Btnnenlandj
Buitenland.
ProotnciQntQuwi
Kerknieuws.
fcwaar kunnen opleveren.
De heer de Meijer wijst er op, dat het slechts
gaat om een commissie van advies. Het oordeel
blijft toch aan B en W en den Raad.
De heer Verschaf fel: Als men dat wil, kan
men, wat mij betreft, den burgemeester gerust
tot voorzitter benoemen. Ik ben daar niet tegen.
De heer de Leux: Ik zeg niet: de burgemee
ster, doch: iemand uit B. en W.
De voorzitter: Het wordt een moeilijke kwes
tie.
De heer VerschaffelDe commissie heeft toch
geen beslissing te nemen.
De voorzitter: Zij zal van advies moeten die
nen. Doch als de meening van S en W zou af
wijken van die der commissie dan staat men al
voor een moeilijkheid.
De heer Verschaffel: De Raad moet beslissen.
De voorzitter: Het moet geen onderonsje wor
den.
De heer de Meijer: De commissie kan haar
rapport indienen bij den Raad.
De voorzitter: Dat rapport zal dan toch in elk
geval eerst bij B en W dienen te komen. Die be
reiden dan de zaak verder voor en komen er
dan mee bij den Raad.
De heer de Meijer: B en W krijgen het toch
tevoren in handen.
De heer Verschaffel: B en W mogen echter
het rapport niet veranderen.
De voorzitter: Wees gerust, zij zullen het niet
vervalschen. 4 f -rt
Wethouder Marquinie: Ik meen, dat, wit be
treft de werkverschaffing, voor de menschen
door B en W altijd goed gezorgd is en bij rns
Eit ook het streven voor, te zorgen, dat de men
schen niet zonder onderstand zijn. Wij trach
ten zooveel mogelijk werk te verschaffen. Als
het zoover is, zal stellig ook voor steun worden
gezorgd. Er kunnen hier in Sas nog heel wat
productieve werken worden uitgevoerd. Zoolang
wij nog voor werkverschaffing kunnen zorgen,
behoeft er toch geen steunregeling te komen.
De heer de Meijer: De bedoeling van ons al-
lenis: te bestudeeren, wat de beste manier is
om in de toekomst steun te blijven verleenen
als die noodzakelijk is.
Wethouder Marquinie: Ik geef graag toe, dat
het later kan blijken, dat tot steun verleening
moet worden overgegaan. Maar op net oogen-
blik ligt er nog werk genoeg. Zeker tot het vol
gend jaar. Ik acht het dan ook onnoodig, NU
met een steunregeling te beginnen. Als er iets
valt aan te merken op het beleid van B en W
dan zijn de 11 raadsleden toch wel capabel om
dat te doen. Als B en W ongeschikt mochten
blijken voor hun taak ten dezen, benoem dan
ten commissie. Doch zoolang er geen klachten
«ijn, zou het me zeer spijten als men ;.oo'n com
missie in het leven riep.
De heer Verschaffel: Het schijnt, dat U de
instelling van een commissie beschouwt als een
bewijs van wantrouwen.
Wethouder Tak: Ik kan me goed vereenigen
met hetgeen door de heeren de Meijer en Ver
schaf fel is gezegd. Het is te hopen, dat we geen
gebruik zullen behoeven te maken van een
fcteunregeling. Doch als we thans een dergelijke
regeling ontwerpen, zijn we gereed, als we ze
noodig mochten hebben. Doen we het niet, dan
komen we te laat.
De heer de Meijer: Doordien er ook werkge
vers in de commissie zouden zitten, zullen de
werkloozen misschien eerder worden aangeno
men.
