ENCYCLIEK VAN ONZEN
H. VADElt PIÜS XI.
Ziek J-
No. 3720
Woensdag 21 Janaari 1931
45ste Jaargang
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
'i VERSCHIJNT elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND
OVER HET CHRISTELIJK HUWELIJK.
FEUILLETON.
Do Bedelares van
Saint-Sulplce.
POSTREKENING No. 5241S.
DOOR DE GODDELIJKE VOORZIENIGHEID PAUS.
Ingezonden Bffeaeéeelinp
Mijnhardt's Poeders
DE ZEEUWSCHE KOERIER
Bureaux van Redactie en Administratie
OOSTKADE 218, SAS-VAN-CENT
Telefoon 15 Telegramadres: Koerier
Abonnementsprijs 1.50 per 3 raaiiiden,
of J 5.25 per jaar, bij vooruitbetaling -
Advertentien 20 cent per regelbij contract lager
ZEER KOOPKRACHTIGE
LEZERSKRING
ITSTEKEND GESCHIKT
VOOR PUBLICITEIT
(Ontleend aan »De Maasbodec.)
Aan onze Eerbiedwaardige Broeders, de Patriarchen,
Primaten, Aartsbisschoppen, Bisschoppen, en
andere plaatselijke Ordinarii, die in vrede en
gemeenschap leven met den Ap.ostolischen Stoel.
MET HET OOG OP DEN TEGENWOORDIGEN TOESTAND VAN GEZIN
EN MAATSCHAPPIJ, HUN NOODEN, DWALINGEN EN ONDEUGDEN.
Eerbiedwaardige Broeders
Heil en Apostolischen Zegen.
III. MIDDELEN OM HET HUWELIJK IN F,ERE
TE HERSTELLEN.
Steeds hebben Wij, Eerbiedwaardige Rroe-
dèrs, vol eerbied bewonderd, wat de Schepper
en Verlosser van ons geslacht, in Zijn groote
Wijsheid, omtrent het huwelijk heeft vastge
steld; maar tevens hebben wij net betreurd
dat een plan, dat van zooveel liefde en godde
lijke goedheid getuigt, thans overal door de lus
ten, dwalingen en ondeugden der menschen
wordt verijdeld en geminacht. En zoo betaamt
het Ons, dat Wij nu met een vaderlijke be
zorgdheid Onze aandacht gaan wijden aan het
vinden van passende middelen, waardoor debo
vengenoemde allerverderfelijkste misbruiken
weggenomen mogen worden en de achting voor
het huwelijk overal hersteld.
HET GODDELIJK PLAN: MAATSTAF VAN
ALLE HERSTEL.
Allereerst willen wij daartoe in herinnering
brengen deze onomstootelijke waarheid die een
grondregel uitmaakt, zoowel van de gezonde
wijsbegeerte als van de heilige godgeleerdheid
dat nl. al wat afgeweken is van de ju'ste orde,
niet anders tot zijn oorspronkelijken, &an zijn
natuur passenden staat kan terugkeeren, dan
door zich weer te richten naar het goddelijk
plan, dat (volgens den Engelachtigen Leeraar)
(74) het model is van alle orde.
Terecht heeft Onze voorganger Leo XIII z.g.
juist dit met zooveel klem tegen de naturalis
ten betoogd in deze zeer ernstige bewoordin
gen: „De Goddelijke Voorzienigheid heeft be
paald, dat hetgeen God en de natuur hebben
ingesteld, des te nuttiger en heilzamer voor on
zal zijn, naarmate ongeschonden en onveran
derlijk, zijn oorspronkelijken vorm beter te-
waart. God immers, de Maker van alle schepse
len, wist heel goed wat dienstig zou zijn voor
ieders inrichting en instandhouding, en in Zijn
Almacht en Alwetendheid heeft Hij het zoo ge
regeld, dat alles op passende wijze zijn doel zou
bereiken. Maar als de onbezonnenheid of de
verdorvenheid der menschen het er op aanlegt
om de wereldorde, in zoo wijze Voorzienigheid
13)
Deze vergadering heeft ten doel zich de rech
ten en vrijheden der gezantschappen en con
sulaten te verzekeren en waarschijnlijk zal men
een schrijven richten tot den graaf van Bis
marck om hem te verzoeken de koeriers door
te laten, die van hun respectieve regeeringen
de berichten van het corps diplomatique over
brengen. Wanneer gij belast werd met het over
brengen van dien brief, mijn waarde abbé dan
zoudt ge zeker van den „IJzeren kanselier"
een vrijgeleide krijgen, dat u in staat; zou .stel
len ongehinderd uw reis naar Fenestranges te
vervolgen.
Ja, zeker, monseigneur, maar zal ik belast
worden met het overbrengen van dien brief?
Ik geloof wel dat ik u dat kan beloven.
