen
:enijdenswaardige toestand verheugen,
in daarom is het volkomen begrijpe
lijk, dat de directie van dit groot-bedrijf
temeend heeft, aan dit jubileum een
lijzonder feestelijk karakter te moeten
«ven
Zij heeft dat gedaan op een wijze, die
jn elk opzicht sympathiek mag heeten;
üe niet alleen de aangename verhou
ding tót haar zakenrelaties krachtig
et hebben bevorderd doch ook den
joch reeds zoo hechten band zal hebben
Jerstevigd tusschen leiding en personeel
Het hier volgende overzicht van de
iriedaagsche feestviering moge daar-
'an getuigen
Met groot organisatie-talent is dit
eest geregeld en tot in de kleinste
Jétails verzorgd, zoodat het in alle op-
ichten vlot en tot groote voldoening
an alle deelnemers is verloopen
Een keurig, cachet-gevend, typogra-
fsch uitnemend verzorgd programma-
ik stelde de genoodigden onge-
jeer 150 in getal van de regeling vol-
jomen op de hoogte en verstrekte te
ens uitvoerige inlichtingen omtrent,
ard en inrichting van het bedrijf,
relks bezichtiging voor hen het sluit-
hik der feestviering zou vormen.
De boottocht naar Vlissingen
Vrijdagmorgen half 9 was het réunie
er gasten aan boord van de feestelijk
epavoiseerde stoomboot „Stad Zierik-
die aan de Oosterkade bij het
hasstadhuis te Rotterdam gemeerd
r. Daar werden een 80-tal uit alle
ielen des lands samengekomen ge-
gden, waaronder de heer W.
uérin, Commissaris der Vennootschap
Mr P J. Moet)on, Ambtenaar aan het
partement van Handel, Nijverheid en
leepvaart, door den heer P. J Spooren
jerS» directeur der Vennootschap en
heerder van het verkoopkantoor te
otterdam, en de heeren Sonneveldt en
e Smidt, waarbij zich gevoegd hadden
vertegenwoordigers, de heeren
etry, Vermeulen en Siebrand, verwel-
en weldra nam onder de op-
ekkende tonen der zich aan boord
'vindende muziekkapel de fraaie
jcht naar Vlissingen door Oude Maas,
•rdtsche Kil, Hollandsch Diep, Volke-
Krammer, Mastgat, Oosterschelde,
andkreek en 't Kanaal door Walche-
)n een aanvang. Reeds spoedig
eerschte er aan boord een prettige
•eniming. Velen troffen er vrienden,
ennissen of zakenrelaties, zoodat' aan
anversatie geen gebrek was. Boven-
ien zorgde de uitstekende regeling, die
ok den inwendigen mensch niet ver-
at> op den langen tocht voor een ge-
aste afwisseling. De minder gunstige
eersgesteldheid die nu eenmaal
:Üs aan de controle der knapste or-
anisatoren ontsnapt kreeg danook
de minste kans om ate spelbreker
p te treden
Te Dordrecht, waar men ten onge
veer 10 uur arriveerde, kwamen zich
nog een 40-tal gasten bij het gezel
schap voegen, waaronder de heeren Mr
M P L Steenberghe, Commissaris der
Vennootschap, Dr H. M Hirschfeld, Ir
S. L Louwes, Mr Fr Teulings, Mr Bierens
de Haan, Ir F. H E Guljé en G Bakker
en B. W Wellmann, afgevaardigden der
Vereeniging van Suikerwerkfabrikanten
Deze gasten werden begeleid door den
heer L. Callebaut, algemeen directeur
der Vennootschap, die bij het aan
boord stappen schertsenderwijs, doe
lend op het ongunstige weer, de op
merking maakte: „Er is een lek in
jullie organisatie". Dat lek heeft ech-
oer, zooals reeds werd vermeld, de
stemming niet kunnen schaden. In
tegendeel werd deze steeds meer ge
animeerd en toen, na de koffie, een
