De Zeeuwsche Koerier
No. 4130 Vrijdag 12 Februari 1937 51ste Jaargang
Nieuws - Bijvoegsel van
Kroniek van de week
Landbouw en Veeteelt
Houdt zich goed ondanks
zijn 70 jaar.
Provincienieuws
BINNENLAND.
Minister Gelissen zal geen candida-
tuur voor Tweede Kamer aanvaarden
De Tweede Kamer heeft bij de behan
deling van de voorstellen betreffende,
de grondwetswijziging o.a. bepaald, dat
de naam „Curasao" wordt verandert
in „De Nederlandsche Antillen"
De beide nachtelijke Stille Omgangen
te Amsterdam worden dit jaar gehou
den op 7 en 14 Maart as.
Ingediend is een wetsontwerp, hou
dende tijdelijke bepalingen, strekkende
tot het bereiken van een betere ver
deeling van den beschikbaren arbeid.
Daardoor zal het werkterrein dei
vrouw tot engere grenzen worden terug
gebracht en kunnen worden voorkomen
dat volwassen arbeiders door jeugdige
personen worden verdrongen.
Bij Kon. besluit zal eerlang het rooa
wh-biauw ais ae nationale viag warden
aangewezen.
Met ingang van Maandag jl is de ge-
nnudeide verkoopprijs van Vita-tarw».
van f 15,70 teruggebracht tot f 14,7l
per 100 kilogram
BUITENLAND.
De „Osservatore Romano" doet eei.
beroep op alle Katholieken der wereia.
om Spaansche kinderen op te nemen
De Spaansche nationalisten hebben
Maandag jl Malaga veroverd
In de Belgische Kamer is het Dinsdag
jl-, toen de voorzitter, Kamiel Huys-
mans, weigerde, onmiddellijk een debat
te openen over zijn bekende reis naai
Spanje, tot hevige tumultscènes ge
komen. Men wierp elkaar, letterlijk zoc
wel als figuurlijk, van alles naar het
hoofd, zoodat verschillende afgevaar
digden kwetsuren opüepen.
Een passagiersvliegtuig, dat op weg
was van Los Angeles naar San Fran
cisco, is in de baai van San Francisco
gestort. Alle elf inzittenden zijn om het
leven gekomen
Uit de Land- en Tuinbouwwereld
Vóór ons ligt het Verslag over 193o
van de RijksiandDouwproeivelden in het
tunOosgeDied van den neer Brinkman,
xvijksiandDouwconsuient te Leeuwarden.
Br zijn uaar in 1936 64 proefvelden in
exploitatie geweest, waarvan 35 op
bouw- en 29 op grasland. Een zeer be
langrijk proefveld, is dat van den heei
u. F. Koster te Balium op Ameland, dat
in 't voorjaar van 1899 op vrij hoogen
zandgrond is aangelegd en bestaat uit
4 perceelen van 2 Are.
Perceel I bleef steeds onbemest, II
werd bijna alle jaren bemest met flinke
hoeveelheden kali, fosforzuur en stik
stof, III ontving elk jaar een halve
kunstbemesting en een halve bemesting
met stalmest.
Voor het gewas 1936 bestond de volle
kunstbemesting uit 250 K.G. kalizout
van 40 pCt., 800 K.G. Thomasslakken-
meel en 200 K.G. zwavelzure ammoniak
per Hectare. De opbrengsten aan hooi
in 1936 en gedurende 38 jaren zijn, per
Are berekend, als volgt geweest:
I onbemest 12.5 en 668 K.G.; II Kunst
mest 59 en 2178.5 K.G.; III Half om half
64 en 2129 K.G.; IV Stalmest 61,5 en
1973,5 K.G.
Kunstmest is dus met groot voordeel
aangewend.
