No. 3615 Woeosdag 14 Mei 1930 45ste Jaargang NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN Woningbouw to Sas van Gent. Het Geheim van den Voddenraper. VERSCHIJNT elken MAANDAG-, WOENSDAG-en VRIJDAGAVOND PQSTRfHENIH6 Hd. 52419. FE UIL L ETON DE ZEEUWSGHE KOERIER Bureaux van Redactie en Administratie OOSTKADE 218, SAS-VAN-CENT Telefoon 15 Telegramadres: Koerier Abonnementsprijs 1.50 per 3 maanden, of 5.25 per jaar, bij vooruitbetaling - Advertentien 20 cent per regel, bij contract lager ZEER KOOPKRACHTIGE LEZERSKRING IT8TEKEND QE80HIKT VOOR PUBLIOITEIT De belangstelling voor de Zondag jl. in school B in de wijk Zandstraat door burge meester L. W. G. Hoefnagels gehouden lezing over het Woningbouwvraagstuk was zelfs afgezien van plaats en uur der bijeenkomst zeer bevredigend te noemen.. Zoowel Sas van Gent kom welks bewoners met een 5-tal auto"s de afstandskwestie terwille van de wo ningkwestie hadden opgelostals de wijk Zandstraat zelve, was flink vertegenwoordigd en men heeft de rede des burgemeesters, trots het feit, dat men zich met zitplaatsen (school banken) moest tevreden stellen, waaraan men in letterlijken en figuurlijken zin „ontgroeid', was, met grobte aandacht gevolgd. Wij merkten o.a. op de Weleerw. heer kape laan alsmede de heer G. Stevens, burgemeester van Overslag en de heeren de Mul en de Leux, raadsleden, benevens verschillende notabelen. Nadat de heer de Caluwé, hoofd der school, mede namens de heeren van Bracken en War rens de bijeenkomst met enkele passende woor den had geopend en de aanwezigen en in het bijzonder den burgemeester, het welkom had toegeroepen, gaf hij het -ivoord aan den spr. van den avond, den Edelacntb. heer L. W. G. Hoefnagels, burgemeester van Sas van Gent. Deze sprak ongeveer als volgt: Mijne Heeren, Wanneer door de Heeren de Caluwé, van Bracken en Warrens tot mij een verzoek ge richt werd, om het woningbouwvraagstuk te behandelen heb is die vraag getoetst aan vra gen die ik me zelve gesteld heb, n.l.: Hebben de bewoners van de Zandstraat een perspec tief voor oogen, dat mij aanleiding kan geven, om die vraag in gunstigen zin te beantwoorden, en secundo, kan een bespreking van het Wo ningbouwvraagstuk mogelijk ook zijn nut af werpen voor Sas van Gent als industrie-cen trum van Zeeuwsch-Vlaanderen. Welnu, die vragen die ik mij ter overweging stelde, heb ik bevestigend moeten beantwoor den. Zonder twijfel het is een feit het Wo ningbouwvraagstuk voor de Zandstraat heeft niet alleen perspectief doch het is absoluut noodzakelijk, dat men hier, om het zoo maar eens plat uit te drukken, de handen uit de mouwen steekt en men zoo spoedig mogelijk begint om te komen tot bouwen van woningen die èn voor den werkman èn zijn gezin een frisch, gezond en gezellig tehuis beteekenen doch daarnaast de financieele kracht van den arbeider niet te boven gaan. Voor wat het Woninggvraagstuk in het cen trum onzer gemeente betreft ook daar kan Naar het Fransch van RAOUL DE NA VERY. 61- Vooruit dan; ik zal voor dezen keer zoo dwaas zijn en vooruit betalen. Wees gerust, je zult je je geld niet beklagen. Men bracht een portie eten op, en toen Bibi het, onder het ledigen van een flesch wijn, ge bruikt had, rees hij op, maakte een gebaar met zijn handen om stilte te gebieden, en kondigde een lid aan, getiteld: De verloofde van de Pe- troleuse. Een algemeen hoera was het antwoord. Bibi hief met een ruwe stem en een tirift welke den hardnekkigen communard verried, een lied aan, dat geschikt was om iemand het bloed in de aderen te doen stollen, een lied, waarin de de moorden en gruwelen der Com mune verheerlijkt werden en de petroleuse, tot in de wolken werd verheven. Toen Bibi geëindigd had en het donderend haildgeklap bedaard was, haalde de straatzan ger een vijffrankstuk uit den zak en hield het Bibi voor met de woorden: Dit geef ik je onder voorwaarde, dat ik de eenige zal zijn, die het recht heeft je lied in Parijs te zingen; gij hebt mijne achting terug en gij staat weer boven Chatillon. Mr. PIETER JELLES TROELSTRA, de oud-leider der S.D.A.P., overleed in den nacht van Maandag op Dinsdag jl. op' dien akker met vrucht gearbeid worden want ook daar moet een tekort aan goede arbeiderswoningen worden geconstateerd. Daar zijn zelfs helaas in het centrum en even daar buiten nog woningen waarvoor de naam „krot" en „stal" meer op zijn