No. 3844
Woensdag 11 November 1931
46ste Jaargang
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Binnenlandfreaincienieuwz.
Buitenland.
VERSCHIJNT ELKEN MAANDAG-, WOENSDAG- EN VRIJDAGAVOND
P0STBEKENIH8 Ho. 52419.
F E U I L L ET O N.
De Bedelares van
Saint-SuÊpico.
Pij
'ijnlijke
Kloven
Ingezonden Mededeelinp
verzacht en geneest
men met
Bureaux van Redactie en Administratie
OOSTKADE 218, SAS-VAN-CENT
Telefoon 15 Telegramadres: Koerier
ERIER
Abonnementsprijs 1.50 per 3 maanden,
of 5.25 per jaar, bij vooruitbetaling
Advertent iën 20 cent per regel, bij contract lager
ZEER KOOPKRACHTIGE
LEZERSKRING
UITSTEKEND GESCHIKT
VOOR PUBLICITEIT
ingesteld. In Ajaccio zijn tot dusver 500 per
sonen in hechtenis genomen.
134)
Het duurde twee uren voordat allen aan
land waren.
Toen kwam de gouverneur, gevolgd door 5-ijn
staf.
Hij monsterde de nieuw aangekomenen en
hield een korte toespraak:
De wijze waarop gij hier door de admini
stratie der strafkolonie zult behandeld worden
hangt af van uw gedrag. Pogingen tot verzet
of tot ontvluchting worden streng gestraft. Ge
draagt u dus goed, weest gedwee en onder
worpen aan uw opzichters, houdt u stipt aan
de voorschriften der administratie, gehoorzaamt
onvoorwaardelijk aan alle bevelen, die u zullen
gegeven worden en ge zult daarmede uw eigen
belangen zoowel als de onze dienen.
Twee-honderd-tachtig bannelingen hadden
te Noumea den voet aan land gezet.
Men verdeelde hen in twee partijen, de eene
mocht te Noumea blijven, de andere zou later
naar het Pijnboomeneiland worden overge
bracht.
De eerste partij bestond uit de hoofden der
Commune, leden van het Centrale Comité en
officieren, waartoe dus ook Servais Duplat be
hoorde.
De tweede uit gewone communards.
De eerste tijd was voor Servais Duplat zeer
J. A. Frederiks t
In den ouderdom van 81 jaar is te 's Gra-
venhage overleden de heer J. A. Frederiks, be-
heerder van het museum „Gevangenpoort".
De thans ontslapene werd den 28 November
1849 te Middelburg geboren. Na aldaar de H.
B. S te hebben bezocht trad hij in dienst bij
den Rijkswaterstaat. Vervolgens was hij archi
tect voor de Abdijgebouwen in Middelburg en
conservator van het museum „van het
Zweedsch Genootschap.
In 1907 werd hij directeur van het Kunst
Nijverheidsmuseum te Den Haag en later werd
hij als opvolger van Victor de Stuers benoemd
tot beheerder van de Gevangenpoort.
De heer Frederiks was lid van de Rijkscom
missie voor de Monumentenzorg.
De thans ontslapene was ridder in de Orde
van de Nederlandschen Leeuw, Officier in de
Orde van Oranje Nassau, Ridder der Orde van
Leopold van België en Commandeur der Orde
van de Kroon van België.
Strijd tegen de bandieten op Corsica.
Een kleine, maar sterke expeditie cnder lei
ding va nden gendarmerie-generaal Huot heeft
opdracht gekregen een eind te maken aan het
optreden van een 40-tal bandieten, die met tal
rijke aanhangers en medeplichtigen heel Cor
sica onveilig maken.
Deze expeditie, groot 589gendarmes zal er op
uit trekken, ondersteund door machinegewe
ren, gepantserde auto's, politiehonden, vlieg
tuigen, motorbooten, etc. tot dit doel afgestaan
door de Fransche regeering.
De expeditie zal met groote omzichtigheid te
werk gaan, aangezien de bandieten er bekend
voor staan uitmuntende schutters te zijn en
ieder plekje van het eiland en in de bergen te
kennen. Onder de bandieten bevinden zich er
twee, met een groot aantal volgelingen, van wie
men verwacht, dat zij hevigen strijd zullen le
veren. Het zijn de voormalige gendarmen Bor-
nea en Spada. Zij zijn verantwoordelijk voor tal
van koelbloedige moorden, terwijl zij zich ook
hebben schuldig gemaakt aan afpersingen.
Zondagmiddag vroeg is de expeditie uit Zuid-
Frankrijk te Ajaccio aan land gezet.