Het perceel, dat in 38 jaar alleen
kunstmest, dus geen stalmest, ontvan
gen heeft, heeft dus de grootste op
brengsten gegeven, doch wordt spoedig
gevolgd door het perceel, waarop stal
mest als kunstmest is gebruikt. Het per
ceel, dat alleen stalmest heeft ontvan
gen, dus geen kunstmest, komt belang
rijk achteraan.
Na de eerste snede is het land beweid.
bijna jaarlijks een flinke bemesting met
fosforzuur, kali en stikstof, uit III werd
de stikstof uit den kunstmest wegge
laten, op IV werd bijna elk jaar de ge
bruikelijke stalmest-bemesting aange
wend. Voor het gewas 1936 is dezelfde
kunstmestbqmesting toegepast als op
het eerste proefveld van den heer
Koster. De opbrengsten aan hooi in
1936 en in den geheelen proftijd van 38
jaren zijn hieronder, per Are berekend,
aangegeven:
I Onbemest 20 en 775 KG.; II Kunst
mest 68 2270.5 KG.; Ill K. zonder stik
stof 60 en 1909.5 K.G.; IV Stalmest 62
en 1964 KG.
't Perceel, dat in 38 jaar enkel kunst
mest, dus geen stalmest gehad heeft,
staat in opbrengst ver bovenaan. Het
weglaten van stikstof uit de bemesting
op perceel IV is zeer nadeelig geweest
't Perceel, waarop dit geschied is, heeft
wat minder hooi gegeven dan het per
ceel, dat alleen stalmest, dus geen kunst
mest, ontvangen heeft. Na de eerste
snede is het veld beweid.
In 't begin van 1934 werd een proef
veld aangelegd bij den heer K. L. Visser
te Oudemirdum op een hoogen zand
grond. Hier werd een vergelijkende
proef genomen met 3 verschillende fos-
forzuurmeststoffenfertifos, dat 38.92
pet., Thomasslakkenmeel, dat 14,82 pet
fosforzuur oplosbaar in mineraalzuur
oevat, en superfosfaat, waarin 14.4 pet
n water oplosbaar fosforzuur voorkwam
De hoeveelheden fosforzuur, welke
'oor het gewas 1936 gegeven zijn, be
droegen respectievelijk 1.168, 1,037 en
.224 K.G. per Are. De opbrengst van de
>nderscheidene perceelen en de gemid-
lelde opbrengsten in 1936, zoomede de
otale opbrengsten in de 3 proefjaren
illes per Are en in Kilogrammen, zijn
lieronder aangegeven:
Geen fosf. 58-63-62, gem. 61 163
I Fertifos 64-72-59, gem. 65 17C
II Slakkenmeel 76-59-60, gem. 65 176
V Superfosfaat 66-64-65, gem. 65 173
Er is dus weinig behoefte aan een
osforzuurbemesting geweest.
Het proefveld wordt aangehouden.
Een oriënteerende proef werd op
zandgrond genomen met stoppelwortels
en stoppelknollen door een 6-tal proef
nemers. Het wortelzaad werd in Maart
in de rogge en het knollenzaad na het
oogsten der rogge gezaaid. De opbreng
sten waren verschillend, op een enkel
veld kwam door wildschade van de
wortels en knollen niet veel terecht. Op
een 3-tal plaatsen werd het gewicht van
de knollen bepaald, en zijn monsters
tot volledi.fr onderzoek opgezonden. Om
gerekend per Hectare waren daar de
opbrengsten als volgt:
1 Wortels met loof
2 Wortels met loof
3 Wortels met loof
2 Knollen met groen
1 Knollen met groen
3 Knollen met groen
36875 K.G.
40000 K.G.
42500 K.G.
22500 K.G.
28125 K.G.
25000 K.G.
Bij genoemden heer Koster is in het
y oor jaar van 1899 nog een tweede proef
veld op dezelfde grondsoort aangelegd,
en bestaat ook uit 4 perceelen van 2 Are
Perceel I bleef steeds onbemest, II kreeg
De wortelen leveren een zeer smake
lijk voedsel voor het vee. Het loof wil
den de dieren in 't eerst niet best op
nemen, later werd ditbeter.
