PUROL
No. 3769
Maandag 18 Mei 1931
46ste Jaargang
fl
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
PDSTBEKEHIHE h. 5241B.
Ilailio zielzorg in de l. S. A.
FEUILLETON.
Zonnebrand
lil de R.-K. Staatspartij.
VERSCHIJNT elken MAANDAG., WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND
Do Bodolaros van
Saint-SuÊpice.
Ingezonden Meaedeellng
ZEEUWSCHE KOERIER
II
rt'
e J
Bureaux van Redactie en Administratie
OOSTKADE 218, SAS-VAN-GENT
Telefoon 15 Telegramadres: Koerier
Abonnementsprijs 1.50 per 3 maanden,
of 5.25 per jaar, bij vooruitbetaling
Advertentiën 20 cent per. regelbij contract lager
ZEER KOOPKRACHTIGE
LEZER8KRINQ C
IT8TEKEND GESCHIKT
VOOR PUBLICITEIT
Een interessant experiment.
„The Commonncal" een katholiek weekblad
in New-York bevat een bericht over een typisch
experiment op het gebied der Katholieke actie
in de Vereenigde Statenover de radio -preeken
van een priester uit Detroit, Charles Cönghlin,
die iederen Zondag vanuit zijn kleine kerk tot
miliioenen Amerikanen spreekt en daarmede
zoo buitengewone successen behaalt op het ge
bied der sociale zielzorg.
Als uitgangspunt voor zijn preekendienst de
encycliek „Rerum Npyarum" van Paus Leo XIII
Father Congklin predikt een nieuwe kruistocht:
de terugkeer tot de grondstellingen van Chris
tus en de kerk in het sociaal en economisch
leven: de wereld staat voor de keus: vóór of
tegen Christus.
Het auditorium van dezen predikant bestaat,
naar berekend werd, letterlijk uit miliioenen.
Bij 17 Amerikaansche zendstations uit alle dee
len der Vereenigde Staten heeft Father Cong
klin één uur gevraagd, waarvoor hij betaalt;
andere stations zijn aangesloten bij de Colum
bia Broadcasting Company, die steeds voor
Father Congklin beschikbaar is. In totaal gaat
het over 22 tot 25 Amerikaanscne zenders. Ie
dere week ontvangt deze priester meer dan
50.000 brieven. Op de preek van Zondags vóór
Kerstmis volgden meer dan 75,000 brieven. De
experts van de radiomaatschappijen schatten
dat in den regel op 200 luisteraars een brief
geschreven wordt. Dan zou Father Congklin
dus een auditorium van ruim 10 millioen per
sonen hebben. Deze schatting wordt echter nog
te laag geschat. De brieven komen uit slle
Bondsstaten der U.S.A., uit Canada en uit Me
xico. Zelfs zijn er brieven gekomen van Oceaan
schepen, die zich onderweg bevonden. Meer dan
de helft van de briefschrijvers zijn niet-Katho-
lieken. De inhoud der brieven is meestal zeer
vriendelijk, soms zelfs enthousiast; onder de
1000 brieven zijn er gemiddeld twee, waarin te
genwerpingen gemaakt worden: de critiek komt
gewoonlijk van de zijde der katholieken.
De kosten van deze radio-uren beloopen
83000 dollar per week. Zij worden betaald uit
vrijwillige giften, waar niet om gevraagd wordt,
maar die, meestal kleine bedragen, uit alle
deelen der Unie toevloeien. De gevers worden
in de „Radio League of the Little Flower" in
geschreven (de parochiekerk van Father Cong
klin is aan de H. Theresia toegewijd). Niet
minder dan 52 geestelijken verzorgen onder
toezicht en leiding van den beroemden pries
ter de post, die zeer vaak een apologetisch ka
rakter draagt.
