Je gevaren van de radio
No. 3687
Maandag 3 November 1930
45ste Jaargang
NIEUWS' EN ADVERTENTIEBLAD
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
let Geheim van den
Voddenraper.
Kameroverzicht.
Prooincienieuwz
tlzERBKmNo"^'- VERSCHIJNT elken MAANDAG., WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND
fBSTBEKEWIWC Ui. 52419.
FEUILLETON.
DE
Bureaux van Redactie en Administratie
OOSTKADE 218, SAS-VAN-CENT
Telefoon 15 Telegramadres: Koerier
ERIERL
Abonnementsprijs J 1.50 per 3 maanden,-
of 5.25 per jaar, bij vooruitbetaling
Advertentiën 20 cent per.regel, bij contract lager
IT8TEKEND 0E80HIKT
VOOR PUBLIOITEIT
door Pierre Lhande S. J. (Paris).
Ieder publiek orgaan dat bestemd is om een
idee te verspreiden, kan een gevaar worden.
Hoe machtiger en invloedrijker dat orgaan is,
des te zwaarwichtiger zal ook het misbruik
zijn, dat men daarvan kan maken. De Radio
is bezig om zich te ontw&kelen tot het mach
tigste en meest invloedrijke werktuig, om de
openbare meening te beinvloeden, omdat het
binnen het bereik ligt van ipderen mensch. Het
stelt onze groote denkers, redenaars, dichters
en musici in staat om met een geringe moeite
den grootsten invloed uit te oefenen op de
massa, zoowel in kunstzinnig als moreel op-
zich, zoowel in omvang als di(epte. De gedachte
die een krant of boek tot uitdrukking wil bren
gen blijft in zijn uitwerking altijd beperkt docr
het getal van de oplage waarin het boek of de
krant verschijnt. Die gedachte moet moeilijk
heden overwinnen en van de luisteraars wordt
geen enkele moeite of inspanning gevorderd.
Een idee door de radio verbreid is vaak de
cenige welke bepaalde soorten van luisteraars
bereikt, die nooit geen krant lezen of een boek
ter hand nemen. Ongeletterden, armen, blin
den, zieken en hulpbehoevenden allemaal
menschen en groepen die op een eigenaardige
manier door onzichtbare vangarmen van de
Radio worden gegrepen. Menschen in den regel
absoluut ontoegankelijk voor den invloed van
boek of blad van tooneel of leerstoel.
Juist omdat de Radio overal zoo gemakke
lijk, zelfs tot de meest afgelegen luisteraars,
kan di|t instrument wanneer het door val-
sche handen wordt bespeeld zoo'n ver-
derfelijken Invloed op de onafzienbare groote
massa uitoefenen, zooals we op het oogenblik
in Rusland zien gebeuren.
Wanneer de Radio door onverantwoordelijke
elementen wordt beheerscht, dan is de uit
werking veel verderfelijker dan het misbruik
van verdoovende middelen, en veel gevaarlij
ker dan de invloed van gemeene brochuren of
vlugschriften. Nog te meer omdat de micro-
ioon blind is en zijn stralen alle luisteraars
treffen, zonder onderscheid van rang of stand,
van geslacht of leeftijd.
En wat het gevaar dat de radio kan opleve
ren nog grooter maakt, is het feit, dat er voor
de microfoon een spreker kan staan die voor
bestemd, als het ware in de wieg gelegd is om
voor de microfoon te spreken: wiens stem en
geluid, manier van voordragen, zegging en spel
van dien aard is dat de luisteraar gedwongen
wordt om naar hem te luisteren onverschillig
welke levensbeschouwing of persoonlijke over
tuiging hij ook moge zijn toegedaan. Doch nog
verderfelijker is: zoo de spreker voor de mi
crofoon de zwakheid van zijn bewijsvoering en
de valschheid van zijn redeneering handig
weet te verdoezelen. De gewone luisteraar die
meestal niet critisch s aangelegd, is zoo ge-
1 Naar het Fransch van
RAOUL DE NAVERY.
