No. 3642
Vrijdag 18 Jnli 1930
45ste Jaargang
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
fierste BUd,
BuitenL Overzicht
Binnenland
Buitenland.
MAMMONMSME.
VERSCHIJNT ELKEN MAANDAG-, WOENSDAG- EN VRIJDAGAVOND
POSTREKENING He. 52419.
Dit nummer bestaat uit
TWEE BLADEN.
Ingezonden Mededeellng
Gemeenteraad van Sas van (.ml
DE ZEEUWSCHE KOERIER
Bureaux van Redactie en Administratie
OOSTKADE 218, SAS-VAN-CENT
Telefoon 15 Telegramadres: Koerier
Abonnementsprijs 1.50 per 3 maanden,
of 5.25 per jaar, bij vooruitbetaling -
Advertent iën 20 cent per regelbij contract lager
ZEER KOOPKRACHTIGE
LEZERSKRING O
IT8TEKEND GESCHIKT
VOOR PUBLIOITEIT
De socialisten verstaan onder „kapitalisme"
nog iets anders dan het gebruik en de ver
meerdering van kapitaal. Zij verstaan er onder
het stelsel, waardoor aan den arbeider een deel
van zijn loon {„meerwaarde" genoemd) wordt
onthouden, om het bezit te vergrooten van
den eigenaar der productie middelen.
O mdeze opvatting nader te verklaren, zou
den wij ook het ioonstelsel moeten bespreken.
Dit zou te ver voeren. Volstaan wij dus met de
opmerking dat de arbeider door zijn looncon-
tract zich zooveel mogelijk verzekert van ge
regelde inkomsten en geen onmiddellijk aan
deel heeft in de winsten, maar ook niet in de
verliezen va nde onderneming, 't Is een punt,
dat wij later nog wel eens bespreken, omdat
h£t hoogst belangrijk is en de denkbeelden
hieromtrent zeer uiteenloopen.
De socialisten bedoelen dus vooral de wijze
van kapitaalgebruik en door „kapitalisme" dui
den zij dan misbruiken aan.
Om verwarring van begrippen te voorkomen,
moeten wij voor die misbruiken liever andere
woorden gebruiken. Alleen kunnen wij, op die
misbruiken doelend, ook spreken van een „on
gezond" of „verderfelijk" kapitalisme.
Het kapitalisme in'zich zelf, opgevat zooals
uiteengezet is, wij herhalen het, geen kwaad.
Het wordt dit eerst, wanneer men er een ver
keerd gebruik van maakt.
Dit verkeerde gebruik komt thans veelvuldig
voor en is wel de hoofdzaak van de sociale
wanverhoudingen, waarvan wij nu getuigen
zijn.
Wij hebben b.v. te maken met het kwaad van
de geldzucht of de hebzucht. Geen nieuw ver
schijnsel; want het behoort tot de eerste kwa
len van het menschdom. Reeds Judas verkocht
zijn Meester voor dertig zilverlingen. De geld
zucht staat tegenover den godsdienst. Wij lee-
ren 't uit 't Evangelie volgens Mattheus 6:24.
Daar staat geschreven: „Niemand kan twee
heeren dienen; want hij zal of den eenen ha
ten en den anderen beminnen, of den eenen
aanhangen en den anderen verwaarloozen. Gij
kunt God niet dienen en het geld, (of den
Mammon).
En in de brieven van den H. Paulus staat
duidelijk, dat hebzuchtigen niet binnen komen
in het Rijk Gods, dat hebzucht behoort tot .de
ondeugden, welke onder goede christenen zelfs
niet vernoemd mogen worden; dat hebzucht af
godendienst is; dat zij, die rijk willen worden,
vallen in verzoeking en in den strik en in veel
onzinnige en schadelijke begeerten, die de men
schen doen verzinken in verderf en ondergang
dat de „opziener", de vertegenwoordiger van
Christus, geen „vuil-gewinzoeker" mag wezen,
en dat wij in den omgang zonder geldgierig
heid moeten zijn.
