*H
uisvrouwen, Attentie!
PUROL
Stadsnieuws.
Kerknieuws.
Proutneienteuws.
4Handelsberichten
Weet U, dat de kwaliteit en zuiverheid
van ®t echte Quaker havermout gewaar
borgd wordt door 43 nauwkeurige con
troles? Quaker wordt reeds meer dan 50
jaar door ervaren dokters aanbevolen.
Onze Bad- en Zweminrichting.
De vereeniging definitief
opgerioht.
Ingezonden Bfededeeling (5)
fiomisch als idéaal moet worden beschouwd.
Men zou voorts precies moeten weten niet al
leen hoe groot de bevolkingsdichtheid is dat
is voor elke gemeente bekend maar ook op
welke wijze de bevolking over het land is ver
spreid. Wonen de menschen verspreid ever de
geiieele oppervlakte der gemeente of zijn zij
geconcentreerd gehuisvest.
Genoeg om te doen zien hoe moeilijk de
vraag is. Toch kunnën wij wel een indruk krij
gen door het maken van vergelijkingen. Wij
ontleenen aan de statistiek twee voorbeelden.
Vergelijken wij de toename van het aantal
scholen tusschen 1910 en 1920 met die tusschen
1919 en 1929 dan zien wij, dat er in net eerste
tijdvak 800 en in het tweede, gelijk gezegd, 2115
zijn bijgekomen. De groei is dus na 1919 wel
zeer versneld. Dat is voor een deel te recht
vaardigen doordat de groei der schoolbevolking
in het tweede tijdvak ook grooter was dan die
in het eerste. Maar een afdoende verklaring is
dat niet, want ware het oude tempo van school
stichting bewaard dan zouden er in het tijd
vak 1919-1929 een 1200 doch nooit ruim 2100
nieuwe scholen bijgekomen zijn. Door deze ver
snelling van het tempo van schoolstichting
daalde dan ook het gemiddeld aantal leerlingen
per school van 173 tot 151.
Hoe is nu die groote toename van het aantal
scholen te verklaren?
Wij geven aan de hand van de uitvoerige in
leiding der onderwijsstatistiek vijf redenen.
Vooreerst werden in 1920 groepen, die vroe
ger niet in staat waren een school ïaar keuze
op te richten, daartoe in de gelegenheid ge
steld.
Verder werd het ambulantisme van de hoof
den der openbare scholen afgeschaft. Deze
moesten onderwijs geven aan een klasse en ken
den daardoor niet belast blijven met het be
stuur van groote scholen. Dientengevolge wer
den groote openbare scholen gesplitst.
Schoolsplitsing werd verder veroorzaakt door
het, thans vervallen, voorschrift, dat een school
niet meer dan 400 leerlingen mocht tellen.
De sterk opklimmende schaal, waarnaar het
aantal leerkrachten der school, dat voor Rijks
vergoeding in aanmerking kwam, werd be
paald, werkte eveneens de schoolsplitsing in
de hand. Een school met 300 leerlingen ont
ving Rijksvergoeding voor 8 onderwijzers, twee
scholen met 150 leerlingen elk voor 5 onderwij
zers d.i. dus samen 10 onderwijzers.
Eindelijk werden, naar wettelijk voorschrift,
de m.u.1.0 scholen gereorganiseerd elk tot twee
scholen, een voor g.l.o. en een voor u l o. Mees
tal bleven deze beide scholen onder één hoofd
vereenigd.
De inleiding van de statistiek van het lager
onderwijs behandelt het vraagstuk, dat ons be
zig houdt, nog op een geheel andere wijze. Er
werd een berekening gemaakt van het gemid
deld aantal scholen per 10.000 leerlingen en
wel voor elk der zes grootste gemeenten afzon
derlijk en voorts voor vier groepen van kleinere
gemeenten binnen elke provincie. Wijl de be
zetting van een bepaald gebied met scholen
nauw verband staat met de bevolkingsdichtheid
van dat gebied, werd voor dezelfde gemeenten
en groepen van gemeenten nagegaan hoeveel
schoolgaande kinderen per M2 komen. Deze bei
de factoren „scholendichtheid" en „leerlingen
dichtheid" werden in onderling verband ge
bracht. Men moet eigenlijk het werk zelf eens
raadplegen om het belangwekkende resultaat
te zien, zooals dat in een grafische voorstelling
in beeld werd gebracht. Wij kunnen er alleen
nog dit van vertellen, dat er verscheidene ge-
meentegroepen naar voren zijn gekomen, die.
opvallen door een groot aantal scholen. Dat zij'n
bijvoorbeeld de kleinste gemeenten in Fries
land en Groningen. Gunstig steekt daartegen
Noord-Brabant af en de groep gemeenten met
20.000 - 50.000 inwoners in Gelderland. Maar
nogmaals, men bestudeere de statistiek en haar
inleiding zelf.
