No. 3644
Woensdag 23 Jnli 1930
45ste Jaargang
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Het Geheim vao den
Voddenraper.
«z"R8KK0RoraR oht'°- VERSCHIJNT elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND
POSTREKENING Ho. 52419.
De VolkeaboDil, zyu gezondheids-
dienst en.... de papegaaienziekte.
FEUILLETON.
(Wordt vervolgd)
DE ZEEUWSÜHE KOERIER
Bureaux van Redactie en Administratie
OOSTKADE 218, SAS-VAN-CENT
Telefoon 15 Telegramadres: Koerier
Abonnementsprijs 1.50 per 3 maanden,
of 5.25 per jaar, bij vooruitbetaling
Advertentiën 20 cent per.regel, bij contract lager
fc—i^—
IT8TEKEND QE80HIKT
VOOR PUBLIOITKIT
De Volkenbond exposeert te Dresden.
De vier voornaamste ziekten. De
De kankerverwekker nog niet ontdekt.
'n Revolverschot in de Raadszaal te
Genève. Volkenbond en papegaaienziekte
Paniek in Bern. Akelige gevallen
in Hamburg. Hoe kan men zich te
gen de ziekte wapenen?
(Van onzen Geneefschen correspondent)
Wie 'n wandeling maakt op de terreinen der
tentoonstelling op hygiëne gebied, die onlangs
te Dresden werd geopend, zal in 't „Park der
Naties" ook 'n paviljoen ontwaren, dat 'n over
zeilt te zien geeft van wat reeds door den Vol
kenbond is verricht op 't gebied der hygiëne.
Er is veel te zien, o.a. ook 'n stel groote kaarten
waarop statistieken zijn aangebracht, van 't
geen de Volkenbond tot stand heeft gebracht,
in z'n strijd tegen de vier voornaamste zieek-
ten: de cholera, de typhus, de pest en de pok
ken. Door 'n groote kaart, waarop de verbrei
ding dezer ziekten over de wereld staat aange
geven en die is voorzien van electrische lamp
jes, krijgt men 'n duidelijk beeld van hun her
komst en verbreiding. Ook blijkt klaar, dat in
Genève de heele wetenschappelijke wereld werd
gemobiliseerd, om die ziekten te bestrijden, 't
Is bovendien overbekend, dat dit instituut van
den Volkenbond zich reeds sedert z'n bestaan
heeft beziggehouden met den kamp tegen de
kanker, maar 't succes is daaraan niet even
redig geweest tot nogtoe en wel hierom: men
is er nog steeds niet in geslaagd om den ver
wekker van deze ontzettende plaag der mensch
heid te ontdekken.
Ge hebt zeker wel gelezen van dien jongen
Zwitser, die tijdens de voorlaatste raadszit
ting n Januari, met 'n pistool gewapend, de
zaal binnendrong en er den Raad door middel
van 'n revolverschot opmerkzaam op wilde
maken, dat de Volkenbond zich meer met hy
giënische vraagstukken met name de kanker
bestrijding moest bezig houden
Blijkbaar was die heethoofd met de resultaten
van Genéve niet erg ingenomen. Hoogstwaar
schijnlijk had hij geen idee van de geweldige
moeilijkheden die zijn verbonden aan 'n weten
schappelijke samenwerking van vele geleerden
uit allerlei landen: we noemen alleen maar de
kwestie van 't elkaar niet verstaan, daar de
meeste vaklui slechts hun eigen taal goed mee
ster zijn
Maar nu heeft zich toch weer in den laat-
sten tijd 'n geval voorgedaan, waaruit duide
lijk blijken kan, welke gewichtige diensten de
hygiënische afdeeling van den Volkenbond be
wijzen kan aan de internationale medische we
tenschap. We bedoelden de epidemie van de z.g
f Naar het Fransch van
RAOUL DE NAVERY.
91)
En ik gaf mij nog al zooveel moeite om naar
standbeelden en bas-reliefs te teekenen.
