De Hanze-Landdag te Hulst*
Loop der bevolking
Laatste beneiten
Marktberichten
Organisatie of ondergang.
Een succesvolle opwekking tot landelijke organisatie.
tt? JÊ:
(VERVOLG)
De vakvergaderingen waren /an bijzonder be
lang eerstens wijl onder de vakgenooten over
het algemeen de organisatiegeest nog steeds
ofwel zoek is, ofwel het tegen den onderlingen
naijver en ongezonden concurrentiegeest moet
afleggen en tweedens wijl door verschillende
sprekers „van buiten" zou worden aangedron
gen op landelijke organisatie.
De Bouwpatroons!
Deze vergaderden in hotel „Het Bonte Hen
bij den heer L. J. Brand onder leiding van den
heer Voet uit Hontenisse. De opkomst was
slechts matig doch er werden „spijkers met kop
pen" geslagen. Het belang van deze bijeen
komst werd geïllustreerd door de aanwezigheid
van den diocesanen geestelijken adviseur, den
Weleerw. heer A. v. d. Weygaert, den bonds
voorzitter, den heer Em. Lockef eer, voorts den
Weleerw heer Em. Thomaes, geestelijk adviseur
van de Hanze, afd. Hulst en den heer M. van
Goethem, voorzitter der contact-commissie.
Voorts werd de vergadering nog bijgewoond
door den heer v d Werf, voorzitter van den
Bond van Bouwpatroons te Breda.
Spreker was de heer J jperger, secretaris *.an
den landelijken Bond van R.K. Bouwpatroons te
Amsterdam, die, na een gedocumenteerde in
leiding van den heer Voet, in een pittige, zake
lijk gehouden improvisatie een klaar en duide
lijk antwoord gaf op de vragen: „Waarom orga
nisatie"? en „waarom landelijke organisatie"?
Spr. illustreerde zijn klemmend betoog met ver
schillende pakkende voorbeelden en eindigde
zijn uitnemend propagandistisch woord met een
krachtige opwekking tot de aanwezigen om zich
landelijk te organiseeren in den R.K. Bond van
Bouwpatroons.
Ook kapelaan Thomaes noemde nationale or
ganisatie de eenig juiste oplossing terwijl de
heer Lockefeer erop wees, dat, nu diocesane or
ganisatie een mislukking was gebleken slechts
van landelijke aaneensluiting heil verwacht kon
worden.
Nadat verschillende uit de vergadering geop
perde bezwaren afdoende waren weerlegd en
o.a. een billijke oplossing van de contributie
kwestie aan de hand was gedaan, hierin be
staande, dat als contributie van de leden een
zeker miniem percentage van de aannemings
som of van de betaalde loonen zou werden ge
heven, zoodat dus zij, die het meeste werk heb
ben, het meeste contributie betalen, werd na
een krachtig pleidooi van adviseur v d Wey
gaert besloten staande de vergadering in lan
delijk verband een Bond voor Oost- en West Z.
Vlaanderen op te richten. Voor deze organisa
tie gaven zich terstond een 15-tal leden op, die
zich als voorloopig bestuur kozen het bestaande
bestuur van den plaatselijken bond. Dit voor
loopig bestuur nam op zich, een algemeene ver
gadering voor te bereiden, waarop de organisa
tie nader zou worden geconstitueerd.
Ongetwijfeld mag deze vergadering derhalve
een bij uitstek succesvolle genoemd worden.
Minder direct resultaat leverde de vergade
ring op, die voor de
RK Smedenpatroons
was belegd in „De Koning van Engeland" bij
den heer Aug. Cattoir.
Slechts een 4-tal leden waren hier aanwezig,
zoodat geen besluiten konden worden genomen
De heer G Aldrs sprak een opwekkend woord.
In hotel „De Arend" bij den heer P Voet werd
een vergadering gehouden voor de
Schilder patroons,
waarin door de heer C Nooteboom nog eens een
warm pleidooi werd geleverd /oor organisatie
in het algemeen en voor landelijke organisatie
in het bijzonder.
De winkeliers
vergaderden eveneens in „D Koning van En
geland" en wel onder voorzitterschap van den
heer Wvan Poppel. Na een opwekkend woord
van den geestelijken adviseur, kapelaan Tho
maes, hield de heer J Lantain een causerie over
de werking der R.K. winkeliersvereeniging te
Breda, waarbij o.a. ook het vraagstuk der vlie
gende winkels der etalageverlichting, der win
kelweken en der Zondagssluiting ter sprake
kwam Bij de hierna volgende gedachtenwisse-
ling werd door den heer Adriaansens agent
van den Prov. Stoombootdienst te Walsoorden,
de A T O bestreden, terwijl verder ook nog de
belangen werden besproken van apothekers en
drogisten in verband met hgjb ontwerp tot wette
lijke regeling der geneeskunde.