Behalve 600 Fransche gendarmen en 800 an
dere Fransche politie-beambten zijn naar Cor
sica bovendien drie Fransche oorlogschepen
van klein kaliber vertrokken, welke moeten ver
hinderen, dat de Corsicaansche roovers per
schip het eiland trachten te verlaten, om aldus
aan de achtervolging te ontkomen.
Oyer het geheele eiland is de staat van beleg
afgekondigd en voor de Corsicaansche couran
ten, alsmede voor perstelegrammen, is censuur
PROVINCIALE STATEN VAN ZEELAND.
Herziening provinciaal wegenplan.
Zooals bekend treedt 1 Januari een nieuw
rijkswegenplan in werking. De Minister van
Waterstaat heeft in verband daarmede de ge
legenheid opengesteld, om, behalve tot her
ziening van de provinciale wegenplannen,
welke noodig zou blijken, teneinde de gewensch
te aansluiting té brengen met het nieuwe rijks
wegenplan, tevens tot eenige uitbreiding van
die plannen over te gaan en daarin op te ne
men enkele wegen, aan welker plaatsing cp
het provinciaal wegenplan in de afgeloopen ja
ren was gebleken het meest behoefte te be
staan.
Voor wegen op het provinciaal wegenplan
1927 waren destijds in totaal toegestaan 282,5
K.M.; de gezamenlijke lengte dier wegen be
droeg na vaststelling van het plan echter niet
meer dan 279,43 KM., alzoo 3.07 K.M. minder
dan het toegestane aantal. Voor het provinciaal
wegenplan 1932 zijn thans 23 K.M. méér be
schikbaar dan destijds voor het plan 1927 wa
ren toegestaan, zoodat in totaal voor wijziging
en toevoeging van nieuwe wegen beschikbaar
zijn 26.07 K.M.
Rekening houdende met vroeger gemaakte
opmerkingen en geuite verlangens, dragon Ged.
Staten o.m. de volgende wijzigingen voor:
In aansluiting op den voortgezetten verbin
dingsweg West-Oost-Zeeuwseh-Vlaanderen
komt de plaatsing op het wegenplan gewenscht
voor van een weg van Hoofdplaat over Bier
vliet naar den weg Langeweg in den Koningin -
nepolder (Biervliet)Isabellasluis (Philippine),
waardoor de beide genoemde gemeenten door
een behoorlijken weg aan het provinciaal we
genplan zullen worden aangesloten.
Aangezien afdoende verbetering van den weg
Drie-SchouwenHulst wegens gemis aan mede
werking van de voornaamste onderhoudsplich
tige als uitgesloten moet beschouwd worden,
bestaat naar het oordeel van Ged. Staten thans
geen verdere aanleiding dezen weg op het pro-
vinciaal wegenplan te behouden en stellen zij
voor dezen ter lengte van 10.1 K.M te schrap
pen.
Het staat daarentegen vast, dat de gemeen
ten St. Jansteen en Koewacht als onderhouds
plichtigen, bereid zijn, het noodige bij te dra
gen voor de verbetering van de ten Zuiden van
genoemden weg gelegen verbinding Zuidaorpe-
KoewachtSt. Jansteen, welke verbinding veel
de betrokken streek van beduidend grooter be
lang en voor het" doorgaande verkeer geschikt
gemaakt kan worden, zonder dat daarmede te
hoöge kosten zouden gemoeid zijn. Deze 13 KM
lange weg ware derhalve aan het plan toe te
voegen.
Voor de weg St. Annapolder-provinciale weg
Walzoorden-Hulst is een volledig verbeterings
plan met raming van kosten opgemaakt. Daar
bij is gebleken, dat het de voorkeur verdient, in
het bijzonder met het oog op de kosten, de ver
binding met den provincialen weg tot stand te
brengen door van De Kraai den weg ongeveer
Oostwaarts door te trekken. In verband hier
mede waren op het plan te lezen: Zaamslag-
provinciale weg Hulst-Walsoorden bij Ter Hole
De lengte van dezen weg kan van 10.9 op 8.38
K.M. worden verminderd. Ten einde finan-
cieeelen steun ingevolge de Wegenbelastingwet
mogelijk te maken voor de verbetering van het
wegvak, dat de wegen Schoondijke-IJzendijke
en IJzendijke rijksgrens verbindt, ware de leng
te van dezen weg te verhoogen van 9 tot 9.5
K.M. De mogelijkheid ontstaat laardoor een be
tere verbinding tot stand te brengen tusschen
beide genoemde wegen.
Tengevolge van deze wijzigingen en in enkele
nummers van 't plan aan te brengen correc-
tiën, zal het aantal K.M. stijgen van 279,43 tot
309.146.
Het beschikbare aantal K.M. ac! 305.5 wordt
derhalve met 3.646 K.M. of ongeveer 1.2% over
schreden, waartegen de Minister verklaard
heeft geen bezwaar te hebben.
