Uit het Parlement
Buitenland.
Gesprongen Handen
Kerknieuws.
Circulaire tegen het socialisme.
De plechtige eerste-sieenlegging voor de Kerk van
de H. Gheresia van J)et Kindje Oezus te
Heikant St. Dansteen.
INGEZONDEN MEDEDEELING
Ruwe Huid Schrale Lippen
Winterhanden Wintervoeten
p ft E M1 ft-
Ai prijkte de natuur cok .iicf in feestdos en
a. g.if I* k gfCii stralende /oi aan het winter
de Ltcersche landschap gi.ed en leven, zoo
ht-fc tiet Viiidat' jl toch geenszins aan „stem
t ung" ontbroken bi) het plechtige, aan betee-
kenis ovcrrijke «r<beuren d^r eerste-steenleg-
ging voor de nieuwe kerk de eerste in
Zeeuwsch Vla\r deren, die St. Theresia van het
Kindje Jezus tot heilige beschermster en mach
tige voorspreekster heeft der nieuw-gestichte
parochie van de buurtschap He kant, gemeente
St. Jansteen.
Overgroote belangstelling
Toen wc ten circa twee uur namiddags langs
den modderpoel, die tusschen St. Jansteen en
Heikant de dringend om veroetering vragen
de verbindingsweg vormt, het schoolgebouw te
Heikant bereikten, was hes op het schoolplein
reeds een druk beweeg van genood'gden en
van misdienaars, bruidjes en schoolkinderen,
die straks van de voor de buurtschap zoo ge
wichtige gebeurtenis getu'gen zouden Lijn en
daarbij op eenigerlei wijze hunne medewerking
zouden verleenen. Meerdere groote autobussen
hadden reeds een respectabel aantal belang
stellenden aangevoerd en nog voortdurend
kwamen n',euwe bezoekers per auto, per rijwiel
of te voet de op deze plek zoo ongewone drukte
vergrooten.
Nadat ook de verschillende geestelijke en we
reldlijke autoriteiten (waaronder wij o.a. op
merkten de Zeereerw. heer pastoor Preijers en
de Eerw. heeren kapelaans uit St. Jansteen, de
Hoogeerw. heer Deken Rops, alsmede de beide
Zeereerw. heeren rectoren Brouwers en van
Jole uit Hulst, de Zeereerw. heer P. Doens,
pastoor van Sas van Gent, broeder van den
pastoor der nieuwe parochie, Zeereerw. heeren
pastoors uit de omliggende gemeenten, burge
meester Geirnaeidt, wethouder Plasschaert en
de raadsleden uit 3t. Jansteen, leden der Kerk
besturen en notabelen van He'kant en St. Jan
steen enz. enz.) waren gearriveerd, nam de
plechtigheid een aanvang. Voorafgegaan door
een schare priesters in superpli, misdienaars
en bruidjes begaf de lange stoet van genoodig-
den en belangstellenden zich processiegewijs
naar het bouwterrein, alwaar tusschen de met
vlaggen versierde stellingen reeds een stukje
van de hoofdzuil der nieuwe kerk zich boven
den grond verhief. In de nabijheid hiervan
stelden de officieele personen alsmede de
schoolkinderen onder leiding van hun hoofd,
den heer Eggermont, zich op, terwijl de overige
aanwezigen zich daarachter aansloten, de ge-
heele ruimte tot de uiterste hoeken vullend.
Welkomstwoord pastoor Doens.
Pastoor E. J. Doens, de stichter der nieuwe
kerk, die de plechtigheid zou verrichten, heette
dan, staande op een verhooging, allen welkom,
er zijn vreugde over uitsprekend, zoovele be
langstellenden aanwezig te zien. ZijnEerw.
deelde mede, dat o.a. de Hoogeerw. heer Deken
Loos uit Aardenburg en de heeren E. Locke-
feer, lid der Tweede Kamer, J. van Rompu, lid
van Ged. Staten en L. v. Waesberghe, lid van
Prov. Staten bericht van verhindering hadden
gezonden. In de 19 parochiën in Zeeuwsch-
Vlaanderen en 2 in Brabant, waar ik ten be
hoeve van de St. Theresia-kerk te Heikant heb
gepreekt, aldus spr., was ik altijd gewoon, mijn
auditorium in de eerste plaats te vragen, dat
men mij zou steunen met gebed, want „als de
Heer het hu!;s niet bouwt, is tevergeefs het
werk van hen, die het bouwen". Ook thans
wilde spr. die gewoonte volgen en hij verzocht
daarom de aanwezigen met hem een Onze Va
der en Wees Gegroet te bidden voor het wel
slagen van het werk, dat hier stond te worden
begonnen.
