No. 3682
Woensdag 22 October 1930
45ste Jaargang
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
lel Geheim van den
Voddenraper.
Wat is het doel van een
R.-K. Kiesvereniging?
VERSCHIJNT elken MAANDAG., WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND
POSTREKENING Ho. 52419.
FEUILLETON.
Uil <l« R.-K.
DE ZEEUWSCHE KOERIER
Bureaux van Redactie en Administratie
OOSTKADE 218, SAS-VAN-CENT
Telefoon 15 Telegramadres: Koerier
Abonnementsprijs 1..50 per 3 maanden,
of 5.25 per jaar, bij vooruitbetaling -
Advortentién 20 cent per.regelbij contract lager
ZEER KOOPKRACHTIGE
LEZERSKRING £5
IT8TEKEND GE8CHIKT
VOOR PUBLIOITEIT
EEN HOOGST LEERZAME CAUSERIE.
II.
De heer Stulemeyer vertelt dan als inter
mezzo, een en ander uit zijn loopbaan als pro
pagandist. Hoe hij als jongen van 18 jaar reeds
strooibiljetten rondbracht, adressen van kiezers
verzamelde en die classificeerde, en ifi stegen
en sloppen trap op trap af aan het z.g. kwee
ken van kiezers deelnam en de onverschilligen
bezocht om hen te bewegen, lid te worden van
de Kiesvereenigijng en te zorgen, dat hun naam
op de kiezerslijst werd geplaatst.
Ook daarvoor is het noodig, dat in de verte
genwoordigende lichamen katholieken zitten,
aldus spr., wijl anders de katholieken, wat be
treft het bekleeden van openbare ambten zeer
onrechtvaardig behandeld zouden worden. Als
in de publiekrechtelijke lichamen geen katho
lieken zitten, wordt den rechten der katholie
ken hevig geweld aangedaan. Dat kan blijken
uit het volgende:
Toen ik jjn 1906 als chef de bureau in een
grootbedrijf te Rotterdam kwam, aldus spr.,
werd ik lid van de R. K. Kiesvereeniging, om
dat ik meende, dat zulks m'n plicht was. In
lijden van verkiezing en ook wel daarna, deed
ik werk als propagandist. In de vergaderingen
nam ik deel aan het debat en zei mijn meening
over de verschillende zaken, die aan de orde
kwamen. Zooals het gewoonlijk gaat, had dat
tot gevolg, dat ik de aandacht ging trekken en
zoo werd ik in 1909 reeds lid van den Raad.
Daardoor kwam jk in aanraking met net stede
lijk bestuur en de stedelijke administratie en
1oen zag ik een berg ongerechtigheden. Twee
iaar later slaagden we er in de liberale meer
derheid in den Raad in een rechtsche meer
derheid om te zetten en viel mij en enkelen
leden der andere rechtsche fracties een wet
houderszetel ten deel. Toen zag ik eerst duide
lijk hoe onrechtvaardig de katholieke bevol
king en de katholieke pers door de liberale re
genten behandeld waren. Zoo o.a. op het ge
bied van openbare ambten.
Daar waren in Rotterdam, dat destijds een
500,000 zj/elen telde, ten stadhuize verschillende
diensten en administraties. Alles bijeen waren
er o.a. een 30-tal boden. Dat waren geen God
geleerden. Ze behoefden geen diploma H.B.S. te
hebben en zelfs geen klerkexamen te doen. De
eenige eisch, die gesteld werd, was, dat ze kon
den lezen en schrijven en dat ze eerlijk waren.
Nu geef ik U te raden, zegt spr., hoeveel van
die menschen katholiek warenGeen en
kele! En dat ijn een stad, waar de katholieken
1/3 deel der bevolking uitmaakten.
Dat kwam, merkt spr. ironisch op, omdat de
liberale Raad en het liberale college van B. en
Naar het Fransch van
RAOUL DE NAVERY.
127)
Ik wil de beroofde kinderen, de overleden
vrouw, den geschandvlekten man wreken. Ik
kom u leven voor leven, eer voor eer vragen:
Achille Nerval, zijt gij bereid de schuld van uw
misdaad te betalen?
Van mijn mesdaad? herhaalde de fabrikant
doodsbleek.
Herkent gij mij niet? vroeg vader Falot met
een donderende stem.
Neen! antwoordde Nerval, ten toppunt van
angst, neen, ik herken u niet.
Hebt gij dan zooveel menschen in het verderf
gestort, zoovele onschuldigen gelasterd, dat gij
het getal en de gelaatstrekken uwer slachtof
fers vergeet? Zie mij goed aan. Hebben de tra
nen mijn oogen zoodanig verduisterd, dat gij er
den glans niet meer van herkent? Herinnert
u mijn met tallooze voren doorploegd voorhoofd
niet een man, dien gij gekend hebt? Kunt gij
vergeten zijn, dat gij deze door den arbeid
thans vereelte hand gedrukt hebt?
