No. 3742 Vrijdag 13 Maart 1931 45ste Jaargang NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN fierste Blad. PURÖL Kameroverzicht 8uilenl. Overzicht Uit de stad van hetVaticaan POSTREKENING Nd. 52419. VERSCHIJNT elken MAANDAG.; WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND Dit nummer bestaat uit TWEE BLADEN. Een vliegtocht boven de Poolzee Ingezonden Mededeeling. Handhaving van een zelfstandigen middenstand. 3® DE ZEEUWSCHE KOERIER Bureaux van Redactie en Administratie OOSTKADE 218, SAS-VAN-CENT Telefoon 15 Telegramadres: Koerier Abonnementsprijs 1.50 per 3 maanden, of 5.25 per jaar, bij vooruitbetaling - Advertent ien 20 cent per regelbij contract lager ZEER KOOPKRACHTIGE LEZERSKRING UIT8TEKEND GESCHIKT VOOR PUBLICITEIT door Prof. Franz Xaver Zimmermann. ROME 5 Maart 1931. Toen enkele dagen geleden de laatste gezant van Oostenrijk-Hongarije bij het Quirinaal, Dr. von Merey als een vergeten grootheid, het tij delijke met het eeuwige verwisslde, heeft de pers belangrijke beschouwingen gewijd aan zijn nagedachtenis. Hij was de diplomaat die de Donau-monarchie-staten bij elkaar wilde hou den. Maar de Italianen in Triest en Istrië heb ben het gebouw zijner hoop in puin doen stor ten en zijn levenswerk vernietigd, daar de mo narchie der Habsburgers verzuimd heeft om de noodige concessies te doen aan de Italiaan- sche minderheidsgroepen. In Oostenrijk heeft men vroeger de fout begaan om steeds tus- schen de partijen door te zeilen en om de ver hitte gemoederen te bedaren, maar dat was te vergeefsch. Thans tracht men zich zooveel mogelijk aan te passen bij de bewoners van de nieuwe gebie den en daardoor hoopt me nde moeilijkheden met de minderheidsgroepen uit den weg te ruimen. Italië zit thans met de moeilijkheid, dat het felle nationalistische Zuid-Slavië, in bondge nootschap met Frankrijk, ten zeerste ontstemd is, dat de eenheid tusschen ille Zuid-Slaven nog niet bereikt is. De agentfen van Belgrado maken het den Italianen in de grensprovincies zeer moeilijk. De middelen, die zij toepassen, zijn van moreel standpunt zeker te verwerpen maar in hun soort echt Balkan-achtig. Bijna iedere veertien dagen komen er be richten uit de Provincie Venetië-Giulia over brandstichting en bommen werpen deze mesda den worden steeds bij nacht en ontij bedreven Thans is er weer een aanslag gepleegd cp het Capucijnerklooster van Santa Croce di Aldussi ma bij Goerz. waar in den tuin en in de gangen van het klooster bommen werden gelegd. De Paters worden door de Slovenen gehaat, omdat het allemaal Italianen zijn en omdas de Gar diaan vriendschappelijke betreki-igen onder houdt met de Facisten. De bommen die ontploft zijn hebben alleen materieele schade aangericht. Uit het feit dal, de Slovenen er zelfs niet voor terugschrikken om den kloostervrede te verstoren, blijkt wel dat er een gevaarlijke verbitterde stemming heerscht in het land. Terwijl de Fascistische regeering tot nu toe meende een bijzondere waakzaamheid aan den dag te moeten leggen tegenover deze oproer lingen, is er thans een nieuwe moeilijkheid ge rezen Door G. Hub. Wilkins Een onderzoek naar 2100 K.M. onbekend gebied Lotgevallen en wederwaardig heden van onderzoekers. Resultaten omtrent weervoorspellingen. Altijd be zield door de goedheid Gods. Aan George H Wilkins is het eindelijk na twee vergeefsche pogingen gelukt op zijn derde vlucht e envlucht van 3500 K.M. lengte over de Arctische sneeuw- en ijswoestijn te vliegen. 2100 K.M. waren nog totaal onbekend. In gezelschap van den uitstekenden aviateur Eeielson, doorvorschte Wilkins het tot nu toe onbekende gebied tusschen Barrow (Alaska) over Groenland tot Spitsbergen. Hij volbracht dus wat Amundsen met de „Norge" mislukt was Wilkins vond o.a. de vermoedelijke grenzen van het continentale rif ten Noorden van Siberië, ontdekte, dat tusschen Grantland (ten N.W. van Spitsbergen) en den Noordpool geen berg achtig land ligt, toonde aan, dar, landingen en noodlandingen op het Arctisch pakijs mo gelijk zijn en bewees de mogelijkheid om met het vliegtuig ook in het Poolgebied koers te houden met behulp van het kompas, zelfs wan