50 Jaar Rijkspostspaarbank*
Stadsnieuws.
OudersavoDd E. J. V.
Kerknieuws.
Jtandelsherichten
Provineienteuws
Een belangwekkend Gedenkschrift
Den eersten April 1931 zal het vijftig jaar
geleden zijn, dat de wet tot instelling eener
Rijkspostspaarbank in werking trad. Ter her
denking van dat feit heeft de Directie der
bank een gedenkschrift het licht doen zien,
dat in een vijftal hoofdstukken, voorafgegaan
door een inleiding, een overzicht .,eeft van
verschillende wetenswaardigheden omtrent die
instelling.
In de inleiding wordt de aandacht gevestigd
op de groote ontwikkeling van het financieel-
economisch leven in de afgeloopen 50 jaar, in
het bijzonder op den opbloei van bedrijven,
welke aan de Rijkspostspaarbank min of meer
nauw verwant zijn. Door de betrekkelijk lage
rente van 2,64 ten honderd, door de Postspaar
bank vergoed, waren de andere spaarbanken
in de gelegenheid zich krachtig te ontwikke
len. Daarnaast kwamen in 1901 de boerenleen
banken op. Gewezen wordt voorts op de groote
vlucht van het verzekeringswezen, op de toe
neming van liet aantal spaarkassen en op de
Voor het sparen remmende werking van het
afbetalingsstelsel.
Ofschoon de economische verhoudingen hier
ckor wei veranderden zog tcch de Postspaar
bank het aantal harer inleggers en het bij
haar ingelegd kapitaal gestadig toenemen.
Vervolgens wordt In een eerste hoofdstuk de
oprichting van de Rijkspostspaarbank bespro
ken. Het denkbeeld om de postadministratie
aan het sparen dienstbaar te maken, heeft
zoo wordt daar vermeld niet direct tot de
oprichting van een dergelijke Rijksinstelling
geleid. Aanvankelijk bepaalde de tusschen-
komst van de posterijen zich tot het verlee-
nen van bemiddeling voor het inleggen in- en
verkrijgen van terugbetalingen uit particuliere
spaarbanken, waaromtent een Kon. Besluit
van 1875 voorzieningen inhield. Eerst het mis
lukken van dezen maatregel is aanleiding tot
de oprichting van de Rijkspostspaarbank ge
weest. Aan de behandeling van het desbetref
fend wetsontwerp in de Staten-Generaal wordt
in dit hoofdstuk de noodige aandacht gewijd.
Merkwaardig is de krachtige oppositie van
principieelen aard, welke tegen de oprichting
is gevoerd door overtuigde aanhangers van de
Manchester School.
Het volgend hoofdstuk geeft een beknopt
historisch overzicht van de voorschriften en
de administratie der bank. Behandeld worden
de rentevergoeding, het rentegevend maximum
en de voornaamste wettelijke bepalingen om
trent inleg en terugbetaling. Voorts is ge
tracht zonder te veel in technische details af
te dalen, een inzicht in de administratie te
geven. Zoowel de centralisatie van den dienst
te Amsterdam als de organisatie van de cen
trale directie, de techniek van het boekings-
werk en de controle daarop worden besproken,
terwijl ten slotte nog liet een on ander over
de huisvesting en het personeel te Am.s ter da; n
wordt medegedeeld.
Hierna volgt in een derde hoofdstuk een
schets van de ontwikkeling van het bedrijf.
Zooveel mogelijk is daarbij gestreefd den lezer
voor cijfers te sparen. Waar voor cijfermate
riaal de aandacht moest worden gevraagd, is
het verloop der cijfers door een grafische voor
stelling in den tekst overzichtelijk gemaakt.
Behandeld worden hier eerst de spaarbank
boekjes, waarvan er ultimo 1930 2,1 millioen
in omloop waren; vervolgens de inleggingen en
terugbetalingen, welke ult0 1930 in aantal rèsp
2,5 en 1,3 millioen en in bedragen resp. f 149
en f 134 millioen beliepen. Meer in het bijzon
der wordt evenwel aandacht gevraagd voor
in de provincie Levadia, ligt de sneeuw hier
en daar een halven meter hoog.
De woelingen in Spanje.
De minister van binnenlandsche taken ver
klaarde, dat de regeering besloten was, de orde
ten koste van alles te handhaven.
Tot dit doel had zij brandspuiten gekocht,
die met traan verwekken de gassen manifestan
ten zouden uiteen jagen.
Winter in Hongarije,
ïn een groot gedeelte van Hongarije heerscht
winterweer. In het Hongaarsche wijnbouwge-
bied is sneeuw gevallen.
