No. 3805
Woensdag 12 Angnstns 1931
46ste Jaargang
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Binnenland
Ê"ERsKK°RXRAaHT,°I VERSCHIJNT ELKEN MAANDAG-, WOENSDAG- EN VRIJDAGAVOND VOOR PUBLICITEIT
fOSTREKEKIHB No. 52419.
Gemeenteraad van Sas van Gent
FEUILLETON.
De Bedelares van
Sa in t- Sulp ice.
11 1
DE ZEEUWSCHE KOERIER
Bureaux van Redactie en Administratie
OOSTKADE 218, SAS-VAN-CENT
Telefoon 15 Telegramadres: Koerier
Abonnementsprijs 1.5Ö per 3 maanden,
of 5.25 per jaar, bij vooruitbetaling
Advortentiên 20 cent per. regelbij contract lager
(VERVOLG)
RONDVRAAG
De voorzitter. Ik heb altijd nog een aitwoord
te geven op vragen van den heer de Leux. Doch
eerst wil ik nog even ter sprake orengen een
schrijven van den heer de Bas, die erop wijst,
dat wij tegen 24 September a.s. zullen n.ceten
zorgen voor een gebouwtje voor noodslachtin-
gen enz. De kosten daarvan zouden komen op
circa f 1800, indien het zóó zou worden inge
richt, dat er slechts door 1 persoon tegelijk in
kan worden geslacht en op circa f 2000 als er
meerdere personen tegelijk in moeten kunnen
slachten Te Sas van Gent zijn 3 slachters, die
geen slachthuis hebben en die daarin ook niet
willen voorzien. De gemeente zal dus goed
doen, een dergelijk gebouwtje te laten zetten.
Dat zal dan dienst kunnen doen voor slagers
en verder ook voor uitponden en noodslachtin-
gen. Kan de Raad zich ermee vereenigen, dat
B en W dat verder uitwerken?
Wethouder Neeteson: Wij zijn het volgens de
wet verplicht.
Z.h.st. gaat de Raad hiermede accoord.
De Voorzitter. Wat mijn antwoordt betreft aan
den heer de Leux op zijn vraag, gedaan bij de
Rondvraag in de zitting van 23 April, ben ik
tot de ontdekking gekomen, dat ik die vraag
reeds beantwoord heb. De heer de Leux heeft
namelijk gevraagd: „Werken oude me.ischen
bij de gemeente 50 of 45 uur?" Ik heb daarop
geantwoord: "Dat is naar hun eigen vei kie
zing. Uw andere vragen zal ik met B en W he
spreken". Dat laatste nu heb ik gedaan. Ik heb
dus niets meer te antwoorden.
De heer de Leux: Goed. Ik zal dan een voor
stel indienen. Ik heb gevraagd of, als er een le
vering moet geschieden voor de gemeente, dat
publiek of onderhands wordt aanbesteed.
De voorzitter: Daar heb ik op geantwoord.
De heer de Leux: Neen. Het schijnt, dat het
moeilijk is o mhierop terug te komen.
De voorzitter: U heb gevraagd: „of het ge
woonte is in Sas om, als ér een levering moet
geschieden in buizen of iets dergelijks, dat pu
bliek aan te besteden"
Dat is wel naar voren gebracht.
De heer de Leux: Ik heb gevraagd, r,i B en W
het daarheen zouden willen leiden, lat de aan
bestedingen ten vervolge in het openbaar ge
schieden.
De voorzitter: Als het belang van de gemeen
te dat ëischt, zullen wij dat doen.
De heer de Leux.: Ik sta op het standpunt,
dat het algemeen belang eischt, dat de aan
bestedingen openbaar geschieden.
De voorzitter: Als men onderhands buizen
kan krijgen voor 8 a 9 gulden terwijl men bij
aanbesteding daar f 13 voor moet betalen, doet
men dat laatste toch niet.
De heer de Leux: Dat is wel mogelijk. Het is
96)
Eenige bedienden hadden den gil van Pierre
Renand gehoord.
