Mo. 3733
Vrijdag 20 Febrnari 1931
45ste Jaargang
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Eerste Biad.
Kameroverzicht
Builenl. Overzicht
Binnenland
Buitenland.
VERSCHIJNT elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND
POSTREKENING Nd. 52419.
RATIONA USME
Dit nummer bestaat uit
TWEE BLADEN.
DE ZEEUWSCHE KOERIER
Bureaux van Redactie en Administratie
OOSTKADE 218, SAS-VAN-CENT
Telefoon 15 Telegramadres: Koerier
Abonnementsprijs 1.50 per 3 maanden,
of 5.25 per jaar, bij vooruitbetaling -
Advertent ien 20 cent per regelbij contract lager
ZEER KOOPKRACHTIGE
LEZERSKRING
UITSTEKEND GESCHIKT
VOOR PUBLICITEIT
Wij moeten elkander goed verstaan: nie
mand onzer is tegen den technischen en econo
mischen vooruitgang. Dat zou vooral voor een
katholiek niet te verantwoorden zijn. Maar wij
noemen het geen vooruitgang, in geen enkel
opzicht, wanneer men door massa-productie
weliswaar het product goedkooper maakt, xnasr
van slechtere kwaliteit of nieuwe producten
aan de markt brengt, waarvan het nut min
stens twijfelachtig mag worden genoemd, en
men veroorzaakt door dit alles eene voortdu
rende en toenemende onzekerheid van be- i
staan voor millioenen arbeiders.
Rationeel, dat is verstandig geleide pro
ductie, moet niet op de eerste plaats zijn ge
richt op eene zoo snel en zoo groot mogelijke
voortbrengst, maar op het scheppen \Tan vaste
werkgelegenheid, onder goede voorwaarden,
aan zooveel mogelijk arbeiders, 't Is dus de
maatschappij zelve, die men in goeden zin
„rationaliseeren" moet. De rationalisatie moei,
met andere woorden, niet tot oogmerk hebben
het kapitaal tot zoo hoog mogelijke winst tc
brengen, maar aan allen, die nuttigen arbeid
verrichten, een menschwaardig bestaan te ver
schaffen.
Dit laatste was het richtsnoer in de chris
telijke middeleeuwen. Toen had men werkelijk
een „rationeele maatschappij". Het gezond ver
stand werd toen niet vertroebeld door Zooge
naamde .vrijzinnigheid, die zich afkeert van
God's geboden, waarin juist de grootste wijs
heid te vinden-is.
Later i sgekomen en het is merkwaardig,
dat wij hier op ander gebied denzelfden naam
aantroffen - het „rationalisme" in de weten
schap. Men heeft dit het „geloof der rede" ge
noemd en men herinnert zich hoe na de
Fransche revolutie de „Godin van de rede" op
den troon werd geplaatst, om hiermede aan
te duiden, dat men zich geheel zou laten lel
den door het beperkte menschenverstand, on
afhankelijk van, dus niet verlicht door het ge
loof in God.
Dit rationalisme baande den weg naar het
materialisme. Zich niet meer van Gods wetten
afhankelijk gevoelend, God niet meer erken
nend, als den Oppereigenaar van alle goede
ren, aan Wien wij dus rekenschap verschuldigd
zijn voor het gebruik daarvan, kenden de leer
lingen van het rationalisme vooral burger
lijke leiders van het maatschaopelijk leven
slechts één streven, n.l. om zoo groot moge
lijken rijkdom te verzamelen zonder te letten
op een rechtvaardige verkrijging en verdeeling
daarvan.
Deze theorie en de hierop steunende prak
tijk kwamen in het gevlei van de bedorven
menschelijke natuur. Zij won vele aanhangers
en zelfs christenen konden zich aan hare be
koring niet onttrekken.
Welke de gevolgen waren voor de zwakke
ren, en voor de maatschappij, toen de r terken
zich door dat rationalisme lieten leiden, be
hoeven wij niet uiteen te zetten. Ieder is hier
mede bekend.
En nu is er weinig denkvermogen noodig
om verband te leggen tusschen dat „rationalis
me,, in de wetenschap en de verschijnselen,
welke wij thans waarnemen op het terrein der
economie: de heerschappij van het kapitalis
me en een „rationalisatie", alleen gericht op
versterking van die heerschappij. Eenmaal van
den goeden weg afgedwaald, geraakt men al
langer hoe meer van huis.
H.
OP DEN VERJAARDAG DER PAUSKRONING. Ter gelegenheid van den verjaardag der Pauskroning werd in de Sixtijiische Ka
pel een pontificale H. Mis opgedragen. Tijdens de plechtigheid, die gecelebreerd werd door kardinaal Locatelli.
