Uo. 3799
Woensdag 29 Jnli 1931
46ste Jaargang
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Builenland
ProoincientQuwz.
VERSCHIJNT elken MAANDAG., WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND
POSTBEKEHINS Nd. 52 410.
Weroldbolche wisme
FEU I L LET ON.
Do Bodolaros van
Sa in t-Sulpico.
DE
ERIER
Bureaux van Redactie en Administratie
OOSTKADE 218, SAS-VAN-CENT
Telefoon 15 Telegramadres: Koerier
Abonnementsprijs 1.50 per 3 maanden,
of 5.25 per jaar, bij vooruitbetaling -
Advertent.iën 20 cent per. regelbij contract lager
ZEER KOOPKRACHTIGE
LEZERSKRING
ITSTEKEND GESCHIKT
VOOR PUBLIOITEIT
door F Muckermann S.J.
Spanje De Jezuïeten. Voorjaarsweeën
Er heeft zich in het politieke leven iets af
gespeeld, dat ons dwingt om over den geeste
lijken ondergrond der dingen na te denken, of
schoon zij nog zeer in het verborgen liggen. In
Spanje zien wij een merkwaardig^! bond tus-
schen de liberaal-socialistische republiek en
het communisme Het is in ieder geval een feit,
dat er in de dagen der revolutie een fabelach
tig georganiseerde bende onstond, die deze
kloostervervölging veroorzaakt heeft. In Ma
drid waren het niet meer dan 200 zulke misda
digers, waarschijnlijk geimporteerde waar, die
het heele onheil aangericht hebben. Volks
woede en dergelijke heeft men nergens gezien.
Integendeel, in Malaga waren een paar vis-
schers voldoende om een heel klooster voor ver
woesting te sparen. Waren er in iedere Spaan-
sche stad "maar een klein groepje georgani
seerde katholieke stevige mannen geweest, die
in geval van nood de kerken verdedigd hadden,
dan was er niets gebeurd. Dat is de waarheid,
die ik uit den mond van Spanjaarden, die alles
meegemaakt hebben, zelf vernomen heb.
Nu heeft de „Daily Mail" een correspondent
gestuurd, die na moest gaan, in hoeverre het
geld van Moscou bij de opstanden een rol ge
speeld moet hebben. Het bleek dat er 4 millioen
gulden werd uitgegeven om personen om tc
koopen. Het interessante is nu, dat deze ban
dieten door de Regeeringstroepen niet gehin
derd werden. Zij stonden immers nog met het
geweer bij den voet toen de helden hun ver
nielingswerk verrrichtten. Daar alles zijn oor
zaak heeft moeten wij tot het besluit komen,
dat er draden bestaan die tusschea de voorman
nen der revolutie en de Bolsjewisten gespan
nen zijn.
Iets dergelijks is elders, wellicht onder ande
re omstandigheden in voorbereiding, zelfs in
Italë. De een na den ander zijn de Zuid-Ame-
rikaansche Republieken en nu ook de Romaan -
sche landen van Europa getuige van i evolutie
geworden.
Bolsjewisme en politieke geheime organisa
ties hebben dat gemeenschappelijk klaar ge
speeld. In dezelfde lijn ligt ook de eigenaardi
ge houding van Frankrijk tegenover, de Sovjet-
Unie.
Het bondgenootschap om elkaar niet aan te
vallen moet tot stand komen. Afgezien van het
feit dat Duitschland daardoor een waardevolle
kaart uit de hand geslagen wordt, moet men
hier ook aan een zekere verstandhouding ach
ter de coulissen denken: zooals ook in Genève
duidelijk geworden is. Dat alles dwingt ons tot
de gedachte, dat er een zekere ideeën-verwant
schap tusschen het Sovjetisme en het Libera
lisme bestaat en dat uit deze ideeën gemeen-
91)
Bij m;j in de buurt, rue Bretigny no. 9
Dank u, Gilotte.