Over 't algemeen waren de betrokken
landbouwers van meening, dat stoppel
wortels meer en beter voeder leverden
dan stoppelknollen. Er is echter met het
x>gsten veel meer werk. Knollen kan
men uittrekken, doch de zeer vele wor
tels moet men rooien. Een zeer nat na
jaar, zooals dat van 1936, vegroot het
jezwaar, dat aan het rooien verbonden
s. De stoppelwortelen stellen aan den
'rond hooge eischen. Hij moet vrucht
jaar, kalkhoudend, voldoende diep, los
3n onkruidvrij zijn. Van de zandgronden
'.ijn misschien de leemhoudende het
neest geschikt. De grond mag ook niet
te nat wezen. Het zaad, b.v. 5 K.G. per
Hectare, wordt vroeg in 't voorjaar in
-en gewas rogge gezaaid en niet in den
grond gewerkt. Na het oogsten der rog
ge wordt de stoppel sterk geëgd. Voor
voldoende bemesting moet zorg gedra
gen worden. De wortelen staan als een
uitmuntend, verteerbaar en gezond
voedsel bekend. Het loof kan door
schimmels aangetast worden en is dan
als veevoeder niet geschikt. B-r.
WAT ELKE MAAND TE DOEN GEEFT
(Nadruk verboden)
(le helft Februari)
Wij willen in dit artikeltje even stil-
Eens hulpeloos door rheumatische
pijnen.
Een oude man vrijwaart zich voor
goed van rheumatische pijnen: „Mijn
vader gebruikt Kruschen Salts reeds
gedurende een paar jaren en zou er
voor geen geld ter wereld buiten willen.
Vroeger was hij beslist hulpelo'os door
de rheumatische pijnen, doch ik kan
gerust beweren, dat Kruschen Salts een
nieuwe man van hem gemaakt heeft.
Hij is bijna 70 jaar en dat hij kras is
nou, dat beloof ik U."
Mevr. F. G.
Kruschen Salts is een mengsel van
zes minerale zouten, waarvan elk een
directe of indirecte werking heeft bij
de bestrijding van rheumatische aan
doeningen. Een enkele flacon Kruschen
Salts zal U overtuigen, dat rheuma
tische pijnen eenvoudig niet bestaan
kunnen in een lichaam, dat zijn „kleine
dagelijksche dosis" krijgt.
Kruschen Salts is verkrijgbaar bij alle
apothekers en erkende "drogisten a
f 0.40, f 0,75 en f 1.60 per flacon. Let
op, dat op het etiket op de flesch, zoo
wel als op de buitenverpakking de naam
Rowntree Handels Mij., Amsterdam,
voorkomt.
(36)
oóaan bij de beteekems van de seiectit
«oor ae uitKomsteu van ae suaterineieii
Leen. Bn aan oepaaiaenjK bij ae eigeri-
oonappen, uie meer anecc ae opbrengst
acpaien, namenjK net Dietengew*ent en
ncu genante. Deze loopen, onder den in-
✓lüeu van de in ons land zeer uiteen
lopende weersomstandigheden, in de
aizonaeriijke teeitjaren sterk uiteen,
oiechts uit de uitkomsten van een
reeks acntereenvolgende jaren is een
aee te vormen, van wat als resultaat
der seiectie mag worden beschouwd. In
xieo Tijdschrift Van Zaad tot Suiker
✓an ae Koninklijke beetworteizaad-
ouituur Kunn en Co N.V. te Naarden,
✓inden we daaromtrent belangwekkende
;egevens (de plaats ontbreekt ons, om
de desbetreffende cijfers over te nemen,
t is ons dan ook slechts om de con
clusies te doen). En dan valt dit onder
meer te constateerenNa 1915 treedt
✓ooral de sterke stijging van het bieten
gewicht per Hectare naar voren. In
vvelke mate deze vooruitgang toe te
schrijven is: aan de verbetering in den
✓erbouw van suikerbieten dan wel aan
de resultaten der selectie, is niet uit
te maken, schijnt ons althans aan de
nand der beschikbare gegevens, niet
✓oor oplossing vatbaar. Evenwel komt
o.i. de arbeid van den kweeker in deze
periode zeer duidelijk te voorschijn.