Zij snelden toe.
Raymond volgde hen
Pierre Renand had de kleederen van den
graaf losgemaakt en drukte zijn hand op diens
borst, op de plaats van het hart, dat hij niet
meer voelde kloppen.
Toen hij zijn vriend Raymond zag, riep hij
uit:
H(j is dood, mynheer de graaf is dood!
Bij het vernemen van deze noodlottige tij
ding barstten alle bedienden in tranen uit.
Raymond riep buiten zich zeiven:
Neen, ik geloof het niet, 't is niet inogelijk!
Op zijn beurt knielde hij naast den graaf
neer.
Helaas, het is zoo, stamelde hij, het «ichaam
is al koud.
De dokter, spoedig de dokter! riep de kamer
dienaar.
Een bediende snelde reeds heen om aan dit
bevel te gehoorzamen, toen dokter Pertuiset, die
dagelijks om dezen tijd kwam, om met zijn
ouden vriend te dejeuneeren, op den drempel
verscheen
Raymond, die hem terstond zag, sprong op
en snelde hem tegemoet.
schoon gezegd, doch ik kan toch niet begrij
pen, dat iemand, die onderhands f 8 a f 9 of
freert, bij openbare aanbesteding f .13 zal vra
gen.
De voorzitter: De betreffende firma ver
klaarde, dat als zij de buizen, moest leveren bin
nen een zeker tijdsbestek zij bij een ander te
recht moest komen, waardoor de prijs f 13 zou
worden. Men moet bij dergelijke kwesties niet
afgaan op het publiek. Er is over die zaak al
zooveel gepraat. Men heeft zelfs beweerd, dat
de buizen f 23 hebben gekost, terwijl wij er
slechts f 9 voor hebben betaald. Op deze wijze
brengt men B en W. in discrediet bij sommige
middenstanders. B en W doen alles voor de ge
meente. Zij zijn soepel.
a. De heer de Leux vraagt dan hoe het komt,
dat .menschen uit de Zandstraat Zaterdag is
aangezegd, dat ze niet meer bij de gemeente zul
len kunnen werken. Er is gezegd, dat de boe
ren geen menschen kunnen krijgen, doch ik
ben van oordeel, zegt spr., dat als de landbou
wers menschen willen hebben,, zij die bij de ar
beidsbeurs dienen aan te vragen, en dan te
zeggen, welken prijs zij willen besteden. Dan
kunnen B en W en de Raad daarover oordee-
len. Er is gezegd, dat de menschen f 4 per dag
zouden kunnen verdienen doch het bleek, dat
slechts f 2 betaald werd. Bovendien zijn ver
schillende menschen bij landbouwers geweest,
doch er was geen werk. Kunnen die de volgende
week niet weer tewerk worden gesteld, vraagt
spr. -f'
De voorzitter: B 'en W waren van meening,
dat zij, die bij de boeren werk zouden kunnen
vinden, voorloopig naar huis gezonden moesten
worden. Er was gezegd, dat met vlastrekken enz
een loon van f 3.50 te verdienen was. Men had
menschen gevraagd doch niemand kunnen krij
gen. Een der werklieden was aangenomen doch
niet gekomen. De man had gezegd: „Ik ga me
niet doodwerken voor f 3.50 als ik in Sas met
niks doen geld kan verdienen". Spr. uit daar
over zijn sterke afkeuring. Ik meen, zegt jpr.,
dat in den tegenwoordigen tijd graag moest
gewerkt worden door menschen, die al zooveel
weken gebrek hebben geleden en dat men zelf
eens naar werk moest uitzien. Een onderzoek
bij de boeren heeft uitgewezen, dat daar 53
Hollanders en 40 Belgen werkten. Ik heb hier
een lijst van landbouwers, die gezegd hebben,
dat er niemand om werk is wezen vragen. Ook
is mij medegedeeld, dat een van de landbou
wers een werknemer den raad heeft gegeven:
gaat naar de gemeente. Bij ons verdient ge een
dagloon van f 2.50. Bij de gemeente krijgt ge
meer.