De voorzitter: In dit opzicht zou de commis
sie wellicht nuttig werk kunnen verrichten door
te bewerken, dat de fabrikanten op normale
wijze Hollandsche arbeiders aannamen. Als men
constateert, dat er op één fabriek nog300 Bel
gen werken tegen 70 Hollanders dan is het aui
delijk, dat er nog wel een en ander te verbete
ren valt. Als de commissie ziea ervoor wilde
spanen om aan dergelijke wantoestanden een
eind te maken, dan kan ik dat niet anders dan
toejuichen. Dat is de eerste zaak, die geregeld
moet worden. Werkloosheid behoeft hier in Sas
niet te zijn, als de fabrikanten den geest van
den tijd begrijpen. Van de 1000 arbeiders op cn
ze fabrieken zijn slechts 409 Hollanders. Als
men dan weet, hoe in België gehandeld wordt
tegenovr de arbeiders uit Nederland en welk!
moeilijkheden den laatsten in den weg worden
gelegd, dan laat zich zoo'n toestand moeilijk be
grijpen. En als men nu verder weet, dat wij
in de jaren, toen het den fabrikanten goed gin;
nooit getracht hebben, een zakelijke bedrijfs
belasting in te voeren, dan kan men toch moei
lijk beweren, dat onze goedheid van destijds
thans met dank wordt beloond. Eén fabriek,
die toen 800 arbeiders in dienst had, zou, als
wij destijds hadden ingegrepen 800 x f -2 be
drijfsbelasting hebben moeten betalen. Het
hemd is nader dan de rok. Dat begrijpt men
ook in België. Als de commissie hieraan haar
aandacht zou kunnen wijden, zou mij dat heel
aangenaam zijn.
De heer van Goethem dringt 2rop aan, dat
men met het ontwerpen van een steunregeling
haast zal maken. Spr. ziet ook veel liever werk
verschaffing dan een steunregeling doch met
de menschen om de andere week te laten wer
ken, is men er niet. Met aanhaling van een
voorbeeld wijst spr. op het onhoudbare van dien
toestand.
De voorzitter: Zou de commissie niet goed
doen met het fonds aan te wijzen, waar de be-
noodigde gelden vandaan moeten komen?
De heer Machiclsen brengt den voorzitter hul
de voor diens prachtig pleidooi voor het tewerk
stellen van de Nederlandsche arbeiders. Hij
geeft in overweging om de werkgevers, die niet
aan Nederlandsche arbeiders de voorkeur ge-
yen, te bedreigen met een zakelijke bedrijfsbe
lasting. Destijds heeft men hen gespaard. Het
is treurig, dat zij thans niet toonen, dat te waar
deeren.
De heer de Meijer. Als de Commissie die za
ken onderzoekt, is het mogelijk, dat zij een goe
de oplossing vindt. Spr. meent ook, dat de com
missie het mogelijke moet doen om de Inwoners
van Sas op de fabrieken geplaatst te krijgen.
De voorzitter verklaart, het voorstel van den
heer de Meijer te waardeeren. Op zichzelf is
het goed. Binnen de eerstvolgende twee veken
in elk geval vóór 15 October is er echter
in den Haag een vergadering belegd door de
Vereeniging van Nederlandsche Gemeenten ter
bespreking van de kwestie der werkverschaffing
Hiertoe zijn uit elke provincie zes gemeenten
uitgenoodigd, waaronder voor Zeeland ook Sas
van Gent. Spr. zal die vergadering persoonlijk
bijwonen. Hij zou onder deze omstandigheden
willen afwachten, wat het resultaat van die ver
gadering is. Als die vergadering achter den rug
is, zou dan terstond de Raad bijeengeroepen
kunnen worden. Dan zou men den toestand te
zamen kunnen bespreken en zoo noodig een
commissie in het leven kunnen roepen.
De heer de Meijer wijst erop, dat de tijd
dringt.
De voorzitter: De menschen, die uitgetrokken
zijn, kunnen werken en zij, die niet zijn uitge
trokken, ontvangen steun.