Ik herken u niet! herhaalde Nerval.
Welaan! sprak de voddenraper, dan zal ik
pen naam schrijven op dit door de ziekte, het
W. altijd alleen benoemden de knapsten, de
bekwaamsten, de geleerdsten
Ook waren er aan het stadhuis een 2 a 300
ambtenaren van verschillenden rang verbon
den. Daaronder bevond zichzegge 1 ka
tholiek. En die was nog bij ongeluk benoemd
omdat hij u;(t een anderen tak van dienst was
komen overwaaien en men niet wist, dat hij
katholiek was, anders had men hem stellig niet
benoemd.
Een ander staaltje: In een stad als Rotter
dam worden van gemeentewege vaak adverten
ties geplaatst voor het oproepen van sollicitan
ten, voor onteigeningen e.d. Het kwam wel voor
dat voor één zoo'n onteigening voor f 3000 ge
adverteerd werd. Vóór 1911 werd er niet aan
gedacht, dat er behalve de liberale „Nieuwe
Rotterdamsche Courant" ook nog het katholie
ke dagblad „De Maasbode" bestond. Vóór 1911
werd in laatstgenoemd blad nooit één enkele
advertentie geplaatst!
Bij het gemeente-archief was het niet beter.
Daar werd alles bewaard, wat voor het stede
lijk bestuur van eenig belang werd geacht. Na
tuurlijk ook deN. R. Crt., waarop mm een
afzonderlijk abonnement had. Als men zoo wa
re voortgegaan, zou de geschiedschrijver, die
uit dat archief de geschiedenis van Rotterdam
had willen putten, nooit hebben kunnen consta
teeren, dat er in Rotterdam ook nog zooiets had
bestaan als een katholieke actie en een katho
lieke courant, wat ten gevolge zou hebben ge
had, dat de historie zou zijn vervalscht en al
leen de lof en de eer van het liberalisme voor
het nageslacht zouden zijn bewaard.
Dat de liberalen alleen maar benoemden de
knapsten!! en de bekwaamsten!! kan ook uit
het volgende blijken:
Onder de ambtenaren was de ontwikkeling
zoo minimaal, dat wanneer iemand voor een po
sitie van eenige beteekenis moest worden be
noemd, men die in het eigen corps niet vinden
kon en men iemand van buiten moest laten
komen.
Een en ander was natuurlijk ook den nti-
revolutionnairen en christelijk-historlschen
wethouders opgevallen. En wij hebben toen, al
dus spr., de liberalen met hun eigen wapens ge
slagen. Wij benoemden voortaan alleen de
knapsten. Zoo stelden wij een examen in voor
klerk. Daarvoor vroegen we een behoorlijke ma
te van ontwikkeling en de sollicitanten, die
slaagden, werden in rangorde benoemd. Het ge
volg was (tot grooten schrik der liberalen') dat
een groot aantal katholieken, gereformeerden
en ortodox-protestanten een aanstelling kre
gen. De eerste, die voor dat examen als nr. 1
slaagde, waseen gereformeerde jongen, die
voorheen alleen gebruikt werd voor de functie
van getuige bij huwelijken op een loon van 7Vfe
gulden per week. Diezelfde persoon bekleedt
thans aan het stadhui^ een eervolle positie en
geniet een tractement van f 5400!!
Verschillende gemeentediensten hadden af
zonderlijke abonnementen op de Nieuwe Rot
terdamsche Courant. Zoo o.a. het gemeente
ziekenhuis en het Burgerlijk Armbestuur. Op
lijden en de vertwijfeling misvormde gelaat: ik
heet Austin AurillacHebt gij zoo wel den naam
als de trekken vergeten, Achille Nerval? En
hebt gij niets tezeggen aan hem, dien gij naar
de galeen zondt, om te Parijs de plaats in te
nemen, die hem toekwam, en uw voorspoed ten
koste van den zijne te vergrooten? Ik ben Au
rillac, de galeiboef, en ik kom verantwoording
van u eischen
Nerval had intusschen al zijn krachten voer
den strijd verzameld.
Het is niet te verwonderen, antwoordde hij,
dat ik uw trekken vergeten heb; wij ontmoet
ten elkander zelden, terwijl gij te Parijs woon
deUw rampen, ik wil dit woord wel bezi
gen om u niet te grieven, hebben u vermaard
gemaakt, doch ons niet nader tot elkander ge
bracht Als mijn voorspoed tengevolge van
uw ondergang toegenomen is, dan heb ik dit
noch gewild noch gezocht, en ik begrijp niet.