Voorts was nog een vergadering belegd van de
Slagers
in hotel „Het Bonte Hert", met als spreker de
heer J van Eeden uit Noordwijk. Ook hier werd
oprichting van een gewestelijke af deeling van
den R.K. landelijken vakbond bepleit en beslo
ten, een en ander in een binnenkort te houden
tweede vergadering nader onder oogen te zien.
De Bakkers
kwamen bij re heeren Gebr. Schopman aan de
Bagijnepoort bijeen, alwaar zij werden toege
sproken door de heeren J Emmelkamp en Stal
len, resp. uit Breda en Roosendaal.
De heer Emmelkamp zette, aan de hand van
een meer dan 30-jarige ervaring, de voordeelen
en de noodzakelijkheid der organisatie uiteen
en spoorde aan, toe te treden tot de nationale
organisatie
De heer Stallen sprak over de Tarwewet en de
grensbakkers en betoogde eveneens, onder ver
wijzing naar het gevaar van den Belgischen in
voer, aaneensluiting in nat'onaal verband ten
einde sterk te staan en zich ook bij de regee
ring te kunnen doen gelden. Besproken werd
ook nog het invoeren van een eenheidstarief
voor brood en een verhooging van den brood
prijs
Voor de vergadering van de
Wagenmakers
bestond geen belangstelling, zoodat deze niet
kon doorgaan.
DE ALGEMEENE VERGADERING.
Een pakkend slot.
De slotvergadering, welke gehouden werd in
de groote zaal van hotel „De Graanbeurs"
stond onder leiding van den heer Hon. Yerwil-
ghen, die na een kort welkomstwoord tot de
aanwezigen, zijn taak overdroeg aan den voor
zitter der contact-commissie, den heer M van
Goethem om de vergadering te openen.
De heer van Goethem, gaf als zijn ineening
te kennen, dat men ocer 't verlooo van dezen
Hanzedag tevreden mocht zijn. Velen toch
hebben aan onzen oproep gevolg gegeven, aldus
spr. Wel hadden de vakvergaderingen nog be
ter bezet kunnen zijn doch het vertrouwen is
toch gewettigd, dat deze dag voor den Midden
stand nut en voordeel heeft afgeworpen. Spr.
hoopt, dat door de nog niet georganiseerde mid
denstanders, die heden aanwezig waren, niet
langer geaarzeld zal worden om de daad te stel
len die van hen verwacht wordt dat zij nl. tot
de Hanze zuilen toetreden. Spr. legt er nog
eens den nadruk op, dat de Katholieke Bond
evenveel kan geven als welken neutrale V>ond
ook. Hij geeft zelfs meer want er gaat zedelijke
kracht van uit. Spr. opent dan de vergadering
en introduceert den heer Mr. F Bacil uit den
Haag, directeur van het Hanze-Bureau in het
bisdom Haarlem.
Rede Mr. F Bacil.
In onze vaderlandsche geschiedenis, aldus spr
gaat de victorie uit van Alkmaar. In de katho
lieke M'ddenstandsbeweging gaat de victorie
uit van Hulst. t
Spr. herinnerde dan aan de inzinking in het
organisatieleven, gevolg van den ondergang
der Hanzebanken. Van het organiseeren van
Hanze-dagen, die in het bloeitijdperk van de
Hanze op zulk een hoog plan stonden, was geen
sprake meer. In het diocees Haarlem met een
getal van 8000 Hanzeleden durft men het be
leggen van zoo'n Hanzedag thans nog niet aan.
Hulst echter geeft ten dezen een verblijdend
voorbeeld. Spr. brengt daarvoor hulde aan de
organisatoren in het bijzonder aan de heeren
Lockefeer en van Goethem.
Het kraakt momenteel overal. In de Midden-
standsbedrijven nog niet al te erg. Doch men
dient zich op slechte tijden voor te bereiden en
de bedrijven zooveel mogelijk te versterken.
De Middenstand, aldus spr., heeft sterk be
hoefte aan meerdere ontwikkeling. Hij wordt
bedreigd door de coöperatie en door het groot
bedrijf, die zich sterk maken door deskundige
bedrijf voering. Spr. beveelt in dit verband met
klem de studie aan van het praeadvies door ac
countant Neerven uitgebracht op het jongste
Middenstandscongres te Venlo.
