Provincienieuws.
Sport en Spot.
Stadsnieuws.
Een opzienbarend faillissement.
T)e uitvinding van „L E S S I V I T E" beteekent
de oplossing van het waschvraagstuk.
64
bij de té brengen offertjes door niemand als
een bezwaar gevoeld kunnen worden.
Wij voor ons zeggen het gaarne nog wat
sterker: steun aan den landbouw is in dezen
benarden tijd voor onze Overheid een dure
plicht die zelfs ten spoedigste in vervulling
dient te gaan. Want waarlijk de nood is hoog.
Daarom hoe eer hoe beter, dat tot daden wordt
overgegaan. Onze gansche samenleving heeft
daarbij het grootste belang. Nu kan nog veel
gered worden. Doch als men Gods water over
Gods akker laat blijven loopen, zijn gevolgen
straks niet te overzien. Voorkomen dient, dat
een nijver volk als ons boerenvolk tot paupers
wordt en onze handwerkende arbeiders slechts
para's zullen zijn. Helaas zijn er reeds veel te
velen, die bij diaconie en steunkas uitkomst
moeten zoeken. Is 't dus geen algemeen belang
van de hoogste orde, te verhinderen dat nog
eens duizenden en duizenden dat spoor moeten
k'jszen ter wille van hun dagelijksch brood.
Bovendien, heeft het adderig gedoe van het
afgrijselijke communisme, welks leiders niets
ontzien om daar, waar zij er slechts kans toe
zien, hun slag te slaan, in deze niets te zeggen)
„Pauvres paysans, pauvre royaume! (arme
boeren, arm land) heeft maarschalk de Vauban
zoo terecht gezegd. En zijn gevleugeld geworden
woord is ook nog in onzen tijd volkomen waar.
Laten buitenstaanders vooral dit eens ter
harte nemen. Door dit, tezamen met wat we
boven uiteenzetten eens rustig te overdenken,
hopen we, dat velen hunner tot de erkenning
zullen komen dat met steun aan den landbouw
niet alleen het eigen belang der boeren, doch
'ook het belang van onze gansche samenleving
waarachtig zal zijn gediend
VAN DIJK
R. K. Statenkieskringorganisatie „Huist".
Ter aanvulling van het verslag, opgenomen
in ons vorig nummer, hetwelk wij om techni
sche redenen moesten bekorten, laten wij hier
nog enkele bijzonderheden volgen over de Zon
dag jl. gehouden vergadering van afgevaardig
den ter Statenkieskrijig „Hulst".
Punt 5 der agenda, verkiezing van een plaats
vervanger-afgevaardigde voor den Rijkskies
kring Middelburg moest worden afgevoerd wijl
het abusievelijk op de agenda was gepiaatst.
De heer G. Goossens, Sas van Gent, was name
lijk reeds bij een vorige gelegenheid als zoo
danig aangewezen. Hij verklaarde zich, na be
denking bereid, de benoeming te aanvaarden.
Over de wijziging van het Kiesreglement
werd, zooals reeds gemeld, geruime» tijd ge
discussieerd.
De VOORZITTER luidde dit punt in met 'n kor
te uiteenzetting van de motieven, welke het be
stuur tot de voorgestelde wijziging hadden ge
leid. Spr. zeide, dat het bestuur met de heeren
Geerts, Goossens, Kalle en v. d. Ven ever de
herziening van het reglement had gesproken en
toen tot de overtuiging was gekomen, dat het
gewenscht was een oplossing te zoeken in de
richting, door Sas van Gent aangegeven. Van
een algeheele reglementsherziening had men
gemeend te moeten afzien eensdeels wijl aan
het huidige reglement niet zooveel en zoo ern
stige fouten kleven en andersdeels wijl mis
schien na het inwerking treden van het Partij
bureau ingrijpende wijzigingen verwacht kun
nen worden.