Nadat aan dit verzoek van Zijnzeereerw. was
voldaan, gaf spr. een verklaring van het op
schrift der te plaatsen gedenksteen, dat luidde:
„Deo favente Eduardus Josephus Doens, pro-
toparochus, in honorem sanctae Tlieiesiae a Je
su infante me posuit 12 Decembri, 1930",
alsmede van den inhoud der in den gedenk
steen te metselen oorkonde, waarin van de ver
schillende geestelijke en wereldlijke autoritei
ten melding werd gëmaakt, die ten tijde van
de eerste steenlegging in functie v/aren, aldus
voor het nageslacht enkele historische bijzon
derheden van de plechtigheid vastleggend.
Vervolgens memoreerde-spr. nog, dat de Kerk
wordt gebouwd door de firma J. L. v. d.
Walle uit Hulst volgens tiet ontwerp van den
heer Sturm, architect te Roosendaal.
De wijdingsplechtigheid
Na het zingen van een Theresialiecje door
de schoolkinderen van het 6 en 7e leerjaar ver
richtte spr. dan onder diepe st:ite de wijdings
plechtigheid en wijdde vervolgens ook de fun
damenten van het nieuwe kerkgebouw, waarna
de aanwezige priesters de gebruikelijke latijn-
sche gezangen uitvoerden. Vervolgens werd de
oorkonde door Zijnzeereerw. alsmede dcor de
geestelijke en wereldlijke autoriteiten getee-
kend en mèt den gedenksteen in de hoofdzui.1
van het nieuwe kerkgebouw gemetseld.
Rede pastoor Preijers.
Als deze plechtigheid geëindigd was, betrad
de Zeereerw. heer Preijers, pastoor van St. Jan
steen, het podium. Na gewezen te nebben op de
gewichtige beteekenis der zoo juist verrichte
plecht'gheid en enkele bijzonderheden uit de
voorgeschiedenis van de stichting der nieuwe
parochie te hebben vermeld, memoreerde spr.
de groote activiteit, welke was ten toon ge
spreid om den kerkbouw mogelijk te maken.
Doch zelfs de grootste optimist had n:et kun
nen denken, aldus spr., dat die pogingen zoo
spoedig met succes zouden worden bekroond.
Spr. wenschte dan de bewoners van Heikant
geluk met hun nieuwe parochie en bracht hul
de aan den nieuwen pastoor, die vanaf het
oogenblik zijner benoeming met noesten vlijt
aan de vervulling van de hem doör Monseig
neur gegeven opdracht had gearbeid. Hij voeg
de den wensch daaraan toe, dat de zegen, he
den over den bouw afgebeden, blijvend daarop
zou mogen rusten en dat de H. Theresia, onder
wier bijzondere bescherming de nieuwe paro
chie werd gesteld en die haar rozenregen reeds
thans op de stichting had doen neerdalen,
pastoor en parochianen zou mogen blijven be
schermen.
Rede burgemeester GeirnaercL
Hierna werd het woord gevoerd door den
Edelachtb. heer Pr. Geimaerdt, burgemeester
van St. Jansteen, die als volgt sprak:
Bij de velen die op den dag van heden roden
gevonden hebben, aan hun gevoelens van dank
baarheid en tevredenheid over de stichting van
deze parochie door hunne tegenwoordigheid
blijk te geven, behoort zeer zeker ook mijn per
soon als vertegenwoordiger van het gemeente
bestuur.
Overtuigd, dat door de stichting van deze
Theresiakerk zoowel de maatschappelijke als
geestelijke belangen in het algemeen en in het
bijzonder voor het buurtschap Heikant ten
zeerste worden gediend, is het mij een behoef
te, hier op deze plaats openlijk mijn dank te
betuigen voor de royale medewerking welke in
deze is ondervonden van de katholieken van
Zeeuwsch-Vlaanderen
Ten zeerste betreur ;k het dan ook. dat de
gemeenteraad van Sint Jansteen door een Uj-
zondere omstandigheid, voor dezen dag niet
in de gelegenheid was, een uitspraak te doen
en zoo ten volle uiting te geven aan zijn ge
voelens van medeleven met voor dit buurt
schap groote gebeuren wat zoo juist plaats
vond door deze eerste steenlegging.
Naast een woord van dank aan de Katho
lieken van Zeeuwsch-Vlaanderen meen ik zeer
zeker een woord van dank en waardeer-ng te
moeten toevoegen aan U Eerw. Heer Pastoor
Doens, voor de groote stuwkracht, die van U
voor de stichting van dit toekomstig Gods
huis is uitgegaan.