Spr. memoreert dan de aanvallen, waaraan
de Middenstand momenteel is blootgesteld Daar
tegenover dient men te stellen de kracht van
een dergelijke organisatie. Niet alleen stands
organisatie is voor den Middenstander noodig,
ook vakorganisatie en dan nog wel in landelijk
verband.
Spr. breekt dan een lans voor de publiekrech
telijke bedrijfsorganisatie, die ten slotte een uit
bouw is van de landelijke vakorganisatie. Daar
door alleen kunnen de tallooze bedrijfseuvelen
ten slotte bestreden worden. Zij alleen vormt
een afdoend wapen tegen de socialisatie, die
door de socialisten wordt nagestreefd. In Venlo
is de noodzakelijkheid der publiekrechtelijke
bedrijfsorganisatie opnieuw komen vast te
staan. Mgr. Aengenent en Prof. Aalberse heb-
ze altijd gepredikt en aanbevolen als de juiste
oplossing. Zij is een practische eiscli. Echter is
zij eerst dan mogelijk als van patroonszijde een
behoorlijke vakorganisatie bestaat. Ook voor
den middenstand is een krachtige vak
organisatie een levensbelang. Spr. hoopt, dat
een der gevolgen van dezen Hanze-Landdag
moge zijn, een versterking van de middenstands
vakorganisaties. Mgr. Ariëns z.g. heeft eenmaal
gezegd: De groote strijd in deze eeuw zal ten
slotte worden uitgevochten in de vakorganisa
ties. Dat geldt ook in economisch opzicht, aldus
spr. De kwestie of de Middenstand zal blijven
bestaan, zal ten slotte alleen door den Midden
stand zelf moeten worden opgelost. Voert daar
om door onderlinge samenwerking Uw „Konkur
renzfahigheit" zooveel mogelijk op. Midden
standers van Zeeuwsch-Vlaanderen, verstaat
de teekenen des tijds, roept spr. uit. Werkt zoo
hard ge kunt aan Uw zaakkundige ontwikke
ling Versterkt uw zaken door commercieele sa-
menwerkng! Arbeidt aan de ordening van het
bedrijfsleven door versterking van de patroons
vakorganisaties!
De principieel katholiek georganiseerden heb
ben het groote voordeel, dat zij voorlichting ge'
nieten van hun geestelijke fakkeldragers. De
verwarring op sociaal gebied is in onzen tijd
weergaloos. In Europa en Amerika woedt een
crisis. Beteekent die het einde van het huidig
economisch stelsel? Zit zij ten slotte vast aan
de huidige maatschappij-ordening? Luider en
luider worden de stemmen die roepen om een
andere ordening in de samenleving. Het Bol-
schewisme weet precies, wat het in de ..laats
wil stellen van de kapitalistische maatschappij-
ordem'ng, welke thans de crisis doormaakt
Wat cfoen wij, vraagt spr, om te komen tot een
andere ordening. Wat willen wij? Wij hebben
het voorrecht, vereenigd te zijn m een princi-
pieele organisatie, die in laatste instantie haftr
richtlijnen ontvangt van het geestelijk gezag.
Welnu, Rome heeft gesproken. Veertig jaar ge
leden gaf Paus Leo XIII in zijn encycliek Re-
rum Novarum de positie der arbeiders aan. Pius
XI heeft in „Quadragesimo Anno" den weg ge
wezen naar de nieuwe maatschappij-ordening,
welke wij Katholieken hebben voor te staan. De
ze encycliek moest de huislectuur zijn van ieder
die deelneemt aan de Katholiek-sociale bewe
ging, zegt spr. Spr. citeert dan een passage uit
de pauselijke encycliek, waarin sprake is van
de vrije-concurrentie, die nuttig is binnen ze
kere grenzen. Dat. moet in daden tot uiting ko
men, aldus spr. Wij moeten verken om een
n'euwe sociale juridische ordening, die meer
waarborgen geeft, dat het doel van het maat
schappelijk en economisch leven wordt bereikt.
De stem des Pausen schijnt in onze katholieke
kringen te worden verstaan. Ten bewijze citeert
spr. uitlatingen van Mgr. Kaas, den Duitschen
Centrumleider en Mr. van Schaik, len vA'.zit-
ter der Tweede Kamer. Aan dze uitlatingen van
Paus en leiders past de Venlosche resolutie
prachtig aan merkt spr. op.
Wij leven, op een vulcaan, zoo besluit spr. Het
revolutiegevaar is niet geweken. Dat behoeven
wij echter niet te vreezen als we zorgen voor
een hernieuwing van onze samenleving naar
den eisch van ons Katholiek beginsel. Als we
weten wat we willen en doen wat we moeten
doen.