Verbeeldt je je soms, dat Chaumier en Gavar
ni niet teekenen kunnen?. Werk, mijn vriend,
werk, en je zult het nog ver brengen. Ik heb
tot dusver je roeping voor je verborgen willen
houden, maar, op mijn woord, de caricatuur
van Lazaro is te goed geslaagd, om langer te
zwijgen.
Caricatuurschilder! riep Bigorneau uit, ter
wijl hij uitgelaten in het rond danste en in de
handen klapte; maar plotseling zijn ernst her
nemend, trad hij op Vernac toe en sprak diep
geroerd:
Ik dank u, gij zijt goed!
De arlist reikte hem de hand, en Giborneau
drukte hem met warmte.
Nog twee personen werden op dat oogenblik
in de werkplaats binnengeleid, en nu volgden
de bezoekers elkander steeds drukker op.
De stukken van Gabriël Vernac verwierven
een welverdienden en algemeenen bijval; on
gekunsteld en gul bedankte men den schilder
voor het genot, dat hij den bezoekers, door het
bezichtigen zijner kunststukken geschonken
VERDWIJNEN GAAN- °p het vliegveld van Houston in Texas stegen dezer dagen 16 vrije ballon op voor een wed
strijd. De twee-eerstaankomende zullen voor Amerika uitkomen in de internationale ballonwedstrijd.
Papegaaienziekte (Psittacose). Immers nauwe
lijks woede deze ziekte een maand of wat, of
van de hygiënische afdeeling van den Volken
bond verschenen uitvoerige berichten over de
epidemie, waarin de verschillende gevallen in
détails stonden beschreven en waarin 'n op
gave voorkwam van de literatuur, die in de
verschillende landen over dit onderwerp was
uitgekomen. Daardoor kon elke arts, die van
deze publicaties kennis nam, zich de studie
van ongeveer 75 boeken en brochures bespa
ren en toch volkomen op de hoogte komen
van 't wezen van deze ziekte.
Voor de eerste maal heeft men gehoord van
de papegaaienziekte, nu 'n 50 jaar geleden on
geveer, in 1876. In die dagen werden verschil
lende menschen, die zieke papegaaien in huis
hadden, plotseling ongesteld. Men hield de ziek
te toen voor een soort longontsteking, alleen
hoefden de patiënten niet, zooals bij de long-
onstekingen, over te geven. Wel was 't 'n dok
ter opgevallen, dat ze allen 'n zieke papegaai
hadden.
'n Weinig later brak de ziekte ook uit in
Zwitserland met name in Bern. waar ze 'n ware
paniek veroorzaakte. Dat was in de jaren 1883
en '84 De patiënten, die naar ziekenhuizen wa
ren overgebracht, staken ook 't verplegingsper-
soneel aan, zoodat zelfs verscheidene verpleeg
sters stierven. Men beschouwde toen 'n over
vloedig gebruik van alcohol als 't beste genees
middel. En de papegaaien trachtte men van
de hand te doen of slachtte ze. De angst voor
besmetting werd ten laatste zoo groot, dat men
had.
Met een kloppend hart sloeg Gabriël Vernac
de bezoekrs gade, terwijl ze zijn kunstgewroch
ten beschouwden en verstomd bleven staan,
overmeestrd door het aangrijpende van die
schoone tafereelen; de gewaarwordingen hun
ner ziel trachtte hij in hun blikken te lezen;
de spaarzame, doch diepgevoelde bewoordin
gen, waarmee zij den artist hun hulde brach
ten, waren voor hem het beste bewijs van den
diepen indruk, dien zijn werk op hen gemaakt
had.
Het is ongelooflijk hoeveel bezoekers die ten
toonstelling lokte. Vreemde vorsten, diplomaten
de hooge adel, dp groote- en kunst-wereld be
wogen zich in 't smaakvolle atelier. Indien de
jonge schilder het gewld had, zou hij zijn bei
de stukken reeds hebben kunnen verkoopen.