Men zou namelijk verwachten, dat de
sterk gestegen opbrengsten aan bieteli
per Hectare geleid zouden hebben tot
een daling in het gehalte Maar dit is
niet het geval en dit feit mag zeker
aan de suikerbietenveredeling worden
toegeschreven
Vraagt men dus, wat de suikerbieten
veredeling sedert het begin van deze
eeuw heeft bereikt, dan kunnen wij die
vraag o.i. gerust beantwoorden in dien
zin, dat de kweeker aan den Neder-
.andschen landbouw tenslotte een biet
heeft weten te leveren, die in staat was
de verbetering, in den bietenverbouw
door den landbouwer aangebracht, door
stijgende opbrengsten aan bieten te be-
loonen, zonder dat daarbij aan het ge
halte moest worden opgeofferd
Het gehalte kon zelfs nog worden op
gevoerd, zoodat de suikeropbrengst per
Hectare en daar gaat het toch ten
slotte om, sedert 1900 een stijgende lijn
vertoont, welke vooral na 1915 opval
lend kan worden genooemd
Waar sinds 1915 het in Nederland
veredelde zaad een naar verhouding
steeds grootere plaats heeft weten in te
nemen, mag de vorengenoemde Beet-
wortelzaadcultuur Kuhn en Co NV zeer
zeker als haar aandeel in den vooruit
gang der laatste 20 jaar met voldoening
constateeren, dat haar 40-jarigen arbeid
ook voor het economisch leven van ons
Vaderland zijn beteekenis niet heeft ge
mist.
Wij mogen niet zonder trots op dit
Nederlandsche product wijzen. De door
en door Nederlandsche biet, die door
Kuhn en Co gedurende een menschen-
'eeftijd is uitgezocht en verbeterd en
geheel op het Nederlandsche klimaat,
Nederlandsche bodemgesteldheid, Ne
derlandsche cultuurgebruiken is inge
steld, is de eenige Nederlandsche biet
en een heel beste bovendien. Niet te
evenaren door een, die een of meer
jaren is verbouwd van het zaad van een
vreemde soort. Zulk een product wordt
niet maar zoo Nederlandsch
Net zoo min als iemand, wiens ouders
Fransch zijn, een Nederlander wordt,
omdat hij is geboren in Nederland. Zijn
Fransche en karakter komerl
steeds weer tot uiting, omdat hij die
behouden heeft
Voor de keuken: Of men zonder
vleesch kan leven, gezond en flink kan
zijn is geen vraag meer. Dit wordt se
dert jaren dagelijks aan duizenden be-
wezen
Ik neem hier een bericht over uit
Neulëben, een uitspraak van Adolf
Hitier, dien door een Deensche journa
liste de vraag werd gesteld: Waarom is
U vegetariër en alcoholbestrijder? Zijn
antwoord was: Deels uit neiging, deels
uit beginsel. Lijken van dieren zijn een
zonderlinge wijze van voeding, die mijns
inziens volstrekt niet voor de menschen
bestemd is. Ik beschouw dit als een on
gezonde prikkel, die niet lang effect
heeft een plotseling opvlammen, en
zoo is het met de alcohol ook. Boven
dien geloof ik, dat men bij deze leef
wijze langer leeft, meer fit is en meer
volhardingsvermogen heeft
Zie naar de leeuw; die kan een half
kalf opeten; wanneer hij echter een
half uur geloopen heeft, valt hij dood
moe om. Daarentegen kan de olifant
zes tot acht uur in flinken draf loopen,
zonder het minst vermoeid te worden.