Er wordt in Detroit een eigen drukkerij ge
huurd, die 50,000 exemplaren van iedere weke-
lijksche preek stuurt aan al degenen, die deze
wenschen te bezitten. De preek heeft Zondags
avond plaats tusschen 7 en 8 uur. Tegelijk met
het gedrukte exemplaar wordt ook telkens een
62)
Toch kan ik u niet aanraden naar hem te
gaan. HQ heeft het op het oogenblik veel te
druk en hij zal de burgeres Rollin ook niet
naar behooren kunnen helpen. Hij kan een ver
band leggen, maar veel meer ook niet. V/at die
arme drommels betreft, ging hij voert, terwijl
hij naar de gewonden wees die op de draag
baren lagen, hun rekening is gemaakt, het zal
nog de vraag zijn of zij levend in het hospi
taal komen.
Hoeveel gewonden zijn er?
Zeven, door één bom getroffen. Ja het gaat
daarginds warm toe, zooals ge ziet.
Hebben 0e Versaillanen zich al meester ge
maakt van deze wijk?
Ja dat zal zoo gemakkelijk niet gaan. Neen,
neen, zij zullen hier geen voet zetten, die schel
men van roodbroeken. De wijk wordt goed be
waakt en al mocht het hun al gelukken, er
binnen te dringen, dan zijn de maatregelen ge
nomen om alles in de lucht te doen vliegen.
Gilbert sidderde.
De communard ging voort:
Zij, die wij daar vervoeren, zijn door hun
eigen schuld getroffen. Zij behoorden tot de
batterij der artillerie, die op Père-Lachaise is
opgesteld. Dronken als kartouwen hebben zij
pen stuk afgevuurd waarvan zy vergeten had-
afdruk van de „Rerum Novarum" Encycliek,
als men zulks wenscht, gezonden. Tot nu toe
zijn er maandelijks tusschen 150.000 en
200,000 exemplaren van den brief van Paus
Leo XIII uitgegeven. De brochure bezit een
aantrekkelijk bandje en bevat ten persoonlij
ken groet van Father Conglkin.
De priester uit Detroit predikt geen revolu
tie maar hervorming. Hij is een groot vriend
van de derde Orde van den H. Franciscus, waar
van Leo XIII gezegd heeft: „Miju sociaal-re
formatorisch plan is de derde Orde van den
H. Franciscus".
Fathér Congklin heeft ook een hulporgani
satie onder den naam „God's Poor Society" ge
sticht. Ie de maand November van het vcrig
aar, verdeelde zij kleeren onder 7000 behoef
tige gezinnen. „Onze tijdgeest" zegt Father
Congklin, „vertoont zeer veel overeenkomst
met den geest, dien de H. Franciscus in de 12e
eeuw meemaakte. De menschen begonnen toen
ook den rijkdom te aanbidden. Doch binnen zes
maanden had de H. Franciscus geheel Italië
veranderd."
In zijn radio-preeken behandelt Father Cong
klin de problemen der arbeiders, bedienden,
werkloozen; hij bespfeekt het recht om eigen
dommen te bezitten, de verdeeling der bezit
tingen. Hij maakt daar gebruik van een rijk
cijfermateriaal, dat hem door ervaren vaklui
ter beschikking wordt gesteld. Hij staat, in
voortdurenden verbinding met Washington én
de bureaux van verschillende sociologen en
nationaal economen van naam in de Vereenig
de Staten. Zijn critiek op de methoden van ver
schillende naamlooze vennootschappen en con
cernen is dikwijls aanleiding geweest tot scher
pe oppositie. Zoo b.v. wendde de algemeene
directeur van een zeer bekende maatschappij
zich tot den Bisschop van Detroit, om een ver
bod van de preeken te verkrijgen. Ook op de
radio-vereenigingen en de Nationale radio-bom
missie wordt in dezen zin druk uitgeoefend.
Maar tot nu toe zijn al die pogingen zonder
succes gebleven. Father Congklin heeft de vol
le toestemming van zijn Bisschop en een Pause
lijke waardeering van zijn arbeid.
