No. 3772
Woensdag 27 Mei 1931
46ste Jaargang
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Eerste Blad.
Uit de Pers.
Kameroverzicht
De toestand in Gentraal-China in
het eerste kwartaal 1951.
VERSCHIJNT elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND 1
POSTREKENING No. 52413.
Dit nummer bestaat uit
TWEE BLADEN.
De lijd, waarin „Itemn Koiarim"
verscheen.
Socialism;, Zedelijkheid en Godsdienst.
DE ZEEUWSCHE KOERIER
Bureaux van Redactie en Administratie
OOSTKADE 218, SAS-VAN-CENT
Telefoon 15 Telegramadres: Koerier
Abonnementsprijs 1.50 per 3 maanden,
of 5.25 per jaar, bij vooruitbetaling
Advortentiën 20 cent per regelbij contract lager
ZEER KOOPKRACHTIGE
LEZERSKRING
IT8TEKEND GE8CHIKT
VOOR PUBLIOITEIT
Uit de inleiding van deze encycliek over het
arbeidersvraagstuk blijkt reeds onder welke
tijdsomstandigheden zij verscheen.
Wij vestigen nog eens de aandacht op deze
bekende uitlating van den Paus:
„Hoe het ook zij, wij zien duidelijk, en allen
stemmen "hiermee in, dat aan de mensehen
der lagere klasse spoedig en afdoende moet
worden hulp verschaft, daar het grootste
deel onverdiend in een ellendigen en betreu
renswaardige^ toestand verkeert. Immers, se
dert in de vorige eeuw de oude werklieden-
vereenigingen werden vernietigd en in de
plaats daarvan geen ander hulpmiddel werd
gesteld, is het omdat ook de staatsinstellin
gen en wetten den voorvaderlijken godsdienst
hadden verloren, geleidelijk ertoe gekomen,
dat de tijdsomstandigheden de arbeiders, op
zich zelf staande en zonder verdediging,
overleverden aan de hardvochtigheid der
patroons en de onbeteugelde hebzucht der
concurrenten. Een verslindende woeker, wel
ke meer dan eens door de uitspraken der
Kerk is veroordeeld, maar die toch. al is het
dan ook in een anderen vorm, nog altijd
begeerige en hebzuchtige menschen wordt
uitgeoefend, verergerde nog c'en treurigen
toestand, waarbij nog komt het feit, dat zoo
wel het bedrijfsleven als nagenoeg de ge-
heele handel in de macht is gekomen van en
kelen, zoodat zeer weinige rijken en buiten
gewoon vermogenden een bijna slavenjuk
aan de overgroote massa der proletariërs
hebben opgelegd".
Zoo waren de toestanden in 1891. WTel be
stond er reeds toen eene socialistische bewe
ging, maar deze had weinig meer beteekenis
dan die van eene bedreiging en een protest.
Over het algemeen was zij revolutionnair ge
zind en was zij nog niet gekomen tot een pro
gram van praktische hervormingen.
De socialisten geloofden nog in eene geweld
dadige omwenteling. Zelfs nog na het verschij
nen van „Rerum Novarum" hebben de Duitsche
socialisten minachting uitgesproken voor het
werk der hedendaagsche vakorganisatie. En in
ons land waren het vooral de volgelingen van
den anarchist Domela Nieuwenhuis, die op de
socialistische beweging hun stempel drukte. De
vakbeweging stond nog onder de leiding van
het N. A. S. en sommige van die vereenigingen
hadden 'n socialistisch-politiek program, maar
geen echte vakvereenigingstaak in hare sta
tuten vastgelegd. Het was nog een wilde bewe
ging.
Van den anderen kant bestonden er nog
maar weinige katholieke en protestantsche
werkliedenvereenigingen en ambachtsgilden.
Het kapitalisme, zooals de Paus het in zijne
encycliek beschreef, had dus vrij spel en werd
hoogstens zoo nu en dan wat verontrust door
revolutionnaire stakingen, die weinige dagen
duurden en de arbeiders telkens in grootere
ellende stortten.