Laat ik aan mijn woord van waardeering ver
binden den hartgrondjgen wensch, dat het U
gegeven moge zijn onder Gods onmisbaren ze
gen aan den verderen opbouw en opbloei ven
deze Parochie te mogen voortwerken.
Rede deken Rops.
Derde spreker was de Hoogeerv/ heer P.
Rops, deken van Hulst. Deze richtte allereerst
een woord van gelukwensch tot den Herder der
nieuwe parochie, wijzend vervolgens op de eer
volle taak, den pastoor door Z. D. H. den Bis
schop opgedragen en den Jfensch uitsprekend,
dat Gods zegen op zijn arbeid zou mogen blij
ven rusten. Vervolgens wenschte ZijnHoogeerw.
ook de parochianen van Heikant geluk alsmede
de parochie en de gemeente St. lansteen. Ten
slotte wees spr. op de moeilijkheden, aan het
stichten eener nieuwe parochie onder de hui
dige omstandigheden verbonden en beval de
nieuwe stichting bij voortduring in aller steun
aan, opdat onder bescherming van Si. Thers-
s'.a het werk tot een gelukkig einde zou mo
gen gebracht worden.
Slotwoord pastoor Doens.
Pastoor E. Doens sprak tot besluit van de
plechtigheid een dankwoord tot allen, wier ms
dewerking het totstandkomen der nieuwe kerk
had mogelijk gemaakt. Spr. uitte den wensch
dat ook het gemeentebestuur van St. Tansteen
den steun zou verleenen, die de parochie noodig
heeft. De kerk is er nog niet, aldus spr., en ik
houd mij dan ook in de toekomst voor ieders
steun dringend aanbevolen. Spr. merkte dan
nog op, dat tot Januari alleen aan werkloonen
f 14,800 zal zijn uitgegeven en dat de bouw.
eenmaal voltooid, f 50.000 alleen aan werkloon
zou hebben gevorderd. Daarvan komt zeker
ten goede aan de bewoners van Heikant, zoo
dat ik meen, dat ook de gemeente St. Jan
steen wel bij dit werk is ge'jitersseerd, merkte
spr. onder hilariteit der aanwezigen op.
Het Besluit.
De schoolkinderen zongen dan nog enkele
liederen en toen kregen de aanwezigen gele
genheid eveneens een steentje in den nieuw
bouw te metselen en daarbij tevens nog een
offertje voor het mooie doel te orengen.
Na zich in het schoollokaal, waar alle aan
wezigen een collatie konden gebruiken, te heb
ben verkwikt, verlieten de talrijke bezoekrs de
feestelijk bevlagde buurtschap, waarvoor op
dezen gezegenden dag een nieuwe toekomst
was ontsloten, die onder de machtigen voor
spraak van de H. Theresia van Lisieux den
heerlijksten voorspoed en zegen belooft voor
alle bewoners.
Steun aan de aardappelmcelindustrie.
Bij de Tweede Kamer is ingekomen een vets
ontwerp tot het verleenen van crediet ten be
hoeve van de aardappelmeelindustrie in de
veenkoloniën.
Voorgesteld wordt een crediet te verleenen
van 4i/2 millioen gulden tegen een rente van
2 pCt.
De revolutionnaire beweging in Spanje.
In Noord-Spanje is een militaire opstand
uitgebroken. De Spaansche regeering heeft on
middellijk maatregelen getroffen om de revo
lutionnaire beweging te onderdrukken.
Nieuw ministerie in Frankrijk.
Tegen alle verwachtingen in is senator Steeg
erin geslaagd, een nieuw ministerie te vormen
Briand heeft daarin de portefeuille van bui-
tenlandsche zaken.
Steeg zelf is minister-president en minister
van Koloniën.
Men voorspelt aan dit ministerie slechts een
zeer kort leven.
De financieele schandalen in Frankrijk.
Te Bordeaux heeft z'.eh de bankier Christo-
lome bij de justitie aangemeld en aangifte ge
daan, dat hij hem toevertrouwde gelden tot
een bedrag van iy2 millioen francs bij beurs
speculaties heeft verloren.
Tegen mevrouw ^Hanau, de uitgeefster van
de „Gazette du Franc" is een nieuwe aanklacht
wegens verduistering van ettelijke millioenen
francs ingediend.
De mist boven Belgic.
Naar men verneemt zijn eveneens in de ge
meente Oostacker, bij Gent, in eenige dagen
verschillende personen door den mist onwel
geworden. Ook hier deden zich ademhalings
storingen voor.