De heer de Meijer zou toch een commissie in
het leven geroepen willen zien. Als blijken
mocht, dat men ze niet noodig heeft, kan men
dat zeggen. Ik zie aankomen, zegt spr., dat de
kwestie der werkverschaffing niet in één \er-
gadering opgelost zal zijn.
De voorzitter: U ziet blijkbaar veel heil in een
commissie. Als u daar een oplossing van ver
wacht, dan zou ik zeggen: begin.
ue lieer de Meijer: nee gaat erom, waar het
geid vandaan moet komen.
De heer Verschafte!' vraagt of de burgemee
ster voorzitter van cte commissie wil worden.
De voorzitter antwoordt, dat daarover niet di
reet beslist behoeft te worden. Dat kan in B
en W besproken worden.
De heerMachielsen is van meening, dat het
goed zal zijn, te dreigen met invoering van een
bedrijfsbelasting als de fabrikanten de arbei
ders niet wilien plaatsen.
De heer de Meijer merkt op, dat het niet aan
gaat een commissie te benoemen en tevens be
drijfsbelasting te dreigen.
De heer Machielsen: De voorzitter heeft ge
zegd dat men in den goeden tijd de fabrikanten
gespaard heeft en nagelaten heeft, een bedrijfs
belasting in te voeren. Er moet geld zijn. Dat
moet niet allemaal van den middenstand en
den werkman komen. Laat ons trachten, het
langs dezen weg binnen te krijgen. We krijgen
toch strvoor dank, zegt spr.
De heer de Meijer betoogt, dat het juist de
bedoeling zou zijn van de commissie om een
goede regeling te ontwerpen.
De heer Verschaffel kan ermee accoord gaan,
dat eens wordt uitgezocht, waarom er in Sas
werkloozen zijn. Ligt er echter ook geen schuld
bij werknemers, vraagt spr. Ik begrijp, aldus
spr., dat het voor den heer Machielsen heel
moeilijk kan zijn te zeggen, dat er arbeiders
zijn, die het aan zichzelf te wijten hebben, dat
ze werkloos zijn en die oorzaak zijn, dat ook de
goede werkman gedupeerd wordt.
De heer Tak: Ook bij B en W is besproken om
de werkmenschen zooveel mogelijk in de fabric
ken onder te brengen. Als ze niet voldoen en ze
worden daarvoor weggestuurd, moet de ge
meente zich er ook niets meer van aantrekken.
Laat men gerust een commissie benoemen, al
dus spr. Ik ben daar met hart en ziel voor. Het
zal een ontlasting zijn van B. en W.
De heer Machielsen merkt, naar aanleiding
van hetgeen door den heer Verschaffel is ge
zegd, op, dat er onder alle koren kaf schuilt. De
bestuurders van de organisatie weten dit uit
ervaring. Wat betreft de bedrijfsbelasting wil
spr. nog wijzen op Axel en Hoek. Daar mag
men groot gaan op hetgeen men bereikt heeft
alleen door te dreigen met bedrijfsbelasting.
De heer De Meijer: Eerst dient men dan toch
het rapport van de commissie af te wachten.
Beide denkbeelden tegelijk uitvoeren, gaat niet.
De heer Seybel verklaart, te onderschrijven,
wat door de heeren de Meijer en Verschaffel
inzake de commissie is gezegd. Spr. is het er
echter niet mee eens, dat geen vertegenwoor
diger van B. en W. in de commissie zitting zou
moeten nemen. Dan zou er niemand zijn om
het rapport bij B. en W. te verdedigen.
De heer Verschaffel: Het rapport moet van
dien aard zijn, dat de raadsleden het kunnen
beoordeelen.
De heer Seybel: Het zou in elk geval gemak
kelijker zijn, als er iemand was, die het kon
verdedigen.
De heer De Meijer: Dat zou toch kunnen.
De heer Seybel: Niet als de voorzitter niet in
de commissie zit.
De heer Verschaffel: Dat is niet noodig.