Evenals bij de meeste groote dingen was ook
hier het begin zeer nietig of haast toevallig.
De Bisschop van Detroit, Mgr. Michael Is Cal-
lagha, had Father Conglin een som geld gege
ven voor den bouw van een parochiekerk in
Royal Oak, een voorstad van Detroit (dat, zoo
als men weet, meer dan anderhalf millioen in
woners telt). Er wonen daar slechts weinig ka
tholieken. Na het bouwen van de St. Theresia-
kerk, hield Father Congklin nog geld over. Hier
mee begon hij in October 1927 zijn radio-pree
ken met een localen zender, waarvoor hij elke
Zondagmiddag, wanneer hij zijn uitzending
hield, betaalde. Men beschouwde de heele zaak
slechts als een proef. Na korten tijd sloten
zich echter reeds twee andere stations aan: in
Cincinnatie en in Chicago. En thans spreekt
Father Congklin, zooals gezegd, cct miliioenen
Amerikanen. Aanhoudend hoort men van bekee
ringen, die door deze radio-preeken bewerkt
den, de veiligheidsklep te sluiten en de bom, in
plaats van tusschen de roodbroeken te bar
sten, is er van achteren uitgevlogen en heeft
de kanonniers zelf verminkt.
Die ongelukkigen
Gilbert Rollin gevoelde volstrekt geen mede
lijden met de verongelukte kanonniers, maar
hij vond het toch goed dit voor te wenden.
Trouwens, hij had zich de moeite kunnen
besparen, want de communard hernam op bar
schen toon:
Zeg liever die stommeriken. Als zij niet zoo
veel gedronken hadden dat zij van toeten noch
blazen meer wisten, dan zouden zij ons niet 't
karweitje gegeven hebben, hen naar de ambu
lance te dragen.
Eensklaps kwam het denkbeeld bij Gilbert
op, om van deze ontmoeting partij te trekken
ten einde inlichtingen te verkrijgen omtrent
den man dien hij noodig had.
Hij vroeg:
Is Servas Duplat ook op de Père-Lachaise?
Neen.
Weet ge het zeker?
O! volkomen zeker. Hij heeft de wacht aan
de poort des Près-Saint-Gervais. Ik heb hem
vanmorgen met mannen daarheen zien gaan.
De sergeant der Commune, die net escorte
commandeerde, gaf bevel dat men weer op
marsch zou gaan.
De dragers namen hun vracht weer op en
begaven zich naar de hoofd-ambulance van
het elfde arrondissement, die sedert den aan
vang van het beleg gevestigd was in een ver
laten klooster in de rue Servan.
worden. De priester zelf geeft als direct ge
volg van zijn actie het volgende aan: „Het
Amerikaansche volk is in nauw contact met de
sociale leer der Katholieke Kerk gekomen, wat
in vele harten tot een zeer verrassende uitwer
king heeft geleid. Verder is een breede muur
van misverstanden en onverdraagzaamheid te
genover het katholicisme neergehaald".
En dit heilzaam werk wordt iederen Zondag
voortgezet.
(10)
Stukloopen van Huid en Voeten
en Doorzitten bij Wielrijden
verzacht en geneest
30-60. Tube 80 ct. Bij Apoth. en Drogisten
NEGENDE VERGADERING VAN I-EN
PARTIJRAAD.
De agenda.
De agenda van de negende vergadering van
den Partijraad der R. K. Staatspartij, te hou
den Vrijdag 12 Juni 1931, te 20 uur en Zater
dag 13 Juni 1931 te 10,15 uur in de groote zaal
van het Restaurant „Centraal", Jaarbeursge
bouw te Utrecht luidt als volgt:
1. Opening door den voorzitter.
2. Hoofdelijke oproeping van de stemgerech
tigde leden van den Partijraad.