RECTIFICATIE.
M ÖM MGDEDBBLING 40
Alleen echt in de geel-blauw-roode
origineele pakken met bon voor zwaar
verzilverde gebruiksvoorwerpen. De
tegenwoordige groote pakken, die 5
ons netto bevatten, zijn voordeeliger.
In het vorig artikel werd door een misstel
ling het aantal scholen in 1920 onjuist opgege
ven.
Het bedroeg 3457 openbare en 2706 bijzonde
re: in totaal 6163.
A v d Hoop. Cur. Mr C M Kegge, Goes.
Hanze. Maandagavond a.s. ten 8 uur houdt
de Hanze een algemeene ledenvergadering in
hotel „De Zwaan".
De agenda vermeldt o.a.:
Bespreking jaarvergadering Bergen op Zoom
en benoeming van afgevaardigden voor die ver
gadering.
Trots het feit, dat de weersgesteldheid aller
minst geschikt was om koudwater-sympathieën
op te wekken, hadden gisterenavond een 17-tal
stadgenooten gevolg gegeven aan den oproep
tot het bijwonen van de stichtingsvergadering
eener vereeniging tot exploitatie van een .f ad
en Zweminrichting in onze gemeente.
De vergaderng, die gehouden werd in hotel
„Rotterdam", stond onder leiding van den heer
T. Huisman, van wien het initiatief tot deze
onderneming was uitgegaan.
In een inleidingwoord gaf de heer Huisman
een overzicht van de werkzaamheden van het
voorloopig Comité. De eerste vergadering werd
gehouden op 3 Juli 1931. Daar meende men, dat
voor het stichten van een bad- en zweminrich
ting te Sas van Gent stellig wel animo zou be
staan. Een kostenraming leidde tot de volgen
de cijfers: oprichtingskosten f 4000, exploitatie
kosten (salaris badmeester, onderhoud tn rer.te
en aflossing obligatieleening) f 1200. De stfch
tingskosten zou men bijeen trachten te bren
gen door het plaatsen van obligatiën a f 10,
rentende 4bij bemiddelde stadgenooten. Wat
de exploitatiekosten betreft zou men een beroep
doen op het gemeentebestuur om met
een subsidie een eventueel tekort te dekken. In
een vergadering van 17 Juli d.a.v. kon worden
medegedeeld, dat bij informatie was gebleken,
dat van het gemeentebestuur steun verwacht
kon worden, zoodat men kon aannemen, dat de
exploitatiekosten gedekt zouden worden.
In een vergadering van 23 Juli bleken ook
voor de oprichtingskosten voldoende toezeggin
gen te zijn binnengekomen zoodat veilig kon
worden doorgewerkt. Allereerst wei£ nu offici
eel in een adres aan den Raad om subsidie ge
vraagd met het resultaat, dat bij raadsbesluit
werd bepaald, dat een exploitatie-tekort door
de gemeente zou worden gedekt tot een maxi
mum van f 600. Niets stond toen de oprichting
méér" in den weg en in een vergadering van 15
October jl. werd danook door het voorloopig
Comité besloten tegen 29 October een oprich
tingsvergadering uit te schrijven.
Oorspronkelijk, zoo deelde de heer Huisman
verder mede, had het voornemen bestaan, even
tueel een drijvende inrichting 1n Duitschland
aan te koopen. Later kwam men tot de con
clusie, dat gezien ook de beperkte keus
wellicht evengoed een vaste instllatie kon wor
den aangebracht. De heer Huisman teekende
hiervoor een ontwerp, waarvan lichtdrukken ter
vergadering circuleerden.