Desondanks worden wij, die den oor
log meegemaakt hebben, niet oud. Ik
zie het om mij heen. Het is ongelooflijk,
zoo jong als de mannen sterven.
SAS VAN GENT
Geslaagd voor examen machineschrij-
ven (Riënts B^lt te den Haag) de
heeren H. Lammens en J Kieboom, bei
den alhier
De bekende bioscoop Ond. Luxem
bourg brengt a.s. Maandag een zeer bij
zonder filmwerk, dat een ongekende
belangstelling door geheel het land
heeft getrokken. In 1928 onthulde een
opzienbarend moordproces ons een stuk
menschenleven met al zijn lief en leed.
De meest begenadigde kunstenaars der
cinematografie, die in de film „Mazur
ka" dit leven hebben uitgebeeld, hebben
hiermede een onvergetelijk Filmwerk
gecreëerd
De groote regiseur Willy Först, richt
de volgende open brief aan de bioscoop
bezoekers en de pers:
Zeer geachte bioscoopbezoekers en
Heeren van de Pers.
Met opzet wordt de inhoud van mijn
nieuwste film „Mazurka" U onth i-
den. De film moet met hare spvi-
ningen en emoties ten volle op U in
werken. Als U de film gezien hebt.
weest dan zoo goed, ook niets van de
inhoud aan Uw vrienden en kennissen
te verraden. Laat hen, die de film
nog gaan zien, er ook ten volle van
genieten.
Ik ben er van overtuigd, dat men
U er dankbaar voor zal zijn.
WILLY FÖRST.
Burgerlijke stand.
Week van 31 Januari tot en met 6 Febr.
1937
Geboren. 31 Jan. Enny Anna, docht-y
van Albert Gustaaf Inghels en Irena
Maria De Wit
Loop der Bevolking,
Aangekomen.
D. Hoogerwef en gezin, fabrieks
arbeider van Westdorpe
J De Kesel, dienstbode van Hulst
Th de Schoolmeester gezin, fabrieks
arbeider van IJzendijke
WESTDORPE
Werkloosheid,
Aantal werkloozen 141
Burgerlijke Stand.
Gedurende de week van 4-11 Febr 1937
Overleden. 7 Febr Maria Cornelia van
Hecke, 39 jaar, dochter van Leo van
Hecke en Philomena van Pienbroeck
Loop der bevolking
Vertrokken:
Wed P F Herman naar Ielzaete
Gabrielle Maria Sophie Verguyze naar
Baarn
HOEK.
Geslaagd voor examen machineschrij-
ven (Riënts Balt te den Haag) de
heer R. Heinsdijk, alhier
KLOOSTERZANDE
Dezer dagen werd de zaak behandeld
inzake den inbraak en roofoverval te
Kloosterzande. Tegen Polman werd ge-
eischt 7 jaar. Tegen Jos de W. en J de
W. elk 2y2 jaar. Tegen L de W 1V2 jaar
Uitspraak over 14 dagen
ST. JANSTEEN
Op den Absdaalschen weg is Zondag
avond nabij de boerderij van den heer
G Vael de vrachtauto van den ijs-
fabrikant A. de B. uit Selzaete tegen
een boom gereden. De 35-jarige G van
W uit Selzaete werd daarbij aan het
hoofd gewond terwijl de auto ernstig
werd beschadigd. Het ongeval geschied
de doordien de bestuurder door het
licht van een tegenligger werd verblind,
die zijn licht niet dempte
ZAAMSLAG
De heer J J Dieleman alhier, slaagde
te Utrecht voor het candidaatsexamen
in de rechten
In de Zaterdag jl alhier gehouden
j aarlijksche algemeene vergadering der
Chr. Hist. Kiesvereeniging werd de heer
A Haak als bestuurslid herkozen en de
heer L. de Regt gekozen in de plaats
van den heer A. de Feijetr, die niet meer
in aanmerking wenschte te komen. Te
vens werden afgevaardigden benoemd
naar de Groeps-, Statenkring- en
Kamerkringvergaderingen
TER NEUZEN
Ds. A. Timmerman f
In den ouderdom van ruim 83 jaar
is te 's-Gravenhage overleden Ds A.
