No. 3666
Maandag 15 September 1930
45ste Jaargang
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
BEitlCHT.
Indrukken van den
Üuitschen Katholiekendag.
Het Gebeim van den
Voddenraper.
Buitenl. Overzicht
Buitenland
VERSCHIJNT elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND
raSTREKEHIMB Ni. 52419.
FEUILLETON.
DE ZEEUWSCHE KOERIER
Bureaux van Redactie en Administratie
OOSTKADE 218, SAS-VAN-CENT
Telefoon 15 -TelegramadresKoerier
Abonnementsprijs 1.50 per 3 maanden,
of 5.25 per jaar, bij vooruitbetaling
Advertentiën 20 cent per,regel, bij contract lager
ZEER KOOPKRACHTIGE
LEZERSKRING
IT8TEKEND GESCHIKT
VOOR PUBLICITEIT
ZIJ, DIE ZICH PER 1 OCTOBER A.S. OP
DE ZEEUWSCHE KOERIER ABONNEEREN,
ONTVANGEN DE TOT DIEN DATUM VER
SCHIJNENDE NUMMERS GRATIS.
door Friedrich Muckermann S.J.
Daar juist bij de plechtige slotzitting, heeft
Vorst Loewenstein in tegenwoordigheid van
Kard. Faulhaber, den apostolischen Nuntius
Orsenigo, den Rijkskanselier, den aartsbis
schop van Munster en den Minister-President,
openlijk verklaard dat in de lange rij van ka
tholieken-dagen die hij vanaf 1887 reeds had
meegemaakt, deze laatste bijeenkomst der ka
tholieken van Duitschland te Munster de meest
schetterende geweest is. En al kunnen wij nog
niet van zoo'n langdurige ondervinding spre
ken, toch voor zoover wij kunnen nagaan is dat
ongetwijfeld zeer juist gezien. Waarom?
De geschiedenis van het katholicisme ijl
Duitschland toch is ongeveer als volgt:
De katholieken, die als een asschepoester wer
den behandeld, hebben eerst een groote door
braak o ppolitiek gebied geforceerd. Toen zij
daar hun gelijke-berechtiging bevochten had
den, werd de strijd naar een ander terrein ver
lcgd waar groote cultureele goederen veroverd
moesten worden. Toen de katholieken een
maal hun plaats in den staat hadden veroverd,
moesten zij er noodzakelijker wijze toe over-
gaann o mden invloed van het Christendom
overal te versterken, Dat is gebeurd, dank zij
het onvermoeide werken van individuen en or
ganisaties. Maar het ging toch altijd nog zoo
dat de politiek de voorrang bleef behouden..
Nu is dat ineens veranderd: Voor den eersten
keer werd thans te Munster een heele reeks
van levensvragen in de verhandelingen betrok
ken.
Men heeft zich immers positief aangepast aan
de techniek van den modernen tijd. Het moet
nu maar eens uit zijn, dat wij eeuwig van een
cultuur spreken, die zoogenaamd van alles los
staat. Alles moet weer de kerk binnengaan of
althans minstens genomen, in de nabijheid der
kerk opgesteld worden, alles in de schaduw van
onze kathedralen, alles in den schemer van
het eeuwige licht. Weg met al dat schuwe, met
al die bangigheid en neerslachtige moedeloos
heid, die jjn den grond niets anders is als een
ongeloovig pessimisme. De menschheid is ver
lost, ook onze moderne tijd, als zij zelf slechts
wil.
Het wordt merkbaar, dat er een groote lei
ding is. Wij hebben di|p op politiek gebied reeds
gezien; zij doet zich ook thans op ander terrein
gevoelen. Dat was ook duidelijk waar te nemen
r T Naar het Fransch van
RAOUL DE NAVERY.
112)
O, wij kunnen integenwoordigheid van mijn
cochtef over geldzaken spreken, zij heeft er
verstand vanbuitendien hetgeen mijn ver
mogen betreft gaat haar aan, Ik zei dus dat,
wijl ik het bedrag van de som niet ken, die ik
u schuldig ben, ik u een tastbaar blijk van m'n
vriendschap wil geven en ik weet zeker, dat het
u veel genoegen zal doen. Ziedaar, ging hij
voort, aan Maximiliaan een klein doosje over
handigende, neem dit aan als een geschenk dat
uwer volkomen waardig is:
Bedremmeld nam de advocaat het doosje bij
r a werktuigelijk aan, opende het en uitte een
kreet van verrassing.
Het bevatte twee gouden ringen: de eene
prijkte met een fonkelende brillant, de andere
met een prachtigen saffier.
Dat is te veel! sprak hij, dat is te veel.
Waarlijk, zei Nerval lachend, welnu bied dan
een van beide aan mijn dochter; ik geef er u
.verlof toe, Maximiliaan.