Bij het ontwerpen van een abonnements
prijs is men uitgegaan van de overweging, dat
men moest trachten zooveel mogelijk leden en
zooveel mogelijk geld te krijgen. Dit doel meen
de men te kunnen bereiken door te bepalen,
dat, om een abonnement te kunnen nemen,
men lid moest worden van de vereeniging a f 2
per jaar met dien verstande dat voor een ge
zin slechts één lidmaatschap vereischt zou zijn.
De abonnementsprijs zou dan bijvoorbeeld kun
nen bedragen: Voor het eerste lid van het ge
zin f 3, voor het tweede lid f 2, voor het 3e en
4e lid f 1 terwijl de overige leden gratis van de
inrichtmg gebruik zouden kunnen maken. Op
dezen grondslag kwam men tot de volgende in
komstenraming: 100 leden a f 2, 50 abonnemen
ten a f 3, 30 a f 2, 30 f T tezamen f 440,
waarbij nog zouden komen f 160 door verkoop
van baden (a 2540 ct.) makende tezamen
f 600, zoodat met de gemeentesubsidie ad f 600
de exploitatiekosten gedekt zouden zijn. De
oprichtingskosten ad f 4000 hoopte men in
circa 10 jaar te kunnen aflossen.
Het zou in de bedoeling liggen voor min
vermogenden op bepaalde uren het bad gratis
open te stellen.
Als plaats, waar de inrichting zou worden ge
vestigd was de z.g. draaiput gedacht, in htt
verlengde van de Prinsenkade in het rechte ge
deelte. Men zou daar niet behoeven te bagge-
ren. De inrichting zou een houten vloer krij
gen, aan palen opgehangen.
Voor een en ander zou de toestemming van
den Minister va nWaterstaat moeten worden
gevraagd.
Ook niet-inwoners van Sas van Gent zouden
lid kunnen worden van de vereeniging '.vijl zoo
doende zoowel de belangen der gemeente (min
der subsidie) als die der inrichting (meer in
komsten) gebaat zouden zijn.
Na deze uiteenzetting werd zonder hoofde
lijke stemming tot oprichting der vereeniging
besloten. Alle aanwezigen traden als lid toe,
zoodat, tezamen met de comitéleden begonnen
kon worden met 24 leden.
Alsnu werden, door het voorloopig Comité
ontworpen statuten vastgesteld, waarop de Ko
ninklijke goedkeuring zal worden aangevraagd.
Met bijna algemeene stemmen werd daarop
de heer T. Huisman tot voorzitter der vereeni
ging gekozen, terwijl na meerdere stemmingen
resp. de heeren A. H. de Bel, J. B. Puylaert, H.
Vermoet en P. A. Neeteson tot bestuursleden
werden gekozen
De vergadering werd daarop enkele oogen-
blikken geschorst.
Na heropening deelde de voorzitter mede, dat
het bestuur de functies als volgt had verdeeld:
A. H. de Bel, ondervoorzitter, H. Vermoet, se
cretaris-penningmeester en P. A. Neeteson en
J B. Puylaert commissarissen.
Het bestuur zal thans allereerst een huis
houdelijk reglement samenstellen en zich dan
met het gemeentebestuur in verbinding stellen
om de voorwaarden te vernemen, waarop de
subsidie wordt verleend. Ook zal geschreven
worden aan den Minister van Waterstaat, wien
men zal vragen, over de draaiput te mogen be
schikken.
In een binnenkort te houden ledenvergade
ring zal alsdan het huishoudelijk reglement
worden vastgesteld.
De vergadering werd hierna gesloten.
Kerkbericht van Sas van Gent.
Zaterdag 31 October, geboden vasten- en ont
houdingsdag, algemeene H Communie der
schoolkinderen; om 7 uur gezongen H Mis voor
mej. Maria Coleta Lammens en overleden fami
lie; om 7.45 uur de H Mis voor mevr. Hoefna
gels-Pontenagel.
Biechthooren van 3 tot 8 uur en om 6 uur Lof
Zondag 1 November, hoogfeest \an Allerhei
ligen; om 7 uur gezongen Vroegmis voor mej.
Coleta Johanna Feijen met algemeene H. Com
munie na 't Evangelie der leden van den Bond
van het H Hart; om 10 uur de Hoogmis voor
het geestelijk en stoffelijk welzijn der parochie.
Onder de H H Missen collecte met open schaal
voor het seminarie, die in uwe milddadigheid
dringend wordt aanbevolen en daarna de reli-
quie van het H. Kruis.