plaats zou zijn dan wel „woning", waar een redelijk schepsel Gods zijn dagelijksch leven slijten moet. Voorzeker de gemeente Sas van Gent heeft niet stil gezeten, getuige de woningen door de bouwvereenigingen „Sas van Gent" en „Voorpit" met financieelen steun van de gemeente ge bouwd en nog meer zou de Raad op huis- vestingsgebied zich hebben bewogen, ware in 1921, bij Ministerieel besluit het bouwen van woningen met rijkssteun in onze gemeentè niet stopgezet. Ik hoop straks daarop terug te komen. Gaarne breng ik hulde aan de heeren de Caluwé, hoofd der school B, van Bracken, mid denstander en Warrens, landbouwer en oud raadslid, die door hun optreden toonen, te be grijpen, dat wil men het doel bereiken de middelen daartoe moeten aangewend worden, dat men riiet bij de pakken moet blijven zitten, doch moet blijven aankloppen om gehoor en medewerking om thans den tijd te benutten, Bibi nam de vijf francs aan, boog dankend voor het publiek en nam een tweede flesch. Op dat oogenblik poogde een nieuwe groep bezoekers de gelagkamer binnen te dringen; maar dit zou hun niet gelukt zijn, zonder de hulp van de waardin en de Ekster. Zij waren met drieën: de Wildeman, een vol leevi« -'-.-•frbopf. die al de graden van het ge vangenisstelsel doorlooperi had: het verbete ringshuis, he tuchthuis en de galeien, en die op het oogenblik heimelijk de plaats zijner in woning, die hem door de justtie was aange wezen, verlaten had, en, naar hij zeide, in eens een grooten slag zocht te slaan, waarvan de opbrengst hem zou veroorloven als een eerlijk man in de een of andere stad van Amerika te gaan wonen. Verder de Staak, welke bijnaam gerechtvaar digd werd door zijn lange gestalte. Hij was nog nooit voor het hof van assisen verschenen, maar den of anderen dag zou hem die eer wel te beurt vallen. Hij wees de plaatsen aan, waar iets goeds te halen was, en ontving het loon voor zijn inlichtingen, zonder deel te nemen aan diefstallen, die hem wat gevaarlijk toe schenen. De laatste werd de Guit genoemd. Hij scheen zoo opgeruimd, als de Staak er droefgeestig uitzag. Zijn open gelaat, zijn levendig oog, zijn ronde lippen boezemden minder wantrouwen in dan het vaalbleeke gelaat van den Staak, of het sombere voorkomen van den Wildeman. H- kon dan ook van tijd tot tijd, in voorname hui zen, de betrekking van plaatsvervangend livrei knecht vervullen. Hij kon goed rijden, ook opdat de schoone wijk „De Zandstraat" met eene bevolking van plm. 500 zielen het aandeel in den bloei dezer streek niet moge ontgaan. Wat wenscht men in de Zandstraat te be reiken? Het antwoord ligt op Uw aller lippen, n.l. „Doelmatige woningen voor den arbeider, die zijn werk vindt in Sas van Gent of Siuiswil". Ik geef gaarne toe, dat Uw antwoord juist is gegeven. Immers, in dethans bestaande bedrij ven te Sas van Gent vinden bij normaal be drijfsleven meer dan 2200 werklieden arbeid. Voeg daaraan toe de honderden schepen in lossing en lading voor de in onze gemeente ge vestigde industrieën, die 'n cijfer van rond de 2000 aanwijzen; dan, de in Sluiskil gevestigde industrie „Association Coop. Zélanöaise de Car bonisation" waaraan plm. 250 arbeiders zijn verbonden zoomede de in de omgeving van Sluiskil in aanbouw zijnde Compagnie Neêrlan daise de l'Azöte die we hopen eerlang in wer- scheren en kappen, en vervulde desgevraagd de bediening van kamerdienaar. Niet zoo stout moedig als de Wildeman, was hij daarentegen meer geslepen. Evenals de Staak, had hij een correctioneele gevangenisstraf ondergaan, waar door hij te Melun de kunst geleerd had om pan toffels te maken. De waardin glimlachte verheugd, toen zij hen zag binnentreden, want die drie waren haar beste klanten. Hoor een, moeder! sprak de eerstbinnenge- komene, wij moeten van avond wat fijns heb ben, verstaat ge? Ajuinsoep, die goed gaar is, coteletten met cornicbons, die gij in de buurt moet laten halen, want uw keuken kan zulke lekkernijen niet opleveren, oude kaas en eenige flesschen goede wijn, van dien wijn met cayen nepeper begrepen? En waar moet ik voor u dekken? In de achterkamer. Luister, beste jongen, zei de waardin, ik kan u niet vast beloven dat gij er alleen zult blij ven zitten. Zooals ge weet, moet ik al mijn klanten te vriend houden. Een arme weduwe, die van de opbrengst harer zaak moet leven, kan niemand wegzenden. Dat spreekt vanzelf, mits