No. 3680 Vrijdag 17 October 1930 45ste Jaargang NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN Eerste Blad. De katholieke elite van Frankrijk Kameroverzicht Builen!. VERSCHIJNT elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND POSTREKENING Ho. 52419. 11 1 1 - Dit nummer bestaat uit TWEE BLADEN. Ingezonden Mededeellng DE ZEEUWSCHE KOERIER Bureaux van Redactie en Administratie OOSTKADE 218, SAS-VAN-CENT Telefoon 15 --.-'Telegramadres: Koerier Abonnementsprijs 1.50 per 3 maanden, of 5.25 per jaar, bij vooruitbetaling - Advertentiën 20 cent per. regelbij contract lager ZEER KOOPKRACHTIGE LEZER8KRING C IT8TEKEND GESCHIKT VOOR PUBLICITEIT door Mgr. Alfred Baudrillart. Sedert 1890 kan men van tijd tot tijd hooren verkondigen, in den geest van den filosoof Ollé-Laprune: „De jonge generatie keert tot Christus terug!" Ondertusschen echter schreed de ontkerstening steeds verder, tot in eind 1905 ze haar hoogtepunt bereikt had. En al hebben we redenen tot tevredenheid, toch is Frankrijk op den huidigen dag ni^t opnieuw 'n christelijk land geworden. Waarin bestaat dan de christelijke vernieuwing, waarvan men zooveel spreekt? Bestaat er 'n christelijke we dergeboorte in Frankrijk, voornamelijk in de kringen der geestelijke leiders? En i£ die op recht en diep en van blijvenden aard? Over deze vragen is in 1926 en 1927 in een reeks conferenties, waarvan de verslagen door M. Guy Grand zijn gepubliceerd, ernstig gedebat teerd. Over het algemeen werden ze bevesti gend beantwoord, maar er waren ook sprekers, die de beweging karakteriseerden als opper vlakkig, als een vrucht van den oorlog, zelfs als een zeer simpele vorm van religiositeit, na verwant aan het atheisme. Naar mijn meening is de religieuze wederge boorte, werkelijk 'n feit, oprecht en die, al werd zij dan ook soms vermengd met weinig soliec'e, eenigsizins troebele elementen voortgekomen uit de politiek of uit een valsch mysticisme, 'n Religeuze wedergeboorte, die vooral in intel- lectueele kringen de groote krachten te voor schijn roept die over Frankrijk zullen beslissen. Die vernieuwing ijs merkbaar, zoowel in het Rijk der ideeën als in dat der feiten en wel in zulk 'n mate, dat de politieke en andersden kende tegenstanders haar niet zonder grcote be zorgdheid mee aanzien. 't Zijn vooral de factoren, waaruit deze bewe ging voortkwam, die kunnen worden aange wend, om de ernst ervan in twijfel te trekken: de aesthetische en literaire beweging, de ge voelige en mystieke, de op sociale doeleinden en sociale hervormingen geriphte beweging, de raditionalistische en politieke beweging, zooals le Action Franpaise, kortom alles, wat ten ge volge van den oorlog den kop opstak en werd georganiseerd. En wanneer we op niets anders konden wijzen, dan zou er geen sprake zijn van 'n eerlijke terugkeer tot den godsdienst, laat staan tot 't Katholicisme. Maar behalve punten van uitgang, is er ook 'n punt van aankomst: de waarheid. Wie niet verder kwam dan zulke uitgangspunten, liep vast: zooals zekere mysti ci of zekere aanhangers van de Action Fran- paise. De anderen hebben den waren God en het ware geloof gevonden. Herinneren we ons hier 't woord van Mgr. d'Hulft, dien men trachtte op te stoken tegen Huysmans en z'n apologeten: „Hij heeft God gevonden, zooals dat in zijn aard lag en zooals zijn krachten hem dat vergunden. Maar hij heeft Hem ge vonden". In ons liggen toch immers aanknoo- pingspunten met de religie, die met ons gan- sche bestaan i,g verbonden. 'n Kenmerk van de huidige religieuze bewe ging is, in tegenstelling tot de nieuw-christe- lijke van 1890, dat zij gedragen wordt door een geestelijke en spiritueele aanwending van de geopenbaarde Waarheid, van de dogmatiek en de religieuze handelingen der Katholieke Kerk. Dat was reeds vóór den oorlog duidelijk waar te nemen bij de schrijvers, die tot de baan brekers behooren, zooals Paul Clandel, Georges Dumesnil, Charles PerguyEn sedert is dat nog weer duidelijker aan den dag getreden. Maar het zijn slechts literatoren, zal men in het midden brengen. Zeker, maar ook de man nen van de Kerk en de theologen, die in 1875 de stichters van het vrije Katholieke hooge- choolonderwijs waren, hebben volkomen inge zien, dat het voornaamste werk moet bestaan in het weder in eere herstellen van de onver kochte christelijke leer. Zoodat het niet vol doende was, om de studeerende jeugd de nood