VOOR UW DRUKWERK
De Zeeuwscbe Koerier
i)e Maasbode-actie.
Een groot belang, óók voor Zeenwsch-Ylaanderen
iSTEVAER
No. 3547
Vrijdag 29 November 1929
44ste Jaargang
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
fierste Blad.
VANDAAG
BIGGEL AA BV,
Kameroverzicht
Builen!. Overzicht
Binnenland
Buitenland.
If VERSCHIJNT elken MAANDAG., WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND
POSTREKENING No. 52419.
Dit nummer bestaat uit
ACHTTIEN BLADZIJDEN.
De leiders op kunstgebied
en het volk.
Ingezonden Mededeeling
ZIJN ZE AANGETEEKEND
B. Th. de Welf f
DE ZEEUWSCHE KOERIER
Bureaux van Redactie en Administratie
OOSTKADE 218, SAS-VAN-CENT
Telefoon 15 Telegramadres: Koerier
Abonnementsprijs 1.50 per 3 maanden,
of 5.25 per jaar, bij vooruitbetaling -
Advertentiën 20 cent por. regelbij contract lager
zeer koopkrachtige
lezerskring
itstekend geschikt
voor publiciteit
Van Schmoller is de uitspraak, dat de socia
le wanverhoudingen in onze maatschappij
minder worden beheerscht door de groote vel
schillen in het bezit van stoffelijke goederen,
dan door de groote afstanden van geestelijke
ontwikkeling, die de volksgroepen geschieden
houden.
Hij bedoelde ditmenschen van zoo ver
schillende ontwikkeling kunnen elkander niet
begrijpen en kunnen dus ook niet tot solidaire
eenheid geraken.
Hierin ligt veel waarheid.
Al zijn wij in den laatsten tijd op het gebied
der volksontwikkeling vooruit gegaan, het valt
toch niet te ontkennen, dat de ontzaglijke
rijkdom van geestelijke goederen, die de we
tenschap ons heeft gebracht, nog zeer ongelijk
is verdeeld.
Wij denken hier echter niet op de eerste
plaats aan de geestelijke goederen der weten
schap, maar aan die van den godsdienst, de
eerste en voornaamste. Ook deze zijn ongelijk
verdeeld, nu in de meeste landen de geloofs
afval onder de arbeiders zoo groote uitbrei
ding heeft gekregen, terwijl vooral in de laat
ste jaren een innig geloofsleven is doorge
drongen in intellectueele kringen.
En een volk, dat geen godsdienst meer bezit,
is ook niet ontvankelijk voor de verheven
schoonheid der kunst.
In ons land zijn de toestanden gelukkig veel
beter dan in het buitenland. Wij danken dat
aan het katholieke vereenigingsleven op ver
schillend gebied en onder alle standen.
Maar om die toestanden zoo te houden en
nog veel te verbeteren, is toch ook hier nood
zakelijk dat er inniger contact komt tusschen
de leiders op kunstgebied en het volk.
Wij hebben nu met een aantal voorbeelden
aangetoond, hoe arm het arbeidersleven en de
arbeidersbeweging nog is aan kunstuiting en
kunstgenott. Wij schreven over bouw en in
lichting der woning, over ontspanning, volks-
betoogingen, vaandels en banieren, insignes,
volkstooneel en sociale romans, enmoesten er
dan telkens op wijzen hoe weinig op al deze
gebieden de praktijk nog in overeenstemming
is met de eischen, die wij, katholieken vooral,
moeten stellen aan schoonheid, kunst en be
schaving.
Dr. Poels heeft de katholieke Koningskinde
ren van de Koningskerk genoemd, maar wat
nog altijd aan zielszorg en geestelijk voedsel
aan de arbeiders wordt geboden,, is weinig ko-
niklijk.
Schuldig zijn ook hier onze kunstenaars. Ook
deze staan met hun geestelijken rijkdom te ver
verwijderd van het volk. Het is een groot na
deel voor beiden. Was dit contact inniger, de
kunst, die het volksleven raakt, zou op hoo-
ger trap van ontwikkeling staan en deson
danks, neen, juist daarom beter begrepen wor
den door het volk.
Maar dit contact is er niet. De armoede,
waarop wij wezen, bewijst het voldoende. Daar
zijn kunstenaars, die over het volksleven
schrijven of er hun penseel aan wijden, maar
èr niets van begrijpen. Onbegrijpelijk staat het
volk dus ook voor hun pennevruchten en
schilderijen.
De „modernen" onder hen moesten wat
meer aandacht schenken aan het voorbeeld,
b.v. van den grooten meester Toorop, wiens
„mijnwerker" b.v. een levensbeeld is, waaruit
alle idealen van den katholieken arbeider, en
dat men dan ook niet zelden aantreft in de
eenvoudigste woning van ons volk
't Is duidelijk, waar wij heen willen. Ook on
ze kunstbeoefenaars - en zij niet op de laatste
plaats hebben een taak, en het is hun voor
naamste taak, in het streven naar ware volks
verheffing. H.