3. Notulen der Partijraadsvergadering van
28 en 29 November 1930. Deze zullen wederom
in een tiental exemplaren vóór den aanvang
der vergadering ter inzage worden gelegd. Na
vaststelling ter vergadering zullen de secreta
riaten der Rijkskieskringbesturen een exem
plaar ontvangen.
4. Ingekomen stukken.
a. Brief namens het bestuur der R. K. Kies-
vereeniging Rijkskieskring 's Gravenhage d.d.
9 Februari 1931, meldende de afvaardiging
naar den Partijraad van den heer G. A. Hin-
felaar in plaats van mr. M. J. F. Andreoli.
b. Andere ingekomen stukken.
5. Mededeelingen van het Partijbestuur.
6. Mondeling verslag namens de Kas-Com
missie betreffende rekening en verantwoording
over het dienstjaar 1930.
7. Verkiezing van een lid van het dagelijksch
bestuur in de vacature van mr. A. J. M. Lees
berg.
8. Behandeling en goedkeuring der vredes-
resolutie aangenomen en namens de delegatie
der R. K. Staatspartij mede-onderteekend op
de bijeenkomst van het Comité Executif van
het Secretariat International des Partis Dé-
mocratiques d'Ispiration Chrétienn^ gehou
den te Parijs, 5 Jan. 1931.
Toelichting. Uit de R. K. dagbladen van 10
Januari jl. zullen de leden van den Partijraad
kennis genomen hebben van de navolgende
Firmin drukte zijn gewezen kapitein de hand
en voegde zich weder bij zijn kameraden.
Gilbert snelde door de rue da Chemin-Vert
en ging langs Père-Lachaise.
Hij begaf zich naar de poort des Près-Saint-
Gervais, in de hoop daar Servais Duplat te
vinden.
Toen hij dezen post bezette, die, zooals wij
weten, hem niet was aangewezen, maar dien
hij met zijn luitenant had geruild, had de ex-
fourier van de 3e compagnie, 57e bataljon
van de Nationale Garde reeds 'n plan ontwor
pen om, zonder gevaar te loopen ontdekt te
worden, den Oostelijken toegang tot Parijs
voor de regeeringstroepen te openen.
Hij moest nog negenduizend francs van zijn
verradersloon ontvangen en die wilde hij zich
onder geen voorwaarde laten ontgaan.
Alvorens echter het loon te kunnen opstrij
ken, moest het ditmaal verdiend zijn.
Het plan, dat hij goed bestudeerd en goed
overdacht had, waarvan hij alle kansen van
slagen en mislukken had overwogen, was in
derdaad gemakkelijk ten uitvoer te brengen
en maakte de kans van slagen zoo goed als
zeker, in aanmerking genomen den bijzonde
ren aard van de mannen, waarover hij het be
vel voerde.
De kapitein der Commune scheen in zeer
goede luim.
Hij lachte luidkeels en vertelde allerlei grap
pen aan zijn ondergeschikten, terwijl hij met
hen naar de poort des Près-Saint-Gervais Dok
De kapitein heeft zijn draai vanmorgen, zei
den de communards onder elkaar, die de ge-
resolutie welke op dien datum is gepubli
ceerd:
RESOLUTIE INZAKE DE VREDES
POLITIEK, VAN DE INTERNATIONAAL
SAMENWERKENDE KATHOLIEK
POLITIEKE PARTIJEN.
De partijen, aangesloten bij het Secrétariat
International des Partis démocratiques d'in- j
spiration chrétienne, vertegenwoordigd op de
bijeenkomst van het Comité Exécutif van ge
noemd Secretariaat, gehouden op 5 Januari
1931 te Parijs, hebben de navolgende resolutie
aangenomen:
Onder den indruk van het wederopleven van
een onverzettelijk nationalisme in verschillen
de landen, van de sfeer van malaise op politiek
gebied, welke nog wordt versterkt door het
gemis aan economische organisatie van Euro
pa en door de moeilijkheden van de wereld
crisis, geven de partijen opnieuw uitdrukking
aan haar onwankelbare gehechtheid aan de
zaak van de doelmatige organisatie van den
vrede en van de toenadering tusschen de vol
keren.