Als versuft staarde de jonge advocaat beurte
lings Nerval en Angelie aan. Hij kon geen
woord uitbrengen, het bloed Vloeide naar zjjn
op den dag der afdeelingsvergaderingen. Het
aantal menschen, dat werkelijk van de zaak
op de hoogte is, neemt met den dag toe. Ik ge
loof zelfs, dat er bij de Duitsche katholieken
procentsgewijze nog noo:it zooveel menschen
uit alle klassen der samenleving geweest zijn,
die meehielpen aan de oplossing van de groote
cultureele vraagstukken van onzen modernen
tijd. Driemaal hebben ze telkens vier uur achte
een beraadslaagd en gewerkt zooals er in de
zalen der Universiteit van Munster misschien
nog nooit gewerkt is. Alle groepen volgens het
zelfde plan, werkelijk in geestelijke beteekeni^
als een universiteit, waarvan men zou wen-
schen, dat hun methode, hun godsdienstige
grondslag, hun innerlijke saamhoorigheid een
voorbeeld zou worden voor de echte universvtei
ten van heden, die geheel versplinterd worden
door hun tallooze specialiteiten. Moeten wij in
dit alles niet het werk der Voorzienigheid zien.
Helpt de hemel ons, om ons v» ^ühtig voor te
bereiden, om de groote pioniers te vormen, die
in de toekomst het groote werk moeten gaan
voltooien? 't Is een feit, dat het Duitsche ka
tholicisme zich steeds meer en meer verdiept.
Er kom took veel meer eenheid.- Menschen die
Werken, komen steeds dichter bij elkander te
staan. Bij hen brengt zelfs de oppositie goede
vruchten voort. Maar e enoppositie zonder ken
nis van zaken brengt scheiding teweeg. Omdat
zij nl. zoo dom als e enbuffel er op los stormt.
De groote optochten waren geheel an
ders als vroeger: het was niet zoozeer de triumf
van een organisatie, maar veel meer de begee
sterde ontplooiing van frissche levenskracht.
Deze heerlijke jeugd, die tot een sterke een
heid vergroeid wanneer zij zich hecht aan hun
leider scharen in plaats van zich te versplin
teren. Een dergelijke stemming hebben wij nog
nooit gezien. Het ijs de opmarsch in een nieu
wen tijd: dat is een wijd openzetten van deu
ren en vensters zooals men nog nooit gezien
heeft. Daar is een sterke wil, vurige geestdrift
en een forsche daad.
Daar worden weer sterke persoonlijkheden
gevormd die door het geloof ui,t liefde zich zelf
geheel voor de groote zaak opofferen. Aan al 't
volk kon men zien hoe zij inwendig met alles
meeleefde.
Daar is geen sprake meer van een sluimerend
katholicisme. Dat is duidelijk bewustzijn en
verantwoordelijkheidsgevoel.
Het is een ontwaken van de volksziel, zooals
die in het Westfaalsche land nog voor de men
schen uit Munster vuur vatten, maar wanneer
ze ook eenmaal branden dan blijven ze in gloed
staan.
Staat en kerk, godsdienst en volk hebben el
kaar in Munster ontmoet en dat waren geen
ij dele klanken. Juist van hieruit zal de nationa
le gedachte zich over het land verbreiden. En
dit is zeker geen geringe verdienste van Mon
seigneur Schreiber, dj<s reeds in Freiburg de
beteekenis van den volksaard uit de familie
gedachte ontwikkelde. De volksaard niet al
leen als voedingsbodem, maar ook als begee
sterend idee voor cultuur en politiek, Het aan
schijn der aarde zal vernieuwd worden.
hart terug; hij bleef roerloos staan, zich afvra
gend of hij waakte of droomde.
Nerval nam zijn dochter bij de hand en zei,
met haar op Audoin toetredend:
Het is de verloving, Maximiliaan.
De jonge rechtsgeleerde zonk in Nerval's ar
men.
Wat Angelie betreft, twee tranen schitter
den in haar oogen, maar ditmaal waren het
vreugdetranen.
XXXIX
Het noodlottige klosje
Sinds het laatste onderhoud dat vader Fa-
lot met de kleine Bestiole had en waarbij hij
was blijven steken in zijn ondervragingen om
trent de gewoonte van Camourdas, nam het
voornemen van Aurillac om in de woning van
den dronkaard zelf de oplossing van het geheim
te zoeken, vastere vormen aan.
Hij wijst dat Camourdas een zonderling man
was, en hij zou nu eens heel speciaal op zijn
gedragingen gaan letten.
Geen dag ging er nu voorbij, waarop vader
Falot niet zijn omzwervingen maakte in de
nabijheid der woning van den vader van Bes
tiole..
Telkens als hij wist dat Camourdas uitge
gaan was, beklom hij de trap van diens woning
en bracht dan eenigen tijd door bij Bestiole.