Wij kennen uit het Evangelie nog vele an
dere uitspraken van dezelfde beteekenis. Zoo
b.v. bij Mattheus 19, 23-24: „Voorwaar, Ik zeg
u, dat een rijke lastig in het rijk der hemelen
zal binnengaan. Wederom zeg ik u: Gemakke
lijker is het voor een kameel door het oog
eener naald dan voor een rijke in het rijk Gods
binnen te gaan". Mattheus 13, 22: (Het zaad
„dat tusschen de doornen gezaaid werd, dat is
hij, die het woord hoort en de beslommerin-
van de wereld en de bedriegerij van den rijk
dom verstikt het woord en het wordt zonder
vrucht. Lucas 6,24, 25: „Maar wee u, gij rij
ken, waiit gij hebt uwen troost weg. Wee u, gij,
die nu verzadigd zijt, want honger zult gij
lijden".
Deze uitspraken zijn zeer duidelijk, Het zal
later nog blijken, waarom wij ze zoo uitvoerig
hebben aangehaald.
Geldzucht of hebzucht staat dus tegenover
den godsdienst, is hiermede lijnrecht in strijd.
Waar men nu deze kwaal wil aanduiden,
moet men liever niet van „kapitalisme" spre
ken, omdat „kapitalisme", zooals wij gezien
hebben, feitelijk een andere beteekenis heeft.
Men kan hier beter spreken van „mammonis-
me", afgeleid van het ook in het Evangelie
gebruikte Arameesch woord „mammon" dat
rijkdom beteekent en op de misbruiken van
den rijkdom doelt.
v.-:
IN DE SCHADUW VAN DE TOWER BRIDGE. Londensche kinderen, die tijdens de
warme dagen, die nu weer achter den rug zijn, koelte zoeken bij de rivier.
Mammonnisme is de „anbidding van het
gouden kalf"; de vereering van het geld; het
geheel opgaan, of liever ondergaan, in de
zucht naar winst die de ziel aftrekt van het
hoogere en doet verzinken in het lagere. Wee
den rijken! H.
In de FranschItaliaansche betrekkingen
is voor het oogenblik een kleine ontspanning
ingetreden, doordat de Fransche regeering be
sloten heeft, denaanbouw van oorlogsschepen
volgens het program van 1930 gedurende het
loopende jaar op te schorten, om zoodoende
een spoedige hervatting van de wederzijdsche
besprekingen mogelijk te maken.
Nu is die opschorting van het bouwprogram
stellig een Fransche concessie, een concessie
waarover de Fransche nationalistische pers
maar weinig gesticht is. Immers het Fransche
vlootoverwicht berust in hoofdzaak op groot
materiaal dat zijn besten tijd gehad heeft en
dat met elk jaar dat het langer in de vaart
blijft aan waarde verliest, zoodat vertraging in
de vervanging de beteekenis der Italiaansche
vloot tegenover de Fransche vergroot. De Ita
liaansche bladen hebben hun voldoening over
het besluit der Fransche regeering dan ook
niet verheeld. Het zal dus thans ietwat minder
moeite kosten om rond de conferentietafel
plaats te nemen. Maar wanneer men zich daar
aan heeft aangeschikt beginnen de moeilijk
heden eerst voorgoed. Een uitweg, waarmee de
Italiaansche expansiezucht bevredigd wordt,
en het Fransche nationale prestige ongerept
blijft, zal uiterst bezwaarlijk te vinden zijn.
Het zestiende congres van de communistische
partij der vereenigde sovjetrepublieken heeft
Stalin, den secretaris-generaal in zijn dictator
schap bevestigd niet alleen, doch hem met
nog grooter macht omkleed, door naast de
binnenlanasche ook de buitenlandsche politiek
in zijn handen te leggen en hem tot voorzitter
van den raad van volkscommissarissen te pro-
clameeren. De dictatuur van het proletariaat
de geschiedenis is vaak bijtend in haar iro
nie is tot de meest absolute dictatuur van
één persoon verworden. Intusschen juist is het
feit, dat men het noodig heeft geoordeeld alle
macht in één hand te leggen, ligt het meest
sprekende bewijs, hoe zwak het sovjetregiem
zich nog gevoelt. De innerlijke positie van het
onmetelijke rijk valt niet te controleeren. We
weten er slechts van wat de sovjetbladen, die
geen keerzijde aan de medaille willen of mo
gen zien, vertellen. Tegenover het buitenland
wordt stellig de positie van Sovjet-Rusland eer
zwakker dan sterker. De radio-propaganda
heeft in de Baltische randstaten een scherpe
tegenactie ontketend en in Duitschland veel
kwaad bloed gezet, zoodat de onderhandelin
gen over een verbetering der betrekkingen op
den grondslag van het Rapollo-verdrag tot
geen resultaat hebben geleid. In Engeland
gaan, nu de verwachte handelsvoordeelen van
de hervatte officieele betrekkingen uitbleven,
aldoor meer stemmen op, om die betrekkingen
op te zeggen en ten slotte loopen er ernstige
geruchten dat de Fransche ambassadeur in
Moskou door een eenvoudigen zaakgelastigde
zal worden vervangen. Op buitenlandsch po
litiek gebied is er dus voor Stalin, waar hij
slechts moeilijkheden op zijn weg vindt, heel
wat eer en roem te behalen, alshij tot
groote concessies bereid is. Maar of hij er voor
te vinden zal zijn door die concessies, de waar
de van het communisme in het oog zijner aan
hangers te verzwakken? Eens zullen de oogen
der meest verblinden opengaan. Maar een
persoonlijkheid als Stalin zal dat oogenblik
met ijzeren vuist trachten tegen te houden
zoolang lot niet hij van de reactie het slacht
offer wordt.
