BERICHT.
No. 3663
Maandag 8 September 1930
45ste Jaargang
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Het Geheim van den
Voddenraper.
VERSCHIJNT elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND |^-
milEIEIIK Hu. 52419
Uil dc R.-K. Staatspartij.
FEUILLETON.
Aan de Katholieken
van Nederland.
DE
Jr'
Bureaux van Redactie en Administratie
OOSTKADE 218, SAS-VAN-CENT
Telefoon 15 Telegramadres: Koerier
Abonnementsprijs 1.90 per 3 maanden^
of 5.25 per jaar, bij vooruitbetaling -
Advertentiën 20 cent per.regel, bij contract lager
ZEER KOOPKRACHTIGE
LEZERSKRING
IT8TEKEND QE8CHIKT
VOOR PUBLIOITEIT
ZIJ, DIE ZICH PER 1 OCTOBER A.S. OP
DE ZEEUWSCHE KOERIER ABONNEEREN,
ONTVANGEN DE TOT DIEN DATUM VER
SCHIJNENDE NUMMERS GRATIS.
Het Dagelijksch Bestuur der R. K. Staats
partij acht het gewenscht een enkel woord tot
u te richten in verband met het door de Re
geering ingediende Wetsontwerp, waarbij voor
de Rijksbegrooting 1930 gelden worden aange
vraagd voor de vloot ten bedrage van 770.000
gulden, en waarbij tevens door de Regeeryig
wordt overgelegd een z.g. vlootplan voor de
eerstvolgende 10 jaren.
Aan dit wetsontwerp is einde Juli 1930 een
„Mededeeling" van ons Bestuur gewijd, waarin
een objectieve en duidelijke uiteenzetting van
den inhoud ijs gegeven. Deze „Mededeeling
werd gezonden aan alle Rijkskieskringbestu-
ren met verzoek daarvan zoo noodig in eigen
rayon ter voorlichting gebruik te maken. Te
vens werd zij aan aan alle R. K. Dagbladen
ter publicatie toegezonden.
In kieskringen, waar zulks noodig of ge
wenscht lijkt, kunnen dus de kringbesturen
van voorlichting dienen. Bovendien geeft de
Katholieke pers dag aan dag zeer gewaardeer
de voorlichting aan het katholieke volksdeel.
De Sociaal-Democratische Arbeiderspartij
heeft naar aanleiding van dit wetsontwerp een
petitionnement aangekondigd, waarin de ver
werping ervan wordt gevraagd, waarin de ver
werping ervan wordt gevraagd. Van het be
kende standpunt der socialistische partij in
ons land met betrekking tot de nationale ont
wapening spreekt deze houding vanzelf. Het
ontwerp is dan ook voor de S.D.A.P. een prach
tige propagandakluif!
Bij de actip welke gevoerd wordt om voor
dit petitionnement handteekeningen te ver
krijgen, wordt een beroep gedaan ook op het
niet-socialistische en met name op het katho
lieke volksdeel, en wordt getracht ook katho
lieken tot het onderteekenen dezer roode pe
titie te bewegen.
Dè wijze, waarop dit geschiedt, en de voor
lichting over het z.g. vlootplan daarbij gege
ven, zijn in de Katholieke Pers eenstemmig en
zeer terecht als demagogische agitatie, als
misleidende en onware actie gebrandmerkt.
Men houde goed in het oog:
het gaat niet om een vlootwet (als het ver
worpen ontwerp-1923), waarbij met uitscha
keling van de zeggenschap der Staten-Gene-
Naar het Fransch van
RAOUL DE NAVERY.
109)
Wat zijn er toch aangename uren in het Ie
ve! riep Maximilian uit.
En verscheidene aangename uren zijn ge
lijk aan een genoeglijken dag, niet waar?
Breng dezen dag met ons door. Het etensuur
nadert, ik zal last geven dat men voor u dekt.
Neemt ge mijn uitnoodiging aan?
Zeer gaarne.
De fabrikant belde en de kamerdienaar ver
scheen.