De voorzitter: U zoudt leiaing uit handen van
B. en W. willen nemen.
De heer Verschaffel: De leiding wordt niet
uit Uw handen genomen.
De heer De Meijer betoogt nog eens, dat er
geen sprake kan zijn, dat aan de leiding van
B. en W. getornd wordt.
De voorzitter: Ik kan volkomen met VJ mee
gaan, mits B. en W. het eerst van het rapport
inzage krijgen. De leiding moet van 13. cn W.
uitgaan:
De heer De Meijer: U krijgt het veertien da
gen vóór de Raad het in handen krijgt.
De heer Verschaffel: Wij schakelen U niet
uit.
De heer de Leux is ook van oordeel, dat, als
een rapport inkomt, B. en W. daar ëërst Hun
opinie over moeten kunnen zeggen. Het zal dan
ten slotte aan den Raad liggen, of deze het
advies van B. en W. of van de commissie op
volgt. Spr. zegt voorts, dat hij cr niet mee ac
coord kan gaan, dat de heer Verschaffel een
blaam werpt op de Sassche arbeiders. Het is
hun schuld niet, dat ze werkloos zijn. Misschien
zijn er wel elementen, die hieraan schuld heb
ben doch het mee^ndeel treft geen verwijt.
Het is echter een oude ziekte, zegt spr., cm
geen Sassche arbeiders aan te nemen. Er zijn
zelfs werkgevers, aldus pr., die geen modern ge
organiseerden tewerk stellen. Ook zijn er fa
brieken, die wël Hollanders maar geen Sasse-
naars nemen. Toch kunnen de Sassche arbei
ders evengoed werken als wie dan ook. Als men
een Sasschen werkman plaatst naast «een uit
Holland of uit Selzaete zal men geen verschil
zien.
De heer Verschaffel: U verdraait mijn woor
den. Ik heb gezegd, dat men moet onderzoeken
of er menschen zijn, die zelf oorzaak zijn van
hun werkloosheid. Dat is voor de goeden min
der aangenaam. Ons aller bedoeling is ten slot
te: werk verschaffen of steunen.
Rectificatie.
Bij de discussies over het verzoekschrift van
dokter van Loy (zie ons nummer van Woensdag
2e pagina 3e kolom) vervalt de alir.ea:
De heer Neeteson: Uit de toelichting van den
voorzitter enz
Daarvoor in de plaats gelieve men het vol
gende te lezen:
„Uit de toelichting van den voorzitter olijkt
dat wij (ik spreek van wij, omdat ik daaraan
ook heb meegewerkt) in dit geval aan dokter
van Loy niet iets hebben opgelegd zonder dat
daaraan voordeelen voor hem verbonden zijn.
Dat is heel wat anders dan dat wij hem it. et de
armenpractijk zouden belasten zonder betaling
Als ik verder de discussies hoor verwondert
het me, dat er zoo lang wordt geboomd over
de wenschelijkheid van een tweeden dokter.
Aanvrager verklaart toch zelf in zijn verzoek
schrift dat hij zich hier gevestigd heeft en dus
is daarmee aan die wenschelijkheid voldaan."
De Katholieken en de ontwapeningsactie.
In een dezer dagen in Den Haag onder lei
ding van prof. dr. Kors O. P. gehouden bijeen
komst van het bestuur van den R. K. Vredfes-
bond met vertegenwoordigers van de nationale
katholieke organisaties is besloten, dat binnen
kort zal worden begonnen met de petitionne-
ments-actie, waarbij gebruik zal worden ge
maakt van bij het secretariaat van den R. K.
Vredesbond verkrijgbare formulieren, waarop
üe bekende motie voorkomt.
Deze actie zal worden gevoerd door de so
ciale organisaties, in gemeenten waar een af-
deeling van den R. K. Vredesbond oestaat in
samenwerking met deze, en verder door plaatse
lijke comité's.