Carlie Chaplin gedecoreerd.
Aan Charlie Chaplin is door den secretaris
generaal van den Quai d'Orsay het kruis van
het Fransche legioen van eer overhandigd.
Aardbeving in Italië.
Uit de provincie, Ferrara, wordt gemeld, dat
Zaterdagmorgen een aardschok werd waarge-
nomen, die meerdere seconden duurde.
Onder de bevolking ontstond een hevige pa
niek. Een aantal oude huizen werd beschadigd
en eenige muren stortten in.
De „Gazette du Franc"-affaim
De elfde kamer van strafzaken heeft vonnis
gewezen in de zaak van de „Gazette du Franc"
Mevrouw Hanau is tot twee jaar gevangenis
straf en een boete van 3.000 francs veroordeeld,
haar medewerker en vroegere echtgenoot La-
zare Bloch tot 18 maanden gevangenisstraf
en 3.000 boete en haar adviseur Hersant tot
3.000 francs boete.
Pierre Audibert, de redacteur van de door
mevrouw Hanau gestichte „Gazette des Na
tions" is vrijgesproken, evenzoo het iid van
den raad van beheer de Courville.
den groei van het inleggerskapitaal. Dit kapi
taal, thans 375 millioen gulden, Is ontstaan
uit hetgeen in den loop der jaren meer is inge
legd dan terugbetaald en uit de van dat saldo
gekweekte en niet terugbetaalde rente. De
sterke schommelingen van de overschotten
jaar voor jaar worden uitvoerig besproken,
waarbij er op gewezen wordt hoe wijzigingen in
den rentestand (wisseling in de conjunctuur)
duidelijk in het beloop van de cijfers der jaar
lijksche overschotten zijn waar te nemen. In
tijden van dalenden rentestand als b.v. in de
jaren 18851895 ziet men de saldi sterk stij
gen. Ook het abnormaal hooge saldo van ruim
f 15 millioen over 1930 wijst in dezelide rich
ting. Aan den invloed van andere factoren op
de saldi-cijfers wordt mede aandacht gewijd.
Aldus is getracht de cijfers zooveel mogelijk
te verklaren.
De ontw:kkeling van verschillen Je onder-
deelen van het bedrijf wordt in een vierde
hoofdstuk besproken. Aan de orde worden daar
in de eerste plaats gesteld: het sparen dcor
middel van zegels en de spaarbankboekjes
voor het marinepersoneel. Voorts enkele on
derwerpen, welke buiten het eigenlijke spsar-
bedrijf vallen: belegging van gelden tot zeker
heid van voogdij beheer, de staangeldboekjes, be
legging van gelden van m'ndèrjarigen alsmede
aankoop van Nationale Schuld en de Staats
schuldboekjes. Vooral beleggingen van kleine
sommen voor minderjarigen en inschrijvingen
op de Staatsschuldboekjes zijn van beteekenis
geworden. De inschrijvingen op laatstgeneem
de boekjes bedroegen ulto 1930 f 42 millioen
nominaal.
Het laatste hoofdstuk behandelt de beleg
ging van gelden en de bedrijfsuickomsten. De
wettelijke grenzen van het beleggingsveld zijn
sinds de oprichting der bank vrijwel dezelfde
gebleven. Ook de wet van 29 December 1928,
waarbij voor de belegg'ng van gelden van alle
Rijksfondsen nadere regelen zijn gesteld, heeft
in het beleggingsveld niet veel verandering
gebracht. De kern der belegging is ten allen
tijde geweest Nationale Schuld en Schuldbrie
ven van publiekrechtelijke corporaties. Bespro
ken worden de resultaten, welke deze uiterst
solide doch eenzijdige belegging over een
halve eeuw heeft opgeleverd. In perioden van
stijgenden rentestand als van 1895 tot 1900 «:n
van 1910 tot 1920 werd de bank getroffen door
sterke waardedaling van haar effectenbezit,
waartegen de gecumuleerde bedrijfsoverschot
ten niet opwogen. In de laatste periode van
dalenden rentestand na 1920 kwamen echter
de bedrijf so verschotten geleidelijk tot hun
recht, zoodat uit0 1929 de waarde van net ef
fectenbezit de vordering van de Inleggers met
f 46 millioen overtrof. Deze gunstige finsn-
cieele positie der bank was het, welke ten vori
gen jare aanleiding gaf tot het voorstel om
in de wet dq mogelijkheid te openen de rente
vergoeding te gelegener tijd op 3 pCt. te bren
gen.