Om 2.30 uur rozenhoedje, vespers en Lof met
preek voor de Geloovige Zielen en daarna
b'echthooren tot 4.30 uur en geen H Familie.
Maandag 2 November, Allerzielen, om 6.30 uur
en onder de H H Missen uitreiking der II Com
munie; om 7 uur gezongen H Mis met offer
voor de overleden parochianen en daarna 2
H H Missen voor de Geloovige Zielen; om 8.30
uur gezongen H Mis met offer voor de overle
den parochianen en daarna 2 H H Missen \oor
de Geloovige Zièlen.
Maandagavond om 6 uur Miserere en Kruis
weg voor de Geloovige Zielen.
Dinsdag 3 November, feestdag van den H. Hu
bertus; om 6.45 uur wordt het brood gewijd, om
7 uur gezongen H Mis voor den heer Ferdinan-
dus Ludovicus Bockstael; om 8 uur gezongen
H Mis voor den heer en mevr. Arthur Temmer
man-van Acker. Om 6 uur nam. Miserere en
Lof.
Woensdag 4 November, o m7 uur uitreiking
der H. Communie en bij de Eerw. Zusters de
H Mis voor madame Maria Josepha de Bock-de
Blinde; om 8 uur gezongen H Mis /oor mada
me Juliana van Laere-Soetaert. Om 6 uur nam.
Miserere en Lof.
Donderdag 5 November, om 7 uur de H Mis
voor de overleden ouders van den heer en ma
dame W. v Goethem-de Milliano; om 8 uur ge
zongen H Mis voor den heer Bernardus Jose-
phus Pauwels en madame Louisa Maria de
Meijer.
Dondlrdagmiddag van 5.30 tot 7 uur biecht
hooren en om 6 uur Miserere en Lof.
Vrijdag 6 November, eerste Vrijdag der me and
toegewijd aan het H Hart van Jezus; om 7 uur
gezongen H. Mis voor dén Héér Willem Ammon
en familie; om 8 uur gezongen H Mis voor den
heer Adrianus van Agtmaal. Om 6 uur nam.
Miserere en Lof met oefening ter eere van het
II Hart.
Zaterdag 7 November, om 7 uur gezongen H
Mis voor den heer Eugenius Aloysius Petrus
van den Hemel; om 8 uur gezongen H Mis voor
de overleden familie Doens.
Zaterdagmiddag Biechthooren van 5.30 tot
7.30 en om 6 uur Miserere en Lof.
Zondag 8 November, om 7 uur de Vroegmis
voor het geestelijk en stoffelijk welzijn der pa-
ïochie met algemeene H Communie van het pa
tronaat na de preek; om 10 uur de Hoogmis
voor den Weled. Heer Amand Gustave Stubbé.
Van af Zondagmiddag (1 Nov.) 12 uur tot
Maandagavond kan telkens een volle aflaat ver
diend worden voor de Geloovige Zielen, indien
men de H H Sacramenten van Biecht en H Com
munie ontvangt, de kerk bezoekt en daar bidt
tot de meening van Z H den Paus 6 maal Onze
Vader, Wees Gegroet en Glori.e zij den Vader.
De geloovigen worden beleefd verzocht, om
gedurende deze dagen van bijzonderen gods
vrucht dikwijls de H Mis en het Lof bij te wo
nen, de H H Sacramenten van Biecht en H
Communie te ontvangen, en vele aflaten te ver
dienen voor de Geloovige Zielen or. vooral voor
hunne dierbare overledenen.
Op Zondag 1 en Maandag 2 November is het
kerkhof den geheelen dag open echter niet vcor
schoolkinderen zonder geleide.
Die verlangén, dat aan zieke of gebrekkige
huisgenooten de H. Communie worde thuisbe
zorgd, kunnen dezen op Zondag 1 November na
de H.H. Missen komen aanmelden in de sa
cristie.
Zijn voornemens een christelijk huwelijk aan
te gaan:
de heer René Raymondus de Boeuf te Ever-
gem en mej. Martha Maria Vermeulen, onlangs
alhier, 2e roep.
SLUISKIL.
Film „Herwonnen Levenskracht. Donderdag
5 November 's avonds half acht zal op initiatief
van de R.K. Werkliedénvereeniging in de zaal
der St. Antoniusschool vertoond worden de
film over „Herwonnen Levenskracht".
TER NEUZEN.