Genoeg geveinsd en gelogen! bulderde Auril
lac, af met uw masker van eer! Ik heb het
reeds gezegd, ik kom het proces herzien en de
ware schuldigen straffen. Wie heeft den mon-
sterachtigen aanslag beraamd, waarvan ik het
slachtoffer ben geweest? Wie heeft mijn val be
reid, wie heeft na het nemen van de nauw
keurigste voorzorgen, een ellendeling betaald,
om mijn woonhui^ en mijn werkplaatsen in
brand te steken?Gij, gij alleen, booswicht,
duizendmaal lafhartiger en schuldiger dan Ca-
mourdas!
Volkomen bewust van het hem dreigende
gevaar, besloot Nerval alles op het spel te zet
ten om het af te wenden. Hij kon er niet meer
een vraag aan laatstgenoemd lichaam, waarom
men dat abonnement noodig had, werd geant
woord, dat men den daarin opgenomen burger
lijken stand moest raadplegen om te wecen, wie
overleden was, opdat men niet ten onrechte
zou blijven bedeelen. Ik heb er toen voer ge
zorgd, zegt spr., dat door het bevolk'ngsbureau,
dat grensde aan het gebouw, waarin het B. A
was ondergebracht, en waarvan ook Je N.R.Ct.
haar opgaven betrok, des morgens nog vóór
het liberale blad de opgaven in z'n bezit had,
de opgaven van den B. Stand aan het 3. A.
werden verstrekt. Men kon toen het abonne
ment op de N. R. Ct. opzeggen.
Het Ziekenhuis had verschillende abonne
menten voor het personeel. Aan het nemen van
abonnementen op De Maasbode voor katholie
ken werd niet gedacht.
Sinds 1911 heeft ook De Maasbode de ge
meentelijke advertenties gekregen, aldus spr.
En ijn het archief is sindsdien ook geregeld een
exemplaar van elke editie van De Maasbode
bewaard.
Dat alles was niet alleen zoo in Rotterdam
doch in alle plaatsen, waar de liberalen de
macht in handen hadden.
Is dat plaatsen van advertenties in liberale
bladen nu zoo erg, zal men misschien vragen.
Ja zeker is dat erg, antwoordt spr. Niet in de
eerste plaats om het directe nadeel dat er voor
de katholieke pers aan verbonden is. Doch het
is duidelijk, dat bij een zoodanig systeem, onze
katholieke menschen, die willen solliciteer en
naar een gemeentebetreking enz. verplicht wor
den geregeld de liberale bladen te lezen. En we
weten uit ondervinding, hoe fataal zulks werlit
op den sensus catholicus. Dat vormt een crösti
ge bedreiging voor ons katholiek geloof in Ne
derland en dat is dan ook wel het grootste na
deel van het bevoorrechten van de liberale
pers door de liberale regeering.
Uit een en ander moge blijken, welke groete
gevaren dreigen als katholieken geen zitting
hebben in openbare lichamen.
Sedert 1911 js er te Rotterdam voor °ezorgd,
niet dat de rechtschen voorgetrokken zijr.. doch
dat katholieken en protestanten niet meer zijn
achteruitgedrukt.
Vergadering van den Partijraad.
Verschenen is de agenda van de achtste ver
gadering van den Partijraad der R. K. Staats
partij, te houden Vrijdag 28 November 1930, des
namiddags 8 uur en Zaterdag 29 November des
morgens te 10 y4 uur in de groote zaal van het
Restaurant Centraal, Jaarbeursgebouw te U-
trecht.
Wij ontleenen hieraan het volgende:
1 Opening door den Voorzitter.
2 Hoofdelijke oproeping der stemgerechtigde
leden van den Partijraad.
3 Notulen der Partijraadsvergadering van 23
en 24 Mei 1930.
Deze zullen wederom in een tiental exem
plaren vóór den aanvang der vergadering ter
aan twijfelen, de voddenraper, tot dusverre on
der den naam van vader Falot bekend, was
inderdaad Austin Aurillac, wiens geluk en for
tuin hij vernietigd had; maar hoe goed hij ook
ingelicht scheen omtrent sommige bijzonder
heden, en hoewel hij Camourdas naam genoemd
had, kon het toch gebeuren, dat de voormalige
galeiboef geen bewijzen had voor zijn beschul
diging. Het verstandigste was derhalve alles
hardnekkig te loochenen.
Nerval kon zich bovenden van een veel mach
tiger wapen bedienen dan woorden, een wapen,
dat Aurillac hem zelf in de hand gegeven had.