Voorts ligt het in de bedoeling, dat over het
geheele land vergaderingen zuilen worden ge
houden, waarop de beteekenis van de ontwape
ningsactie zal worden uiteen gezet en voor
het teekenen van het petitionnement propagan
da zal worden gemaakt.
Het contact met het buitenland op den
grondslag der bekende motie, die het eerst in
üe groote vergadering te Amsterdam van 26
September werd aangenomen, wordt voortgezet
Het lijdt geen twijfel, of de katholieken zul
len aan deze nieuwe actie, welke zoo volkomen
met hun inzichten strookt, hun hartelijke mede
werking verleenen.
Baron van Wijnbergen gekwetst.
Het Tweede Kamerlid Mr. A J. M. G baron
van Wijnbergen is Zondagmiddag te Utrecht bij
het oversteken van een straat door een motor
iiets overreden. Hij kreeg een arm- en een
beenbreuk, bovendien verwondingen aan het
hoofd.
Het crisiscongres van N.V.V en S.DA.P.
Te Rotterdam is Zaterdag het door de SDAP
en N.V.V. belegde crisiscongres gehouden, on
der voorzitterschap van den heer Jan Oude
geest, voorzitter der SDAP.
De Ned», Industrie en de crisis.
De Minister van Arbeid, Handel en Nijverheid
heeft aan den Directeur-Genraal van den Ar
beid opgedragen een onderzoek op korten ter
mijn in te stellen naar de bedrijfstoestanden in
de verschillende industrieën, zulks in verband
met de crisis
De president van de Nederlandsche Bank
treedt af.
Mr. G Vissering, president van de Nederland
sche Bank heeft om gezondheidsredenen als
zoodanig ontslag genomen. Hij zal worden opge
volgd door Mr. L J A Trip, oud-president van
de Javasche Bank.
gII' nu—lil i
De Paus over de ellende der Proletariërs.
Z. H. de Paus heeft een nieuw apostolisch
schrijven uitgevaarigd, gewijd aan de ellende
der proletariërs.
Z. H. doet een beroep op de wereld om de
lichamelijke en geestelijke ellende der armen
te helpen verzachten
Kabinetscrisis in Engeland
Naar gemeld wordt, is het Engelsche oarle-
ment ontbonden. Er zullen nieuwe verkiezin
gen worden uitgeschreven dié wël een bultè
gewoon fel karakter zullen dragen.
Een nieuw Hoover-plan.
President Hoover zal een nieuw plan voorst
len om de wereldcrisis te bezweren. De bijzo;
cïerheden kunnen elk oogenblik worden ve
wacht.
Ernstig Vlaamsch-Waalsche incidenten
Zondag heeft een franskiljonsche betoo~
te Hasselt tot ernstige incidenten geleid.
Vlamingen, die in bijkans nog grooter ^ei-
clan de Walen waren opgekomen hebben zi
el uch tig geweerd en herhaaldelijk is het
kloppartijen gekomen, waarbij de inrichters
betooging er danig van langs kregen. Zelfs
Antwerpen vonden bij terugkeer de betoog®
ernstige incidenten plaats. Treinen »,n basst
zijn met steenen gebombardeerd en van tal vai
huizen werden de ruiten ingeworpen.
Voor de Belgische „eenheid" kan deze dag
lerminst bevorderlijk zijn geweest.
Edison stervende
Gemeld wordt, dat de wereldberoemde Am;
rikaansche uitvinder, Thomas Alva Edison, st
vendels. 3*i«SÏ
Carmelieten te Brugge.
Zondag jl. is met groote plechtigheid het 3fld
jarig bestaan van het Carmelietenklooster
Lrugge gevierd.
De werkloosheid in Engeland.
Naar een Reuter-telegram uit Londen metó
bedroeg het aantal werkloozen, die den 2.",
Sept stonden ingeschreven, 2.825.772, d.w
14,157 meer dan in de voorgaande week
664.082 meer dan in de overeenkomstige w«j
van het vorig jaar.