Dek voor één persoon meer en ga mejuf
frouw Nerval verwijttigen, dat mijnheer Maxi-
miliaan Audoin ons de eer aandoet met ons te
dineeren.
Toen de kamenier zich bij Angelie van zijn
boodschap kweet, had zij ternauwernood haar
oogen afgewischt en de sporen van tranen
schitterden nog op hare wangen.
Haar eerste gedachte was zich bij haar va
der te laten verontschuldigen.
Ik ga ni^t, sprak zij zacht, neen ik ga niet?
Waartoe zou ik mij aan die nuttelooze marte
ling onderwerpen? Ik heb beloofd den graaf
ALS IN EEN SPINNEWEB ziet men de wolkenkrabbers der wereldstad New-York door *t
machtige stalen net der Brooklyn brug. v (~r~
raai bij de jaarlijksche begrooting, eens en
voor al gedurende een 10-tal jaren, aanbouw
en vervanging worden vastgelegd; de minister
geeft slechts een schema, hoe de jaarlijksche
bedragen voor de vloot „zouden kunnen wor
den besteed";
ieder jaar kunnen de Staten-Generaal in
grijpen;
zelfs wanneer het schema ongewijzigd zou
worden uitgevoerd, zullen daardoor de jaar
lijksche uitgaven voor de vloot NIET worden
vermeerderd, maar met eenjjge tonnen ver
minderd!
De Katholieke Staatspartij doet aan de so
cialistische actie niet mede; zij waarschuwt
tegen het mede-onderteekenen van de roode
petitie. Zij heeft andere, haar eigen opvattin
gen over de verantwoordelij khe:'d tegenover
het algemeen landsbelang. Het standpunt van
nationale ontwapening erkent zij niet als
juist. Volgens haar program aanvaardt zij ten
deze de leiding van den Vredespaus Benedic-
tus XV niet dip van de Nederlandsche Socialis
ten, die overigens bij buitenlandsche partij ge-
nooten een wellicht niet dankbaar arbeidsveld
voor de ontwapeningsidee vinden kunnen.
Maar dat de leden der R.-K. Staatspartij en
thousiaste voorstanders van leger- en vlootuit-
gaven, echte „militairisten" zouden zijn, is na
tuurlijk onwaar. De R.-K. Staatspartij be
schouwt de uitgaven voor leger en vloot hoog
stens als een noodzakelijk kwaad. Zij eischt
de Nointel te huwen, het is mijn plicht den
man te vermijden, die mij, zonder zulks te ver
moeden, zulk een levendige genegenheid heeft
ingeboezemd. Ach! bezat die graaf de Nointel
het geloof en het edel hart van dien armen
advocaat, met wien mijn vader ongetwijfeld
den spot drijft, met welk een vreugde zou ik
mijn hand in de zijne gelegd hebben, om hem
de leiding mijns levens toe te vertrouwen!
Maar zij vervolgde aanstonds: Ben ik dan
bevreesd voor mijzelve? Zou ik niet met eigen
handen de arme bloemen mijner hoop op geluk
kunnen verpletteren, die den tijd niet gehad
hebben om te ontluiken? Komaan, moed gevat
Angelie! Beschouw den man goed, dien gij niet
moogt kiezen. Wanneer gij ooit de behoefte aan
goeden raad gevoelt, zult gij dien aan di,e
rechtschapen en reine ziel kunnen vragen.
Na haar toilet in orde gebracht en haar wit
kleedje met een donker verwisseld te hebben
ging Angelie naar beneden.
Bij het zien van mejuffrouw Nerval, over-
toog een blos van genoegen Maximj,liaans aan
gezicht.
Nerval bemerkte dien blos en zijn voorhoofd
helderde plotseling op.
Komaan, dacht hij, aan die zijde ten min
ste zal het moeilijk gaan.