Eens op een morgen had hij weer met de
kracht der wanhoop zich op zijn denkbeeld ge
worpen, eindelijk toch eens het raadsel te moe
ten ontwarren.
Het katholicisme is zoo essentieel met den
volksaard verbonden, omdat hun beider leven
natuurlijk en organisch is. Dat beschouwen wij
als de groote lijn voor de toekomst.
Wanneer men 's-avonds van af het kasteel
naar de stad keek, dan zag men een wondervol
licht-glanzend kruis boven de huizen staan
De huizen zelf waren afgeteekend door roode
lampjes. Dat was een prachtig feëeriek gezicht
't Was alsof het teeken weer opglansde, dat
eeuwenlang boven ons volk heeft gestaan. Juist
als was heel Munster één groote feestelijk ver
sierde kathedraal.
Het Duitsche katholicisme heeft zich zelf te
ruggevonden, zijn innerlijke ziel. Het begint
weer te denken in groote vormen. Het nieuwe
ruimtegevoel, de nieuwe krachtenleer brengt
ook hen in beweging. Er waait een frissche
morgenkoelte om de torens der oude kerk
Indrukwekkende rede van den Nederlandschen
Minister van Buitenlandsche Zaken ter Vol
kenbondsvergadering.
In de Volkenbondsvergadering ig een der
meest markante redevoeringen tot dusver wel
geweest die van Jhr. Beelaerts van Blockland,
onzen Minister van Buitenlandsche Zaken. Na
Briand hulde te hebben gebracht voor zijn moe
dig initiatief om te komen tot een nauwere
samenwerking tusschen de Europeesche Sta
ten, betoogde onze Minister, dat sedert het vo
rig jaar de algemeene toestand in Europa min
der bevredigend is geworden, door den tarie-
venstrijd dien een aantal landen zijn gaan
voeren. De internationale gedachte die de Vol
kenbond aankweekt, wordt door sommige re
geeringen nog veel te veel ter wille van nationa
le belangen ter zijde gesteld. Door de tarief
muren te verhoogen denkt men nationale be
langen te dienen, doch het zal zich uitwijzen
dat die nationale voordeelen van slechts kort-
stondigen duur zijn. Ze worden gekocht door
verkoeling der internationale betrekkingen en
door een economischen oorlog di,e de meest
doeltreffende voorbereiding voor den oorlog
met de wapens vormt. De spreker bezwoer de
afgevaardigden der verschillende regeeringen
toch wel te willen bedenken op welk een ge
vaarlijk pad men zich bevindt, een pad dat
naar den afgrond voert.
De rede werd onder ademlooze stilte aan
gehoord en herhaaldelijk door luiid applaus on
derbroken. Ze heeft stellig grooten indruk ge
maakt, temeer nu verschillende sprekers, o.a.
de vertegenwoordigers der Scandinavische en
Baltische landen en van België haar kwamen
onderstreepen.
Door diezelfde landen, met uitzondering van
Belgi,ë dat wel het denkbeeld onderschrijft
maar om bepaalde redenen niet tot de initia
tiefnemers gerekend wilde worden, is bij den
Volkenbond een resolutie ingediend om de
meestbegunstigjngsclausule bij handelsverdra
gen in den meest uitgebreiden zin te verstaan
Wanneer dus in een land voor den invoer van
Bestiole ontving hem als altijd even vrien
delijk, maar de gedachte dat haar vader nog
thuis was, maakte haar beangst voor den vod
denraper.
Zacht gaf ze hem te kennen, dat ze liever
had, dat hij nu niet bij haar bleef.
Maar vader Falot, zei zij, met ledige handen
wil ik u toch niet wegsturen. Bij de schoon
maak van het huis heb ik heel wat oude rom
mel gevonden en die voor u bewaard Hier hebt
u het.
Ze wees den voddenraper een grooten zak
met ouden rommel aan.
Dank je kind, dat vind jk heel lief van. je.
Tot ziens.
Ook vader Falot vond het maar beter nu
den dronkaard niet te ontmoeten.
Met droefheid in 't hart ging hij weer naar
zijn kamertje.
Wat zou hij nu gaan doen?
Zou hij nog niet slagen in zijn opzet het ge
heim van den snooden Camourdas te ontfut
selen?
Moedeloos zette hij zich neer om den oogst
van den dag te sorteeren, eenige zakken vol
volden en allerlei^ rommel. Het was nu eenmaal
zijn bestaan, zijn dagelijksch werk, maar lang
zamerhand begon hij er toch genoeg van te
krijgen.
Zou er dan noojt uitkomst komen?
Zoo bleef de oude man al peinzende bezig,
en lang duurde het niet of hij had de helft van
de zak vodden al gesorteerd.