O monse;gneur, wanneer dat zoo is dan zal
m-n geheele leven niet voldoende zijn om u
mijn dankbaarheid te bewijzen. Wanneer zal
ik kunnen vertrekken? Dat is nu de hoofdzaak
Mijn oom, de graaf d'Areynes, ligt op het uiter
ste en de dood wacht niet.
De aartsbisschop staat op.
Kom morgenochtend terug mijn zoon dan zal
ik u mijn antwoord geven.
Hoe laat mag ik komen monseigneur?
Bij het aanbreken van den dag als ge wilt.
De pastoor van Sai,nt-Ambroise en zijn eerste
vastgesteld, te veranderen en te verstoren, dan
gaan zelfs de verstandigste en nuttigste instel
lingen nadeelig worden of houden althans op
voordeelig te zijn; de reden ervan is ofwel, dat
zij, nn ze veranderd zijn, geen hulp meer kun
nen bieden, ofwel, dat God zelf liever zoo de
trotschheid en de vermetelheid der menschen
wil straffen". (75) Om dus het huwelijksleven
in zijn ware orde te herstellen is het ncodig
dat allen de door God gewilde inrichting er
van beschouwen en hun best doen die te eerbie
digen.
Gij onder God en het vleesch onder u
Daar evenwel het groote beletsel hiervoor de
sterke, onbedwongen hartstochten zijn, die ze
ker de voornaamste oorzaak uitmaken van de
zonden tegen de heilige huwelijkswetten, en
daar de mensch zijn hartstochten nijet kan be
heerschen, als hij zichzelf niet eerst aan God
onderwerpt, zal dit dus, volgens de door God
gewilde orde, de eerste zorg moeten ::ijn. Want
steeds gaat de regel op, dat alwie zich aan God
heeft onderworpen, ook aan zich onderworpen
mag zien, met Gods' genade, zijn begeerlijkheid
en de driften zijner ziel; maar wie zich tegen
God heeft verzet, zal in zijn binnenste een he-
vigen strijd te doorstaan en te betreuren heb
ben van den kant zijner hartstochten. De H.
Augustinus zet de wijsheid van deze beschik
king aldus uiteen: „Het is ijtnmers goed, dat de
mjindere onderworpen is aan zijn meerdere, zoo
dat hij die wat onder hem staat, aan zich onder
worpen wil zien, zich op zijn beurt zelf onder
werpt aan wat boven hem staat. Erken de or
de, zoek den vrede! Gij onder God, het vleesch
onder u. Wat is billijker, wat schooner? Gij on
derworpen aan uw meerdere, uw mindere on
derworpen aan u. Gij moet dienen Dengene d'e
u schiep, opdat hetgeen geschapen is voor u
u diene. Niet toch déze orde erkennen wij of
willen wij er voor houden: Het vleesch onder
u, en gij onder God! maar: Gij onder God en
het vleesch onder u! Verwerpt gij echter het:
Gij onder God, dan zult gij nooit bereiken: Het
vleesch onder u. Als gij Gods dienaar niet we
zen wilt, zult gij gekweld worden door uw d'e
naar". (76)
Van deze beschikking der Goddelijke Wijs
vicaris nemen afscheid van den prelaat en deze
maakt zich gereed om naar den nuntius te
gaan.
Thuisgekomen vindt de abbé d'Areynes daar
Raymond Schloss, die de dienstbode Madeleine
behulpzaam is geweest bij de toebereidselen
tot het dj,ner
Niets ter wereld had hem er toe kunnen be
sluiten, aan tafel te gaan voordat de neef van
zijn meester terug zou zijn.
Vertrekken wij vanavond, mijnheer de abbé
vraagt de Lotharinger, vol ongeduld om te we
ten wat de abbé heeft besloten.
De jonge geestelijke deelt den opper jacht
meester mede, wat er in het aartsbisschoppe
lijk paleis is voorgevallen en brengt hem aan
het verstand dat het noodzakelijk is te wach
ten tot den volgenden dag en dat zij niet kun
nen vertrekken voordat hij een tweede bezoek
heeft gebracht aan monseigneur Darboy.
Dan moeten we ons daaraan onderwerpen,
zegt Raymond Schloss met een zucht.
Zij gaan aan tafel.
Raymond heeft honger van de re^s *;i doet
het diner dus alle eer aan, maar de jonge pries
ter wordt zoozeer bezig gehouden door hetgeen
er op Fenestranges gebeurd is, dat hij tre :iau-
wernood iets aanraakt.
Het diner duurt kort.
Terstond daarop verzoekt de abbé d'Areynes
zijn dienstbode een bed voor den gast op te
maken.