Al de bezoekers hadden zich verwijderd toen
Maximiliaan Audoin de werkplaats binnentrad
De artist en de advocaat kenden elkander.
Zij waren vrienden, oprechte vrienden, die
door beroepsbezigheden en plichten dikwrf
maanden achter elkander gescheiden zijn. Bij
gelegenheid dat Vernac iemand een proces had
moeten aandoen, droeg hij de zaak aan Maxi
miliaan op; de advocaat won het geding, en
sinds dat oogenblik bestond er tusschen hen
een innige vriendschap.
De jonge advokaat wilde dezen dag ook de
stukken zien, die bestemd waren voor de ten
toonstelling, en tevens zich overtuigen van de
gelijkenis van Angelie Nerval, wier portret hij
wist dat zijn vriend bewerkte en dat hem een
groot belang scheen in te boezemen
Ja, dat is zij, dat is zij sprekend! zeide hij
de studenten, die werkzaam waren in de kli
nieken, waar lijders aan de ziekte verpleegd
werden, poogde te isoleeren: niemand, die hen
ontmoette in gezelschappen of in pensions, wil
de met hen praten.
Nu neemt men tegenwoordig wel aan, dat die
epidemie in Bern toenmaals niet alleen pape
gaaiziekte s geweest en dat er ook wel griep
onder door zal geloopen hebben. Maar men is
toch tot de ontdekking gekomen door de laat
ste epidemie, die, na enkele afzonderlijke ge
vallen n Zuid-Amerika en eenige Europeesche
landen, plotseling met groote kracht ging woe
den in Argentinië en in Mdden-Europa en die
aanhield tot in Maart van dit jaar, van Juni
1919 af, dat deze vreemde ziekte niet alleen
overgaat van dieren op menschen, maar ook
van menschen op menschen onderling. In Ar
gentinië brak de ziekte uit in de stad Cordoba
op een na de grootste stad van 't land. Al
spoedig kwamen 70 gevallen voor, alle bij men
schen die papegaaien bezaten, welke waren in
gevoerd ut Brazilië. Natuurlijk waren zulke
vogels ook geleverd in andere plaatsen, zoodat
't niet lang duurde of de ziekte kwam ook voor
in Buenos Ayres, in Tucuman en in Alta Gracia
En ofschoon 't te bewijzen was, dat alle vogels
ut Brazilië afkomstig waren, kwamen uit dat
land merkwaardig genoeg, geen berichten om
trent ziekte gevallen.
Tegelijkertijd brak de epidemie ook uit in
Dutschland. e verbreidde zich met groote snel
held. In Hamburg kwam 'n geval voor, dat wel
in staat was schrik en ontsteltenis teweeg te
na eenige oogenblikken tot Vernac.
Kent gij juffrouw Nerval?
Ik ben de advocaat van haar vader.
Een mooi uiterlijk.
Een engel! merkte Maxmiliaan aan
De advocaat sprak zijn oordeel over de beide
stukken zonder geestdrift uit, maar ongekun
steld uit Toen hij afscheid wide nemen, viel z'n
oog op een klein, onafgewerkt tafereeltje, dat
op een leunstoel stond. Het scheen hem te
boeien, en hij vroeg den schilder: wat is dat
voo reen stukje?
Een ruwe zeer oude schets. Gisteren heeft
men eenige verkochte schilderijen afgenomen,,
en die leemte wil ik met dat stukje aanvullen.
Waar hebt gij die schetes geschilderd? vroeg
de advokaat met een zekere gejaagdheid.
In 'n onaanzienlijk afgelegen dorp, Bruyants
geheeten, waar ik met mijn schildergereed
schap eenige dagen vertoefde.
Mijn God! mompelde maximiliaan met een
bevende stem, dat is zonderling, zeer zonder
ling!
wat?
Dat doek!
Het herinnert mij ook aan een zeer smarte
lijk tooneel en daarom stel ik er prijs op. O!
dat schouwspel zal mij nooit uit het geheu
gen gaan.