(Van onzen parlementairen medewerker.)
Het werkloosheidsvraagstuk een punt van ern
stige bespreking Geen nieuwe geziehtspun-
jtten Eenige uitbreiding der steun verleening.
De Tweede Kamer heeft ook deze week nog
een geheele middag- en avondzitting aan de
werkloosheid gewijd en zooals te verwach
ten viel er is heel veel gezegd, maar nieuwe
gezichtspunten hebben zich niet voorgedaan
Jen bizonder lastig heeft men het den minister
president niet gemaakt, 't Mag trouwens ge
zegd, dat met uitzondering dan van de com
munisten die in hol geschreeuw hun kracht
zoeken alle fracties de moeilijke aangelegen
heid hebben behandeld met den ernst dien zij
verdient.
Prijzen- en loonpolitiek, tarieven Aan in
voerrechten, uitvoerpremies, werkverschaffing
bevordering der nationale industrie en natuur
lijk ook de vormen der uitkeeringen aan de
werkloozen lagen den leden op de lippen be
storven. Maar behalve ten aanzien van de uit
keeringen. waarvoor hooger normen, breeder
toepassing en insluiting ook van de vrouwe
lijke werkloozen werd gevraagd, heeft nie
mand het gewaagd met scherp geformuleerde
eischen voor den dag te komen. Ieder bleek te
beseffen, dat het heel gemakkelijk is, critiek
te leveren, maar buitengewoon moeilijk iets be
ters voor wat wordt gedaan, in de plaats te
stellen. Waagde men al een schuchtere noging,
dan rezen daartegen dadelijk zooveel bergen
van bezwaren, dat de voorsteller maar spoedig
in zijn schulp kroop. Zoo ten aanzien van snel
leren aanleg van wegen en bruggen, kanalen.
Het hoogstmogelijke wordt op dat gebied
reeds nu geprestéérd. Versnelling van het tem
po ware volgens den premier ongewenscht en
zelfs gevaarlijk. De minister hield nog vol, dat
de tegenwoordige steunverleenlng allerminst
als bedeeling kan worden beschouwd. Bij de
uitsluiting (met mogelijkheid van uitzonderin
gen voor de gemeenten met veel fabrieksarbeid
sters) van de steun verleening had de gedachte
voorgezeten, dat de werklooze vrouwen huis-
houdelijken arbeid moeten zoeken. De trans
portarbeiders vallen zonder eenige uitzondering
onder de steunregeling. De arbeiders in de
bloembollencultuur zullen er door den minister
in worden opgenomen., Ten opzichte van de
bouwvakarbeiders achtte de minister een cri
sis nog niet aanwezig.
Spanje maakt een crisis door. Dictatuur of re
publiek? Finland koos zich een anti-commu
nist tot president Engeland's financieeJe
zorgen.
In den toestand in Spanje is een ssnsatio-
neele wending gekomen. Berenguer. de miJde
dictator, die na Primo de Rivera den norma
len constitutioneelen toestand zou voorberei
den tegen 1 Maart had hij de verkiezingen
reeds uitgeschreven heeft zich genoopt ge
zien bij den koning ontslag te vragen, -.mdat
hij zich tegen den politieken toestand niet
meer opgewassen gevoelde. Die moet in enke
le dagen scherp gewijzigd zijn, zoo scherp dat
de koning zij-n toevlucht nam tot den kabi
netsformateur, die in zijn regeering ook uit
gesproken republikeinen wilde opnemen, die
eischen, dat in volle vrijheid over den toekom -
stigen regeeringsvorm zou kunnen worden be
slist. In volle vrijheid, dat wil zeggen, dat de
koning zich voor eenigen tijd buitenslands zou
begeven, n afwachting tot de constituante tot
een monarchie of tot een republiek zou beslui
ten. Hoe nu de zaken precies geloopen zijn,
valt nog niet met zekerheid te zeggen. Maar
feit is, dat de Kabinetsformateur Sanchez
Guerra den koning zijn opdracht teruggaf, van
het vormen van een sterk anti-monarchistisch
Kabinet heeft afgezien. Met dit Kabinet zou
de dynastie reeds in een zeer ongunstige po
sitie hebben verkeerd. Er staan nu den vorst
2 wegen openófwel 'n nog meer geprononceerd
linksch Kabinet, waarmee tegelijk de doods
klok over het koningschap zou worden geluid;
óf een nieuwe dictatuur. Of den laatste moge
lijk is hangt af van de houding van leger en
vloot en dat daarin ook roerige elementen
schuilen valt niet te betwijfelen.