Tot uw dienst, vader Bordier.
De herbergier sloot het venster weer en keer
de terug naar de twee agenten, die alles had
den verstaan.
N weet ge het, zeide hij met een glimlach
tegen Duclot, de rue Bretigny is een smal straat
je dat van de Parijschen weg aan den ingang
van het dcrp op het land uitloopt. Hier van
daan behoeft ge slechts de vlakte over te ste
ken. Het is een kwartiertje loopen.
Dank u vriendelijk, patroon, zeide Duclot ter
wijl hij den kastelein de hand drukte ik ga dus
wat met mijn tante over de familie praten en
als ik er dan mijn oom uit Brie-Comte-Robert
nog vind, dan is dat nog een buitenkansje.
Konmaan kameraad - ging hij tegen zijn
collega voort dring uw glas uit," dan zullen
we betalen en opstappen.
Zij ledigden hun glazen betaalden de verte
ring en begaven zich op weg naar rue Bretigny
in de richting door vader Bordier aangegeven.
De aangifte, op het commissariaat in de rue
la Roquette gedaan, s blijkbaar volkomen juist
zeide Boulard, toen zij een eindweg van het
drijvend restaurant verwijderd waren, de wasch
vrouw weduwe Potonnier of moeder Palmyre
bestaat, men heeft ons dus geen vertelseltje op
schap gelijkvormige daden voortvloeien.
Volgens hun wezen bestaat deze inwendige
verwantschap in gemeenschappelijken haat en
strijd tegen de katholieke kerk. Wanneer niet
alle teekenen zich bedriegen, dan zijn wij niet
ver meer verwijderd van een internationale
kerkvervolging, die in de Romaansche landen
ontketend zal worden.
Een duidelijk teeken hiervoor zijn de alge-
meene aanvallen tegen de Jezuietf^n. Wij ken
nen dat uit onze naaste omgeving. Joden, Vrij
metselaars en Jezuieten zijn liet drievoudig
spook, dat niet alleen voor den opgewonden
geest van Ludendorff rondzweeft. Hoe dwaas
deze fantasieën zijn, zij worden toch geloofd,
evenals het overal telkens weer verwondering
wekt, wat zoo'n moderne ongeloovige „gelooft".
Niet zoozeer in de groote pers, maar des te
meer in de kleinere bladen, zooals die tegen
woordig in massa's bij de verschillende par
tijen uitkomen, waren deze spoken rond. Het is
zóó dom, dat men zulkl dingen geen antwoord
waardig acht. Men moet er eehter telkens weer
op reageeren en terechtwijzen, telkens weer op
nieuw.
Ginds in Zuid-Amerika bemerken wij dezen
haat even goed als in Spanje. De nieuwe repu
bliek had de Jezuieten juist moeten bescher
men, want zij hebben immers zo buitengewoon
veel voor de arbeiders en vooral voor den mo
dernen tijd gedaan.
Men denke hier slechts aan het prachtige In-
stituto Catolico de Artes Industrias, de moder
ne ingenieursschool in Madrid, kortweg ge
noemd I C A J die door de Jezuieten gesticht
en bestuurd wordt. Daar worden niet alleen
ingenieurs opgeleid, die enkel op getuigenis van
deze school overal in de Spaansche cultuur
wereld direct een aanstelling krijgen, maar ock
arbeiders kunnen daar ontwikkelingscursussen
volgen en wel gratis, enkel uit liefde tot het
volk. Zóó aanhankelijk waren de leerlingen'al
daar, dat zij bij den grooten kloosterstorm hun
vleugel met succes verdedigd hebben Maar juist
de Jezuieten werden bij de hatelijke campagne
op den voorgrond gesteld en ofschoon ook de
kloosters van andere orden haast in hetzelfde
aantal aangevallen zijn, was er toch haast al
tijd alleen sprake van de Jezuieten Het onmoge
lijkste werd van hen geloofd, juist zooals reeds
ten tijde van Bellarmini. In dien tijd ging door
Duitschland het gerucht, dat de duivel hem
gehaald had, wat men in den tijd der heksen
processen ook werkelijk voor waar hield. Toen
Bellarmini daarvan hoorde, verkondigde hij
voor iedereen dat hij nog leefde en dat de dui
vel hem niet gehaald kon hebben. Maar het
gerucht liep lustig verder, iedere tijd heeft im
mers zijn Ludendorff.