132)
Columba bad voor haar broeder, voor dien
„kleinen Max", wiens naam altijd zooveel weer
klank gevonden had in hare ziel, voor die An-
gelie, d\e haar lief gehad, haar bijgestaan, haar
beschermd had en dien zij op dat oogenblik
voor al de weldaden beloonde, welke zij van
haar genoten had. Terwijl Columba des hemels
zegen over Angelie afsmeekte, bracht zij onge
twijfeld het offer van haar eigen geluk, want
gedurende eenige minuten was haar gelaat zoo
wit als marmer en drukte het de onderwerping
eener martelares uit.
De eerwaarde heer Bernard hield de toe
spraak, dip het jonge paar zijn nieuwe plich
ten moest doen kennen.
Op de huwelijksinzegening volgde de Mis. Zij
werd met groote godvruchtigheid door al de
ons bekende beschermelingen van Angelie bij
gewoond.
Een uur daarna was de kerk ledig, doofde
men de lichten uit, rolde men de tapijten op, en
.vertrokken Angelie en Maximiliaan naar Zwit
serland, waar zij veertien dagen zouden door
brengen.
makkelijk geneigd om een dergelijke spreker ge
lijk te geven, want al is de luisteraar in den be
ginne bij voorbaat niett van plan om zich te
laten beinvloeden door hetgeen door de Rad\o
beweerd wordt, langzamerhand komt hij onder
de bekoring van de lokkende tonen der muziek
of de begeestering van het gesproken woord,
hetgeen nog versterkt wordt door de omgeving
de atmosfeer waarin de luisteraar hoort, die er
op berekend is om de volle aandacht te schen
ken aan ieder woord dat uit de luidspreker
komt, zoodat alle afleiding ontbreekt. De wer
king van de Radio is derhalve zoo gevaarlijk
omdat het een geweldige diepen indruk maakt,
als men de kunst verstaat om het goed te ge
bruiken, omdat de spreker voor de microfoon
werkelijk in nauw contact komt met de ziel van
den ver verwijderden luisteraar. En die z?,el
kan hij beinvloeden: hij kan haar vergif of ge
neesmiddelen toedienen.
Dit zijn nog niet eens alle gevaren van de
Radio. Ook dit heeft de Radio nog voor op een
boek of tijdschrift: het voert zijn programma
ui,t en laat geen sporen achter. De ziel van het
kind, van de vrouw of den man kan door haar
vergiftigd worden zonder dat iemand anders
uit den familiekring het bemerkt. Door een
enkele handgreep, een omdraaien van een knop
in de afwezigheid der ouders, kan een k\nd de
luidspreker inschakelen. En wee dan, wanneer
onstichtelijke liederen of verderfelijke ideeën
worden uitgezonden!
Zonder dat de opvoeder een vaag vermoeden
heeft kan in alle stilte liet, werk der opvoeding
verwoest worden.
In theorie is het gevaar van ae Radio onge
twijfeld buitengewoon groot. En niets kan hem
beletten om z'n verderfelijken invloed uit te
oefenen, wanneer de Radio als instrument
valsch bespeeld wordt.
Maar in de praktijk de zaak heel anders,
want tot nu toe hebben alle landen, behalve
Rusland, maatregelen genomen om te voor
komen dat er een zoodanig gebruik van de Ra
dio zo ugemaakt worden dat het een gevaar
opleverde voor de luisteraars, door het ver
spreiden van onzedelijke of anti-godsdienstige
begrippen. Over het algemeen zijn de leiders
van de verschillende omroepvereenigingen der
Europeesche zenders zich ten volle bewust van
hun zware verantwoordelijkheid. Ze zijn er
van doordrongen, dat zij een wapen in hun
hand hebben dat even gevaarlijk is, ja mis
schien nog veel gevaarlijker dan het zwaarste
vergif, Ze hebben ondervonden en begrepen
dat hun eigen belang hen dringt om op dit
punt de groofste voorzichtigheid in acht te ne
men, in zooverre zij daartoe nog niet door de
wet gedwongen worden. Want de ontvanke
lijkheid van het gemoed van een gewoon luiste
raar is veel argeloozer als bij het lezen van
een boek of het bijwonen van een tooneelspel.