apéritief geserveerd werd, zochten en
vonden de gasten de gelegenheid om
ongedwongen met elkaar kennis te
maken
Gedurende de lunch gaf de Heer
Spoorenberg eenige bijzonderheden
over de Vennootschap, welke door den
Heer LCallebaut was gesticht toen deze
nog minderjajrig wjas en door den
rechter meerderjarig moest worden ver
klaard. Hij vertelde, hoe het aantal
arbeiders van 200 tot 360 was uitgebreid
en de capaciteit van 60 tot 200 ton
mais per dag was opgevoerd. Hoe in
1920 dhr Jean Callebaut in het bedrijf
kwam en dat in 1924 de fabricage van
glucose werd begonnen. Dat een groot
gedeelte van de productie wordt ge
ëxporteerd, zoowel naar de verschillen
de landen in Europa als naar Zuid-
Amerika, Zuid-Afrika, China en
Australië; in totaal in 1936 circa 20
duizend ton, hoofdzakelijk via Rotter
dam. Ten slotte, hoe reeds wijlen de
heer Pr. Callebaut in het bedrijf te Aalst
de gewoonte had degenen van zijn
personeel, die een eigen huis wilden
koopen of bouwen, te helpen, welke
traditie door de directie is voortgezet;
employé's en arbeiders kunnen een hy
pothecair voorschot krijgen tot 90 pCt
van de waarde; annuïteiten, waarin 3
rente is berekend en die practisch over
eenkomen met een gewone huursom,
maken de menschen in 20 jaren vrij
eigenaar
Onnoodig te zeggen, dat deze in aan
genaam onderhoudenden vorm gegoten
causerie aller belangstelling had
Terwijl ten circa 3 uur in de kajuit
de thee werd geserveerd heeft de heer F C
Zonnevylle, die als adviseur in vee-
voéderzaken aan de Vennootschap is
verbonden, een uitvoerige en interes
sante uiteenzetting gegeven over het
fabricageproces, waardoor de deel
nemers aan de excursie zich een beter
beeld konden vormen van hetgeen zij
den volgenden dag zouden zien
Op de Oosterschelde was het weer een
beetje ruw geweest. Toen echter ten ca
4 uur de boot in Veere binnenliep en
daar moest schutten in de sluis, scheen
de zon vriendelijk. Een korte vertra
ging bij het schutten was oorzaak, dat
in Middelburg een oponthoud van ca.
25 minuten ontstond, vooraleer men
de spoorbrug kon passeeren, waardoor
de aankomst te Vlissingen niet om
half zes doch eerst om 6 uur plaats
vond
Aan de aanlegsteiger werd het gezel
schap door den heer Jean Callebaut
verwelkomd en daarda werd met een
5-tal gereedstaande comfortabele
autocars naar het vorstelijk ingerichte
„Grand hotel Britannia" gereden, waar
inmiddels de overige genoodigden reeds
verzameld waren.
In een der prachtige zalen aan de
Boulevard, met heerlijk uitzicht op de
thans in volle zonneglans stralende
zee werd hier den; gasten gelegenheid
geboden om zich in een behaaglijke rust
op de traditioneele wijze voor te be
reiden op het diner, welks aanvangs-
uur, ip. verband met de vertraagde aan
komst van de boot, een half uurtje ver
schoven was
Vóór den aanvang van het banket
heeft het bestuur der vennootschap,
vertegenwoordigd door de heeren Luc.
en Jean Callebaut, Steenberghe en
Guérin, nadat de gasten een receptie-
boek hadden geteekend, nog in een aan
de eetzaal grenzende salon gerecipieerd,
en daarna zocht eenieder in de vorste
lijk aandoende eetzaal zijn plaats aan
tafel op, hetgeen door een practische
aanduiding op de talrijke tafels niet
veel moeite kostte
Het) Banket.