Zij veroordeelen en verwerpen elk gebruik
van geweld tot eigenrichting als een misdaad
en een dwaasheid en bevestigen haar onver-
zettelijken wil om alle pogingen in het werk
te stellen, zoowel in het kader der binnenland-
sche politiek van hun respectieve landen als
op internationaal terrein, om elke extremis
tische actie tegen te gaan, om de publieke
opinie te leiden in de richting van de samen
werkng der volken, zoowel economisch als
politiek en van de organisatie van den vrede
en om de vredespolitiek in Europa en in de
geheele wereld, volgens de methoden en mid
delen in het werk gesteld door den Volken
bond, voort te zetten en verder te ontwikkelen
Van de Fransche Democratische Volkspartij
A. Champetier de Ribes; voor de Duitsche
Centrumpartij: J. Stocky; voor het Belgische
Christen-Werkersverbond O. Behogne; voor de
Partij der Rechterzijde in Luxemburg J. Ori-
ger; voor de Poolsche Christen-Democratische
Partij Waclaw Bitner; voor de Christen-De
mocratische Partij in Lithauen Pr. Dielinin-
kaitis; voor de Italiaansche Volkspartij F. L.
Ferrari; voor de R. K. Staatspartij in Neder
land (onder voorbehoud van goedkeuring der
bevoegde partij organenC. Goseling.
Een ontwerp der resolutie was aan de leden
van het Comité Exécutif reeds toegezonden bij
schrijven van den secretaris van hèt Secréta
riat International, d.d. 12 October 1930, met
verzoek, om zoo spoedig mogelijk instemming
daarmede te betuigen en daarbij tevens de
vraag te beantwoorden, hoe de band van sa
menwerking tusschen de aangesloten partijen
nauwer zou kunnen worden gemaakt.
Bij uitvoerig schrijven van 6 November d.a.v.
hebben voorzitter en secretaris van het P.B.
als leden van het Comité Exécutif, geantwoord,
dat zulk een resolutie en ook het vraagstuk
van nauwere samenwerking met een uitvoe
rend orgaan niet langs den weg van sc'nrifte-
wone ruwheid van hun officier kenden. Ik weet
zeker dat hij ons nog zal tracteeren.
Ja, dat zal hij bepaald doen, antwoordden
anderen.
Deze vreemdsoortige soldaten dachten slechts
aan drinken, terwijl de batterijen der regee
ringstroepen van den heuvel van Montmartre
haar bommen wierpen op Père -Lachaise en
Belleville.
De troep communards, onder aanvoering van
Servais Duplat, liep dicht langs de huizen om
zich zoodoende te beschutten tegen de ka
nonskogels, die elk oogenblik op de straat uit
eenspatten.
De kapitein der Commune luchtte zyn va
derlandsliefde door te schreeuwen.
Ja, buldert maar met uw kanonnen, werpt
maar bommen, Versaillaansche honden, de
Commune lacht er wat mee. Waagt het maar
eens hier te komen en we zullen u aan onze
bajonetten rijgen!
En de communards, door zijn voorbeeld aan
gevuurd, galmden:
Wij zullen misschien sterven, maar de Com
mune zal overwinnen. Leve de Commune!
Servais Duplat moest met zijn troep, om
aan de poort des Près-Saint-Gervais te ko
men, langs de Chaussée Ménilmontant trekken
Hij ging de rue des Amandlers door, waar ver
scheidene barricaden waren opgericht en toen
hij deze hindernissen overgeklommen was met
zijn mannen, bereikte hij de Chaussée Ménil
montant die hij te volgen had tot aan de rue
Haxo, die op de poort uitliep.
(Wordt vervolgd).