Ik ging over al deze dingen eens >p infor
matie uit bij een Jezuiet, die mij als antwoord
echt komieke dingen vertelde. Op zekeren dag
kwamen er eenige vreemdelingen bij hem die
zeiden: „Hoor eens, wij- zijn het heelemaal eens
met u. Ook wij gelooven, dat het doel de mid
delen heiligt. Nu hebben wij enkele vijanden,
de mouw gespeld. Zeer waarschijnlijk heeft de
gewezen kapitein der commune zich in haar
huis verborgen, wij zullen hem inrekenen en
dan keeren wij met een goede vangst naar Pa
rijs terug.
Maar als de schurk zich verzei/? merkte Du
clot aan.
Kom, kom, daar hebben wij wel middelen te
gen, antwoordde Boulard terwijl hij in*zijn zak
tastte naar de revolver van zwaar kaliber, die
hij altijd bij zich droeg.
De twee agenten vervolgden verder zwijgend
hun weg door het veld.
LI.
Sedert Servais Duplat bij zijn gewezen hos
pita logeerde, had hij nog geen voet buiten de
deur gezet. Ter nauwernood waagde hij het,
een luchtje te gaan scheppen in den tuin, waar,
onder den vijgeboom de flesch begraven was,
die zijn kapitaal bevatte.
Moeder Palmyre had hem op haar zolder c cn
kamertje afgestaan, waar hij zich voortdurend
ophield.
De waschvrouw werkte buitenshuis en ging
iederen morgen om zeven uur heen. Om elf
uur kwam zij thuis en bracht dan de noodige
levensmiddelen mee, Da nontbeten zij samen
en om twaalf uur ging de weduwe weer heen
tot zeven uur.
Servais Duplat was voornemens in het einde
van de week te vertrekken. Er werden nu bijna
geen patrouilles meer in den omtrek gezien en
hij hoopte wel, dat hij veilig de reis naar Zwit
serland zou kunnen ondernemen.
Palmyre had een spoorwegboekje voor hem
meegebracht.
ongeveer dertig. Kijk eens, hier is geld, nu moet
u zorgen, dat ze verdwijnen. Een anderen keer
kwam men bij hem en zei met dezelfde eer
lijkheid.
Wij weten, dat u aan de Afrikaansche kust
een vloot van 79 dus precies -- 79 schepen
onderhoudt. Stelt u ons deze vloo", ter beschik
king tegen de Bolsjewisten. Toen de pater, die
niets van een vloot wist, weigerde, werden zij
zeer kwaad en beweerden van dien tijd af, dat
de Jezuieten in geheime betrekking tot de bol
sjewisten moesten staan, omdat zij hun vloot
niet af wilden staan.
Zulke geschiedenissen vertelde deze pater bij
dozijnen. Wanneer een algemeene hatelijke cam
pagne tegen de Jezuieten losbreekt, dan weet
men wat dat beteekent: Men zegt Jezuieten en
meent Rome.