Ik ga vroeg uit. voegt hij er bij en misschien
kom ik vannacht zeer laat thuis. Ik wil nu
volstrekt niet dat men op mij zal wachten.
heid getuigt ook de H. Paulus, geïnspireerd
door den H. Geest; na immers herinnerd te
hebben aan die oude wijzen, die niet wilden
aanbidden en eeren Dengene, van wien zij toch
met alle zekerheid wisten, dat Hij de Schepper
was van het heelal, zegt hij: „Daarom heeft
God naar de lusten van hun hart hen prijsge
geven aan onreinheid zoodat se hun eigen li
chamen onteeren" en even verder: „Daarom
heeft God hen overgeleverd aan onteerende
driften" (77) „God (immers) weerstaat de hoo-
vaardigen, maar aan den nederigen geeft Hij
genade" (78) zonder welke, volgens de waar
schuwing van denzelfden Leeraar der Heide
nen, de mensch zijn weerspannige hartstoch
ten niet kan beheerschen (79)
Omdat Wij derhalve deze onstuimige driften
geenszins kunnen bedwingen, zooals dat van
onsgevorderd wordt, als wij onzen geest niet
eerst in liefde en eerbied aan onzen Schepper
onderwerpen, daarom is het allereerst noodig,
dat zij, die zich verbinden door den heligen
huwelijksband in geheel hun wezen doordron
gen worden van een diepe en oprechte liefde
tot God; deze liefde moet een zegel drukken
op heel hun leven, en hun verstand en wil ver
vullen van den grootsten eerbied jegens Gods
Majesteit.
De taak der zieleleiders.
En dus handelen die Zieleleiders zeer con
sequent en geheel in christelijken geest, die
om te voorkomen, dat de echtgenooten in het
huwelijk afwijken van Gods wet, hen eerst
vooral opwekken tot vrome en godsdienstige
oefeningen, hen aansporen zich geheel aan God
over te geven, voortdurend Zijn hulp in te
roepen, dikwijls tot de Heilige Sacramenten te
naderen, in liefdevolle gezindheid jegens God,
Hem steeds in alle omstandigheden trouw te
blijven.
Zij echter dwalen ten zeerste, die, met ach
terstelling of verwaarloozing van deze boven
natuurlijke middelen, meenen, dat zij, door het
aanwenden van de vondsten der natuurweten
schap (van de biologie nl. de erfelijkheidsleer
en dergelijke), de menschen er toe kunnen
brengen om hun vleeschelijke driften te beteu
gelen. Wij willen dat niet zóó verstaan hebben
alsof de natuurlijke middelen, d'e betamelijk
zijn, gering moeten worden geschat; één en. de
zelfde immers is de oorsprong van natuur cn
genade, nl. God, die het goed van beiderlei
orde bestemd heeft tot nut en voordeel der
menschen. Dus kunnen en moeten de geloovi-
vigen ook de natuurlijke middelen benutten;
door gevatte koude, zwaar gevoel in hoofd
en ledematen, Influenza, Griep, Rheumatische
pijnen, alsook vastzittende Hoest: in al deze
gevallen zullen
U spoedig helpen. Doos 45 ct. Bij Uw Drogist.
Maak u daar maar niet bezorgd over, mijn
heer de abbé, aptwoordt de oude Madeleine,
mijnheer Raymond zal wel terstond naar bed
gaan, want na zoo'n reis heeft men rust noo
dig. Doe uw zaken maar hier af, hier gai-t alles
goed.
De vicaris van Saint-Ambro'se heeft een
hart van goud.
Hij kan niet denken aan de reis naar Fene
stranges die hij zal ondernemen, zonder tege
lijkertijd te denken aan zijn nicht, Henriette
Rollin.
Als zijn oom hem met zooveel aandrang bij
zich roept, dan moet hij zich ook m een hope-
loozen toestand bevinden en Raoul d'Areynes
begrijpt dan zoo zeer goed, wat de graaf hem
te zeggen heeft namelijk dat hij hem wil raad
plegen, zooals hij reeds dikwijls heeft gedaan
over zijn testamentaire beschikkingen.
Hier staat hij voor een moeilijk vraagpunt.
Het nauwgezette geweten van den jongen
geestelijke verbiedt hem een geheim te maken
van zijn reis voor zijn nicht Henriette, die
evenveel natuurlijke rechten heeft als hij op
de nalatenschap.
Als de vicaris van Saint-Ambroise dus zijn
woning in de rue Popincourt verlaat, begeeft
hij zich naar zijn aangetrouwden neef, Gilbert
Rollin.
Alvorens de handeling van ons verhaal te
vervolgen, moeten wij eenige bijzon terheden
omtrent de familie d'Areynes meedeelen, op
dat den lezer niets onduidelijk blijve.
Wij zullen di,t zoo kort mogelijk doen.