Aurillac was uit de galeien ontvlucht. Een
ruk aan de bel zou drie stevige bedienden doen
toesnellen, die zi-ch gemakkelijk van den vod
denraper meester zouden maken; den vluchte
ling weder in haar macht hebbend, zou de ju
stitie hem niet meer loslaten, maar hem naar
Nieuw-Caledonië zenden.
Nerval hervatte dus zijn koelbloedigheid en
deed van zijn stoel opstaande, een schrede naai
den kant van den schoorsteen, waarnaast het
belkoord hing.
Ik beklaag u te diep, sprak hij, om mij over
de onbeschaamdheid van uw taal kwaad te
maken. Het is mogelijk, dat gij het slachtoffer
zijt van een rechterlijke dwalingDat Ca
mourdas uw werkplaatsen in brand gestoken
zou hebben, kan ik loochenen, noch bevestigen,
trouwens het gaat mij ook niet aan Gij
hebt Camourdas uit uw dienst ontslagen, moge
lijk heeft hij zich daarover willen wreken.
Indien gij zijn misdaad kunt bewijzen, doe hem
dan gevangen nemen
Ingezonden Mededeeling
inzage worden gelegd.
Na vaststelling ter vergadering zullen de Se
cretariaten der Rijkskieskringbesturen een
exemplaar ontvangen.
4 Ingekomen stukken.
a Brief A. J. A. van der Steen te Nijmegen
d.d. Jul), 1930, meldende zijn ontslagname als
lid van den Partijraad.
b. Brief bestuur R.-K. Kiesvereeniging 's-Gra
venhage dd. 27 September 1930, waarin wordt
medegedeeld, dat tot afgevaardigde naar den
Partijraad voor dezen R.-K. Rijkskieskring is
gekozen de Heer L. L. E. E. M. Moonen in de
vacature F. B. G. W. Spi;t, en tot plaatsvervan
gende afgevaardigde de Heeren W C. J. J. Baron
van Voorst tot Voorst in de vacature B. W. F.
van Slobbe en M. A. Ooms in de vacature L. L.
E. E. M. Moonen.
c. Brief namens het Bestuur der Algemeene
R.K. officieren Vereeniging te 's-Gravenhage,
d.d. 5 October 1930, meldende de verkiezing
van den tegenwoordigen Voorzitter der Ver
eeniging Majoor H. F. M. Baron van Voorst tot
Voorst tot adviseerend lid van den Partijraad
ter vervanging van Generaal-Majoor P. j. van
Munnekrede.
d. Andere ingekomen stukken
5. Behandeling van het verzoek der R.K. Ver
eeniging van Directeuren Directrices, Leeraren
en Leeraressen bij het Nijverheidsonderwijs „St.
Bernardus" bij schrijven van 17 April 1929, om,
ter aanvulling der onder art 12B 4 a-i in het
Partij reglement geregelde onderwijs-vertegen
woordiging in den Partijraad, een adviseerend
lid namens het Nijverheidsonderwijs naar dien
raad te mogen afvaardigen.
Praeadvies van het P. B.. Het P B. heeft in
dit en verschillende andere soortgelijke ver-
Camourdas p sinds twee dagen verdwenen
hernam Aurillac.
Dat is jammer voor u.
En weet gij waarom hij verdwenen is*
Ben ik soms verantwoordelijk voor de gangen
en daden van Camourdas?
Ja want die man is u tot last. en meer nog,
gij z'Jt bevreesd voor hem. Die luie, aan drank
verslaafde werkman, die met volle handen uit
uw geldkist put, en u ieder uur van den dag
kan toeroepen: wij zijn be We eerloos! met een
enkel woord kan ik u naar de galeien zenden'
die man is uw schrikbeeld. Camourdas be
zat het bewijs van uw medeplichtigheid in het
drama van den brand van La Vilette Hij
maakte er gebruik van om u sommen te doen
betalen, die al grooter en grooter werden; hii
zou geëindigd hebben met uw geheele vermogen
te eischen. Gij hebt tegelijk afkeer en vrees
nJT geV°®ld' Na vruchteloos neproefd
te hebben om hem dien brief af te koopen die
door Z" maC*ht hGbt gij geP°°£d hem
door hst meester te worden.Herinner u den
dag, waarop vader Falot, Bestiole helpende ver
huizen, u verraste, terwijl gij bez-\g waart d*
kamer van Camourdas te doorzoeken
Nerval begon te beven.
Maar hoe diep gezonken Camourdas ook mo
ge wezen, hy is geslepen; het stuk, dat gij
zocht, was veilig voor uw nasporingen- een won
vallen'66" "rlef mUn handen doe"
Den brief?
(Wordt vervolgd).