neer men koers houdt om den halven wereld bol en zelfs boven dat gebied, waar het kom pas het sterkst afwijkt. Daarbij leed Wilkins nog waarnemingen en berekeningen van aller lei aard, ontdekte heel wat geografische bijzon derheden die zelfs op de nieuwste officieele kaarten nog niet te vinden z^jn. Zeker be- I Het orgaan van de katholieke Bisschoppen uit Yoego Slavië. dat te Agram verschijnt, bevatte onlangs een schrijven van de gezamenlijke Bis schoppen va nZuid-Slavië die alle priesters van het koninkrijk verplicht hebben om jp den Feestdag van Sint Jozef bijzondere gebeden te verrichten voor de Slovenen die in Italië ver volgd worden. Juist de keuze van dien dag geeft aan dien maatregel der Bisschoppen een bijzon der kenmerk, wijl op den datum in 1930 in den Sint P eter een godsdienstoefening plaats vond voor de vervolgde christenen in Rusland. De Romeinsche regeeringsbladen waren hef tig verontwaardigd over het optreden der Bis schoppen van Zuid-Slavië, waardoor het prestige van Italië benadeeld werd Het is onze taak niet, om alle factoren na te gaan, die oorzaak zijn geweest van de buiten gewoon zwaarwichtige stap der Zuid-Slavi sche Bisschoppen. Daarover zal het katholiek orgaan „de Katoliski List" ons nog wel de noc dige inlichtingen geven. In ieder geval zullen er wel zwaarwichtige redenen geweest zijn, die de Bisschoppen genoodzaakt hebben, om den mond te openen. Men mag voor dergelijke maatregelen van zulke hoogstaande kerkelijke autoriteiten geen diplomatieke of politieke maatstaf aanleggen, 'tls ook niet mogelijk om zich een oordeel te vormen over gevolgen die hieruit kunnen voort vloeien, zoolang men niet alle ellementen kent, d'e hier in ht geding kwamen. (6) Ruwe BuicL Ruwe Randen Ruwe Lippen Doos 30 cent Bij Apoth. en Drogist (Ingezonden) De deugd van de sociale rechtvaardigheid gebiedt den mensch bij zijn handelingen het algemeen welzijn in 't oog te houden, dus te doen, wat voor het algemeen welzijn noodig of nuttig is en te laten, wat er mee strijdig is. Nu is een zelfstandige, onafhankelijke mid-« denstand een zeer gewicht'g stuk van het alge meen welzijn. Zeker, de meer dan gewoon groote kapitalen kunnen voor de volkswelvaart niet volstrekt gemist worden. Maar, het middelmatige bezit, in onafhan kelijkheid genoten, is voor het menscheliik ge luk het ideaal. In de tegenwoordige maatschappij wordt die onafhankelijke zelfstandige middenstand zeer bedreigd o.a. door de warenhuizen en het fi- lialenstelsel. Van maatschappelijk standpunt bezien is dat 'n groot kwaad. Maar behalve door de warenhuizen en het filialenstelsel wordt deze onafhankelijke mid- stond en bestaat ook thans nog de mogelijk heid om ten N. van het eiland Wrangel nog een paar nieuwe eilanden zijn te ontdekken, maar onderzoekingen in dit gebied zijn thans, nu wij weten, dat het einde van het continentale rif zich niet ver ten Noorden der Siberische kust bevindt, van veel minder bete eken is dan de kennis der toestanden ten Noord-Oosten van Kaap Barrow, zooals wij dat /an Wilkins zijn te weten gekomen. Men kan zich indenken, dat dergelijke resul taten niet dan met geweld'ge offers verkregen konden worden. Drie jaar lang had Wilkins te gen onverschilligheid, overspannen verwachtin gen, ongeluk, vrees, bijgeloovigheden, hoon en verachting te kampen. Wij bedelden om geld, kochten vliegmachines vlogen ze kapot.. Mijn arm, die tweemaal gebroken en scheef aaneengegroeid is en Eeiel son's bevroren en daarna geamputeerde vinger zijn stomme getuigen van ons lijden. In Australië geboren, waar zelfs de armste blanke het beneden zijn waardigheid acht om te voet te gaan, was Wilkins in het begin aan geen enkele inspanning gewend en op zijn rei zen in Amerika en Europa, d'e verscheidene jaren duurde, moest hij zich eerst de noodige kennis der moderne vliegtuig- en luchtschip- techniek eigen maken of zooals hij zelf zegt: een „bemoeial" worden: mecanicien, arbeider timmerman, natuurvorscher, fotograaf, vliege nier, stuurman, organisator, redenaar, zaken man en no gveel andere dingen. Van de geestelijke inspanning der denstand beare gd door het coöperatieve- we