zakelijke profane kennis bij te brengen door christelijke leeraars, zooals dat ook gebeurt door z.g. neutrale leeraars aan de staatsuniver siteiten. Maar dat 'n wederinvoering noodzake lijk is van de christelijke wijsbegeerte terug gaande op Sint Thomas van Aquino. Dat mo- derne-wetenschappelijke methoden kritisch moeten worden toegepast op de godsdienst wetenschappen, kerk- en godsdienstgeschiede nis, katholieke maatschappijleer, de leer van het christelijke natuurrecht. Welk een moed hadden de mannen der Kerk noodig, om hun taak aan te vatten, terwijl hun ter eener zijde vijandelijkheid tegengrijnsde, ter andere? zijde ragwaan en mistrouwen .Mgr. d'Hulft, Abbé Broglie, Mgr. Battifol en anderen zijn dar werk begonnen en het is ook klaar gekomen. Door eerbiedafdwingende meesters wordt het voort gezet, zelfs aan de Staats-universiteiten, zooals door Prof. Renaud in Parijs. Bijzondere lof komt toe aan de Katholieke universiteiten, die 'n elite-corps van geestelijken en leeken heb ben gevormd, aan religie en Kerk trouw. Be halve ijl de geestelijke toeneiging tot de Kerk, mogen we ook in de ware mystieke vernieuwing het veelvudig ontvangen der H. Sacramenten, de roepingen voor het reguliere en seculiere priesterschap duidelijk-sprekende bewijzen zien voor de echtheid en de werfkracht der ver nieuwing. Maar, wanneer dit alles zco is, hoe komt het dan, dat Frankrijk over het algemeen r og zoo ontkerstend schijnt? Wat heeft ze dan bereikt, deze „veroverende" jeugd? Men mag de groote moeilijkheden, die een nieuwe kerstening van Frankrijk in den weg staan, niet over het hoofd zien. Immers hoe- vele leiders van het Fransche Katholicisme zijn in den wereldoorlog gedood! Intusschea mag men het reeds bereikte ook niet miskennen. Men zou de resultaten als volgt kunnen samen vatten: 1. Op intellectueel gebied: liquideering van het Scientipme, vernietiging van de posi tivistische en ongodsdienstige sociologie, nieuwe oriënteering, in den zin van grootere beschei denheid der z.g. onafhankelijke wetenschap ten opzichte van de kerkgeschiedenis, den oor sprong van het Christendom en de rol, die de Kerk heeft gespeeld in den loop der eeuwen. 2. Op het gebied der organisatie, vooral van de Katholieke jeugd, maar ook van de Katholie ken in het algemeen: 'n geweldige vooruitgang, waarvan vele Indrukwekkende en lang-nawer- kende demonstraties in het Fransche openbare leven getuigenis afleggen. 3 Op het gebied der poliftiek en van het sociale leven: lang niet zoo'n wantrouwende en afwijzende houding meer bij het volk, een onloochenbare verande ring in de houding der regeerders. In dit ver band ,zou 't niet moeilijk vallen, de positieve resultaten op te sommen, die sinds het einde van den oorlog zijn bereikt en te bewijzen, dat ondanks de momenteele overwinning van het linksche Kartel 'n wezenlijke toenadering tus- schen Kerk en Staat heeft plaats gevonden. Men denke hierbij aan Orleans, Carhago, Al giersVooral hebben eenige hoogstaande Fransche staatslieden ijngezien, dat Frankrijk s welzijn 'n zekere samenwerking met de reli gieuze macht, in dit geval de Katholieke Kerk, noodzakelijk maakt. 't Is dus geenszins overdreven, vast te stellen, dat het Katholicisme weer een der meest-be- teekenende en richtinggevende krachten van Frankrijk is geworden. De taak der generatie van 1830 was 't, de intellectueelen naar het Geloof te dwingenDie der generatie van 1930 zal het zijn, de massa voor het geloof te rug te winnen(Nadruk verboden) (Van onzen parlementairen medewerker). Regeling van werkzaamheden Minimum- loonen voor de huisindustrie. De Zuitlerzee- steunwet. Het petitionnement. De Tweede Kamer is Dinsdag met haar werk zaamheden voor het nieuwe zittingsjaar begon nen en had allereerst te aanhooren een mede- deeling van den voorzitter, mr. van Schaik, dat was ingekomen een verzoek om het wetsvoor stel betreffende de vloot niet aan te nemen, een verzoek, onderstreept door één millioen, 465,971 handteekeningen. We weten niet of dit aantal grooten indruk op de Kamer heeft ge maakt. Wel herinneren we ons een aardig voor val te hebben gelezen, dat een der laatste dagen dat het petitionnement kon worden ge- teekend, moet zijn gebeurd en dat de waarde van het aantal der handteekeningen in een iet wat bedenkelijk daglicht plaatst. Een heer, op leeftijd, beweegt zi;ch in Amsterdams straten, welke op dat moment onveilig worden