Het gedenkschrift bevat ten slotte een af
beelding van het gebouw, waarin de admini
stratie in 1881 werd aangevangen, verscha
lende foto's van het in- en uitwendige van het
administratiegebouw aan de van Baerlestraat,
alsmede de portretten van de vroegere direc
teuren der bank Mr. A. Kerdijk, A. P. Th.
Sassen, P. J. F. Dubois en van den 'nrdigen
directeur Mr. J. H. C. Busing. Als bijlagen zijn
opgenomen lijsten van de leden van den Raad
van Toezicht, directeuren en onderdirecteuren
van 1881 tot heden alsmede de wetten, die de
bank thans beheerschen.
Het accoord IrwinGandhi.
Het execut'eve comité van het Pan-Indisch
congres heeft een resolutie aangenomen, waar
door de overeenkomst Irwin-Gandh: met een
verpletterende meerderheid van stemmen
wordt geratificeerd.
Loonsverlaging bij de Engelsche sporen.
Op de vergadering van het nationale vak
verbond van spoorwegarbeiders werd met 49
tegen 31 stemmen het voorstel van de rationa
le looncommissie, om de loonen te verlagen,
aangenomen.
Mgr. Schrijnen.
De Pauselijke Internuntius te 's-Gravenhage
Z-Exc. mgr. L. Schioppa heeft aan mgr. Schri,
nen mededeeling gedaan van een telegrafisch
bericht, waarbij Z.H. de Paus zijn bij zonderen
zegen schenkt aan den Bisschop met zijn beste
wenschen voor het herstel en de belofte van
gebed.
Mgr. Schrijnen was bij het vernemen hier
van zeer getroffen door dit blijk van genegen
heid van den Heiligen Vader.
Faillissementen.
Opgegeven door v. d. Graaf Co. N.V.
(Afd. Handelsinformaties;
Uitgesproken:
23 Maart. Cornelis Louwerse Stoffelszoon,
landbouwer, Serooskerke (Walcheren) R.c. Mr.
J. W. Zijlstra. Cur. Mr. W H T C Baron thoe
Schwartzenberg en Hohenlansberg, Middelburg
Zondagavond gaf de Me sjes K.J.V. in het
Patronaat alhier haar eerste uitvoering en op
treden naar buiten.
Verschillende ouaers en andere belangstel
lenden waren in de groote Patronaatszaal aan
wezig, toen om even over 7 uur Kapelaan
Adriaansens de bijeenkomst opende en de aan
wezigen, vooral Directeur van Campen uit
Breda, een hartelijk welkom toeriep.
Daarna werd een aanvang gemaakt met de
opvoering van een Beeldenspel uit het Evan
gelie. Dit spel, dat uit 7 tafereoten oestond
met verschillende prologen werd keurig u tge-
voerd. De speelsters waren getooid in een E-
vangelistische kleedij, terwijl lichtschakeerin-
gen het noodige effect sorteerden op het too-
neel, zoodat een en ander bu tengewoon tot
z'n recht kwam.
De tafereelen bestonden uit: „De boodschap
des Engels", „De Begroeting van Elisabeth aan
Maria", „De boodschap des Engels aan de
herders", „Maria en het Kindje", „De aanbid
ding van het Kindje Jezus", „Mater Dolorosa
onder het Kr us" en „Maria patrones van h«:t
arbeidende meisje".
Na elk tafereel, dat met Evangelische ge
zangen werd opgeluisterd en zeer treffend werd
opgevoerd, hadden de vertolksters >en dave
rend applaus in ontvangst te nemen.
Na de opvoering van dit beeldenspel kwam
de Weieerwaarde heer van Campen, directeur
van het E.K. huis te Breda aan het woord, die
in een betoog van bijna een uur, de werking,
het doei enz, van de Katholieke Jeugdbeweging
uiteenzette.
De gewijde spreker begon met zijn vreugde
erover uit te spreken, dat de K.J.V. te Sas van
Gent op een waardige wijze voor den eersten
keer naar buiten Is getreden. Na hetgeen hij
gezien heeft van het Evangelisch spel, zoo
juist opgevoerd, zal spreker gaarne nader de
K.J.V.-beweging aan een beschouwing onder
werpen.
Men kan de jeugd praktisch in twee perio
den onderbrengen, nl. de periode tot ongeveer
16 .tot 17-jarigen leeftijd, de periode van het
spel; en de periode na dien leeftijd, de zooge
naamde periode van de rijpere jeugd en van
emsf..