zen. Niet door het coöperatieve-wezen als zoo danig. Want in der strijd tegen de liberale groot- kapitalistische overheersching is d2 coöpera tie van groot belang. We denken hier aan de Boerenleenbanken, de coöperatieve kunstmestfabrieken en andere. Als die cooperative fabrieken onderling so lidair werken, zouden ze nog sterker staan le gen de groot-kapitalistische overheersching. Maar 't cooperatie-wezen kan voor den zelf standigen middenstand verderfelijk worden door verkeerde tendenzen. Zoo achten we het uit het oogpunt van alge meen welzijn als regel verkeerd, dat b.v. een plaatselijke af deeling van den NOB zich niet den verk op van allerlei artikelen, als kolen, teer, rieken enz. belast. Wat echter als regel verkeerd is, kan in be paalde omstandigheden zijn afkeurenswaardig karakter verliezen. Als de plaatselijke middenstand achterlijk is, en weigert dien achterstand in te halen, dan is er uit het oogpunt van algemeen welzijn en van sociaal rechtvaardigheid niets tegen te zeggen, dat bijvoorbeeld de arbeidersstand of de boerenstand zelf andere wegen zoeken om hun benoodigdhedën te verkrijgen. Moge door krachtige organisatie en coöpera tie van den middenstand zelf het spoedig zoo ver komen, dat deze de concurrentie met het groot-kapitaal aan kan, én geen aanleiding geeft tot coöperatie tegen haar zelf! 't Zou 'n groote maatschappelijke weldaad zijn, als spoedig 'n ferm georganiseerde en ac tieve middenstand gereed stond voor den strijd om haar belang d Wie hier aan 't woord is? Een middenstander, die op de juiste wijze pleit voor zijn eigen belang? Neen, een allesz'ns bevoegde, een priester socioloog, wien gevraagd was, of 't in den haak is. dat de NCB handel drijft in artikelen, die ook bij den plaatselijken middenstand ver krijgbaar zijn. We zouden zoo zeggen, dat hier voor velen (ets is te leeren. Mogen de middenstanders er ten minste dit uit halen, dat zij met hun tijd mee moeten en zeker: dat zij georganiseerd dienen te cijn (Van onzen parlementaire medewerker). Petroleumconcessies in Ned.-Indië. Minister Terpstra verdedigt een wijziging in de Nijver heids-onderwijswet. De Tweede Kamer heeft na eenige discussie de Regeering gemachtigd overeenkomsten aan te gaan met de Bataafsche Petroleummaat- schappij en de Nederlandsche Koloniale Pe- troleummaatschappij, concessies betreffende op onderscheidenlijk 369,395 en 353,730 H.A. pe troleum velden. Natuurlijk werd om slaatsex- vluchten zelf kunnen wij ons ternauwernood een voorstelling maken. Het gaat hier over heel iets anders dan over bekende vluchten boven land of bekende wateren. „Van den grond beneden ons" schrijft Wil kins, was niets te onderscheiden. Het was een hu'.veringwekkend, somber landschap. Wij vorm den het eenige punt in een wereld zonder gren zen. In den heelen omtrek niets dat ons als steunpunt kon dienen om ons het begrip van ruimte of afstand te geven; niets voor ons dan de trillende kap van den motor, niets beneden ons dan de eenton'ge, grijze massa. Een reis naar de maan door het wereldruim kan iemand geen angstiger gevoel geven. Zoo'n eentonigheid en onzekerheid moet op den duur iederen mensch krankzinnig maken". Daarbij komen dan nog de nerveuse ohantasie-voor- stellingen: de hersenen beginnen iemand par ten te spelen, tooveren allerlei bedrieglijke beelden voor de oogen, op dezelfde manier als bij verdwaalde wandelaars. De lichamelijke ont beringen drukken nog zwaarder: Men kan b.v. ondanks de bitterste kou niets warms in de cabine van het vliegtuig hebben: de lichaams warmte alleen reeds beslaat de buitenwanden met ijzel. De land'ngsmogelijkheden zijn literst gering. Wilkins vliegtuig kwam eens neer op een ijsvlakte van minder dan 30 bij 1 M., aan drie kanten verhieven zich hooge rotsblokken. Een andere keer vloog hij door een bergkloof met een tusschenruimte van Dngeveer 30 cM. aan iedere zijde tusschen vleugel en rotsen. Men vraagt dikwijls of zulke waaghalzige on plo taiie en om gemengd bedrijf gevraagd. Maar tenslotte won de minister met groote meerderheid het pleit. Toen kwam minister Terpstra weer eens ach ter de groene tafel te zitten ter verdediging