Op dat oogenblik schreef men deze verschijn
selen toe aan de uitwasemingen van een fa
briek van chemische producten, dicht bij het
kanaal van Ter Neuzen gelegen. Thans blijkt,
dat men ook hier te doen heeft met slacht
offers van den mysterieusen mist.
(Msb.)
16
Wij leveren GRATIS en FRANCO EEN PRACH
TIG BLOC, BEVATTENDE 100 VELLEN PRIMA
SCHRIJFPAPIER aan ieder, die per 1 Januari
1931 een kwartaalabonnement voor „De Zeeuw-
sche Koerier" aanwerft en EENZELFDE BLOC
BENEVENS 100 PRIMA WITTE ENVELOPPEN
aan ieder, die een jaarabonné aanwerft.
Toezending geschiedt terstond na voldoening
van de eerst abonnementsquitantie.
Zij, die zich per 1 Januari 1931 minstens
voor een kwartaal op De Zeeuwsche Koerier
abonneeren, ontvangen de nummers gedurende
de geheele maand December gratis.
De abonnementsprijs blijft OOK NA 1
JANUARI f.5,25 per jaar, f 1,50 per kwartaal
f.0,60 per maand.
Zegt het voort, dat „DE ZEEUWSCHE KOE
RIER" DE GOEDKOOPSTE, driemaal per week
verschijnende COURANT is en DE HOOGSTE
UITKEERINGEN waarborgt bij ongevallen.
(Men zie de bedragen, elders in dit blad).
Gisteren is wederom in alle kerken in Ne
derland de circulaire tegen het socialisme voor
gelezen, welke op 10 Dec. 1918 door het Neder-
landsch Episcopaat werd rondgezonden met
voorschrift, ze jaarlijks en wel op Jen vierden
Zondag van den Advent van den kansel af te
kondigen. Wij meenen, dat het vooral in ons
gewest en in de thans geldende omstandighe
den zijn nut kan hebben, deze circulaire neg
eens :£i haar geheel in ons blad op te nemen
opdat onze lezers rustig van den inhoud kun
nen kennis nemen en ze eventueel ook ter le
zing kunnen doorgeven aan hen, die nog in de
meening mochten verkeeren, dat socialisme en
katholiscisme niet met elkaar in strijd behoe
ven te zijn. De aandachtige doorlezing van de
circulaire zal allen twijfel dienaangaande weg
nemen.
De circulaire luidt aldus:
Waar gevaar dreigt voor Uw geloof en Uw
godsdienstig leven, B. G., daar is het de plicht
van Ons, die de goede God tot Uwe geestelijke
leiders heeft aangesteld, U te waarschuwen en
U de middelen aan de hand te doen, om dat
gevaar te bezweren. De Bisschoppen immers
moeten zorgen, dat de geloovigen, zooals de
Apostel zegt, „wandelen waardig de roeping,
waartoe zij geroepen zijn", opdat zij aan God
de eer geven die Hem toekomt; de door God
gestelde geestelijke en wereldlijke macht er
kennen en eerbiedigen; den evennaaste bemin
nen, gelijk z'phzelven om God, en aldus hun
eeuwige zaligheid bewerken.
Welnu, het steeds meet en meer veld win
nend Socialisme, waartoe wij eveneens het nog
gevaarlijker anarchisme rekenen, noopt Ons,
U krachtig aan te sporen, U door zijn valsche
leerstellingen en door zijn gevaarlijke beloften
niet te laten verleiden.
De leer der Socialisten over eigendom en
rechtmatig bezit, over huwelijk en familie, over
gezag en menschelijke samenleving, waarmede
zij de wereld willen hervormen, houdt volstrekt
geen rekening met de eeuwige, onverander
lijke wetten van God, noch met de goddelijke
leer en voorschriften van het Evangelie.
Zij is een dwaling, gebrandmerkt door Je H.
Kerk, die als de onfeilbare bewaarster en
leerares der waarheid door Jezus Christus is
aangesteld.
Het Socialisme is dus in strijd met ons Ka
tholiek Geloof, dat de menschen wil lei,den en
hervormen volgens de principen van onzen
Heer en Meester, Jezus Christus. Zijn eerste ge
bod luidt: Gij zult den Heer Uwen God bemin
nen met geheel Uw hart, met geheel Uw ziel
en geheel Uw verstand en een onbaatzuchtige
liefde tot den evenmensch stelt Hij als 2djn
bijzonder gebod, aan het eerste gelijk.