Toen allen gezeten waren nam de
heer Spoorenberg, die over deze massale
gastenschaar als ceremoniemeester den
scepter zwaaide, het woord en sprak als
volgt:
Het is mij een voorrecht U namens
het College van Commissarissen en den
Raad van Bestuur onzer Vennootschap
welkom te heeten aan dezen disch
Door de zeer vriendelijke bemidde
ling van de Vereeniging voor Vreemde
lingenverkeer zijn wij in staat gesteld
U straks te onthalen op een Zeeuwschen
avond
Mede om te voorkomen, dat wij de
kunst der schilderachtige Zeeuwen en
der bekoorlijke Zeeuwschen niet ten
volle zouden kunnen genieten, zullen
wij onze neiging tot welsprekendheid
moeten beperken
Toch hoop ik straks nadat U zich
gesterkt heeft -r de gelegenheid te
hebben U in het bijzonder de eere-
gasten te begroeten
Thans verzoek ik U een kort oogen-
blik stilte te willen bewaren, ten einde
gelegenheid te geven tot gebed
Terstond daarna richtte zich de
ceremoniemeester opnieuw tot de gasten
met de volgende woorden:
Misschien meent U, dat ik het eigen
advies niet goed opvolg met het woord
te nemen
Evenwel zal er geen verschil tusschen
U en mij blijven, wanneer ik constateer,
dat wij in Nederland gelukkig leven en
gelukkig werken. Welke overtuiging wij
zijn toegedaan, welken rang of stand
wij innemen, wij weten, dat één band
ons allen bindt, een band, die geen
burgerlijke of geestelijke vrijheid ver
stikt en ttoch ons nationaal karakter
bewaart, de band van Oranje
Ons vertrouwen in de toekomst van
ons land is in September, in Januari en
enkele dagen geleden nog versterkt
Ik stel U voor, den eersten dronk te
wijden aan HM de Koningin, aan HKH
Prinses Juliana en aan ZKH Prins
Bernhard
Geestdriftig werd door de gasten
aan deze uitnoodiging gevolg gegeven
en, begeleid door het aanwezige ver
dienstelijke strijkje, werd uit volle borst
het Wilhelmus gezongen.
Dan ving de maaltijd aan, die wij
uiteraard hier niet in bijzonderheden
beschrijven doch waarvan wij niet mo
gen nalaten te zeggen, dat zij volkomen
paste in den rijken stijl van het huis.
Hij was in één woord schitterend.
De gasten, allen getooid met een
fraaie roos in het knoopsgat, hebben
danook zonder uitzondering kostelijk
genoten en de stemming was bijzonder
geanimeerd.
Toen, nadat een aantal gerechten was
gesavoureerd, de ceremoniemeester het
„moment psychologique;" gekomen
achtte, opende hij de rij der sprekers
met de volgende tafelrede:
Rede P. J. Spoorenberg
Toen op 12 Juni 1912 de faorieü onzer
Vennootschap in bedrijf werd gesteld
kon men niet vermoeden, dat de her
denking 25 jaren later zou vallen in een
periode van groote drukte
Wij vleien ons met de hoop, dat zoo-
velen Uwer, die zich vrij hebben moeten
maken om dit jubileum met ons te
vieren, het niet zullen betreuren, dat
zij niet weerhouden werden door zake
lijke beslommeringen of door zorgvolle
ambtsoezigheden
Op de eerste plaats moge ik dan be
groeten den Directeur-Generaal van
Handel en Nijverheid, Dr Hirschfeld,
die Z. Excellentie den Minister van
Handel, Nijverheid en Scheepvaart ver
tegenwoordigt
Het spreekt vanzelf, dat wij geheel
vertrouwd zijn met de woordencombi
natie Handel en Nijverheid; dit blijkt
zelfs uit het feit, dat wij ons kantoor
aan den Coolsingel te Rotterdam heb
ben gevestigd in het groote kantoor
gebouw, dat den naam draagt van
Nijverheid en Handel
In sommige kringen heerscht zij
het ten onrechte de meening, dat
ambtelijke bezigheden geen groote werk
kracht vorderen In den commerciëelen
en industriëelen kring is algemeen be
kend, dat de Directeur-Generaal van
Handel en Nijverheid hét voorbeeld is
voor gestadige en onverdroten werk
zaamheid
Zeer tot ons leedwezen is de Com
missaris der Koningin voor de provincie
Zeeland verhinderd geworden aan dezen
maaltijd deel te nemen
Ik moge den Heer van Rompu, lid der
Gedeputeerde Staten van Zeeland, ver
zekeren,. dat wij het bijzonder waar-
deeren, dat dhr Quarles van Ufford U
heeft verzocht hem te vertegenwoordi
gen
Bij dit feest gevoelen wij tóch in zeer
bijzondere mate onze verbondenheid
met de provincie Zeeland. De reis van