Wijzen al deze teekenen op een naderenden
storm, dan zijn er toch ook weer andere gun
stige contrasten. Kortgeleden ontmoette ik een
der verstandigste menschen der tegenwoordige
wereld, diejn gelegenheid is om gade *e slaan
wat er zich in de wereld afspeelt. Hij vertelde
mij, hoe opvallend het is, dat tegenwoordig in
alle landen een geheimzinnige religieuse stroo
ming merkbaar is. in Frankrijk, in Amerika, in
Afrika, bij de Turken zelfs, bij de Japaneezen,
overal komen tal van menschen óp den voor
grond, die uit den nood van dezen tijd en ge
dreven door een dringende stem van boven zich
weer tot den godsdienst richten. Men kon hier
aan de wet van Goethe's polariteit denken, die
ons in dit geval zegt, dat in een tijd dat de
haat tegen God zóó groot is, ook de liefde tot
God vuriger zal zijn en zoo is het inderdaad
gesteld Er is een veldslag aan den gang tus
schen de geesten niet alleen op deze aarde,
maar ook tusschen Lucifer en Michael! Werp u
dapper in dien strijd, want de mensch stijgt op
in deze hooge geesten wereld en hij is geroe
pen mede te beslissen in den grootsten strijd
der geschiedenis, den strijd tusschen Christus
en Satan.
Nieuwe kerkvervolging in Mexico.
In den Amerikaansche staat Vera Cruz is het
tot ernstige onlusten tegen de katholieken ge
komen.
In Jalapa werden vier kerken in brand ge
stoken. Een kerk is afgebrand, terwijl de drie
andere ernstig beschadigd werden, voordat het
de brandweer en de politie gelukte, het vuur te
blusschen.
Tijdens een kindergodsdienstoefening werden
in de kerk „La Doctrina", twee priesters, voor
het altaar, door vier mannen, die de kerk bin
nendrongen, neergeschoten. De eene was ter
stond dood, terwijl de andere priester ernstig
gewond werd. Ook een meisje werd getroffen.
Onder de kinderen brak een paniek uit, waarbij
velen letsel opliepen.
Servais Duplat bestudeerde nauwkeurig op
de lijn Parijs-Lyon-Middelandsche Zee den weg
dien hij moest nemen om Genève ',e bereiken,
zonder op de grenzen te worden aangehouden.
Als bagage zou hij een veekooperspak mee
nemen dat moeder Palmyre hem reeds ver
schaft had en daarmee zou hij te Seyssel uit
stappen, tweede station voor Bellegarde, het
grensstation.
Te Seyssel zou hij zich als veekooper vemom
men en dan te voet, langs binnenpaden die niet
bewaakt werden of dwars door het veld, over
de grenzen wandelen.
Eenmaal op Zwitsersch grondgebied zou hij
naar La Plaine stappen, daar weer op den trein
gaan en zoo zijn reis naar Genève voortzetten.
Dit plan was goed bestudeerd en gemakkelijk
uitvoerbaar.
Het betrof inderdaad slechts een voet reis
van veertig kilometers, die hij gemakkelijk in
twee dagen kon afleggen.
Ook had Servais Duplat nauwkeurig den loop
van de lijn P L M bestudeerd om bij zijn ver
trek evenmin lastig gevallen te worden als bij
zijn aankomst.
Hij zou Champigny bij nacht verlaten zon
der iets mee te nemen dan 't veekooperpak in
een klein koffertje geborgen dan zou hij loo
pen over Masions-Alfort naar ViUeneuve Saint
Georges.
Daar zou hij den lokaal-trein nemen, die er
te een uur stopte en te half zes te Macon aan
komt waar hij terstond op de Zwitsersche lijn
zou overgaan.
Na dit alles goed berekend en overwogen te
hebben, wachtte hij met ongeduld het uur van
Aanslag op den president van het Turksche
Parlement.
Het telegraaf agentschap der sovjet-unie
meldt uit Angora, dat een onbekende eenige
schoten heeft gelost op den president van de
Turksche kamer Tefik Refat Pascha. Er werd
niemand gewond. De dader is voortvluchtig.
De sneltrein BarcelonaParijs ontspoord.
De sneltrein Barcelona—Parijs is dicht Dij
Cerbere ontspoord. De machinist en de stoker,
benevens talrijke reizigers werden gewond. De
materieels schade is zeer groot.
