No. 3735
Woensdag 25 Februari 1931
45ste Jaargang
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Proletariërs.
Uil hel Parlement
8innenland
VERSCHIJNT elken MAANDAG., WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND
PASTREKFHIHG Ho. 52410.
F E U I L L ETO N.
lil de ll.-k. Staatsparty
Do Bodolaroo van
Salni-Sulp/ce
Ingezonden Mededeeling.
(9)
DE ZEEUWSCHE KOERIER
Bureaux van Redactie en Administratie
OOSTKADE 218, SAS-VAN-CENT
Telefoon 15 Telegramadres: Koerier
Abonnementsprijs 1.50 per 3 maanden,
of 5.25 per jaar, bij vooruitbetaling
Advertentiën 20 cent per regelbij contract lager
ZEER KOOPKRACHTIGE
LEZER8KRINQ
IT8TEKEND GESCHIKT
VOOR PUBLIOITEIT
Dit vreemde woord hooren wij tegenwoordig
algemeen. Het vindt zijn oorsprong bij de
oude Romeinen en is afgeleid /an het Latijn-
sche „proletarii". Als proletariërs werden in
het oude Rome beschouwd allen, die niets be
zaten en niets vermochten; rechteloozen, die
slechts kinderen (proles) konden voortbren
gen. In de Staatsregeling van Servius Tullius
werden zij aangeduid als degenen, die niet eens
hét laagste vermogen van de laatste der toer.
bestaande vijf klassen bezaten. Zij waren vrij
gesteld van belasting en wat voor dien tijd
verachtelijk was ook van den krijgsdienst.
Hun geestelijk leven verschilde weinig van dat
der slaven. Die oude proletariërs waren a-s een
kudde vee, stompzinnig voortlevend zonder
hoogere idealen dan „brood en spelen" iPa-
nem et circenses) die zij van de machtige heer
schers soms afdwongen door revolutie.
De christelijke beschaving heeft aan d't
mensch-onwaardig bestaan een einde gemaakt.
Na vele eeuwen, na het ontstaan van het mo
derne heidendom, dat wij nog herkennen in
de tot Mammondienst leidende technische ont
wikkeling van onze maatschappij, is men ech
ter opnieuw gaan spreken vaa proletariërs.
Hel woord vindt nu zijn oorsprong in de so
cialistische literatuur.
't Is geen eeretitel, die men hiermede aan
de arbeiders geeft. Proletariërs zooals die van
het oude Romeinsche rijk kennen wij niet
meer. Gelukkig staan de arbeiders moreel en
stoffelijk veel hooger dan die slaven Maar
hét woord is van beteekenis veranderd. Men
gebruikt het nu om aan te duiden, dat de ar
beiders over het algemeen nog niet-bezitters,
onzelfstandig en veelal rechteloos zijn. Dit is
fciet overdreven. De feiten van den dag be
wijzen het. Zoodra de zaken slecht gaan, wer
den de arbeiders eenvoudig met honderden ont
slagen. Zij worden dan niet anders behandeld
en gewaardeerd dan de stoffelijke dingen: do
grondstoffen, de machines enz. Hunne lccnen
maken, evenals die stoffelijke dingen, een deel
van dezen kostprijs uit. Moet hierop worden
bezuinigd, dan gaan die loonen omlaag of men
ontneemt aan de arbeiders hun bestaansmid
delen.
De loonen zijn aanzienlijk verhoogd; de ar
beidsvoorwaarden over het algemeen verbe
terd en ook de rechtspositie 's meer gewaar
borgd door vakorganisatie en wetgeving. Maar
gebleven is eene verschrikkelijke onzekerheid
van bestaan, die den spaarzin verzwakt en het
sparen of het verwerven van eenig bezit dik
wijls onmogelijk maakt.
In dien zin zijn honderdduizenden arbeider*
inderdaad nog proletariërs. Hoe hen uit dat
proletariaat te verlossen?
H.