die lieden, die bin nen komen, bekenden zijn. Behalve degene, die naar mij vragen zal, merkte de Staak aan; ge hebt hem nooit ge zien en mijn kameraden kennen hem evenmin 't Is een vriend, dien ik hun wil voorstellen. Ekster! riep de waardin, dek een tafel voor vier personen in de achterkamer. En kaarten, terwijl wij op genoodigde king te zien en waar voor circa 500 a 600 werk lieden arbeid zal te vinden zijn, dan is het vol-, komen juist, dat het middelpunt tusschen de twee machtige industrie-centra, de Zand straat, de aangewezen plaats is voor het zich vestigen van arbeiders, hetzij werkend in Sas van Gent hetzij in Sluiskil en omgeving. Van af c e Zandstraat toch is de werkman door verbinding van een prachtigen rijksweg in een ommezien op zijn werkplaats èn in Sluiskil en in Sas van Gent. Hier zal het voor den werkman zijn een „Eldorado", gezien zijn lieve woning voor vrouw en kinderen met daarbij zijn met te ontberen tuintje. Hier toch woont hij niet in een atmosfeer van damp en gassen, die zoo vaak schadelijk kunnen werken op de gezond heid doch hier heeft den werkman het reine fiimament boven zich, rond hem de heerlijke gouwe, waar Gods natuur en veldgewas hem tegenlacht. Nu we de overtuiging in ons dra gen, dat de wijk Zandstraat zich bij uitstek leent als centrum voor arbeiderswoningen, volgt noodzakelijk de vraag: welk lichaam komt op de eerste plaats in aanmerking, om het grootsche sociale werk van dien woning bouw aan te pakken? M.H. Daarvoor komt in aanmerking een bouw vereeniging goedgekeurd bij Koninklijk Be sluit en toegelaten als vereeniging uitsluitend werkzaam in het belang van verbetering der volkshuisvesting. Aan eene zoodanige vereeniging kan ligevol- ge art. 33 der Woningwet uit 's Rijks kas een voorschot worden verstrekt. In onze gemeente bestaan 3 van dergelijke bouwvereenigingen. Vanwege de bouwvereeniging „Sas van Gent- zij n gebouwd 41 woningen, vanwege de bouw vereeniging „Vooruit" 17. De Katholieke Bouwvereeniging „Volksbe lang ontbrak het zeker niet aan goeden - wil, doch door omstandigheden, onafhankelijk van' den Burgemeester, van Burgemeester en Wet houders en van „Volksbelang", heeft die ver eeniging het doel, om 15 arbeiderswoningen te bouwen, niet kunnen bereiken. De Raad was „Volksbelang" geheel ter wille. Bij besluit van 16 Februari 1921 zou, na ont vangst van den door de gemeente van het Rijk te vragen geldelijken steun, het Gemeentebe stuur aan „Volksbelang" f 88,200 verstrekken voor den bouw van 15 woningen dat is f 5880 per woning. Omdat de arbeider in de onmogelijkheid ge acht werd, om eene huur op te brengen waar uit erfpacht, annuïteit, onderhoud, grondbe lasting en assurantie geheel zou kunnen be streden worden, werd de huur bepaald op f 4 per week en zou het tekort aan ontvangst ge dekt worden door een jaarlijksche bijdrage van het Rijk groot f 2325,39 en van de gemeente ad f 775,13. Nu mag men wel zeggen: „Bij vele zaken is juist de aanvang moeilijk", en zulks ondervond maar al te zeer de Vereeniging „Volksbelang". Dit getuigen wel het antwoorden op het door wachten, -sprak de Wildeman barsch. De vrouw haalde een klos garen, een bos sleutels, vier portemonnaies, drie zilveren uur werken, eenige zijden zakdoeken en eindelijk een spel kaarten uit den zak en legde dat op tafel. En toch gaan de zaken zeer slecht. Ge kunt u niet verbeelden hoe de inkomsten sinds den oorlog van '70 verminderd zijn. Men heeft moeite om aan den kost te komen. Die rommel maakt veel vertooning, en ik zal er nog geen vijftig francs uitslaan. En hoeveel hebt ge er voor betaald? De helft, beste. Die oude spotvogel, riep de Guit lachend, terwijl hij haar een tik op den schouder gaf. De Ekster had de deur van de achterkamer geopend en de drie gasten zouden binnentr. .e- den, toen de Guit eensklaps een zware hand op zijn schouder voelde. XX. p- Een nieuw lid. Het kleine vroolijke mannetje keerde zich om toen hij die hand met meer kracht dan gewoonlijk op zijn schouder voelde neerkomen, en riep met een stem, die meer verrassing dan blijdschap verried, lachend uit: Camourdas! Welnu! ja, Camourdas: bevalt u dat niet vriendje? Zie, ik zou niet alleen graag een plaatsje in de kamer hebben, maar ook een uitnoodiging van u om wat te eten. (Wordt vervolgd)

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsche Koerier | 1930 | | pagina 1