Spr. eindigt dan zijn rede met enkele dichtre
gels van wijlen Dr. Schaepman
(Daverend applaus)
Respect-'evelijk spreken de heeren van Goet
hem en Lockefeer woorden van hulde en war
men dank tot Mr. Bach, die onmiddellijk daar
op moet vertrekken.
Kapelaan Thomaes dankt dan succesievelijk
allen, die tot het welslagen van den dag hebben
medegewerkt en memoreert daarbij ook in het
bijzonder de Pers.
Toespraak Em. Lockefeer.
Dan spreekt de heer Lockefeer het slotwoord
Spr. geeft uiting aan zijn vreugde en dankbaar
heid over het verloop van den Hanze-Landdag
Hij fel'citeert daarmede de contactcommissie
en brengt in het bijzonder hulde aan dezelver
voorzitter, den heer M. v. Goethem. Er is heden
werk geleverd zegt. spr De valkvereenigingen
zagen hun gelederen met nieuwe leden ver
sterkt, waarvan nieuwe begeestering zal uitgaan
Spr gaat dan nog eens in den breede de geva
ren na, die den middenstand bedreigen en doet
nogmaals een beroep op alle middenstanders
om zich daartegen te beveiligen door rganisa-
tie. Spr. wekt den middenstand op tot solidari
teit. Steunen en helpen wij elkander Zoedoende
zullen wij den middenstand voor ondergang be
hoeden
Spr. eindigt zijn hartelijk slotwoord, na een
bloemrijke peroratie met den wensch, dat Gods
zegen moge rusten op den middenstand van
Zeeuwsch-Vlaanderen en in he« bijzonder op
de R.K. organisatie.
Een dankwoord van den heer v Goethem in
het bijzonder aan den geestelijken adviseur,
kapelaan Thomaes en aan het Diocesaan hoofd
bestuur vormt het slot van dezen zoo welge
slaagden Hanze-Landdag
Een veelbelovende uitvoering. z
Op initiatief van de Kath. chorale „Kunst
min" gaat men te Selzaete blijkens de in dit
nummer voorkomende annonce op Zondag 4
Maandag 5 en Zondag 11 October a s. een Maria
spel voor het voetlicht brengen, dat groote ver
wachtingen wekt. Het is getiteld „De Onbevlek
te" In drie deelen nl. 1 Moeder Gods. 2 Moeder
van Smarten en 3 Glorievolle Moeder wordt het
leven der H. Maagd in versmaat uitgebeeld,
waarvoor gebruik is gebruik is gemaakt van
fragmenten uit Vondel, Gezelle, Schaepman,
van Meurs e.a.
Naar wij hoorden, zullen een 140-tal execu
tanten hunne medewerking verleenen.
Het "muzikale gedeelte wordt verzorgd door
een vierstemmig gemengd koor met harmonium
en kwartet onder leiding van den heer G.
t'Kndt.
Voor deze uitvoering zijn kosten n®g moeite
gespaard. Wij vernamen o.a., dat geheel nieu
we décors zijn aangeschaft en dat niets is na
gelaten om een zoo kunstzinnig en waardig mo
gelijke vertolking te verzekeren.
De regie is in handen van den heer L Janssens
Een vluchtig doorbladeren van het tekstboek
je wekt den indruk, dat dit spel werkelijk op
een hoog plan staat en een gang naar Selzaete
rijkelijk zal beloonen.
Samensteller van dit Mariaspel is pater A.
Vanderplanken S.J.
De opbrengst der uit voeringen komt ten ba
te van de nieuwe katholieke scholen te Selzaete
Werkloozen. Ter arbeidsbeurze alhier stonden
als werkloos ingeschreven:
40 Fabrieksarbeiders.
1 Electr. Lasscher
1 Autogeen lasscher.
1 Machinist,
l Schilder.
1 Kantóorbediende
1 Electriciën
6 Metselaars.
3 Timmermans.
u
U
TER NEUZEN.
In de afgeloopen week hebben zich in deze
gemeente gevestigd:
R M Audenaerd, zonder, Baandijl: 5, inw.,
Hoek
J J van Hoorn, landbouwersknecht, P 90b van
Zaamslag.
L Hamelink geb. Nieskens, zonder le Verbin
dingstraat 4 van Aardenburg.
Vertrokken
G F Hageman, zonder, Grenulaan i'.l naar
's-Gravenhage.