De sociale wetgeving was nog maar in het
begin en sterk gecentraliseerde vakvereenigin
gen met weerstandskassen waren onbekend.
Een groot deel der arbeiders kende slechts be
rusting, een ander deel zocht redding in revo
lutionnafren klassenstrijd, terwijl in andere
standen en onder de overheden van dien tijd
het liberalisme nog grooten invloed had.
Onder deze omstandigheden verscheen „Re
rum Novarum".
H.
Hieronder laten wij volgen een beschrijving
van den toestand in Centraal China, zooals
aeze zich afteekende in het eerste kwartaal
1931.
Bij lezing van deze gegevens houden men
in het oog, dat volgens de laatste berichten
n aafsluiting van het kwartaal de burger
oorlog weer dreigt.
EEN ZELDZAAM RENDEZ VOTJS. - Wanneer alle plannen slagen willei^ zal de Noordpool binnenkort het tooneel zijn van eon
zeldzame ontmoeting tusschen de Nautilus van Wilkins en de Graf Zeppelin van dr. Eckener. Dr. Eckener (links), Wilkins
(rechts) en Lady Drummond, die de Zeppelinreis voor de Heartspers zal meemaken, bij een ontmoeting.
Redactie K.W.P.
Sanghai (China) K. W. P.
De toestand in Centraal China heeft zich
in het afgeloopen kwartaal 1931 bestendigd.
Het Noorden is gecapituleerd voor de po
litieke en militaire invloeden van president
Chiang-Ka Shek. Er zijn geen nieuwe missi
onarissen gevangen genomen.
De paters Avito en Hidalgo van de Spaan-
sche Jezuieten in de Provincie Anhwei bevin
den zich sinds April 1930 in gevangenschap.
Hetzelfde geldt voor de paters Heirera en Von
Arx. Hoqge losprijzen worden door de troepen
geëischt.
Pater Cornelius Tierney is, zooals reeds ge
meld, in gevangenschap gestorven.
In December 1930 hebben de regeerings-
troepen Tong-Ku de bakermat der roodon in
Zuid-Kiangsi heroverd; zij bevrijdden vier pa-
ters-Lazaristen en vijf liefdezusters.
Acht dagen later werd Tong-Ku opnieuw
door de roode troepen hernomen, die, bij die
gelegenheid generaal Tchong-Hoeitsjang op
wreede wijze vermoordden.
In Februari van dit jaar stierf in Kiangsi
Mgr. Fatiguet, apostolisch-vicaris van Nan-
chang. In Noordelijk Anwhei hebben de mis
sionarissen order gekregen hun staties te ver
laten.
Lou-Mgan werd eerst gedeeltelijk geplun
derd door de roode troepen en vervolgens door
de regeeringstroepen. De generaal en vier of
ficieren werden gedood en verschillende strij
ders gewond.
De hoofdstad van Ing-Chan op de grens bij
Hupeh werd tweemaal achtereen door de roo-
den geplunderd.
In Szechwan streed generaal Yang-Sen met
afwisselend succes. In Cheng-Tu werden ue
semenaries en de weeshuizen door generaal
Hoang in beslag genomen voor de troepen. De
residentie van Chen-k'-Eou, Chunkin werd
door de troepen bezet en geplunderd. Slechts
een klein vertrekje werd den missionarissen
over gelaten.
In het vicariaat Ichang werden in 1930 3
missies verwoest, 15 staties werden geplunderd
22 missionarissen moesten met hun geloovigen
vluchten, 30 katholieken werden vermoord en
3000 werden gevangen genomen of moesten
vluchten.
Zeer actief waren de roovers van Chekiang
in de omgeving van Nin-Po aan den oever der
Fukien. De protestantsche gebouwen werden
bezet door de regeeringstroepen, die voor de
rooden moesten terugtrekken. De eerst onlangs
voltooide kerk van de Duitsche kerk van üe
„Paters Salvatoris" werd eveneens bezet.
Nog steeds worden den katholieken door de
burgerlijke autoriteiten moeilijkheden in den
weg gelegd bij den aankoop van bezittingen.