Gemeenteraad. In de gisteren gehouden zit
ting van Terneuzen's gemeenteraad werden
een aantal ingekomen stukken voor kennisge
ving aangenomen.
Een verzoek van den Kerkeraad der Nederl.
Hervormde Kerk met adhaesiebetuiging van
den Kerkeraad der Gereformeerde Kerk om af
schaffing van de kermis werd, na langdurige
discussies welke geen nieuwe gezichtspunten
openden (de voorzitter maakte in zijn requisi
toir de o.i. zeer juiste opmerking, dat wellicht
de vraag overweging verdiende, of een kermis
nog wel „des tijds" mocht heeten) met 9 togen
6 stemmen afgewezen.
Besloten werd een geldleening aan te gaan
van f 106.200 a pari, rentende ten hoogste 4y2
pCt., aflossing f 3540 's jaars, voor de volgende
doeleinden:
aankoop huis agent van politie te Sluiskil
f 3000,rioleering Axelsche straat en Kerk
hoflaan f 4000,medewerking krachtens art.
72 der L.O.wet 1920: a bijbouw aan de Her
vormde school f 16560,—, b bouw R. K. Meisjes
school f 25686,25, rioleering lage stadsgedeelte
f 41018,75, aanschaffing nieuwe beerschuit
f 6335,aanschaffing nieuwe brandspuit
f 9600,—, totaal f 106200,—.
Van de overige door ons reeds gepubliceerde
agendapunten gaf het voorstel van B. en W. tct
verlenging der steunregeling tot 1 Maart 1932
aanleiding tot uitvoerige debatten. Door de
SDAP-fractie was het voorstel ingediend.
a. de aanvangsnorm van f 10 op f 12 te ver-
hoogen.
b. De kindertoeslag van f 1 op f 1,25 te bren
gen.
c. De eerste f 3 eigen verdiensten der vrouw
met kinderen niet in rekening te brengen, zoo
als door de Ministrieele circulaire is toegestaan.
De overige raadsleden gingen echter met het
voorstel van B. en W. accoord.
In de plaats van den heer W. Bedet werd tot
lid van het Burgerl. Armbestuur gekozen de
heer D. Scheele, die zijn benoeming in beraad
hield.
Met een en ander was de ochtendzitting (van
10 tot 12 uur) gevuld.
Om half twee werd in voortgezette vergade
ring een aanvang gemaakt met de begrootin?
gen 1932.
Zooals gebruikelijk, werd de zakelijke behan
deling in parlementairen stijl (al worden
daarbij vaak zeer onparlementaire uitdrukkin
gen gebezigd) voorafgegaan door z.g. „alge
meene beschouwingen". „Deze beschouwingen"
komen vrijwel steeds hierop neer, dat de ver
schillende politieke tegenstanders eikaars
„doopceel lichten" op een wijze, die niet be
paald bevorderlijk is voor de verdere samen
werking, die toch in het belang der gemeente
van een gemeenteraad gevraagd mag worden.
Het is ons danook een raadsel, dat men met
deze fatale traditie al niet lang heeft gebroken
(de vrijheidsbonders, 't zij tot hun'eer gezegd,
hebben ditmaal aan het spelletje niet mee
gedaan). Ook ditmaal was het weer „raak".
Zoo kreeg de heer Scheele, die door de vrij-
anti-revolutionairen in het Dagelijksch Bestuur
werd gebracht ten koste van zijn geestverwant
den affti.-revolutionair de Jager, van laatstge
noemde het woord „renegaat" afvallige»
Ruwe Huid
Ruwe Handen
i Doos 30 cent
Ruwe Lippen Bij Apoth. en Drogist
Faillissementen.
Opgegeven door v. d. Graaf Co. N.V. (Afd.
Handelsinformaties)
Surséance van betaling:
Aan de firma P.J. Siegers Zoon, bankiers te
Vlissingen is ingaande 16 September jl. sur
séance van betaling verleend voor den tijd van
IV2, jaar. Als bewindvoerders zijn benoemd de
heeren Mr. J Adriaanse, advocaat en procureur,
wonende te Oostkapelle en A. Westreener», direc
teur van het bijkantoor Middelburg, der Am-
sterdamsche Bank.
Uitgesproken:
29 October. A P van 't Veer, koopman in krui
denierswaren. Goes. Piccardstraat 11. Re Mr