Als inderdaad bij de boeren geen werk te krij
gen zou zijn, waarom zouden we dan de men
schen niet terugnemen, zegt spr.
De heer de Leux: De boeren moesten naar de
arbeidsbeurs komen.
De voorzitter: Dat zou stellig beter zijn.
De heer de Leux brengt dan een huurkwestie
van een werklooze ter sprake, waarbij de eige
naar van het betreffende huis de huur niet is
komen ophalen, hoewel die gereed lag.
Gij komt te laat, dokter, riep hij in wanhoop
uit. helaas, ditmaal is het voor goed gedaan,
mijnheer de graaf d'Areynes is dood.
De dokter kwam verschrikt naderbij, boog
zich over het lichaam heen lichtte met bevende
vingers een der oogleden van den graaf op en
zeide na een kort onderzoek:
Ja, het is helaas maar al te waar, de graaf
is dood, maar welke hevige schok kan deze
ramp, die gisteren nog volstrekt niet te voor
zien was, veroorzaakt hebben, is er iets ge
beurd?
Terwijl hij deze vraag deed, tilde hij het bo
venlijf van den graaf op en ontdekte toen eerst
dat* hij een blad papier in de hand hield.
Dit misschien, mompelde hij, terwijl hij niet
zonder moeite den brief uit de krampachtig
saamgeknepen hand van den grijsaard los
maakte.
Hij sloeg er een blik in.
Naarmate hij verder las teekenden zich ver
wondering, angst en smart op zijn gelaat af.
Raoul! riep hij eensklaps met bevende stem
uit, Raoul, die ongelukkige Raoul, hij ook
Raymond Schloss en Pierre Renand zagen
hem ontsteld aan, zij dachten een verplette
rende tijding.
Mijnheer de abbé! Wat is er met mijnheer
den abbé gebeurd? vroegen zij gelijktijdig.
Hij is dood.
Dood mijnheer de abbé dood! zoo jong. Zoo
sterk.
Door een kogel in de volle borst getroffen.
Is het mogelijk?
Is het waar?
De voorzitter licht die kwestie met enkele
woorden nader toe en zegt, dat de huurder we
ken ten achter is. Spr. merkt op, dat net hier
gaat om denzelfden persoon, die, toen hem
werd aangezegd dat hij moest betalen, ten ant
woord gaf: Ik zal naar den burgemeester gaan
en hem bij de keel grijpen Gelukkig echter leef
ik, nog zooals U ziet, zegt spr.
De heer de Leux betoogt, dat de betrokkene
had kennis gegeven, dat hij de huur wekelijks
zou klaarleggen. De landbouwer in kwestie is
zelf oorzaak van den achterstand, wijl hij het
geld niet in ontvangst kwam nemen.
De voorzitter merkt op, dat zulks buiten de
kwestie, door den heer de Leux ter sprake ge
bracht, omgaat.
b. De heer de Leux vraagt, hoe het komt,
dat deze raadszitting om 10 uur des v.m. is be
legd terwijl de raadsleden erop gesteld zijn om
des avonds te vergaderen. Ook B. en W. verga
deren 's avonds. Spr. heeft vernomen, dat het
in de bedoeling zou liggen, voortaan op verschil
lende uren van den dag te gaan vergaderen.
Wordt dat mogelijk gedaan om in de toekomsti
ge raad de sterke vertegenwoordiging van de
arbeidersklasse te beknotten of om het publiek
van de tribune te weren, vraagt spr. Ik heb er
me niets warm over gemaakt tot dusverre, wel
ke partijen in het Dagelijksch Bestuur vertegen
woordigd waren, doch als dit van B. en W. uit
gaat, wordt het tijd, dat er een ander college
van wethouders komt met meer democratische
neigingen. Spr. wenscht, dat men zal vasthou
den om de vergaderingen in de avonduren te
doen plaatsvinden. Doet men dat niet, dan zal
hij met voorstellen komen.