Timmerman, em. predikant der Ned.
Herv. Gem. van Ter Neuzen, die tal van
jaren in het Herv kerkelijk leven een
vooraanstaande plaats heeft ingenomen
Geslaagd voor het examen costumière,
mej T A Witte Rd. alhier
Geslaagd voor examen machineschrij
ven (Riënts Balt te den Haag) de heer
A Rijnberg, alhier
Burgerlijke stand.
Geboren. 29 Jan. Jacob, zoon van
Adriaan Willem Hubregtse en Janneke
Klaassen. 30 Jan. Levinus Gerardus
Johannes, zoon van Karei Joos Mole-
graaf en Sara Johanna Lensen. Pieter
Marinus, zoon van Dimmen Kolijn en
Levina Cornelia Scheele. 31 Jan. Jacob,
zoon van Cornelis Kolijn en Janneke
Pijpelink. 2 Febr. Francina, dochter v.
Jacobus Cornelis Leunis en Leuntje
Loof. 4 Febr Frangois Simon, zoon van
Jan de Blaaij en Cornelia Elisabeth
Meeusen.
Overleden. 30 Jan. Sara Penne, 56 j.,
echtg. van Cornelis Meeusen. 1 Febr.
Cornelis van de Velde, 65 jaar, wedn
van Anna Dieleman (Tern Crt)
Loop der bevolking
In de afgeloopen week hebben zich in
deze gemeente gevestigd:
A H Stilma, zonder, Verl. van Steen-
oergenlaan 8 van Sneek
M S L Trapman, onderwijzeres,
Noordstraat 28 van Melissant
A C v d Welle, zonder, Middenstraat
91, van Vlissingen
E v d Welle geb Pieterse van Wijk,
zonder, Middenstraat 91 van Vlissingen
S M Schippers, zonder, De Jongestr
9 van Aardenburg
J C W Schippers, zonder, De Jonge-
straat 9 van Aarcïenburg
M Schippers, zonder, De Jongestraat
9 van Aardenburg
A van Liere, dienstbode, Grenulaan
21 van Vlissingen
Vertrokken:
J H M Klaassen, caféhouder, Baan-
dijk 1 naar Venlo
J J Boersma, zonder, Axelschestraat
72a naar Hilversum
I A Ti'Hr>oij, gem.-bouwmeester,
Scheldekade 51, naar Weesp
M Triest, dienstbode, De Jongestraat
1, naar Vogelwaarde
J Scheele-Op 't Hof, zonder, O 86
naar Groede
M A v d Bogaard, zonder, N Kerkstr
15 naar Maastricht
J de Vos, dienstbode, Nieuwediepstr
101 naar Sas van Gent (Tern Crt)
KOEWACHT.
Donderdag a.s. zal in de kliniek van
het Wit-Gele Kruis alhier, het consul
tatiebureau voar zuigelingen geopend
worden. Voortaan zal iedere tweede en
vierde Donderdag van iedere maand
consult gehouden worden en wel van
half drie tot half vier. De moeders met
hun zuigelingen worden gratis gehaald
en thuis gebracht.
Dagbl v N-Br en Z
Burgerlijke Stand
Geboren: Annie, dochter van F Valent,
en M v Brussel.
Overleden: Maria de Vos, 64 j., echtg
van P. van den Berghe
AXEL
I Naar gemeld wordt, zijn alhier valsche