In sommige landen heeft men al eens getracht
ongodsdienstige of zelfs gemeene obscene ge
sprekken voor de microfoon te voeren, doch
weldra bleek dat het volk van zulk een mis
bruik van een ongure machtsmiddel niet ge
diend was.
Deze dag bleef, gelijk de herinnering aan een
schitterende verschijning, diep in Columba's
geest gegrift. Zij verheugde zich in de gedachte
aan het geluk haars broeders en wijdde zich
liefderijker dan ooit aan haar vader, om hem
het gemis van Maximiliaan zooveel in haar ver
mogen was te vergoeden.
Haar vader voelde voor haar een genegen
heid, welke met geen mogelijkheid te beschrij
ven is. Zij was voor hem alles wat er van zijn
verloren schatten overbleef; zij deed Anita voor
hem herleven en herinnerde hem aan Max, die
weinig kon vermoeden, dat diegenen, wier ge
mis hij betreurde, hem van zoo nabij bekend
waren.
Columba leefde slechts voor haar vader, ken
de geen grooter genoegen, dan wanneer hij bij
haar was en toch kon men weinige dagen na
het huwelijk van Angelie op haar gelaat een
waas van treurigheid waarnemen, waarvan te
voren nooit iets te bespeuren was geweest.
Zij gevoelde iets in haar binnenste, waarvan
zij zich den aard niet kon verklaren.
Bij de gedachte aan Maximiliaan's vrouw, vul
den haar oogen zich met tranen.
Was zij dan afgunstig op het fortuin, of de
positie van haar schoonzuster?
Neen, verre van daar, maar het onschuldig
meisje denkt wel eens aan de toekomst.
Zij werd met den dag neerslachtiger, doch
wond zich dan ipt gesprekken met haar vader
geweldig op, maakte allerlei plannen voor de
toekomst, hoe zij elkander nooit zouden verla
ten en hoe zy zich altijd, zonder eenig voorbe-
Toen onlangs in Frankrijk getracht werd om
gewaagde programma's uit te zenden kwa
men de protesten los, van alle kanten van m\n
k schen van allerlei godsdienst en geestesrich/
ting. Een en ander wijst er dus op, dat nok de
katholieken waakzaam moeten zijn, want er
j worden reeds allerlei pogingen gedaan en plan
nen ontworpen, die voor volk en natie in wer-
j kelijkheid niet onbedenkelijk zijn.
(Nadruk verboden)
't Radio vraagstuk in de Kamer.De controle ge
handhaafd. De communist de Visser viseht
achter het net. De pachtcontracten. De pach
ters in steviger conditie. de aanneming van
de wetsontwerpen verzekerd.
De heer Albarda zag zijn motie tot afschaf
fing van het preventieve toezicht op den radio-
omroep, gelijk te voorzifen vi^el, verworpen en
wel met 56 tegen 32 stemmen. Alleen de sociaal
en vrijzinnig-democraten, alsmede de commu
nisten, die alleen van bolsjewistische censuur
willen weten, en de heer Floris Vos, gaven er
hun stem aan. Tevoren was een motie Boon,
om de polit /ek zooveel mogelijk uit den aether
te weren, teruggenomen. Intusschen is het laat
ste woord over het radio-vraagstuk nog wel
niet gesproken.