De hoofdingenieur van de provincialen wa
terstaat schrijft o.a., dat krachtens art 35 le
lid der wegenbelastingwet bij de j aarlijkscho
vaststelling der wegenlijsten daarop de volle
lengte der wegen in rekening gebracht wordt
voor die wegen, welke in overeenstemming zijn
met de omschrijving op het wegenplan, of wel
ker verbetering of aanleg overeenkomstig die
omschrijving in het afgeloopen jaar is ter hand
genom enof voortgezet. Ander mogens de we
gen of wegvakken slechts tot gereduceerde leng
ten op de lijst geplaatst worden. Het doet zich
herhaaldelijk voor, dat aan de gestelde eischen
niet wordt voldaan, omdat bij de snelle wijzi
ging van inzichten op wegenverbeteringsgebied,
meer dan eens bijv. een ander wegvak wordt
toegepast dan het plan aangeeft. In andere
provincies (Noord-Holland, Groningen) heeft
men dit bezwaar reeds ondervangen, zulks met
goedkeuring der Kroon; wat echter ?n het fi
nancieel nadeel is der provinciën, welke daarin
voorshands niet voorzagen.
Deze opmerkingen geven Ged. Staten aanlei
ding voor te stellen ook verder het plan te her
zien en, onder intrekking van 't bestaande, een
geheel nieuw provinciaal wegenplan vast te
stellen, waarin de besproken wijzigingen zijn
aangebracht en met de opmerkingen van den
hoofdingenieur rekening wordt gehouden
moeilijk.
Daar hij geen beroep kende, kon hij ook
niet, zooals zijn metgezellen, werk verricht-m
voor de vrije kolonisten én daarmee iets ver
dienen om zich het leven wat te veraangena
men.
Gedurende twee maanden was hij bij een
wijnkooper om flesschen te spoelen, waar men
niets voor behoeft te kennen.
Toen kwam hij voor pakhuiswerk bij een
kruidenier, waar hij kost en inwoning kreeg,
benevens dertig francs per maand, en hiervan
hoopte hij zijn leven te rekken tot op den dag
der bevrijding, namelijk dien der amnestie, die
volgens de bannelingen, niet lang kon uitblij
ven.
Eenige opzienbarende ontvluchtingen brach
ten een geheele verandering in den toestand.
De gouverneur werd verplaatst en zijn op
volger nam onmiddellijk strenge maatregelen.
De bannelingen, die te Noumea hadden mo
gen wonen, werden naar andere plaatsen ge
zonden, naar het schiereiland Ducos of het
Pijnboomen-eiland.
Servais Duplat moest zijn betrekking vaar
wel zeggen en vertrok naar het schiereiland.
Daar had hij, na verloop van eenige maan
den, het geluk in dienst te worden genomen
door een vrijen kolonist, die ook een herberg
hield, waar de communards gewoon waren, zoo
dra zij iets verdiend of uit Frankrijk ontvan
gen hadden, hun leed in den wijn te gaan ver
drinken.
De jaren gingen Servais Duplat langzaam en
eentonig voorbij.
(9)
Iedere maand kwamen er berichten uit het
moederland, maar zij waren niet zóó als de
bannelingen der Commune ze zoo vurig wen-
schten.
Over amnestie werd te Parijs geen woord ge
sproken.
Reeds zeven jaar had Servais Duplat op
Nieuw-Caledonia doorgebracht.
In 1878 brak er een oproer onder de inlanders
uit, waardoor eensklaps afwisseling werd ge
bracht in het eentonige leven der galeiboeven.
De administratie, die ernstig bedreigd werd,
moest doortastende middelen aanwenden cm
zich te handhaven en daarom deed zij een be
roep op de bannelingen.
X.
De bedreigde administratie vond veel hulp,
vooral bij de politieke dwangarbeiders.
Een groot aantal van hen, die hoopten dat
zij op die wijze gratie zouden krijgen en naar
t Frankrijk mochten terugkeeren, boden nun
- diensten bij de administratie aan en werden
J aangenomen,
i Men wapende hen.
De kanselier Amouroux, een der leden van
het Centrale Comité, was een der eersten, die
zich aanbood om ten strijde te trekken,
j Servais Duplat volgde terstond zijn voor
beeld.
j De ex-kapitein der communards verbeeldde
zich reeds, dat hij zijn vrijheid had heroverd
T en in de gunst der regeering werd aanbevolen.
Zij zouden strijden tegen oproerlingen, zij,
die zelf oproerlingen waren geweest, erger dan
WESTDORPE
Gemeenteraad. Maandagavond 7 uur kwam
de raad der gemeente Westdorpe in openbare
zitting bijeen. Afwezig de heeren P van der
Heyden en F. de Jonghe.