Tot het zestiende jaar houdt de jeugd zich
hoofdzakelijk met het spel bezig. Het meisje
en de jongen worden geheele dagen door de
gedachten aan het spel ingenomen. Het meisje
speelt met pop en tracht zooveel mogelijk mee
der na te apen; de jongen houdt zich bezig
met houten paardje, met kruiwagen enz. en
voltrekt in zijn spel zooveel mogelijk de uit
oefening van de taak van zijn vader. Dank r/\
onze bijna overal bestaande katholieke scho
len, wordt gedurende dezen leeftijd het meisje
en den jongen door middel van het Katholiek
lager onderwijs het noodige geesteiijk en maat
schappelijk voedsel bijgebracht. De ouders heb
ben hierbij een zeer gewichtige taak te ver
vullen en kunnen méér nog dan de onderwij
zers en de geestelijken in de klas en in de ca
techismus, het kind opvoeden volgens de re
gelen van ons Katholiek geloof.
Anders echter komt de zaak ervoor te staan,
wanneer een leeftijd van zestien a zeventien
jaar wordt bereikt. Dan gaan zich voor den
geest van het kind problemen ontvouwen, waar
bij een speciale waakzaamheid en tact van de
opvoeders wordt vereischt. Immers op dezen
leeftijd, dien men noemt de „rijpere jeugd",
bemoeien de kinderen zich veelal niet meer
met het onschuldige spel van voorheen. Dan
worden pop en kruiwagen aan de vergetelheid
prijs gegeven; dan komt de gestage omgang
met vrienden en vriendinnetjes, dan komt de
drang naar „leven", naar ontspanning en ver
maak in anderen zin. Dan ziet men vaak de
hedendaagsche jeugd trekken naar kermissen,
dansgelegenheden, carnavals en andere verma
ken, waar de reine kinderziel ernstig in het
gedrang wordt gebracht en niet zelden ietterr
lijk aan flarden wordt gescheurd. En juist dit
moet met alle macht en kracht worden voor
komen. Daarvoor speciaal is de K.J.V. ge
sticht. Met vele voorbeelden uit het practisch
leven maakt spreker zijn rede duidelijk en over
tuigend.
Spreker vertelt vervolgens hoe de K.J.V. voor
de meisjes thans reeds zóóver gevorderd is
met dé voorbereiding van het meisje voor het
verdere gezins leven, dat practische re
sultaten bereikt kunnen worden. De K.J.V. in
Brabant b.v. geeft de meisjes kosteloos onder
wijs in huishoudkunde geeft naaicursussen,
heeft een spaarsysteem gest:cht, waarbij den
ouders in overweging wordt gegeven één gul
den van het loon van het meisje af te staan.
Bovendien wordt den werkgever ow de werk
geefster verzocht 20 ct. daarbij te voegen. Op
deze wijze wordt een spaarfonds voor het meis
je verkregen, dat op gezette tijden flinke uit-
keeringen waarborgt en waardoor het meisje
bij later huwelijk e enflink bedrag ontvangt
om een eigen huisje te garneeren enz.
Spreker haalde ten slotte nog aan, hoe leeds
proeven zijn genomen met meisjes-leden van
de K.J.V. in Brabant, die in het Noorden tus-
schen fabrieksmeisjes enz. werden tewerk ge
steld, in een millieu, waarvan 70 a 80 procent
geheel voor den Godsdienst en het huisgezin
als verloren konden worden beschouwd en hoé
daar de eenvoudige Brabantsche K.J.V.
meisjes die afgedwaalden door voorbeeld en
stichtend leven en propaganda, weer terug
brachten in den schoot der Moederkerk.
Met een schitterende peroratie besloot Di
recteur van Campen zijn réde, d'e doorkneed
was van practische wenken en voorbeelden en
waaruit ten volle bleek, welke groote nractijk
deze Directeur van het E. K.werk bezat.
Kapelaan Adriaansens sprak het slotwoord,
dankte bizonderlijk den spreker en de Meisjes
K.J.V. van Zuiddorpe, de jeugdleidster van Sas
van Gent en de aanwezigen voor de belang-
stell'ng. Spreker hoopte, dat deze eerste de
monstratie van de Sassche K.J.V. spoedig aan
leiding zou zijn tot uitbouw en groei der plaat
selijke afdeeling.
Het was bijna tien uur, toen deze leerrijke en
genoeglijke avond werd besloten.
Drenkelingen. Gisteren werd alh'er nabij de
fosfaatfabriek in het kanaal het lijk drijvende
gevonden van een manspersoon, die blijkens
op hem gevonden paspoort, bleek te zijn een
zekere Ed. Raemon, wonende te Maldeghem.
De man, die werkzaam was op de teerfabriek
te Selzaete, werd sedert 16 Februari jl. vermist
Het lijk Is door de maréchaussée alhier in
beslag genomen en naar het lijkenhuisje over
gebracht.