Een verzoek van den communist De Visser
om een interpellatie te mogen houden over de
verhouding tusschen de Nederlandsche regee
ring en het Vaticaan, een interpellatie waar
voor geen enkele reden aanwezig is, werd met
83 tegen 2 stemmen van de hand gewezen.
Met de pachtontwerpen is de Kamer gereed
gekomen. Voortaan zullen we in het Burger
lijk Wetboek de bepaling aantreffen, dat den
pachter bij opzegging van een pachtcontract
huurverlenging door den Kantonrechter kan
worden toegestaan voor tweemaal en met een
duur van ten hoogste tien jaren en tevens de
bepaling dat de rechter zoo nood'g in afwijking
van den geldenden pachtprijs, dezen op een
nieuw bedrag kan vaststellen voor den termijn
waarmede de overeenkomst wordt verlengd.
Continuatierecht met prijszetting; de positie
der pachters de prijszetting, waarvoor de
pachtcommissies dienen, hebben ze aan een
amendement Fleskens (Katholiek) te danken,
is dus wel verstevigd. Van die prijszetting zal
hooger beroep mogelijk zijn. En in de toe
komst zal een opzeggingstermijn van de pacht
gelden van 18 maanden, anderhalf jaar, waar
mee evenzeer de pachters door verruiming van
den tijd waarijn zij naar een andere boerderij
of ander land kunen omzien zijn gebaat.
Een amendement om voortzetting van de
pacht tot in het oneindige mogelijk te maken,
werd met gorote stemmenmeerderheid verwor
pen.
Het continuatie-recht zal reeds ingaan bij
een terrein los land van een halve Hectare en
een pachtprijs van boven de f 150.
De instelling van pachtconm^sies leverde
houd, aan hem zou toewijden en de steun van
zijn ouden dag worden, gelijk zij thans de
vreugde van zijn rijpen leeftijd was.
Maar lieve, zegde Aurillac, die reeds lang met
bezorgdheid die verandering in haar had opge
merkt, op zekeren dag tot haar, gij belooft
meer dan gij misschien zult kunnen volbrengen
Hoe zoo, vader?
Als gij eens trouwdet?
Ik? vroeg Columba met een zekeren ontstel
tenis.
Maar lj|eve, Maximiliaan heeft een vrouw en
dit belet mij toch niet hem lief te hebben.
O. dat is niet hetzelfde. Buitendien, mijn
broeder kende en beminde Angelie sinds lang,
en k
Gij! kent gij niemand, d> uw levensgeluk
zou willen verzekeren? v
Ik stel te veel eischen vader; ik zou een vol
maakten echtgenoot willen.
Dat is veel, maar uit hoeveel deugden be
staat eigenlijk de volmaaktheid, die gij van
hem vordert?
Hij zou godvruchtig moeten zijn, antwoordde
Columba, zachtzinnig en goed, anders zou hij
mij een geheime vrees inboezemen, daarbij
Werkzaam, liefdadig, hulpvaardig
Juist geraden vader, gij ziet wel dat zulk een
man onmogelijk te vinden is.
Het gesprek bleef hierbij, maar Aurillac ver
liet Columba met een bezorgd hart.
Maanden verliepen en toen het winter werd,
was Columba zoo vermagerd, zoo verbleekt, dat
Aurillac zich ongerust begon te maken; maar
geen moeilijkheden van beteekenis op.
Woensdag aanstaande zal de Kamer over de
pachtvoorstellen stemmen en zonder twijfel ze
met groote meerderheid aannemen. Katho
lieken en sociaal-democraten, samen reeds een
meerderheid, geven er zonder uitzondering hun
stem aan.
Provinciale Staten van Zeeland.
De volgende stukken voor de a.s. zitting der
Staten van Zeeland zijn thans in druk ver
schenen:
Weg Aardenburg Belgische grens.