De kroon van koning Alfons hangt aan een
wel heel teer draadje.
Tot president van Finland is gekozen de
eerste-fhinister Svinhufud, de lappo-caadidaat,
die steeds scherp tegenover de communisten
heeft gestaan. Men mag van hem verwachten,
dat hij al zijn krachten zal aanwenden, om
voortgang van het communisme in Finland
tegen te gaan.
De Engelsche minister van financiën Snow-
den heeft met een buitengewoon pessimistische
rede over Engelands schatkist en economie het
land voor een paar. dagen in rep on roer ge
bracht. De werkloosheid heeft in Engeland dan
ook een angstwekkende hoogte bereikt, en
eenig verschiet op beterschap ziet Snowden
met. Het is dan ook al bezuiniging wat de
klok slaat, om den goeden naam, welke Enge
land ten aanzien van zijn financiën bezit, te
behouden.
De Rijksmiddelen in Jan 1931.
De opbrengst van de Rijksmiddelen (hoofd
som en opcenten) over de maand Januari 1931
bedroeg f 43,255,758, tegen f 44,450,585 over de
maand Januari 1930.
Internationale R. K. Vredesactie.
Onder leiding van het bestuur van den R. K.
Vredesbond is Woensdagvoormiddag in Den
Haag in de zaal van de R. K. Werkgaversver-
eeniging, welwillend ter beschikking gesteld,
een bijeenkomst gehouden van vertegenwoord
gers van een aantal nationale R. K. vereeni-
gingen, waaronder met internationale betrek
kingen, ter bespreking van het denkbeeld, een
internat'önale actie te ontplooien met het gop
op de ontwapeningsconferentie te Genève in
het volgende jaar.
De 'vergadering, bijgewoond door vertegen
woordigers van alle uitgenóödlgde vereen'"gin
gen, betuigde instemming met de "richtlijnen,
door den voorzitter professor Kdrs getrokken
en besloot tot samenstelling van eeh comité
van actie, waarin met den voorzitter "en den
secretaris van den R. K. Vredesbond vertegen
woordigers van alle genoodigde Organisaties
zullen zitting nemen.
Dit comité zal, rekening-houdend met de ter
vergadering geopperde denkbeelden, de tctie
voorbereiden en leiden.
Het bestuur van den R K. Vredesbond ont
ving reeds van een belangstellende-m cle actie
een bijdrage van f 100 ter bestrijding der
kosten.
Belgisch fascist "ontvoerd.
Sinds Vrijdagavond wordt te Brussel een
voormalig Vlaamsch-nationalist, die sinds kor
ten tijd lid is van het fascistische „Leg!on Na
tionale". Tops geheeten, vermist.
Tops blijkt door twee als agent vermomde
mannen meegenomen en ontvoerd te zijn.
Een zwager van Tops, eveneens Belgisch fas
cist, is 's-nachts op straat aangerand en, zwaar
gewond.
Volgens de fascisten beschikte Tops over pa
pieren, waaruit blijkt, dat Vlaamsch-nationalis
ten geld uit het buitenland ontvangen.
Nader meldt men:
De fascist Tops, d e Vrijdagavond -j 1door
twee als agent vermomde Vlaamsche nationa
listen uit de woning van zijn zwager van Wijns
berghe opgelicht en ontvoerd zou zijn, is^Woens
dagavond door kennissen op s.traa^ ontmoet.
Tops vertelde, dat hij oneèn'gheid met zijn
zwager had gehad en daarom diens huis had
verlaten. Van een ontvoering was hem niets
bekend.
De criminaliteit in Italië..
Men meldt uit Rome aan De Maasbode
De fasc'stische regeering doet sinds 'aren
al het mogelijke, om het volk ook moreel ge
zonder te maken en het aantal misdrijven, dat
vroeger in Italië zeer hoog was, te dqen ver
minderen.
it een verslag van den Italiaanschen zfge-
vaardigde, Archangeli* blijkt* datde.jn'sdrij-
venstatistiek er thans werkelijk veel jgjmstiger
uitziet dan vroeger. Sinds 1926 toch ngejnt het
aantal nvsdrijven steeds meer en meer. af.
Terwijl men in 1926 op iedere 100.000 inwo
ners nog 3202 misdadigers telde, d.w.z. voor
geheel Italië in totaal 596,384, daalden deze
cijfers in 1929 resp. tot 2725 en 534.271 v
De waakzaamheid der politie is dan ook in