28)
Een kwartier later zaten de vicaris van Saint
Ambroise, graaf Emmanuel, Ratmond Schloss
en dokter Pertuiset aan tafel waarop een mee
grooten spoed toebereid maar niettemin uit
stekend diner stond en terwijl de reizigers zich
aan de verschillende gerechtten te goed deden
vertelden zij de avonturen van hun reis door
het Duitsche leger waarbij Raoul nog verschei
dene bijzonderheden verteldev an de maatre
gelen, die men te Parijs tegen het op handen
zijnde beleg nam, en hoe men zich op een wan
hoplgen tegenstand voorbereidde.
De herstellende scheen al zijn krachten terug
gekregen te hebben en nam levendig deel aan
het gesprek.
Toch vreesde de dokter, daar het onderhoud
zeer lang duurde en niemand er aan dacht
het te staken, dat zijn patiënt cizh te veel zou
vermoeien en daarom gaf hij het teeken van
scheiden.
Nu hebt ge voor vandaag al genoeg gepraat
mijn waarde graaf, zeide hij. Gij hebt rust noo
dig en ik geloof dat mijnheer de abbé en Ray
mond daar niet minder behoefte aan hebben,
stel dus hetgeen gij verder nog met elkaar te
verhandelen hebt tot morgen uit. Uw neef
blijft verscheidene dagen hier, ge zult dus nog
genoeg van zijn tegenwoordigheid kunnen ge
nieten Wij zullen de zitting daarom nu maar
op heffen. De dokter beveelt en ge weet nu een
Vergadering van het Bestuur der R. K.
Staatspartij.
1 Op Zaterdag, 21 Februari jl., 11 uur v.m.
hield het Partijbestuur der R. K. Staatspartij
een vergadering in het Parkhotel te Amsterdam
Met kennisgeving van verhindering waren af
wezig de heeren De Bruijn (Dag. Bestuur),
Van Hout (Den Bosch), Van Berckel (Leiden),
en ter Steege (Overijsel). De overige bestuurs
leden waren aanwezig.
1. Van de ingekomen stukken zij in dit kort
verslag vemeld de uitnoodiging van het Be
stuur der Unie van R. K. Studentenvereenigin
gen in verband met eene internationaal te or-
gan'seeren vredesactie. De voorzitter mr. Go-
seling deelde mede, dat het Dagelijksch Be
stuur deze uitnoodiging heeft aanvaard, en dat
door hem en den Partijsecretaris de onder lei
ding van den R. K. Vredesbond voor dat doel
gehouden bijeenkomst werd bijgewoond. Het
P. B. hechtte daaraan zijn volle goedkeuring.
2. De voorzitter deed daarna een"ge nede-
deelingen namens het D. B. over de werkzaam
heden der verschillende commissiesCie. voor
Sociale Kamer, Indische Cie., Kiesreglement
Cie.), over de voorbereiding van de Partij
raadsvergaderingen en van de u.s. Amersfoort-
sche Bijeenkomst. Als inleiders over het te be
handelen onderwerp (Kapitalisme) zullen daar
1 optreden de heeren Ir. M. Bongaerts, prof. Dr
j W. Pompe en Pater Dr G. Vrijmoed. Ook werd
medegedeeld, dat het D. B. naar aanleiding
van een desbetreffende vraag op de bijeen-
j komst van R. K. Gemeenteraadsleden (zie punt
8) overweegt eenige centrale propagandalei-
ding te geven voor de gemeenteraadsverkiezin
gen, in gelijken geest als voor de Provinciale
Statenverkiezingen werd voorgesteld. (Zie
punt 4).
3. Hierna werden behandeld de ter goed
keuring voorgedragen reglementswijzigingen
van de Rijkskieskringorganisaties Leiden, Zee
land, Gelderland en Limburg.