A M Tapperwijn geb. Nieuwejaers, zonder,
Noordstraat 61, naar Amsterdam.
Jvan Eek, bankwerker, Zandstraat 7, naar
Antwerpen (B.)
A Bogaert geb Doppegieter, zonder, Tholens-
straat 124, naar Amsterdam.
Yv E J Maijipckx, zonder, Korte Kerkstraat
8 naar St. Nicolaas (B.)
Th van Vooren, landbouwersknecht P 102
naar Watervliet (B) n u
P J M Reuneker zonder. Axelschestraat 8,
naar Hulst.
J A Becht, werkman, Benedenweg 21, Sluis
kil, naar Axel.
M J van den Akker, fabrieksarbeider le De
Feijeterstraat 1-3, naar Middelburg.
J A Dieleman, dienstbode. Axelschestraat 66,
naar Hoek.
W Froitzheim, draaier, le De Feijeterstraat
15 naar Axel.
A F Reichelt, metselaar, Van Bovenstraat 11,
naar Axel.
A V M Verstraeten, zonder, Stationsweg 39,
naar Gent (B).
GJ M Gielisse, winkelchef. Axelschestraat 8,
naar 's-Hertogenbosch.
R.K Gemeenteraadsleden in Z.-Vlaanderen
in Oostelijk Zeeuwsch-Vlaanderen zal, onder
de auspici.ën van de R.K. Kieskringorganisatie
in Zeeland, een bond van R.K Gemeentelaads-
elden wordn opgericht Binnen enkele weken
wordt de oprichtingsvergadering gehouden.
RK Kieskring organisatie Zeeland
Naar „De Tijd" meldt, heeft de voorzitter
van de RK Kieskringorganisatie Rijkskieskring
Middelburg, de heer Mentink te Vlissingen, als
zoodanig ontslag genomen.
DE MAASBODE is voor den zakenman de
ideale courant.
HULST, Sept. 28 Graanmarkt. Middenprijs
per 100 kgr. Tarwe f 10 a 12,, rogge f 4
a 5,oo. wintergerst f5 a 6,00, zomergerst f 5
a 6,00, haver f 4 a 5,00, erwten ty a 9,00 br.
boonen f 7,00, a 9,00, duivenboonen f8.00 a
9, paardenboonen f7 a f 8,oo
Boter per kgr. f 0,000,00.
Eieren 100 stuks fo,oo.
Slachtvee aangevoerd 27, verkocht 12
Varkens aangevoerd 31, verkocht 18.
ROTTERDAM, 28 Sept. Veemarkt. Op de
veemarkt van heden waren aangevoerd 515
vette runderen, 281 vette en graskalveren,
1145 schapen en lammeren, 1032 varkens.
Prijzen voor vette koeien eerste kwaliteit
10,78 a 0,89, tweede f0,64 a 0.75, derde
f0,48 a 0,61 kalveren ie kwaliteit f1,15 a
1,23 tweede f0,85 ao>95» derde f0,70 a 0,80
schapen eerste kwaliteit f 0,00 a 0,00, tweede
f o,a o,derde fo,a o,lammeren
f o,a o,varkens eerste kwaliteit f 0,40
a 0,42, tweede f0,34 a 0.38 derde f0,30 a
0,35, export 0,38—0,39.
Vlas. Aangevoerd uitsluitend schoon. Van
blauw 200 K.G. prijzen .4555 van
Hollgeel 2500 K.G, prijzen 0,45 0,55; van
dauwrood 0000 K.G., prijzen 0000
AardappelenItaliaanschect.,
Westlandsche ronden 68, id. lange 5
7, id. kleine 56. alles per k.g. Zeeuwsche
Eigenheimer 2 3, blauwe 3,00, Brielsche
Eigenheimers ,000, eerstelingen 2,80, blauw-
pitten o—o.
AXEL. Ter graanmarkt van Zaterdag waren
de prijzen als volgtRegeeringsprijs
rogge f4,50 a 5, wintergerstJf 5,00, a f6,00
zomergerst f 5, a 1 6, haver 5,00 a 6,erwten
8, a 9,00 paardenboonen f a dui
venboonen fo a bruineboonen f a
lijnzaad f 8 a 9, groen vlas f 2,a 5,
gebookt vlas f3,00 a f*3,oo gezwingeld vlas
f0,30 a 0,35, aardappels ^2,25 a 3,00, stroo
f7 a .8, boter f 1,30 a 1,35, eieren f 5.50. a 6,
Go es,*29 Sept. Boter f0.65, eieren 4.60.
J Aanvoer V.P.Z. 12787, 4,90 per 100 stuks.