Poincaré. ongeneeslijk ziek.
Gemeld wordt, dat aan een volledig herst
van Poincaré niet meer te denken valt.
Het Liefdehuis te Hulst
Zondag jl. is door een aantal genoodigcl
onder leiding van het college van regenten et;
ïondgang gemaakt door het geheel gemodern!
seerde Liefdehuis te Hulst. Tot ons leedwezi
waren wij plotseiing verhinderd, van de ens
zonden ivnitatie gebruik te maken. Wij zult
echter binnenkort onze lezers van de plaatsg;
vonden belanrijke vrbetringen, waaraan ï.i-
minder dan f80.000 werd ten koste gelegd, c
de hoogte brengen.
TER NEUZEN.
Heropening weekmarkt
Woensdag jl. heeft op initiatief van de win
keliersvereeniging „Ter Neuzen Klimop" de b
opening der weekmarkt alhier plaats geha
Hoewel het weer ongunstig was, bestond
groote belangstelling.
Ten 10 uur werd na verschillende geestclril;
tige toespraken door den burgemeester als
ste het eere-register geteekend voor de opr;
ters van het Neuzen-Monument, ontwerp v;
de heer J. Huineman.
Hierna vond een réume plaats van het Be
stuur van „Klim op" en de Marktkooplieden tei
raadhuize alwaar de burgemeester een toe
spraak hield en nog verschillende andere be
trokkenen het woord voerden
Door herauten werd van het heuglijke fel
der heropening van Terneuzen's markt den vd
ke kond gedaan.
Kerkbericht van Sas van Gent
Zondag 11 October, om 7 uur de Vroegmis
voor het geestelijk en stoffelijk welzijn der pa-
rochie met algemeene H Communie van het pa
tronaat na de preek; om 10 uur de Hoogmi
voor mej. Jeanne Henriette Mane Ranschuert
Ha de H H Missen de reliquie van O L Vrtin
Om 2.30 uur Lof.
Maandag 12 October, om 7 uur uitreiking dei
II Communie en bij de Eerw. Zusters de H Mis
tot zekere intentie; om 7.45 uur gezongen H Mis
voor mej. Francisca Maria Pauwels.
Dinsdag 13 October, om 7 uur uitreiking öet
H Communie en om 7.45 uur gezongen H Ivf
voor den heer en madame Cesar van Cleemput
de Jonghe
Woensdag 14 October, om 7 uur gezongen E
Mis voor den heer Eugenius Aloysius Petrus i
den Hemel; om 7.45 uur gezongen H Mis voor
overleden familie van den heer en mevrouw van|
Acker-Verhelst.
Donderdag 15 October, om 7 uur de H. Ms
voor madame Nathalie Goossens-Minnaert en
overleden familie; om .745 uur gezongen H Mis
voor mevr. Maria van Waes-van Acker en «ver
leden ouders.
Vrijdag 16 Ooctober, algemeene H Communie
der schoolkinderen; om 7 uur gezongen H Mis
voor den jongenheer Willy van der Zalm na
mens de R.K. Jongensschool; om 7,45 uur ge
zongen H Mis voor de overleden familie Wau-
ters. -vmïmm
Zaterdag 17 October, om 7 uur gezongen H
Mis voor de overleden familie Govaert; cm
7.45 uur gezongen H Mis voor madame Maria
Josepha de Bock-de Blinde.
Zaterdagavond biechthooren van 5.30 tot 7.30
uur en om 6 uur Lof.
Zondag 18 October, om 7 uur de H Mis uit
dankbaarheid met algemeene H Communie van
de leden der H Familie na de preek; om 10 uur
de Hoogmis voor het geestelijk en stoffelijk
welzijn der parochie.
Op Zondag 11 October wordt de katholieke
bibliotheek in het patronaatsgebouw heropend
waar eiken Zondag na de Hoogmis goede iec*