Korte Berichten.
De opbrengst der Rijksmiddelen was in Juni
ongeveer even groot als in Juni 1929 en een
half millioen gulden lager dan de raming.
Een Turksche moordpartij.
Na de Koerdische opstandelingen ten Noor
den vafti het Van-meer vernietigd te hebben,
begonnen Turksche troepen op groote schaal
en repressieve beweging.
Verscheidene dorpen, wier inwoners zich bij
<te rebelien hadden aangesloten, zijn geheel
vernield.
Gemeld wordt, dat er meer dan 3000 lijken
van Koerden zijn gevonden langs de Silauval-
lei.
De Turksche verliezen zijn niet zoo groot,
dank zij de welgeslaagde actie der luchtmacht,
ofschoon er eenige vliegtuigen verloren zijn ge
gaan.
Zitting van Maandag 14 Juli 1930 des na
middags 7 uur.
Voorzitter: Burgemeester L. W. G Hoefna
gels.
Mede aanwezig: de wethouders A. A. Mar-
quinie en P. A. Neeteson en de leden J. J. de
Leux, Ch. C. A. de Mul, A. Stouthamer en
P. J. P. IJsebaert als mede de secretaris.
Afwezig wegens uitstedigheid het lid V. Ver-
schaffel.
Na opening der vergadering door den voor
zitter leest de secretaris de notulen der vorige
raadszitting, gehouden op Donderdag, 26 Juni
1930. De Raad keurt deze ongewijzigd goed.
Vervolgens stelt de voorzitter de behandeling
der agenda aan de orde.
I Mcdedeeling ingekomen stukken.
De secretaris deelt mede, dat zijn ingeko
men:
a. Missive van Ged. Staten, houdende goed
keuring van het Raadsbesluit van 15 Mei 1930
inzake verlaging electriciteitstarief.
Wordt voor kennisgeving aangenomen.
b. verzoekschrift van het Wit-Gele Kruis
te Sas van Gent, luidend als volgt:
Ondergeteekende, P. van Hecke, voorzitter
en A. Aarsen, secretaresse der Vereeniging
„Het Wit-Gele Kruis" te Sas van Gent, hebben
de eer, zich tot uwen Raad te wenden met het
verzoek, in principe te willen besluiten tot 't
verleenen van een jaarlijksche subsidie van f 1
per schoolgaand kind der geheele gemeente
vanaf het jaar 1931 voor een plaatselijk school
artseninstituut m.a.w. het onderzoeken van
schoolkinderen door een arts.
De voorzitter merkt naar aanleiding van
dit verzoekschrift op, dat op 1 Juni 1928 van
Ged. Staten een schrijven werd ontvangen,
waarin werd gevraagd, dat de Raad zich in be
ginsel zou uitspreken over de wenscheRjkheid
van een schoolarteseninstituut. Verzocht werd
overleg te plegen met de besturen der bijzon
dere scholen. Een en ander is destijds ge
schied, zegt spr. Wij achten echter op dit oo
genblik den tijd nog niet rijp om het verzoek
schrift te behandelen, zulks in verband met
het feit, dat de correspondentie over deze kwes
tie met Ged. Staten nog niet is gesloten. Daar
om stellen B. en W. danook voor het verzoek
schrift voor kennisgeving aan te nemen.
De heer de Leux vindt het spijtig dat zulks