Er heerschte een zekere gedwongenheid tus-
schen de beide jongelieden. Angelie vreesde
ziph aan de bekoorlijkheid van het onderhoud
van Maximiliaan over te geven; deze vroeg
zichzelven af of hij de jonge dame niet mis
haagde.
daarom in haar program beperking tot het
geen noodzakelijk is voor de handhaving der
neutraliteit en de verdediging der onafhan
kelijkheid binnen de grenzen door even-
tueele internationale regelingen te stellen.
De Katholiek teekent het socialistische peti
tionnement dus niet, omdat hij zijn eigen par
tijprogram volgt, en zijn eigen Partij niet in
den rug aanvalt, ten bate der roode propagan
da.
Moet de R.-K. Staatspartij thans een offi
cieel v partijstandpunt vaststellen?
Moeten onze Kiesverenigingen worden ge
mobiliseerd om zich vóór of tegen het wetsont
werp van de Regeering uit te spreken?
Het D.B. der Partij verklaart onomwonden:
dit is niet juist. Dus kan en mag dat nipt.
Over het wetsontwerp zullen de R.-K. Fracties
der Tweede en Eerste Kamer hare beslissing
moeten gevén. Dat zijn onze Partij-organen,
welke bij de beantwoording der vraag,* of het
ingediende wetsontwerp, en in 't algemeen het
geheele overgelegde vlootplan, ip overeenstem
ming zijn met ons Partij-program, naar eer
en geweten en na ernstig beraad dat kunnen
en moeten beoordeelen. Door haar wordt het
schriftelijk en mondeling overleg met de re
geering gevoerd. Dit overleg is nog in vollen
gang. En de uitslag ervan zal door een rood
petitionnement nipt worden beinvloed! Zulk
een „volksuitspraak", een quasi-referendum
zonder eenigen waarborg van deugdelijkheid,
De maaltijd bracht hierin een gelukkige af
leiding. Nerval deed zijn uiterste best om de
talenten en de hoedanigheden van den jonk
man zooveel mogelijk in Angelies tegenwoor
digheid te doen uitkomen, doch mejuffrouw
Nerval, altijd denkend aan het huwelijk waar
toe zij gedwongen werd, moest zich geweld aan
doen om de plichten van gastvrouw naar
eisch 'te vervullen en aan het gesprek deel te
nemen.
Ik hoop u spoedig weer te zien! sprak Ner
val tot den jongen advocaat.
Ik zou vreezen mij aan onbescheidenheid
schuldig te maken, antwoordde Maxuniliaan.
Geloof dat niet; hoe meer gij komt, hoe lie
ver het ons zal zijn, hernam Nerval, terwijl hij
zijn nieuwen vriend een warmen handdruk
gaf.
XXXVIII.
Diplomatie Van Nerval.
Er verliepen verscheidene dagen, zonder dat
Nerval, tot groote bevreemding van Angelie,
haar zelfs zijdeling aan het bestaan van graaf
de Nointel herinnerde. Evenals een veroordeel
de, verbeelde Angelie zich, dat men haar uit
stel gaf, maar dat het vonnis toch later zou
voltrokken -worden. Haar levensgeluk was voor
altijd verwoest, maar zij dankte den Hemel,
ten minste in de eenzaamheid den tijd te heb
ben zich aan haar ongeluk te gewennen. Vu
rig smeekte zij God om de nood\ge kracht haar
leed met onderwerping te mogen dragen en
kan op ernstige menschen kwalijk indruk ma
ken.
De uitslag van dit beraad der R.-K. Fracties
over concrete uitwerking en toepassing van
onsprogram kan en mag niet tevoren door een
uitspraak van eenige partij-instantie worden
voorgeschreven. Dit is de verantwoordelijkheid
omkccien. Ieder partijlid, is natuurlijk vrij,
met hot program als uitgangspunt, een e,gen
oordeel te vormen en te uiten, in pers of ver
gadering. Maar het zal een ieder duidelijk zijn
dat dit voor alle wetsontwerpen geldt.