Rotterdam via Vlissingen naar Ter
Neuzen, die men ten onrechte zou kun
nen beschouwen als een contra-visite
op de excursie der potvisschen, in het
begin van het jaar, welke ons, Rotter
dammers, heugen zal, vond plaats met
de „Stad Zierikzee",, zoodat wij ons
onmiddellijk bij het verlaten van het
vasteland op Zeeuwschen bodem ge
voelden
Het weer, dat weliswaar gunstiger
had kunnen uitvallen, heeft ons geen
oogenblik zorgen beraamd voor wat be
treft de veiligheid. Elk der opvarenden
was evenwel vast besloten het Zeeuw-
sche devies „Luctor et Emergo" tot het
zijne te maken, indien de nood aan den
man zou zijn gekomen
Wij kennen in ons vaderland niet al
leen een Comihissaris der Koningin in
iedere provincie, doch ook de Regeerings
commissarissen, aan wie groote bevoegd
heden zijn verleend. Wij beschouwen
het als een voorred^ den Heer Louwes,
Regeeringscommissaws voor den Land
bouw, hier aanwezig te zien. De aard
van onze industrie brengt ons veel
vuldig direct of indirect in contact met
den Heer Louwes en het is ons een bij
zonder genoegen, thans ook niet-
ambtelijk op aangename wijze met den
Heer Louwes van gedachten te hebben
mogen wisselen
Niet minder waardeeren wij, dat nog
een Regeeringscommissaris aan dezen
disch aanzit, Dr Groene veld Meijer,
aan wien als zoodanig in het bijzonder
de belangen van Handel en Industrie
zijn toevertrouwd. Reeds deze functie
alleen wettigt onze erkentelijkheid je
gens den Heer Groeneveld Meyer, die
ook als Hoofdambtenaar van het De
partement daarop aanspraak maken
mag
In het gezelschap van de autoriteiten
uit Den Haag bevindt zich Mr. Moeton
met wien wij veelvuldig overleg plegen
ten aanzien der belangen onzer in
dustrie en wiens inzicht en bereidwil
ligheid ons meermalen van dienst zijn
geweest
Na de Heeren autoriteiten uit Den
Haag te hebben verwelkomd moge ik
hier begroeten den Burgemeester van
Sas van Gent
Mr de Kerf staat nog slechts enkele
jaren aan het hoofd onzer gemeente en
heeft in dien tijd getoond niet alleen
de belangen zijner ingezetenen te willen
behartigen, doch ook mede te leven met
de in Sas van Gent gevestigde onder
nemingen
Wij zouden ons vandaag niet geheel
bevredigd hebben gevoeld, indien onze
burgemeester hier niet a&nwezig had
kunnen zijn
Niet ver van Sas van Gent ligt Ter
Neuzen, waar de Kamer van Koop
handel voor Zeeuwsch-Vlaanderen is
gevestigd, waarvan zoowel de Heer van
Rompu, Voorzitter, als de Heer Neete-
son, onder-voorzitter, en de Heer Harte,
secretaris, hier aanwezig zijn. Deze
ruime vertegenwoordiging manifesteert
een gewestelijke sympathie, waarover
wij ons verheugen
Onder de Vereenigingen, die ons de
eer aandoen hier hun belangstelling en
sympathie te toonen, mag ik op de
eerste plaats noemen de oudste, de Ned.
Maatschappij van Nijverheid en Handel,
waarvan de alg. secretaris Mr Bierens
de Haan aanwezig is, terwijl het De
partement Middelburg is vertegen
woordigd door dhr Berdenis van Berle-
kom als voorzitter en de HH Beelaerts
van Blokland en Smit als Bestuursleden
Op de tweede plaats begroet ik den
Heer Rom Colthoff, Secretaris van het
Verbond van Nederlandsche Werkgevers,
waarbij onze Vennootschap zoowel als
individueel lid als in groepsverband is
aangesloten
De Alg Katholieke Werkgevers Ver
eeniging, welke een nauw verband
heeft met leden van het college van
Commissarissen en van den Raad van
Bestuur, is vertegenwoordigd dofcr haar
Voorzitter, Ir Guljé
Voor de Vereeniging Nederlandsch
Fabrikaat mogen wij in ons midden
begroeten den Secretaris, den Heer
Snoek
De Nederlandsche Vereeniging van
Suikerwerkfabrikanten doet ons bij
zonder genoegen met hare belangstel
ling, welke blijkt uit hare vertegen
woordiging zoowel door den Heer Bak
ker als door den Heer Wellmann
Ten slotte moge ik nog enkele aan
wezigen met name begroeten: Mr
Teulings, Commissaris der NV. Verwey
Spoorenberg en Ir de Bel, Directeur
der Glasfabriek, om dan de overige
aanwezigen te verzekeren, dat wij hun
tegenwoordigheid hier beschouwen als
een verklaring van goeden wil en sym
pathieke gezindheid jegens onze Ven
nootschap