In de provincie Kiangsu valt een opleving
te bespeuren. Spoorwegen en waterleidingen
worden aangelegd. Dé luchtdienst tusschen
Shanghai en Kiukiang functioneert regelmatig
Het Observatorium der Jezuieten te Zi-Ka-Wei
verschaft de luchtvarenden de noodige mete
orologische berichten.
De derde zitting van Binnenlandsche en
Burgerlijke Zaken die te Nanking werd ge
houden confiskeerde een aantal tempels om
ze in te richten als scholen. Een besluit werd
genomen om het aantal religieuze scholen te
beperken.
Het mag als bekend worden verondersteld,
dat de president Chiang-Kai-Chek tevens mi
nister van onderwijs is.
Het groote vraagstuk in Nanking is de bij
eenroeping van de Mei-conferentie waarin de
besprekingen over de aanneming der grondwet
zullen beginnen.
Dr. Sun Yat Sen (de stichter der republiek)
heeft de drie fazes uitgestippeld in welke China
een ideale republiek moet worden.
Ie het militaire regime voor de onderdruk
king der oppositie;
2e e enperiode van voogdijschap onder de
Kuo-Min-Tang (de politieke partij);
3e een bestuur van het volk door het volk.
Wij zijn thans de eerste faze voorbij en be
land bij de Kuo-Min-Tang (men zal de berich
ten over dreigenden hernieuwden strijd verder
moeten afwachten om te concludeeren of dit
al dan niet juist is Red. K.W.P.)
De verkiezingen voor de nationale Conven
tie vinden steun bij de politieke organisaties,
de industrieelen, professoren en vooraanstaan
de burgers.
Deze conventie zal het oordeel uitspreken ever
het huidige gouvernement.
Chang-Kai-Chek wenscht een provisioneele
constitutie; Hou-Han-Min, het hoofd van den
Wetgevenden Raad wenscht oen bestendiging
van de voogdijschap der Kuo-Min-Tang.
(Nadruk verboden.
Een vooruitstrevend middenstander leest
DE MAASBODE.
De Maasbode schrijft:
Paus Pius XI heeft nog pas katholicisme en
socialisme onvereenigbaar verklaard.
't Schijnt daat het „Volk" zijn West wil doen
deze pauselijke uitspraak, zoo het nog noodig
mocht wezen, in een minimum van tijd
afdoende bewijzen te staven. r
In het feuilleton van dat blad van 20 Mei ko
men twee. passages voor,'waartegen elk zedelijk
en godsdienstig gevoel in opstand komt.
Alsof het de meest natuurlijke zaak der we
reld was wordt daar verteld, dat twee perso
nen de duisternis introkken" gehoorzaamden
aan de roepstem der riatüur,s'en.huns weegs
gingen.
Alsof men aan redelijke schepselen Gods
geen andere eischen'behoeft ïe stellen dan aan
redelooze
Verder wordt er gewaagd van een „wreeden
God" die gediend wordt1 in vijftien kapellen op
het Roode Plein. Daar *stond ook een tribiine
„Schedelhof" geheeten, op de plaats waar eens
een schouwburg stond. Niet ver vandaar was
de plek „waar eens verstarde koppen der te-
rechtgestelden aan de ijzeren spijlen bungel
den".
Nu is de collectie gereed voor'de pakkende
conclusie
En zoo was alles dicht bij élkaar; de fon
kelende Kremlin, vele kapellen, de doodgfe-
bloede slachtoffers, de kluchtige grappen der
tooneelspelers, de gebeden, de vloeken, de
zuchten, de vonnissen en oyer diw alles troon
de ergens in een sagenhemel -.een onbestaan
bare, sprookjesachtige God. AA
De vermaning des Pausen .is waarachtig nog
niet overbodig.
(Van onzen parlementairen medewerker).
De drankwet afgehandeld Een initiatief
voorstel, dat ingetrokken werd.
Bijna drie weken heeft de Kamer noodig ge
had om door de wijzigingen van de Drankwet
heen te worstelen. De eindstemming moet neg
plaats hebben, omdat de redactie hier en daar
nog onder de loupe moetworden genomen.
Aanneming staat buiten twijfel, pe ïCünister bö