Graaf Emmanuel d.'Areynesr de slotheer van
maar als zij meenen, dat deze voldoende zijn
om de reinheid van het echtelijk verbond te
bestendigen of deze meer afdoend achten dan
de bovennatuurlijke hulpmiddelen der. .genade
dan vergissen zij zich.
De kerk: vertolkster der goddelijke wetten.
Deze harmonie van echtverbintenis c'n zeden
met Gods wetten over het huwelijk," dié "noodig
is om het herstel ervan te verwezenlijken,
eischt, dat allen gemakkelijk, me; volkomen
zekerheid en zonder eenige dwaling, kunnen
weten, welke d'ge wetten zijn. Iedereen ziet ech
ter in, hoe gemakkelijk allerlei bedrog vrij spel
zou krijgen en hoe groote dwalingen zich met
de waarheid zouden vermengen, als iedereen
dit zelf alleen maar met zijn eigen natuurlijke
kennis zou moeten onderzoeken ol als ieder#
persoonlijke uitleg van de geopenbaarde waar
heid dit zou moeten uitmaken.
En is dit reeds het geval bij vele andere waar
heden van de zedelijke orde, het meest toch
vraagt dit onze aandacht hier, nu het over hu
welijksaangelegenheden gaat, v/aar de zinne
lijke hartstocht zich zoo gemakkelijk van de
zwakke menschennatuur kan meester maken,
en haar verblinden en verleiden kan; en dit
te meer, wijl de echtgenooten, bij het onder
houden van Gods wet, soms zware en langduri
ge moeilijkheden hebben te doorstaan, d',e de
zwakke mensch de ondervinding leert het
ons als evenzoovele motieven aangrijpt, ora
zich van het onderhouden van Gods wet ont
slagen te achten.
Gehoorzaamheid aan de leiding der Kerk
Wil derhalve de mensch niet door een of an
deze valsche of verdraa'de voorstelling maar
door een ware en zuivere kennis van Gods wet
voorgelicht en op zedelijk gebied geleid worden
dan is het noodzakelijk dat, met een 'jverige en
liefdevolle,onderdanigheid jegens God, tok een
oprechte en nederige gehoorzaamheid aan de
Kerk gepaard ga.
Christus onze Heer immers heeft zeil de Kerk
tot leermeesteres der waarheid aangesteld, ook
waar het geldt het regelen der goede zeden,
ofschoon, op zich genomen, hier veel door de
menschelijke rede kan gekend worden. Want
evenals God, voor natuurlijke waarheden, die
geloof en zeden betreffen. Zijn openbaring
voegde bij het licht der rede, updas het goede
en ware, „ook in de tegenwoordige gesteltenis
van het menschelijk geslacht, door allen ge
makkelijk, met volle zekerhe'.d en zonder eeni
ge dwaiing zou kunnen gekend worden", 80),
zoo stelde Hij ook, met dezelfde bedoeling, de
Kerk aan als bewaakster en leerares van heel
de godsdienstige en zedelijke waarheid, aan
haar derhalve moeten de geloovigen in gehoor
zaamheid verstand en hart onderwerpen, om
van geestesafdwaling en zedenbederf vrij te
blijven.
En willen zij zich n'pt berooven van een
hulpmiddel, dat God hun met zooveel vrijge-
Fenestranges, heeft twee gebroeders gehad, An
dré en Gustaaf d'Areynes.
André was de vader van Raoul, den tegen-
woordigen vicaris van Saint-Ambroise.
Henriette Rollin is de dochter van Gustaaf.
Alleen Emmanuel, de oudste, is ongehuwd
gebleven.
Op vijf-jarigen leeftijd verloor Raoul zijn
vader.
Graaf Emmanuel werd voogd over den wees.
Hij voedde het kind met echt vaderlijke l ef
de op en maakte er van den rechtschapen, al
gemeen geachten man, met wien wij hebben
kennis gemaakt.
Bij zijn meerderjarigheid werd Raoul in be
zit gesteld van het vermogen, dat zijn vader na
gelaten had en dat zijn voogd sedert Vetleer-
de, een vermogen van ongeveer vierhonderd
duizend franc, welks rente de jonge priester
alleen gebruikte voof werken van liefdadigheid.
Na André d'Areynes stierf Gustaaf voor drie
kwart geruineerd door dolzinnige speculatiën,
en liet een weduwe na en een meisje van om
streeks twee jaar, Henriette, die thans me
vrouw Rolljn is geworden.
De weduwe van Gustaaf d'Areynes overleef
de haar echtgenoot slechts twee jaren.'
Graaf Emmanuel, die tot voogd over Hen
riette werd benoemd zooals hij het reeds was
over Raoul, nam de beide kinderen tot zich.
Destijds bewoonde hij in den winter te Parijs,
in de rue de Vaugirard, een paleis, waarvan hij
de eigenaar was dat een rijke, verre bloedver
want hem had nagelaten.
(Wordt vervolgd).