van een wijz'ging in de Nijverheidsondeiwijswet. Het ontwerp beoogt intrekking van de stop bepaling. Maar aangezien het hek niet t eheei van den dam kan is er nu dit op gevonden, dat de minister zal besl'ssen of de uitgaven van de -school eigenlijk wel gewettigd zijn. Aan rechts persoonlijkheid bezittende instellingen en ver eenig'ngen en aan gemeenten wordt ten be hoeve van de door haar in stand gehouden nij verheidsscholen subsidie gegeven uit 's Rijks kas tot een bedrag van 70 percent der netto- kosten. Voor de gemeente blijven dan over het algemeen de laatste 30 percent. Het nieuwe 2e lid van artikel 25 der N ij vei* he'dsonderwijswet komt nu als volgt te luiden: „Het subsidie wordt verleend, indien de raad der gemeente, waar de school gevestigd is cf zal worden voor zoover mogelijk de daarbij betrokken organisaties van patroons en werk lieden gehoord de oprichting en instand houding heeft noodig geoordeeld en Wij c'a e r na, den Onderwijsraad gehoord, hebben be slist, dat de behoefte aan de school in /erhou- ding tot de daaraan verbonden verhooging van de Rijksuitgaven voldoende is gebleken". Gevraagd werd of de Schoolraad wel het aan gewezen l'chaam is, om van advies te dienen en of nu de minister van financiën het niet al te gemakkelijk in de hand heeft, op Rnan- cieele bezwaren de opricht'ng van nijverheids scholen af te wijzen. Aan minister Terpstra is evenwel de verde diging van zijn ontwerp wel toevertrouwd. De overeenkomst in Engelsch-Indië. Oppositie van de Engelsche conservatieven. Vlootover- eenkomsten en Ontwapeningsconferentie. Is men in Britsch-Indlë over het algemeen tevreden over het verloop dat de besprekingen tusschen den onderkoning en Gandhi hebben genomen, zoodat de vrede, of althans volledige wapenstilstand geteekend is, in Engeland zelf doet z ch nog al eenige oppositie gelden. :t Zijn vooral de conservatieven die op hun achterste beenen staan en ze hebben al laten weten, dat ze er niet aan denken om aan een nieuwe con ferentie deel te nemen, welke tot doel zou kun nen hebben nog meer concessies aan de Britseh Indiërs toe te staan. Dat klinkt nu wel wat scherp, maar men moet n et vergeten, dat de labourregeering voor wat haar buitenlandsche politiek betreft, op een paar opmerkelijke successen kan bogen, successen die den conservatieven een doorn in het oog zijn. Het mag volgens den laatsten met Britsch-Indië niet al te zeer van een le; en dakje gaan. De labours mogen dat nu een maal niet kunnen klaarspelen, derhalve moet een beetje roet in het eten worden gegooid. We kunnen ons echter niet voorstellen, dat het dernemingen eigenlijk wel zin hebben. Wilkins noemt dan een voordeel wat onbekend is: zijn meteorolog-'sche waarnemingen. Sinds lang is de meteorologische wetenschap ervan overtuigd, dat waarneming in de Fooi- streken tezamen met de resultaten uit andere breedten, betrekkelijk van de weervoorspellin gen in de verschillende jaargetijden mogelijk zullen maken. Op deze manier zal rr.en den landman, wiens wel en wee altijd van het weer afhankelijk is, waardevolle berichten kunnen verschaffen, omtrent het weer en daardoor bij dragen tot betere voeding van de voortdurend wassende bevolking der aarde. Dan zal het mogelijk zijn, het stomme lijden der duizenden dieren te voorkomen, d e thans in ieder droog jaar van honger en dorst moeten kmoomen het zal den ondergan beletten van duizenden pio niers, die thans telkens weer bij on verwachtte droogte huis en eigendom verliezen. Deze ram pen worden immers niet veroorzaakt door de z.g. „grilligheid" der natuur, maar omdat de mensch de grondwet nog niet kent, waardoor het weer op aarde beheerscht wordt. Wilkins. erkent, dat hij nooit zijn onderzoe- kingsre'zen, waarop hij zooveel ontberen en lijden moest, zou hebben doorstaan, wanneer hij niet altijd bezield en bemoedigd geworden was door het geloof aan den algoeden God. Zijn boek begint met het woord van dtn groo ten H. Paulus: „Nu echter is het geloof de stellige vervul ling aan datgene, dat men niet ziet." G. H Wilkins.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsche Koerier | 1931 | | pagina 1