Waaro mzou voor dit ontwerp,,dat ten
slotte voor ons geen speciale katholieke kwes
tie 'p en nergens anders over gaat dan over de
vraag: is het concrete voorstel der Regeering
in overeenstemming te achten met Hoofdstuk
V van ons partijprogram? de verantwoor
delijkheid uit handen der Fracties worden geno
men? Kan een volksvergadering, of een verga
dering eener Kiesvereen'jging deze vraag vol
doende voorbereid en met voldoende inzicht
beantwoorden?
Moeten wij dien weg op, omdat de S.D.A.P.
ren volslagen ongemotiveerde agitatie ontwik
kelt?
Het D. B. denkt er niet over door de luid
ruchtige actie der S.D.A.P. de marschroute
der Partij te bepalen
Onze Kamerfracties zullen het wetsontwerp
cn het vlootplan aan den eisch van het Katho
liek Program met groote nauwlettendheid toet
sen en rustig en objectief beoordeelen, in het
licht van de positie en de veiligheid van Neder
land, en van Oost- en West-Indië. Vertrouwt
dus uw eigen afgevaardigden, weest voor de
socialistische en eventueele andere voorlich
ting op uw hoede!
Leest in uw Katholiek Dagblad de uiteenzet
tingen over de eigenlijke strekking van het be
streden wetsontwerp, dat géén verhooging van
uitgaven eischt en ieder jaar door de Staten-
Generaal kan worden beoordeeld en desge-
wnscht herzien.
Laten wij, Katholieken, kalm en rustig, bou
wend op eigea verantwoordelijkheid en eigen
inzicht, onzen eigen weg gaan!
Er is ge enenkele aanleiding ons op te win
den of druk te maken over de roode luidruch
tigheid, welke niet anders Is dan een handig
opgezette agitatie en propaganda, die echter
op de beslissing onzer verantwoordelijke Ka
merfracties nipt den minsten Invloed zullen
kunnen en mogen oefenen.
Laat u niet op sleeptouw nemen door de S.
D.A.P., of door degenen, die zich achter haar
stellen.
Teekent niet op het petotionnement!
Stuurt de roode propagandisten kalm weg!
Gij hebt uw eigen program, dat zal worden
gehandhaafd.
Leest uw Katholiek Dagblad, waar gij dag
aan dag juiste en goede voorlichtig ontvangt
Laat u niet bedriegen door de socialistische
voorlichting, die met kracht van argumenten
door onze pers als misleidend, als onwaar, als
demagogie ?(p gebrandmerkt.
Laat u niet van de wijs brengen, BLIJFT
dat haar offer voldoende mocht zijn om haar
vader te redden van 't gevaar, waarvan hij
haar het bestaan, maar niet den aard geopen
baard had.
Deze verandering in het gedrag haars va
ders jegens haar opmerkend, vroeg Angelie
zich soms af, of haar vader alleen de proef
had willen nemen hoever haar zelfopoffering
en gehoorzaamheid ging.
In deze meening werd zij nog versterkt door
de onverklaarbare, menigvuldige bezoeken van
Maximiliaan Audoin in het paleis van den rij
ken fabrikant. Nooit had Nerval zoo dikwijls
behoefte gehad aan rechtsgeleerdden bijstand;
noo'jt ook was de jeugdige advocaat ergens
anders met zooveel genegenheid ontvangen
geworden.
Aanvankelijk had hij zich eenigszins ge
krenkt gevoeld aan een proef te zijn onder-
worpen geworden, welke zijn eerlijkheid zege
vierend had doorstaan, doch na eenig naden
ken, zag hij in dat de weelde, die altijd een
droom van schijnvrienden en tafelschuimers
aanlokt, den fabrikant wantrouwend had ge
maakt omtrent den aard der gevoelens, welke
men voorwendde.
Door van de dringende uitnoodigingen van
den fabrikant zulk een druk gebruik te maken
gehoorzaamde Maximliiaan Audoin zonder van
bewust te zijn, aan een veel machtiger aan
trekkelijkheid dan de blijkbare genegenheid
van den millionnair.
(Wordt vervolgd.)