De Zuid-Bevelandsche Bakkers en de tarwewet.
Vanwege den regeeringscommissaris voor de
uitvoering- van de tarwewet is d.d. 24 Juli een
schrijven gericht tot de burgemeesters op Zuid
Beveland, waarin hij meedeelt, dat de bakkers
op Zuid-Beveland per advertentie in de bladen
hebben bekend gemaakt, dat zij „wegens uit
voering der tarwewet" genoodzaakt zijn de
broodprijzen met 1 cent per acht ons te verhoo
gen.
De bloem, zoo vervolgt het schrijven, welke
de bakkers op Zuid-Beveland, op een enkele uit
zondering na. thans nog voor de broodberei
ding bezigen, is dezelfde welke tot nu toe steeds
door hen werd gebruikt. Bloem, v/aarin inge
volge de tarwewet 1931 20 pet bloem van in-
heemsche tarwe is verwerkt, werd aan die bak
kers nog niet verstrekt, zoodat de bakkers van
een broodprijsve rhooging als gevolg van de
tarwewet niet mogen spreken". Naar de mee-
ning van den commissaris was er dus voor de
bedoelde bakkers geen enkele aanleiding om tot
broodprijsverhooging over te gaan.
OVERSLAG
Gemeenteraad Vrijdagnamiddag kwam de
raad dezer gemeente, onder voorzitterschap
van burgemeester Stevens, te circa 5 uur in
korte vergadering bijeen. Van den heer Plas-
schaert was mondeling, bericht van verhinde
ring ingekomen, aangezien zijn motor moest
draaien.
De secretaris deelde mede door drukke bezig
heden de notulen nog niet in het „net" ge
schreven te hebben, derhalve werden deze uit
gesteld tot de volgende vergadering.
Dat de P.Z.E.M. met groote palen door de ge
meente wilde rijden zou men dan maar goed
vinden al werd betreurd dat men zelf nog niet
in de gelegenheid was van dit provinciaal be
drijf mede te profiteeren.
Een meevallertje kwam te voorschijn uit een
brief van den Pensioenraad, meldende, dat na
veel gereken, gebleken was dat wij, alles bij
elkaar de laatste jaren f 328 en twee cent te
veel hadden betaald. Eerlijkheidshalve wensch-
te genoemd lichaam dit op de postrekening van
den gemeente-ontvanger te storten.
De raad was het met het College van Ged
vertreTT af.
Hij had wel dadelijk willen gaan. maar van
moeder Palmyre vernam hij, dat het land nog
onveilig werd gemaakt door geheime politie
agenten vin F;-rijs en dat er nog hier en daar
arrestaties plaats hadden.
Het was Donderda..
De nacht van Zateidag op Zondag was voor
het vertrek bepaald.
Op Zondag toch is het vol in de treinen en
hoe meer reizigers er zijn, des te meer kans
om ongemerkt door te kunnen gaan in liet ge
drang.
Het had zooeven negen uur geslagen toen de
agenten Boulard en Duclot het restaurant ver
lieten.
Moeder Palmyre was als naar gewoonte op
haar werk.
Servais Duplat was juist opgestaan.
De ex-communard verveelde zich niet weinig
zijn eenig tijdverdrijf bestond in het rooken
van zijn pijp en het lezen van couranten van
den vorigen dag, die palmyre voor hem mee-
bracht als zij thuiskwam voor het ontbijt.
Terwijl hij zich langzaam kleedde, vroeg Ser
vais Duplat zich af, hoe hij zich dezen langen
't dag de verveling weer zou verdrijven. Hij had
de linnenkast nagesnuffeld in de hoop den een
of anderen roman te vinden maar moeder Pal
myre scheen geen voedsel voor haar geest noo-
dig te hebben, want geen velletje bedrukt pa
pier kwam den gevangene in handen.
(Wordt vervolgd).