In 1860 werd aan A. B. Capreau te IJzen-
dijke, concessionaris voor een tijdvak van 80
jaar, van de tolheffing op den weg van Aar
denburg naar de Belgische grens een rente
loos voorschot toegekend van f 12,000, voor de
bestrating van dien weg loopende in de rich
ting Middelburg (Belgijë) Voor zekerheid van
de terugbetaling en het behoorlijk onderhoud
van den weg, werd aanvankelijk een grootboek
inschrijving en later een hypotheek verleend.
Thans is sedert 1909 wed. Coppens—de Jonghe
te Eede tot concessionaresse benoemd en is zij
met het onderhoud van den weg belast. Het
renteloos voorschot is reeds geheel terugbe
taald. Inmiddels is een hypothecaire inschrij
ving groot f 6000 op enkele perceelen van wij
len C. A. Capreau blijven rusten, waarvan en
kele zijn verkocht aan de provincie en aan de
N.V. „Zeeuwsch-Vlaamsche Tramwegmaat
schappij". Ged. Staten stellen op verzoek van
de erfgenamen van mevrouw weduwe C. A.
Capreau-Weinhagen en de directie der genoem
de N. V. voor hun machtiging te verleenen r,ot
royement van deze hypothecaire inschrijving
mede te werken.
T
Reglement wegen en voetpaden.
Ter overweging van de daaromtrent in de af
deelingen gemaakte opmerkingen namen Ged
Staten in de vergadering van 15 Juli jl. het
voorstel tot wijziging van het reglement op de
wegen en voetpaden in Zeeland terug.
Het resultaat van het ingestelde onderzoek
tis dat Ged. Staten gezien de opmerking om
trent het geringe verschil tusschen de mini
mumhoogte der stroomgeleidingen en de ma
ximumhoogte van voertuig of lading onder
scheidenlijk 4 M. en 3,80 M., ook al treft het
alleen onbeschermde geleidingen met lage span
n'ng, geen bezwaar hebben het verschil met
10 c.M. te vergrooten en dus in plaats van 3,80
te lezen 3,70 M.
Bij Ged. Staten bestaat geen bezwaar om het
hooren van B. en W. ook voor te schrijven ten
aanzien van den aanleg van sterkstroomge
leidingen en om in art. 86 tusschen de woor
den ijs en sneeuw ook ijzel in te lasschen.
Weg St. JanstcenKoewacht.
Het gemeentebestuur van St. Jansteen ver
zoekt om toekenning van een renteloos voor
daar zij verklaarde dat haar niets deerde,
schreef hij die ongunstige verandering toe aan
de elkander te snel opvolgende aandoeningen,
die haar in den laatsten tijd getroffen hadden,
en vlejde zich met de hoop dat zulks spoedig
weer verdwijnen zou.
Op zekeren morgen dat zij Regina behulp
zaam was in het opruimen van hare kamer,
voelde zij zich plotseling door een duizeling
overvallen en zonk zy half bezwijmd achter
over in een stoel.
Regina riep Mederic ter hulp.
Den jonkman ziende binnentreden, verza
melde Columba al haar krachten, richtte zich
op en poogde te glimlachen. Juist kwam ook
de dokter binnen en Columba aanziende, die hij
in geruimen tijd niet ontmoet had, bleef hij
verrast staan.
Gij overwerkt u, mijn kind, zeide hij, gij vre-
moordt u zelve.
En zonder er verder eenige aanmerking bij
te voegen, wendde hy zich tot den krankzinnige
en nadat hy zich een poos met dezen onder
houden had, wenkte hy Mederic hem te volgen
en verliet de kamer.
Gy kent Columba's vader, niet waar? sprak
hy, en gy schynt voor beiden veel vriendschap
te gevoelen.
Dat is waar, antwoordde Mederic Bedrem
meld. De gezondheid van mejuffrouw Columba
boezemt my ongerustheid i. Haar droge kuch
bevalt my niet en haar oogen hebben een zon
derlingen glans.
Zoudt gy vreezen, dokter? (Wordtvervolgd).