De voorzitter keurt het af, dat de heer de
Leux op de toekomst zinspeelt. Dat is voor de
wethouders zeer pijnlijk. Wat betreft het be
leggen van deze vergadering in den voormid
dag, merkt spr. op, dat de heer de Leux bij
hem geweest is en dat spr. hem de goede be
doeling van B. en W. heeft voorgehouden. Waar
om dit nu publiek gemaakt, vraagt tpr.
De heer de Leux meent, dat men moest begrij
pen, dat de ochtendvergaderingen voor de ar
beiders moeilijkheden medebrengen. Waarom
van de goede gewoonte afgeweken, vraagt spr.
U hebt gezegd, aldus spr., dat het in de bedoe
ling lag, voortaan te vergaderen op alle uren
van den dag.
De voorzitter ontkent het laatste. Het was de
bedoeling, slechts een enkele maal in den voor
middag te vergaderen. Wel bestaat het plan,
een andere regeling te treffen. Laat ons de vrij
heid, zegt spr., het uur vast te stellen, als dit
niet tot schade is van de arbeiders. Spr. ver
klaart dan, dat hij stappen wil doen bij de fa
brikanten om den arbeiders verlof te geven met
behoud van loon.
De heer de Leux is daar tegen. Men weet,
zegt hij, dat de industrie moet bezuinigen.
Waarom haar dan een nieuwe last opgelegd?
Bovendien kan men van bepaalde werkzaam
heden niet weg. Er zijn ook arbeiders, die bui
ten Sas werken. Gaat het denkbeeld van B. en
W. uit of alleen van den burgemeester, vraagt
Het is mogelijk en maar al te waar, hier staat
het.
De dokter vertoonde hun den brief dien hij in
zijn bevende hand hield.
En wie heeft zulk e en verpletteren de tijding
zoo onvoorbereid aan den graaf gemeld? vroeg
Raymond.
Gilbert Rollin, antwoordde dokter Pertuiset.
Die onvoorzichtige, die onvoorzichtige! riep
Pierre Renand uit, hij heeft zijn weldoener:
gedood.
Ondanks zijn diepe smart, ondanks de ont
zetting, welke deze twee plotselinge sterfgeval
len bij hem te weeg brachten, verloor dokter
Pertuiset niets van de bewonderenswaardigs
kalmte, die hem steeds bij de ernstige gebeur
tenissen bijbleef.
Hij beval:
Draag het lijk van uw meester naar zijn
slaapkamer. Wij zullen vervolgens op de secre
tarie van Fenestranges aangifte van het overlij
den gaan doen en dan verder onze maatrege
len nemen.
Tegen den opper jachtmeester ging hij voort:
Raymond, het is noodig dat mijnheer Gil
bert Rollin zonder uitstel in kennis wordt ge
steld met het overlijden van graaf Emmanuel.
Ik zal een telegram aan hem schrijven dat gij
in het dorp moet laten overseinen. Zijn aanwe
zigheid hier wordt vereischt als wettig vertegen
woordiger van de belangen zijner vrouw. Het is
tevens zijn plicht te komen ten einde met ons
den man, die hem zooveel goed gedaan heeft,
dien wij zoo oprecht beweenen en wiens leven
door zijn noodlottigen brief verkort is, naar zijn
spr.
*De voorzitter zegt, daar liever niet op te ant
woorden. T.z.t. zal het oordeel van den Raad
worden gevraagd over de voorgenomen veran
dering. De vergadering is ditmaal in den voor
middag belegd om zeker te zijn, dat het college
van B. en W. in zijn geheel present zou zijn,
waarop ik steeds prijs stel. De zaak is zoo on
schuldig mogelijk, zegt spr.
De heer de Leux: U voelt zelf wel, dat de ar
beidersafgevaardigden in groote moeilijkheden
komen.
Wethouder Marquinie: Er is toch niets vast
besloten.