De heer G. GOOSSENS (Sas van Gent) uitte
zijn bevreemding over het feit, dat de z.g. paci
ficatie-commissie, die in de vorige vergadering
was benoemd om te trachten het Kiesreglement
in bevredigenden zin te herzien, niets van zich
had laten hooren en dat de vergadering nu
zonder meer te beslissen kreeg over een door
het bestuur voorgestelde wijziging van één ar
beidsloon, terwijl we zeven uur moesten wer-
kep. Voor den strekkenden meter steenslag (4
cM. breed en 2,30 M. hoog) werd een tarief van
27 roebel voor 16 man vastgesteld. Daarbij
moesten we de springstof zelf betalen. Zoo was
het dus onmogelijk om een loon van 2,30 roebel j
te verdienen. Na twee uur eischten wij een J
hooger tarief. Na lange discussies werd ens
eindelijk een minimumloon van 140 roebel per
maand toegezegd. Het handgeld had men ons
reeds voor den aanvang van het werk beloofd.
Daar wij echter in het geheel niets hoorden,
legden wij het werk neer. Een lid van den be-
drijfsraad beloofde ons tenslotte onder schim
pen en schelden op onze z.g. anti-socialistische
gezindheid (terwijl hij zelf zijn verdiensten
voor de Revolutie releveerde), direct 50 roebel
handgeld en na 10 dagen de overige 75 roebel.
Slechts 50 roebel werden ons uitbetaald.
De arbeidstoestanden tarten iedere
beschrijving.
Voor lederen werktijd werden wij tot op de
huid onderzocht of wij soms geen tabak of lu
cifers bij ons hadden. Wij zeiden; dat in
Duitschland zoo'n gebrek aan discipline on
mogelijk zou zijn. Het afwerken der mijngan
gen bleef b.v. 15 M. achter. Men moet zich de
zen toestand eens indenken en dat in bergstre
ken, waar heel veel zwakke punten waren.
Ondanks onze protesten schoot men toch op
„Russische manier" waarbij de mannen aan :t
grootste levensgevaar werden bloot gesteld.
De bij ons zoo vaak bepotte „Sparministen"
waren daar heel gewoon. Iedere handgreep,
iedere rustpauze werd nauwkeurig geregistreerd
blijkbaar, om onze grootere prestaesties later
ook van de Russische arbeiders te eischen. Vol
gens de wet duurde het werk in de mijn 6 uur,
tikel. Spr. had den indruk gekregen, dat men
zich van de opdracht der vergadering met een
Jantje van Legden had afgemaakt.
De VOORZITTER bestreed deze laatste opvatting
en verklaarde, dat men de verschillende kwes
ties ernstig onder oogen had gezien.
Dood den heer SCHUURS (Sas v Gent) werd
medegedeeld, dat de heer van de Ven, als laat
ste bestuursdaad gewaarschuwd had tegen aan
vaarding van het bestuursvoorstel, dat beoog
de, elk lid eerier Kiesvereeniging 8 stemmen te
doen uitbrengen, genummerd 1 t. m. 8 Hier
door namelijk zal het onmogelijk worden dat
een minderheid, die krachtens zijn aantal
recht zou hebben op een zetel, ooit dien zetel
inderdaad toegewezen krijgt. De kiezers zullen
geen 8 candidaten weten aan te wijzen en er
zoodoende toe komen ook te stemmen op de
aftredende leden, zoodat de laatste, steeds de
stemmen zullen krijgen van hun eigen men-
schen plus die van nde anderen en zoodoende
steeds automatisch herkozen zullen worden.
Spr. wenschte er sterken nadruk op te leggen
dat het hier absoluut niet gaat om te ageeren
tegen een der zittende leden doch om te komen
tot een systeem, dat rechtvaardig werkt en
in den geest der evenredige vertegenwoordi
ging ook aan een minderheids groep kans
geeft om haar recht te erlangen.
Nadat de heer Kalle (Westdorpe) een infor-
matorische vraag had gedaan, verklaarde de
heer Goossens (Sas van Gent) het 3-punten-
stelsel te ingewikkeld te achten voor den door
snee-kiezer.
Een afgevaardigde uit Axel deelde mede, dat
zijn kiesvereeniging zich tegen het ountenstel-
sel had uitgesproken. Aanvaardt men echter
dat systeem, dan is Axel evenals Sas van
Gent voor het 4-puntenstelsel.