Hedenmorgen werd de maréchaussée opnieuw
gealarmeerd daar wederom een lyk was aange
spoeld, ditmaal nabij de glasfabriek.
De indentiteit van dezen tweeden drenkeling
kon nog niet worden vastgesteld.
Onderlinge Ziekteverzekering. Onder voor
zitterschap van den heer G. Goossens hield de
„Onderlinge Ziekteverzekering", afdeeling van
den Bredaschen Bond, haar eerste jaarverga
dering in het Patronaat op Zondagvoornrddag
jl. De opkomst van de zijde der leden was zeer
groot. Behoudens enkelen, waren allen aan
wezig.
In zijn openingswoord wees de voorzitter op
den gestagen vooruitgang der afdeeling, die
met 7 leden en 28 verzekerden was begonnen
en nu na eenige maanden 19 leden met 66 ver
zekerden telt. Spr. bracht daarvoor vooral dank
aan den ijverigen secretaris-penningmeester
den heer ATfr. Kindt en aan Dokter Puylaert,
welke laatste waar noodig de vereeniging
steeds aanbeval en propageerde.
Punt voor punt werd de agenda van d al-
gemeene vergadering, die op 12 April a.s. te
Breda zal worden gehouden, behandeld. Op aie
vergadering zal de plaatselijke Commissie be
staande uit 3 leden tegenwoordig zijn, hetgeen
bij reglement is voorgeschreven. Verschillende
grieven en wenken werden den afgevaardigden
meegegeven. Als candidaat voor het hoofdbe
stuur werd voorgesteld de heer G. Goossens.
Tot plaatselijk bode benoemde de vergade
ring de heer Alf. de Maayer. Besloten weid
om na 12 April nog een algemeene vergade
ring te houden.
R. K. Bond van P.T.T. De afdeeling Sas van
Gent van den R. K. Bond van P.T T.-personeel
„St. Petrus" hield Zondagnamiddag in hotel de
Zwaan te Sas van Gent haar jaarvergadering.
Secretaris R. Vercauteren bracht een goed
gedocumenteerd jaarverslag uit, waaruit bleek,
dat vele stukken het secretariaat zijn gepas
seerd en de vereeniniging in het afgeloopen
jaar werd gereorganiseerd. Gememoreerd werd
o.a. het 25-jarig ambtjubileum van den heer
F. Vercauteren; liet tienjarig bestaan der af
deeling en de feestelijke viering ervan; een
ontspanningsreis naar Knocke, het zitting ne
men van den heer C. Feijen als secretaris der
gewestelijke vakgroep van Middelbaar Perso
neel voor Zeeland en West Noord-Brabant.
Uit het jaarverslag van den penningmeester
den heer J. v.d. Heyden te Westdorpe bleek,
dat in totaal aan ontvangsten is geboekt
f 330,51 en aan uitgaven een bedrag van
f 270.861/2, zoodat een bato per 1 Januari jl.
aanwezig was van f 59.64*/2
De voorzitter G. Goossens dankte de beide
functionarissen namens de leden voor hun
goede verzorging en ijverige werkzaamheid.
Besloten werd de volgende vergadering te hou
den te' Terneuzen.
Provinciale Statenverkiezing.
Zaterdagmorgen vergaderde het Centraal
Stembureau tot het trekken van de volgorde
der lijsten, zooals die op het stembiljet zullen
voorkomen.
De uitslag was:
1. Lijst Bauwens (alleen Sluis en Hulst));
2. Anti-rev.; 3. S.DA.P.; 4 Staatk. Geref.; 5.
Roomsch Kath.; 6. Christ. Hist.: 7. Commu-
n sten (alleen Middelburg) en lijst van Dal-
sum (alleen Sluis en Hulst); 8. Vrijheidsbond;
9. Vrijz. Dem.; 10. lijst-Coppenolle (alleen
Hulst)
TER NEUZEN.
Gemeenteraad. In de openbare vergadering
van den Raad op Donderdag 2 April 1931 nm.
2 uur, komen aan de orde:
1. Notulen.
2. Ingekomen stukken.
3. Voorstel van burgemeester en wethouders
tot verkoop van een perceel gemeentegrond
aan J. J. Verlinde, G. van der Bent en L de
Bruijne allen alhier;
4. Idem om afwijking te verleenen van arti
kel 10 der Bouwverordening aan A de Zeeuw
en de Wed. A. J. van Overbeeke-Leunis alhier.
5. Idem tot'het bouwen van zes arbeiders
woningen te Sluiskil, op den onbebouwden
grond van het Woningbedrijf;