4. Een voorstel van het D. B. om ten behoc
ve van de propaganda voor de Provinciale Sta
tenverkiezingen eenige algemeens politieke
r'chtlijnen te geven, werd aangenomen. Een
ontwerp-circulaire, samengesteld aan de hand
van eene enquête daartoe ingesteld bij de Ka
tholieke leden van Gedeputeerde Staten, werd
goedgekeurd. Deze gegevens zullen ook ver
werkt worden in den vorm van eenige vlug
schriften, welke door de centrale partijleiding'
verkrijgbaar zullen worden gesteld.
5. Behandeld werd de resolutie inzake de
vredespolitiek aangenomen in de vergadering
van het Uitvoerend Comité van de internatio
naal samenwerkende Katholiek politieke par
tijen, gehouden op 5 Januari jl. te Parijs. Door
den voorzitter der R. K. Staatspartij werd deze
resolutie onderteekend onder voorbehoud van
goedkeuring der bevoegde partijorganen Het
P. B. besloot deze resolutie ter goedkeuring
aan den Partijraad voor te leggen, omdat de
Partijraad het party orgaan is bevoegd deze
goedkeuring in hoogste instantie te geven. Te
vens biedt deze procedure dan de gelegenheid
den Partijraad over deze internationale samen
werking nader in te lichten en de belangstel
ling daarvoor 'n onzen kring' verbreeden
6. Op voorstel van het D. B. werd besloten
een schema voor de Jeugdorganisatie in de
R. K. Staatspartij, ontworpen door het Partij-
secretariaat en in principe door het D. B aan
vaard te stellen in handen eener commissie
uit het P. B. bestaande uit de heeren Mr J. Hou
ben, J. C. Berger, en den Partijsecretaris. Pas
toor Overmeer, lid der Jongeren-Commissie in
Friesland, zal met deze commissie overleg ple
gen. Het is Ge bedoeling, dat in de eerstvolgen
de vergadering van het P. B. een uitgewerkte
regeling door deze commissie aan het P B.
wordt voorgelegd.
7. Het P. B. hechtte daarna zijn goedkeu-
r'ng aan een ontwerp-circulaire te zenden aan
de Rijkskieskringorganisaties, waarin mededee
ling zal worden gedaan over de uitbreiding
van het nstituut van schriftelijke vragen aan
de Partijleiding voor Partij raadsleden en Kies-,
kringbes turen, nl. ook buiten de rondvraag ter
Partijraadsvergadering. De ervaring met de
nieuwe regeling van de rondvraag, waarbij vra
gen van algemeen staatkundigen aard vooraf
moesten worden ingediend, heeft bij de Partij
leiding de overtuiging gevestigd, dat op die
wijze degelijke voorlicht'ng kan worden gege
ven aan belangstellende partijleden over ae-
tueele politieke vraagstukken. Hierdoor wordt
'»ok gehandeld in den geest van de doelstelling
in ons Partij reglement geformuleerd nl. „het
bevorderen van de staatkundige ontwikkeling
der Katholieke kiezers" Dit contact van infor-
matorische aard met de centrale Partijlei
ding wordt thans uitgebreid en op breeder
grondslag gesteld. De circulaire zal in de R.K.
Pers worden bekend gemaakt.
8. Verslag werd ^uitgebracht over de verga
dering op 24 Januari 1931 gehouden door het
Partij secretariaat (de voorzitter van het D. B
was wegens ongesteldheid verhinderd) met de
afgevaardigden van de 10 bestaande geweste
lijke Centrales of Bonden van R. K Gemeente
raadsleden. Op deze vergadering werd het
initiatief van het D. B. om te komen tot een
landelijk federatief verband der bestaande en
nog op te richten Bonden of Centrales van
R. K. Gemeenteraadsleden met onverdeelde in
maal, dat hij een dwingeland is, die gehoor
zaamd wil worden.
De vicaris van Saint-Ambroise drukte zijn
oom en vervolgens Raymond en den dokter de
hand en liet zich door Pierre Renend naar do
kamer brengen, die hij van zijn kinderjaren af
bewoond had, wanneer hij op Fenestranges
was.