De heer Geerts (Hulst) motiveert met cijfers
zijn meening, dat het 8-puntenstelsel de kans
voor een arbeiderscandidaat zou wegnemen.
Spr. herinnert aan de wenschelijk'aeid o:n
den arbeiders bevrediging te schenken en doet
nog eens een beroep op de vergadering om nier
toe mede te werken. Hij verklaart absoluut aan
het stelsel Sas van Gent te zullen vasthouden.
De heer E. LOCKEFEER, Hulst, meent beide
partijen te kunnen bevredigen door het tus-
schenvoorstel te doen om te laten stemmen
voor 4 candidaten en voor 4 plaatsvervangers
afzonderlijk.
Dë heer Viènipgs (Clinge) meent, dat mëri
zich op een breed standpunt dient te stellen.
Aan het georganiseerde katholieke kiezerscorps
in al zijn geledingen moet de grootst mogelijke
vrijheid en gelijkheid gewaarborgd zijn bij het
aanwijzen van candidaten. En bij het bepalen
der keuze moet de grootst mogelijke rechtvaar
digheid. worden betracht. Het punte astelsel is
ook vroeger reeds toegepast. Als de controle bij
de berekening scherp is, is theoretisch het pun
tenstelsel het rechtvaardigst. Spr. verdedigt het
bestuursvoorstel. De kiezers moeten in de ge
legenheid worden gesteld om zoowel candida
ten als de plaatsvervangers aan,te duiden. De
plaatsvervangers mogen niet uit het oog wor
den verloren daar het gemakkelijk kan voor
komen, dat zij zitting zullen moeten nemen. Spr
adviseert daarom het 8-punten stelsel te aan
vaarden en betoogt, dat men zich dient te t ut-
doen van bijbedoelingen, clubgeest, egoisme
en kliekgeest.
De heer Maertens (Hulst) amendeert het
voorstel Lockefeer en zou ten minste 4 en ten
hoogste 8 stemmen willen zien uitgebracht.
De heer Plasschert (St Jansteen) acht het
4-puntenstelsel een verkorting van de rechten
der kiezers. Zij kunnen zoodoende geen in
vloed uitoefenen op de aanwijzing van plaats
vervangers.
De heer van Waesberghe verdedigt het 8-
puntenstelsel wijl hij de overtuiging heeft, dat
juist door het 4-puntenstelsel de minderheids
groep haar recht niet zal krijgen
Nadat de voorzitter de verschillende sprekers
heeft beantwoord en daarbij heeft ogemerkt
dat, hoewel theoretisch het bestuursvoorstel het
meest juiste moet worden geacht, wellicht uit
practische overwegingen aan het voorstel Sas-
van Gent de voorkeur moet worden gegeven,
wordt het bestuursvoorstel in stemming ge
bracht en met 14 tegen 4 stemmen verworpen.
Daarna wordt het voorstel Sas van Gent met
16 tegen 4 stemmen aangenomen.
De voorzitter spreekt den wensch uit. dat dit
bluit zal mogen strekken tot heil van de
R.-K. Staatspartij en ook tot dat van de arbei
ders die hierdoor bevredigd worden.
De heer Goossens dankt voor de loyale wij
ze, waarop ook de niet-arbeiders aan dit be
sluit hebben medegewerkt.
Bij de RONDVRAAG wordt nog een wenk
gegeven ten aanzien van het inrichten der bil-
maar niemand kwam voor 7 uur uit de mijn.
De taak van den Russischen mijnwerker is zóó
hoog gesteld, dat hij om zijn geregeld loon
te kunnen verdienen, wel gedwongen is om een
tot dr?£ overuren te maken. De vijfde werkdag
wordt in elk geval daarbij ingeboet.
Overal waar er gelegenheid voor was, deed
men in de mijn zijn behoefte. W. C.'s waren
er niet.
Bij gebrek aan waschwater moesten wij het
drinkwater gebruiken om ons te wasschen, en
dit water moest kilometers ver op karren ge
haald worden. Levensmiddelen kreeg men door
middel van bons in den cooperative» winkel,
waar men soms uren moest wachten.
Vleesch en boter was er niet.