Welk schouwspel? vroeg Maximiliaan, ver
haal mij alles, ik wl weten
Maar wat deert u? vroeg de schilder, gij
verbleekt.
Wat mij deert? Ik weet het niet, een dwaze
inval, een dwaze inval. Doch spreek, zeg mij
hoe en waarom gij dat geschilderd hebt. Welke
brengen: daar bezat iemand 'n papegaai, die
hij, zoo gauw de ziektegevallen bekend werden,
liet onderzoeken door den Hamburgschen ge
neeskundigen dienst. Daar werd echter niet de
mnste smetstof in den vogel gevonden. Toch
werd de eigenaar eenige dagen later ziek en
stierf. Ook in Humburg deden zich vele geval
len voor, dat de patiënten hun verpleegsters
besmetten, zelf in leven bleven, terwijl de laat
sten stierven. In tal van andere steden deden
zich ziektegevallen voor. En 't was overal 't
zelfde liedje, in Holland, Zwitserland, Frankrijk
Engeland, Portugal, Oostenrijk, Polen, Tsjecho
Slowakije als in Duitschland waren de zieken
aangestoken door papegaaien of door andere
lijders.
Hoe zal men in de toekomst nu deze ont
zettende ziekte, die maar liefst 'n sterftecijfer
van 50 op de 100 vertoont, kunnen voorkomen?
Vooreerst moeten de regeeringen de aangifte
van 'n zièktegeval verplicht stellen. En dan
mag geen enkele papegaai worden aange
schaft, die niet te voren minstens één keer
grondig is onderzocht. Natuurlijk zijn ook dan
nog vergissingen mogelijk, men ziet 't aan 't
bovenvermelde geval ln Hamburg, maar men
is dan toch eenigermate zeker van z'n zaak.
Ieder die 'n papegaai in huis heeft, zorge er
voor, dat 't dier steeds 'n zindelijke kooi heeft
Maar vooral: dat hij niet met z'n gezicht,
vooral niet met z'n mond in aanrakng komt
met den vogel Er zijn werkelijk van die senti-
menteele dames, die den vogel 't voedsel uit
haar mond laten halen!
herinnering wekt het bij u op? Ik luister naar
u, ik beef, 't is of mijn hart wil barsten! In
naam van onze vriendschap spreek.
Vernac greep Maximiliaans hand; zij was
koud.
Hij begreep dat een groot geheim met die
onstuimge nieuwsgierigheid in verband moest
staan, en sprak derhalve.
Dat is zeer eenvoudig. Ongeveer achttien
jaar geleden, deed ik een kunstreis; het was
in den eomer, k reisde zooveel mogelijk te
voet, nam teekeningen en schetsen van de
plaatsen of tooneelen, die mij boeiden, en
trachtte de natuur, waar ik kon, na te bootsen.
Waar het mij beviel, verwijlde ik. Bretagne,
bood schlderachtige gezichtspunten, er ston
den op den helling der heuvelen zulke .fraaie
en oude kastanjeboomen, de typen der bewo
ners schenen mij zoo zuiveren het leven ging
er zoo rustig voorbij, dat ik mijn intrek nam
in een hoeve, waar ik met de bewoners vriend
schappelijk het brood en de appelwijn nam.
en mijn schetsboek met menig aardig tafereel
tje verrijkte.
De pastoor van Bruyants, de eerwaarde heer
Lormel, werd voor mij een vaderlijke vriend;
hij was een verstandige en goedhartige grijs
aard; ik schilderde voor zijn dorpskerkje een
Madonna waarover hij verrukt was. Na eeni-
gen tijd daar vertoefd te hebben, besloot ik
verder te reizen en was op weg naar de pasto
rie, om van mijn eerbiedwaardigen vriend af
scheid te gaan nemen, toen ik bij de woning
van den dorpsherder eensklaps een droevig
schouwspel voor mij zag.