Raymond ging met den dokter mee en zocht
het huisje aan den zoom van het bosch op, dat
hem tot woning verstrekte.
Graaf Emmanuel sliep weldra in, nog ge
heel vervuld met de gedachte van zijn neef.
XVI.
Den volgenden morgen ontmoetten de graaf
de abbé en de dokter elkaar aan de ontbijttafel
en na ontbeten te hebben, begaven zij zich naai
de kamer van den herstellende.
Wij hebben ernstige zaken te bespreken
zeide de graaf d'Areynes tegen zijn neef, en ik
verlang dat mijn vriend Pertuiset bij ons ge
sprek tegenwoordig zal zijn.
Ik ben tot uw orders, oom, antwoordde de
abbé, ge kunt over mij beschikken.
Hij zette zich neer in een fauteuil tegenover
zijn oom, terwijl dokter Pertuiset eveneens
plaats nam.
Graaf Emmanuel bleef eenige oogenblikken
peinzend voor zich uit zitten staren, toen hief
h ijlangzaam het hoofd op en begon-
Ik ben nu vijf-en-zeventig jaar en :k gevoel
dat ik het einde van mijn levenspad nader.
Raoul makate een afwerend gebaar en wilde
iets zeggen, maar zijn oom liet er hem den tijd
niet toe en ging voort:
Ja. mijn jongen, ik nader het einde van mijn
levenspad. O! ik weet wel dat ik mij, een paar
weken geleden nog, zoo niet jong,, dan toch nog
sterk en vol levenslust voelde, maar dat is nu
geheel anders, de slag die Frankrijk treft,
heeft mij een doodelijke wonde toegebracht en
ik zal het ongeluk van mijn vaderland niet
lang overleven. De ziekte die mij nu aangetast
heeft en die voor de bekwaamheid van onzen
dokter een oogenblik heeft moeten wijken, is
toch een duidelijke waarschuwing dat ik mij
op het einde moet voorbereiden. Dank zij Per-
tu'set heb ik nog eenigen tijd te leven, maar
wie weet hoe kort. Een tweede aanval zal mijn
dood zijn, dat weet dokter evengoed als ik dat
weet. De dagen, die nog toegekend worden,
moet ik als een genadegift beschouwen. Ik heb
dan ook lang genoeg geleefd en ik durf mij
vleien, dat mijn bestaan niet nutteloos is ge
weest. Ik heb er altijd naar gestreefd mijn
plicht te doen, mijn geweten verwijt mij niets
en daarom heb ik ook geen vrees voor den
dood.
De graaf d'Areynes moest een oogenblik rus
ten, want hij had zich onder het spreken, meer
en meer opgewonden.
Mijn beste graaf, laten wij nu niet .neer over
den dood spreken zeide de dokter, Pertuiset
haastig. Ik heb meermalen opgemerkt dat men
daarmee vooral na het ontbijt, de spijsverte
ring belemmert.
De oude edelman glimlachte in hernam:
Ik moet er wel over spreken, waarde dekter
en wanneer ge bang zijt voor de spijsvertering
laat mij dan eens voor een oogenblik in uw be
roep treden en u een geneesmiddel voorschrij
ven. Drink e englas cognac, ik heb :,r nogop
het kasteel die ouder is dan ik en ik weet by on
stemming begroet. Ook is toen besproken de
practische werkwijze der z.g. Advies-Centrale
voor Gemeentepolitiek, onderdeel van het Par
tij secretariaat welke in wording is. Het secreta
riaat van de op te richten Federatie zal aan
deze instelling worden opgedragen.
Het Partijbestuur nam met voldoening ken-
n's van het verslag van bovengenoemde ver
gadering. Van meening dat een lapdeiyke fede
ratieve samenwerking dei organisaties van
R. K. Gemeenteraadsleden, naast de werkzaam
heid der z.g. Advies-Centrale en ter aanvul
ling dgarvan, een gunst'gen invloei zal hebben
op leiding en richting van het gemeente-poli
tiek beleid overeenkomstig de Katholiek-staat
kundige beginselen, keurde het P. B. het voor
stel van het D. B. goed, en stelde de nadere
organisatorische uitwerking van dit plan in
handen van het D B.