Kleeding noch schoeisel was tegen matigen
prijs te^koopen. Wij moesten terdege op onze
zaken passen, want er werd betrekkelijk veel
gestolen.
Het is haast onmogelijk de vele ellenden in
dit mijndistrict afzonderlijk op te noemen.
Men zei, dat na de invoering van het vijf-jaren
plan het transportwezen veel slechter gewor
den was. Hierbij komen dan nog de inwerking
van het klimaat en doodsche omgeving. De
meesten werden na enkele dagen, tengevolge
van slechte voeding en verzorging, ziek en kre
gen hooge koorts.
Nadat wij van 10 tot 22 Augustus op de mijn
Irmenhof geweest waren, besloten wij met vie
ren, tot iederen prijs terug te keeren om aan
een wissen dood te ontkomen. Zonder passen,
want die kregen we niet, vertrokken we naar
Charkow.
De Duitsche consul aldaar, was reeds op de
hoogte van de toestanden op Irmenhof. Wij
werden in het hotel „Spartaka" ondergeef acht
om daar op onze passen te wachten. Wij trof
fen ook nog andere Duitsche mijnwerkers aan,
die zich in dezelfde omstandigheden openden.
Wij ontmoetten o.a. een collega uit Gelsenkir-
chen, die ons vertelde, dat zij, nadat zij reeds
drie stations van de mijn „Amerikanha" ver
wijderd waren met 14 man door de politie te
ruggehaald en gearresteerd werden onder be
schuldiging van contra-revolutionnaire actie!
Na lange onderhandelingen had men een on
derzoek ingesteld, waaruit bleek, dat men hun
daaromtrent nijets ten laste kon leggen.
De verpleging in hotel „Spartaka" was zeer
goed, echter alleen om kost wat kost onzen
slechten indruk over Rusland uit te wisschen.
De Russische ambtenaar toonde ons vloekend
eenige artikelen uit Duitsche kranten, die door
teruggekeerde arbeiders geschreven waren en
d>(e hun medemenschen waarschuwden voor
Rusland. a
Men wilde ons nu bewegen om nog eens in
een ander district te gaan werken, waar het
klimaat gunstiger was. Wij wisten echter, dat
het daar niet beter was en weigerden.
Gedurende ons onvrijwillig oponthoud in
Charkow hadden wij gelegenheid genoeg cm
onze oogen goed den kost te geven. En wat wij
zagen, was verschrikkelijk! Veel meer dan de
helft der bevolking loopt barrevoets. Verschil
lende keeren heb ik en ook mijn kameraden
met lompen bedekte bedelaars gezien, die in
kelderopeningen zatén. De kerken zijn haast
alle, op enkele uitzonderingen na, vernield of
in clubhuizen, bioscopen en theaters veranderd
Het viel ons echter op, dat de weinige kerken
stampvol waren. Verschillende keeren heb ik
ook gezien, dat popen, die op vrijwillige giften
aangewezen zijn, rijke aalmoezen kregen
Eventueele strafgevanngenen werden publiek
jetten voor dë proef stemming.
Op een vraag of nog een verdere reglements
wijziging in de bedoeling ligt van het bestuur,
antwoordt de voorzitter, dat zulks momenteel
niet h'et geval is tenzij daartoe een voorstel
mocht inkomen.
Aangedrongen wordt op een goede voorberei
ding der komende verkiez.ingsactie opdat er
systematisch gewerkt kunne worden. De voor
zitter zegt, zich voor voorstellen dien aangaan
de gaarne aanbevolen te houden.
Na eenige gedachtenwisseling wordt besloten
dat de aanwijzing van candidaten voor de Gres
lijst tot 20 Januari zal kunnen geschieden.
Mocht ook tegen dezen datum nog bezwaar be
staan dan kan men zulks schriftelijk mede-
deelen.
Hierna sloot de voorzitter de bijeenkomst.
Een berooving in de duinen van Vlissingen.