Nauwkeurig als altijd had hij ieder voor
werp ieder prulletje aan een degelijk onder
een bepaald artikel uit een ander land bizon -
dere lagere tarieven gelden, dan dienen die
zelfde tarieven ook van kracht te zijn voor
den geheelen invoer van hetzelfde artikel uit
een land dat met het eerste een verdrag heeft
afgesloten waarin de meest-begunstigings-
clausule is opgenomen en niet slechts voor dat
gedeelte van den invoer, dat het invoerende
land slechts in staat is in te voeren. Stel, Fin
land sluit een verdrag met Duitschland, dat 't
zijn boter tegen een laag invoerrecht in
Duitschland kan invoeren. Finland heeft ech
ter slechts enkele duizenden tonnen te missen.
Nu mag volgens deze resolutie Duitschland
niet tegen Nederland en Denemarken zeggen:
Jullie moogt slechts zooveel boter tegen ver
laagd tarief invoeren als Finland invoert. De
meestbegunstigingsclausule slaat niet op een
kwantiteit maar op een artikel in zijn geheel.
Zoo is het altijd opgevat en dat wU de resolutie,
nu men aan die goede practijk schijnt te wil
len ontkomen, door den Volkenbond laten vast
leggen. De bedoeling is, mogelijkheden van
wrijving te voorkomen.
Ondanks het feit, dat de politieke beslom
meringen van ernstigen aard zijn wel is de
kwestie van de bezetting van het Saargebied
tot oplossing gebracht en schijnt ten aanzien
van de geschillen tusschen Frankrijk en Italië
eenige ontspanning te zijn ingetreden, maar
daartegenover rijst al dreigender het vraagstuk
van de wijziging der verdragen van Versailles
en van Trianon betreffende den Poolschen
corridor en de grenzen van Hongarije, terwijl
Italië en Joego-Slavië op zeer gespannen voet
leven schijnt toch het zwaartepunt van de
Volkenbondsvergadering op economisch gebied
te liggen. Moge de waarschuwende woorden
tot de politici vooral der grootere landen ge
richt, weerklank vinden.
Sportliefhebbers vinden in DE MAASBODE
alles, wat zij kunnen wenschen.
Vennootschap tot exploitatie van Keulsche
Kath. Bladen.
Onder de benaming Kolner Gorreshaus A. G.
is een vennootschap gesticht met een volge
stort kapitaal van 6 millioen mark welke ten
doel heeft het uitgeven van couranten (Kolni-
sche Lokalanzeiger) en tijdschriften, alsook
van eigen uitgaven; verder het exploiteeren
van een groot-drukkerij, een cliché-inrichting
een boekhandel en aanverwante bedrijven.
Tot den raad van commissarissen behoort
als eerste voorzitter rijksdagafgevaardigde Mgr
ar. Kaas uit Treir; als tweede de bankdirecteur
dr.è Brunijng. Verder ministerialraad in het
rijksmin^terie van financiën dr. Brand uit Bel
lijn; opperpresident dr. Fuchs uit Coblenz; re-
geeringsdirecteur dr. Hees, uit Berlijn; Mgr.
dr. Hijrtsiefer uit Berlijn; Mgr. dr. Schreiber uit
Munster in Westfalen e.a.
De directie wordt gevormd door justitieraad
dr. Monnig, consul Julius Stockey, den con-
zoek onderworpen.
Achteloos stak hij zijn hand telkens in den
berg vodden.
Opeens voelde hij 'n klosje met garen om
wonden. O. ja, dacht hij dat is van Bestiole.
Er zat echter slechts weinig garen meer op. Hij
wikkelde het gouddraad er af, en had toen 'n
opgevuld stuk papver in zijn handen, dat door
ouderdom geel was geworden. Hij begon het te
ontvouwen. Maar wat was dat?
E enhandteekeningNerval!
Het duizelde vader Falot bij het doorlezen
van het geheel beschreven vel papier. Waakte
hij, of droomde hij? Hij was plotseling in 't
bezit van het gezochte document, waaruit zon
neklaar met tastbare bewijzen de medeplichtig
heid van den sluwen Nerval aan het complot
van Camourdas bleek.
Toen hij het geheele schrijven gelezen had,
begon vader Falot er pas over na te denken,
aan welk toeval hij het te danken had, dat hij
i n't bezjfc van dit onmisbaar getuigenis was
gekomen. Hoe hij zich ook bezon, hij kon er
maar geen hoogte van krijgen.
En toch was de oplossing inderdaad heel
eenvoudig geweest.
Toen Camourdas weer op een van die hevige
avonden geheel beschonken thuis was gekomen
en zich weer geheel alleen in zijn kamer had
teruggetrokken was hem weer de lust bekropen
het schrijven waarvan hij alleen het geheim
bezat, weer eens over te lezen. Hij maakte de
voering van zijn vest open en haalde het eru\t.
(Wordt vervolgd)