Besloten werd adhaesie te betuigen aan het
verzoekschrift van Graauw en Langedam ,om
d'n minister verhoogden steun te vragen voor de
beet wortelteelt in 1932, terwijl voor kennisge
ving werd aangenomen een verzoek van de ver-
eeniging van Konijnen- en pluimveefokkers om
beschikbaarstelling van een extra prijs voor ha
re tentoonstelling te Axel op Kerstmis. Aange
nomen werd het voorstel van B en W tot wij
ziging art 38 der algemeene politie-verordening
Men zal dus in den kom der gemeente in plaats
van 20 K.M. een maximum mogen rijden van
25 KM. Het voorstel, om de huur der rijks-
veldwachterswonig ingaande 1 Januari 1932
vast te stellen op f 150,'s jaars, weid aan
genomen. Eenzelfde lot onderging het voorstel
tot het geven van een winteravondcursus en
om B. en W. te machtigen personeel daartoe
aan te stellen. Momenteel zijn er 10 leerlin
gen ingeschreven. Het verzoek O. S Angencnt
e.a. om lichtpunten aan te brengen e-n een rei
nigingsdienst in te stellen in Stroodorp werd
ingewilligd. De lichtpunten zijn inmiddels aan
gebracht, terwijl eens per week een kar daar
heen zal worden gedirigeerd, om het vuil op te
halen. Het verzoek van de afd. Westdorpe van
den N.C.B. om subsidie ter bestrijding kosten
landbouwcursus werd ingewilligd. Een post van
f 50 werd daarvoor uitgetrokken. Het verzoek
van het Burgerlijk armbestuur om verhoogd
subsidie voor 1931 werd ingewilligd met een be
drag van f 500. Het voorstel om beschikking
over gemeentelijk kapitaal werd eveneens aan
genomen. Hier behelsde het in hoofdzaak de
te ontvangen f 5000 van Sas van Gent voor de
grenswijziging. Dit zal voor verschillende doel
einden worden besteed.
Wegens periodieke aftreding van den heer
L. de Caluwé werd benoemd tot lid der school
commissie de heer Oscar van Waes. De heer de
Caluwé heeft thans geen schoolgaande kinde
ren meer. Voor de zittingsperiode 1931-1935
werden benoemd tot leden der financieele oom
missie de heeren Verhaegen, van der Heyden
en de Jonghe.
Als commissieleden voor het GE.B. werden
benoemd de heeren P. van der Heyden en F.
de Jonghe. Voor de werkverschaffing werden
benoemd de heeren van der Heyden, de Jonghe
en de Martelaere.
De gemeentebegrooting en tevens art. 7 en 9
der woningwet ondergingen eenige administra
tieve wijzigingen, terwijl voor een tijd van 5
jaar werd aangenomen het voorstel om vrij
stelling te verzoeken van art. 19 der onderwijs
wet 1920. De begrootingen voor 1932 werden
voorts den raad aangeboden en in handen ge
steld der commissie.
Bij de omvraag bracht de heer de Martelaere
de werkverschaffing ter sprake, waarna de bij
eenkomst, die 16 punten op de agenda had,
werd gesloten, na nog geen uur te hebben ge
duurd.
die inboorlingen.
De opstand der inlanders werd gedempt,
maar de gratie, waarop de communards die ten
strijde trokken, hadden gerekend, volgde niet.
Toch had Servais Duplat er iets anders bij
gewonnen:
Tien jaar dwangarbeid.
Hij had zich die veroordeeling, welke zeer
noodlottige gevolgen voor hem zou hebben, en
die hem van een politieken tot een gemeenen
misdadiger maakte, voor het navolgende feit
op den hals gehaald.
Het Noorden van het eiland was het brand
punt van het oproer der inboorlingen.
Daarheen was een sterke afdeeling mari
niers gezonden, nog aangevuld met de gewa
pende dwangarbeiders.
Er werden verscheidene, hevige schermutse
lingen geleverd en hoewel de Europeanen mees
tal de overwinning behaalden, moesten zij toch
uiterst voorzichtig zijn met die verraderlijke
wilden.
Nabij het tooneel van den krijg lagen hoe
ven, pakhuizen en voorraadschuren van vrije
kolonisten, die gevaar liepen voor plundering
of vernieling door de opstandelingen en c-ie
daarom dag en nacht bewaakt werden door de
gewapende macht. Vooral bield men streng de
wacht voor het pakhuis van een kolonist-mijn
eigenaar, waarin voor een een groote waarde
aan nikkel en stofgoud geborgen was, dat ge
reed lag om naar Nouméa verzonden te worden,
de stapelplaats van alle minerale voortbreng
selen van de geheele kolonie.
(Wordt vervolgd).