Zaterdagmiddag 22 dezer, bevond een 15-
jarige slagersjongen zich in de duinen van Vlis
singen, waar hij een paar klanten had be
diend. Hij werd daar aangesproken door een
als heer gekleed persoon, die hem vroeg een
paar blokken hout, die op het strand lagen,
voor hém naar hotel Brijttariia te brengen, welk
hotel dicht bij de duinen is gelegen. De jongen
wilde aan dat verzoek wel voldoen, dus stapte
hij met den heer mede. Bij de plaats gekomen
waar de blokken lagen vroeg de man of de
jongen geld bij zich had.
De jongen antwoordde ontkennend en daar
hij de zaak niet meer vertrouwde, zette hij het
op een loopen. In het mulle zand kwam hij
echter te vallen, waarna de man onder dreige
menten den jongen circa 30 gulden afhandig-
maakte. Dadelijk heeft de jongen aangifte bij
de politie gedaan en ee duidelijk signalement
van den dader gegeven.
Ter bevordering van het onderzoek werd aan
deze zaak geen ruchtbaarheid gegeven. Dank
zij den speurzin van den Vlissingschen recher
cheur Reitsma, is deze zaak thans tot klaar
heid gebracht. Genoemde rechercheur heeft nl.
in een hotel te Vlissingen, een man aangehou
den, die aan het signalement beantwoordde.
Bij een confrontatie herkende de iongen hem
onmiddellijk, waarna de man èen volledige be
kentenis aflegde. Hij bleek te zijn een 22-jarige
Belg. Hij verklaarde tot zijn daad te zijn geko
men omdat hij geen geld had om zijn verblijf
kosten te betalen. De dader zal naar Middel
burg worden overgebracht en ter beschikking
van de justitie worden gesteld.
Zaterdag jl. is het faillissement uitgespro
ken der N.V. De Kanter Hordijk's Bank
te Goes.
Naar wij vernemen zijn bij dit faillissement
tal van kleine luiden betrokken.
Het heeft te Goes groote opschudding
verwektdaar niets een dergelijke krach
deed vermoeden.
Nederlandsche federatie van Landelijke
Rijvereenigingen
De Nederlandsche Federatie van Landelijke
Rijvereenigingen, opgericht 20 Februari 1926,
bestaat het volgende jaar 5 jaar. Zij is voor
nemens dit eerste lustrum op verschillende wij
zen te herdenken.
Gevonden een gummi regenjas op den RVks-
weg tusschen Driekwart en Sas van Gent. Te
rug te bekomen aan de Maréchausséekazerne.
op de straten weggevoerd, onder begeleiding
van een dubbel aantal bewakers. Algemeen
werd er over geklaagd, dat de politie zeer slecht
betaald werd. Een vader van 3 kinderen moet
b.v. 60 roebel krijgen, terwijl de militairen dei-
geregelde troepen en de leden der G. P. TJ. er
zeer goed gekleed en doorvoed uitzien.
Den 13en September kregen wij dnndelijk
onze passen en reisbiljetten tot Berlijn. Tege
lijkertijd werd ons een stuk voorgelegd van den
volgenden inhoud:
Aan de bui,tenlandsche afdeeling
„Soyuzugol".
Ondergeteekenden, allen buitenlandsche ar
beiders, bevestigen hiermede, dat wij bij onze
terugreis naar Duitschland uiterst tevreden
zijn, zoowel over de plaats, waar wij verbleven
hebben, als over het loon, dat ons werd uitbe
taald, alsmede over het extra-loon, dat wij voor
overuren ontvingen en over het voedsel en de
huisvesting; ook over alle andere dingen zijn
wij zeer goed tevreden.
Wij hebben geen rechten op de vereeniging
„Soyuzugol", waarna wij teekenen.
Alle betrokken personen, 22 in getal, weiger
den hun handteekening te zetten omdat wij
daarmee tegen beter weten in onwaarheid zou
den gezegd hebben. Het gelukte mij, een exem
plaar van dit stuk te behouden.
De les, die ik en alle arbeiders daar over Rus
land ontvangen hebben, is hard genoeg ge
weest! Iedere schreeuwer naar Russische tóe
standen raad ik aan om eens voor een week of
zes als mijnwerker naar dat land te gaan, dan
zal hij voor altijd van de zegeningen van het
Sovjet-paradijs verschoond wenschen te blij
ven. -
i 1
(Nadruk verboden).