gemaakt door onderwijzeressen, ieder om zijn of haar handteekening aanklampend tegen de Vlcot- wet. Ook mijnheer A. zullen we hem maar noe men, ontkomt niet aan haar aanvallen. Al knikt hij nog zoo heldhaftig neen! een onderwijze resje blijft dapper naast hem loopen, blijkbaar succes ruikend. En tenslotte geeft A. den te genstand op; hij haalt zijn vulpen uit den zak en teekent met een glimlach. Een klein groepje heeft zich rond hem gevormd en als hij ge- teekend heeft zegt A. op meewarig-verontnchul digenden toon: Dat is de vierde keer vanmor gen, maar je kunt die lieve meisjes toch niet teleurstellen Tableau! Ondanks den tegenstand van den Voorzitter, die meende, dat er geen vol doende tijd zou beschikbaar zijn, werd met 51 tegen 31 stemmen besloten de nieuwe Pachtwet aan de agenda toe te voegen. Mgr. Nolens, die het bezwaar van den voorzitter erkende, gaf ijl overweging de begrootingsde- batten te bekorten. De leiders der sociaal-de mocratische en anti-revolutionnaire fractie bleken daarvoor wel te gevoelen. Veel gaat er met inkorting dier debatten in alle geval niet te loor. Met 64 tegen 13 stemmen werd daarop na eenig debat aangenomen het voorstel om aan de Kroon voor te behouden de bevoegdheid om te gelegener tijd toe te treden tot het verdrag van Genève inzake de invoering van minimum loonen in de huisindustrie. Verschillende Ka merleden wenschten onder leiding van dr. Vos liever te wachten tot de Kamer het ontwerp- Huisarbeidswet zou hebben aanvaard, waarin ook een regeling der minimum-loonen voor komt. Door Mgr. Nolens en minister Verschuur werd uitdrukkelijk betoogd, dat het tractaat alleen bedoelt, dat mi- nimumloonen zullen worden vastgesteld voor die arbeidenden, wier loonen buitengewoon laag zijn en voor wie geen collectief arbeids contract bestaat. Het gaat dus ni<et verder, legt geen verdere verplichtingen op, dan met een wetsvoorstel inzake de regeling der huisin dustrie, voor zoover daarin vaststelling van minimum-loonen is begrepen, wordt bereikt. Vervolgens kwam ter sprake de wijziging van de Zuiderzee-steunwet, beoogende aan eenige klachten van de vigeerende wet tegemoet te komen. Dat de Zuiderzee-visschers met deze wijzigingen voldaan zullen zijn, valt moeilyk te verwachten; in het principe der steunwe* is geen verandering gebracht. Intusschen gaat het moeilijk aan, de visschers, wien met de droogmaking der Zuiderzee hun broodwin ning wordt ontnomen, tot renteniers te maken. Hun dient loonende arbeid te worden verzekerd en hoe meer het die richting uitgaat, hoe meer de visschers er zelf mee zijn gebaat. M DE POSTDIENST VAN HET VATIC A AN. De Pauselijke postauto met het wapen der Vaticaansche stad voor het kantoor. Burgeroorlog in Brazilië. Parlementaire moei lijkheden in Duitschland. De Balkanconferen tie in goede harmonie verloopen. Het ont- wapeningsvraagstuk. De Braziliaansche opstandelingen, die vorige week al zoo luid victorie kraaiden, hebben een tegenstand ontmoet, waarop zij nauwelijks ver dacht hebben kunnen zijn. Enkele staten van de groote republiek hebben, min of meer over rompeld blijkbaar, hun zijde gekozen, maar in dien tusschentijd heeft de regeerijng het ver weer georganiseerd en het ziet er naar uit, dat een burgeroorlog het gevolg van den opstand gaat worden. Er wordt tenminste al stevig ge vochten; zelfs spreken beide partijen van veld slagen, waarin elk de overwinning beweert te hebben behaald. Wanneer een revolutie niet in enkele dagen volkomen slaagt, is zij vrijwel ze ker tot mislukking gedoemd. Brazilië is te uitge strekt half Zuid-Amerika ofti nu reeds van een mislukking te spreken, maar waar de volkrijkste staten met de hoofdstad zich achter de regeering blijken te blijven scharen, wagen wij het te betwijfelen of deze revolutie succes zal beschoren zijn. Maandag is de Duitsche Rijksdag weder ge opend. De leiding berustte den eersten dag bij het oudste lid in jaren, den 83-jarigen centrums afgevaardigde Herold. Over de benoeming van een voorzitter, waarvoor de socialist Loebe, die ook in de vorige zitting het presidentschap be kleedde, sterk favoriet is, is men het nog niet eens kunnen worden. De zitting werd /erdaagd. zonder dat de moties van wantrouwen in de regeering, ingediend door de communisten, de nationaal-sociialisten en de Duitsch-nationalen,

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsche Koerier | 1930 | | pagina 1