Wethouder Neeteson wil wijzen op het feit,
dat het raadslid IJsebaert, dat meermalen
's avonds verhinderd was, thans present ls. Ook
de heer de Leux is aanwezig. De feiten spreken
dus de beweringen van den heer de Leux tegen
De heer de Leux: De afbeiders zullen ver
schillende malen niet aanwezig kunnen zijn.
Wie in het ploegenstelsel zit, kan niet komen.
In den nieuwen Raad is een sterke arbeiders
vertegenwoordiging. Het zal beslist niet moge
lijk zijn, dat aan allen gelegenheid wordt gege
ven, de zittingen bij te wonen.
Wethouder Neeteson: Als de heer de Leux be
zwaar heeft tegen ochtendvergaderingen dan
moet hij uit een ander vaatje tappen. Hij kan
dan beginnen met erop te wijzen, dat hij het
vergaderingen in den voormiddag moeilijk
acht en er prijs op stelt, dat de vergaderingen
des avonds blijven plaatsvinden. Hij moet ech
ter niet aankomen met dreigementen Dat be
vordert niet de goede samenwerking.
De heer de Leux: Ik heb geen dreigementen
geuit. Als democraat ben ik voor de arbeiders
opgekomen.
Wethouder Neeteson kan het niet appreci-
eeren, dat, als eens een enkele maal van den
regel wordt afgeweken, daar terstond op deze
wijze tegen wordt geageerd.
De heer de Leux: De voorzitter heeft gezegd,
dat het in de bedoeling lag, ten vervolge steeds
overdag te vergaderen.
De voorzitter ontkent zulks.
De heer Stouthamer: Hoewel ik er persoon
lijk geen belang meer bij heb, neen :k toch te
moeten opmerken, dat het veel beter is des
avonds te vergaderen, niet alleen voor de arbei
ders maar ook voor de neringdoenden.
De voorzitter: Is het nu werkelijk zóó erg,
dat de vergadering vandaag nu eens in den
voormiddag is belegd?
Wijl niemand verder het woord vraagt, sluit
de voorzitter de vergadering.
De toestand van Mgr. Nolens.
„Ons Noorden" meldt, dat de ziekte van Mgr.
Nolens een ernstige nierziekte is. Mgr. Nolens
schijnt de kiemen van de ziekte reeds lang bij
zich gehad te hebben en gevoeld. Voor hij en
kele maanden geleden naar Genève ging, open
laatste rustplaats te geleiden. Is hij eenmaal
hier, dan zal hij ons de juiste bijzonderheden
omtrent den dood van onzen betreurden abbé
kunnen mededeelqn.
Terwijl hij deze voorschriften aan den opper-
jachtmeester gaf, stak hij den brief in zijn zak
Het reeds verstijfde lichaam va nden graaf
d'Areynes werd ontkleed en te bed gelegd.
Pierre Renand haalde al de waschkaarsen die
er op het kasteel te vinden waren, plaatste die
in kandelaars, liet bloemen en groen uit de
broeikas halen en richtte de kamer tot rouw
kamer in.
Alle vensters van het kasteel werden gesloten
Inmiddels schreef dokter Pertuiset het vol
gende telegram.
„Gilbert Rollin, rue Servan 39, Parijs.
Graaf Emmanuel d'Areynes dood, getroffen
door beroerte bij het lezen van uw brief. Uw
tegen woord'gheid is hier noodzakelijk.
Dokter Pertuiset.
Met dit telegram snelde Raymond Schloss
naar het dorp, waar hij zich eerst naar het te
legraafkantoor en vervolgens naar de secreta
rie begaf.
Te Parijs wachtte Gilbert Rollin met koorts
achtig ongeduld, zooals men wel kan begrijpen
op tijding van zijn met helsche berekening ge
pleegde daad, hij begreep wel dat; hem ;er brief
of per telegram verzocht zou worden nadere in
lichtingen te geven omtrent het ongeluk dat hij
had meegedeeld.
(Wordt vervolgd).