9. Vastgesteld werden datum, plaats en agen
da der a s. voorjaarsvergadering van den Par
tijraad.
Na het reglementair voorgeschreven overleg
met den voorzitter van den Partijraad daar
over, zullen datum en agenda worden gepu-
bliceeifti.
Na gehouden rondvraag werd de vergade
ring om half 5 gesloten.
Steun aan de beetwortelsuikerindustrie.
Op de vragen van het Eerste Kamerlid den
heer Westerdijk betreffende de indiening van
een wetsontwerp tot steun der beetwortelsui
kerindustrie heeft de minister van Einnenl.
zaken en landbouw geantwoordt dat een wets
ontwerp te dezer zake het Departement ver
laten heeft.
Het is de bedoeling, daardoor neg Invloed
te oefenen op den uitzaai in dit voorjaar
Een zoo spoedig mogelijke totstandkoming
van de maatregelen wordt door den minister
eveneens van groot belang geacht te zijn met
het oog op het op te maken bouwplan en an
dere voorbere'dende maatregelen voor het ko
mende oogstjaar. De regeering tracht dan ook
de totstandkoming vóór uiterlijk 1 Maart, zoo
veel dat mogelijk is, te bevorderen.
De minister is van meening, dat het wel
licht zonder Rijksingrijpen, als bovenbedoeld,
niet algemeen mogelijk zal zijn de fabrieken
te laten werken.
Wat de aardappelmeelindustrie betreft, ver
wijst de minister naar het desbetreffende ont
werp van wet, dat thans reeds door de Tweede
Kamer is aangenomen.
Onderscheidingen
Bij Kon. besl. is toegekend de aan de Orde
van Oranje-Naussau verbonden eeremedaille,
dervinding hoe dat middel werkt.
Hij belde en beval P'erre Renande die ter
stond binnentrad, een flesch ouden cognac en
drie glazen te brengen. Nadat de glazen gevuld
waren ging hij voort:
Dus, ik bereid mij voor op een bezoek van
den dood, een minder aangenaam bezoek, dat
geef ik toe maar waar nu eenmaal niemand
aan ontkomen kan. Er zijn ego sten ik ken
er de wel honderd jaar zouden willen leven,
maar de dood stoort zich n:et aan hen. Daar
om, beste Raoul, moet ik orde op mijp zaken
stellen. Om die reden, mijn zoon, is Raymond
Schloss u uit Parijs gaan halen.
Mijn zoon, zoo wil ik u noemen, want mijn
liefde voor u kent geen grenzen, ge hebt haar
noo t teleurgesteld en is er geen oogenblik in
uw leven waarop ge haar onwaardig zijt ge
weest. Onder mijn leiding zijr gij opgegroeid
tot een edel, rechtschapen mensen fin thans
kan ik, oude man, met trots tegen u opzien en
mij vol eerbied buigen voor den man, die ge
geworden zijt. Gij hebt mijn karakter gij bezit
mijn deugden. Ik heb u meermalen getoond,
hoeveel invloed gij op myn uitoefen:, ën dik-
wyis hebt ge mij goeden raad gegeven. Zoo wij
ons al een enkele maal hebben vergist, dan wa
ren wij toch te goeden trouw en meenden te
doen wat wij beide tot onzen plicht tékenden
maar wij hebben ons zelden vergist, Raoul, zeer
zelden. Nu is het gedaan, des te erger voor hen
die niet, zooals gy, den rechten weg wisten te
bewandelen en achting en genegenheid waardig
hebben weten blijevn. Dat zyn ondankbaren,
waarvoor ik onverschillig ben geworden, die Ik
beschouw als vreemdelingen.
(Wordt vervolgd).