Wel verklaren de aanhangers dezer ciwaling,
dat zij Godsdienst, Kerk en Priesters volko
men in hun waarde willen laten en dat ieder
voor zich volgens zijne godsdienstige overtui
ging kan handelen. Maar zij schromen niet,
waar hun de gelegenheid gegeven wordt, en
wanneer zij er hun voordeel meê kunnen doen,
den godsdienst te bestrijden. Ook is de vrijheid,
die zij althans in woorden, aan ieder laten, om
in zijn private leven Jezus Christus te dienen,
niet voldoende. Niet enkel in het private, ook
jji het openbare leven moet Jezus Christus
heerschen, heeft Hij Zijn onvervreemdbare
rechten op al ons doen en laten.
Het Socialisme is een allergevaarlijkste dwa
ling, omdat het door de voorspiegeling eener
nieuwe maatschappij, waarin ieder stoffelijke
welvaart en geluk zal vinden, de menschen
tracht te verleiden zijne verderfelijke beginse
len te volgen en zoo voor een gedroomd tijdelijk
geluk als 't ware voor een paar zilverlingen,
hunnen Heer en Meester Jezus Christus uit te
leveren. Ook schrikt het niet terug voor de
meest ongeoorloofde middelen, zelfs niet voer
opstand tegen het wettig gezag en revolutie,
om zich te kunnen meester maken van de
Staatsmacht en aldus zijn denkbeelden, zoo
veel mogelijk, door te voeren.
Zeker ook wij, B. G., willen Uwe stoffelijke
belangen niet uit het oog verhezen. Maar vij
wenschen Uw tijdelijk welzijn te bevorderen
binnen de door God gestelde perken, zender
dat daardoor Uwe hoogere godsdienstige en
zedelijke belangen geschaad worden. Zoo, en
zoo alleen, kunnen Wij U het groote goed ver
zekeren, dat de wereld U niet kan geven, den
waren vrede des harten.
Uit hetgeen Wij U zooeven in 't kort heb
ben uiteengezet, volgt:
1. Het is den Katholiek verboden en volstrekt
ongeoorloofd lid te zijn van anarchistische of
socialistische vereenigingen of deze metterdaad
te steunen.
2. Een katholiek mag zich niet aansluiten
bij vereenigingen, die ofschoon zij den naam
van anarchistisch of socialistisch niet dragen,
toch verbonden zijn met anarchistische cf so
cialistische vereenigingen of deze metterdaad
steunen.
3. Op den Katholiek, die zich bij zulke ver
eenigingen heeft aangesloten, of zulke vereeni
gingen metterdaad steunt, rust de zware ver
plichting dit lidmaatschap op te zeggen of dien
steun niet meer te verleenen.
4. Zoolang derhalve een Katholiek lid is van
zulke vereenigingen en althans niet het vasle
voornemen heeft dit lidmaatschap zoodra mo
gelijk op te zeggen; of zoolang hij zulke vereni
gingen metterdaad wil blijven steunen, kan hij
geen kwijtschelding der zonden verkrijgen en
bijgevolg geen Sacrament waardig ontvangen.
5. De Katholiek, die geregeld anarchistische
of socialistische geschriften leest of anarchis
tische of socialistische vergaderingen bijwoont,
komt daardoor in de naaste gelegenheid, om
zijn geloof te verliezen en kan, zoolang hij deze
gelegenheid niet wil verlaten, geen kwijtschel
ding der zonden verkrijgen en bijgevolg geen
Sacrament waardig ontvangen.
6. De Katholiek, die de leer der anarchisten
of socialisten aanneemt, en als dusdanig be
kend staat, kan niet meer als lid der Kerk be
schouwd worden. Hem moeten de sacramenten
geweigerd worden, zoolang hij het anarchisme
of het socialisme blijft aanhangen.
Katholieken! het gaat hier voor of tegen
Christus, voor of tegen Uw H. Geloof. Het geldt
hier: öf Katholiek öf Socialist: maar Katholiek
zijn en Socialist samen is een onmogelijkheid.
Daarom luistert naar de stem Uwer geeste
lijke Herders en laat U niet bedriegen door de
valsche voorspiegelingen der socialistische ver
leiders, die een paradijs op aarde beloven, in
dien Gij U onder hunne banieren wilt scharen:
maar die U noch op aarde noch in de eeuwig
heid een waar geluk schenken.
En om sterker te staan tegen de verleiding
moet Gij U aansluiten bij de Katholieke Bon
den en Vereenigingen en ijverige leden dezer
Organisaties zijn. Blijft Gij alleen staan, dan
dan wordt de strijd voor U moeilijk. Sluit Gij