Toen we Maandag jl., tijdens een kort op
onthoud te Rotterdam, onze vrienden aan
„De Maasbode" even de hand gingen drukken,
vonden we allen in volle actie voor de kruis
tocht, die het aan initiatief zoo buitenge
woon rijke brein van den Maasbode-direc
teur, den heer H. Kuijpers, had ontworpen
om heel Katholiek Nederland voor zoover
het ook maar eenigszins geacht kon worden
voor het lezen van een groot blad in aanmer
king te komen voor „De Maasbode" te win
nen en zoodoende Neerland's katholieken zoo
veel mogelijk veilig te stellen voor de gevaren
der niet- en anti-katholieke pers en hen deel
achtig te maken aan de onschatbare geeste
lijke voordeelen, die het geregeld lezen van
een pur-sang Roomsch blad biedt
Jarenlang is er gezwoegd en gestreden om
Katholiek Nederland een courant te kunnen
schenken, die aan alle eischen der moderne
dagblad-techniek voldeed. Wijzelf hebben ln
dien arbeid ons bescheiden aandeel gehad.
Het doel is thans bereikt. De Maasbode
van heden kan een vergelijking met het best-
verzorgde grootblad met glans doorstaan. En
haar belangrijke prijsverlaging, dezer dagen
besloten (men zie de aankondiging in dit
nummer) maakt het blad tot de goedkoopste
groote courant van Nederland.
Het oogenblik mocht dan ook gekomen
worden geacht om den aanval te blazen. jj
Dat is thans geschied.
De 'Maasbode-directeur heefc een machtig
„Op ten Kruistocht door Nederland doen I
weerklinken. En als weleer ten tijde van Peter
van Amiëns kwamen bereids van alle zijden
de vrijwilligers zich aanmelden.
Is het wonder, dat wij, als oud Maasbode-
gardist, bij het ruiken van den kruitdamp,
spontaan onze volle medewerking hebben
aangeboden, ons aandeel in die geweldige
worsteling als het ware hebben opgeëischt
Wij meenen, dat men moeilijk anders van
ons kon verwachten.
Niet alleen echter als katholiek Nederlan
der en oud-Maasbode-redacteur heeft deze
actie onze volle sympathie.
Ook speciaal voor ons gewest achten wij
haar van de grootste beteekenis.
Veel toestanden in Zeeuwsch-Vlaanderen
eischen nog dringend verbetering. Zoo op
geestelijk als op stoffelijk gebied.
Dat zal wel niemand kunnen ontkennen.
En daartoe kan de medewerking van een
machtig orgaan als „De Maasbode" ontzaglijk
veel bijdragen.
Behalve een algemeen katholiek belang ver
tegenwoordigt dan ook de propaganda voor
ons katholiek grootblad voor ons, bewoners
van Zeeuwsch-Vlaanderen, een gewestelijk
belang van den eersten rang, geestelijk zoowel
als politiek en economisch.
Wij hopen, dat alle betrokkenen dat zullen
inzien en onze pogingen krachtig zullen steu
nen.
Reeds mochten wij van hooggewaardeerde
geestelijke zijde een spontane betuiging van
instemming, ontvangen.
Dat heeft ons goed gedaan en onze over
tuiging versterkt, dat onze opvatting ten dezen
de juiste is.
De „Sint Jansklokken", het officieel orgaan
van het bisdom 's Hertogenbosch, schreef dezer
dagen naar aanleiding van de zooeven in
Brabant ingezette actie
„De Maasbode" houde zich overtuigd,
dat het Zuiden fier is om haar grootsclien
arbeid. En dankbaar bereid, het Rotter-
damsche grootblad met zijn uitstekenden
Brabant&chen Hoofdredacteur zoo krach
tig mogelijk te steunen".
Moge ook Zeeuwsch-Vlaanderen deze ver
klaring onderschrijven en geestelijkheid en
leeken hand in hand, enthousiast de pogingen
steunen, welke zullen worden aangewend --
en die t. z. t. nader zullen worden aangekon
digd om in dit gewest De Maasbode te
propageeren.
Zoo moge het zijn.
Ds. Kersten ziet weer spoken de kiesrege
ling destrijd tegen de „dancings" minis-
ster Ruys verdedigt deburgerwachten De
verbinding niet Zeeuwsch-Vlaanderen eischt
verbetering spoor contra autobus Henri
Hermans pleit voor het spoorwegpersoneel.
De begrooting van Binnenlandsche Zaken
en Landbouw brengt altijd een aantal min of
meer politieke kwesties aan de orde. Zoo de
benoeming van burgemeester, waaromtrent
de heer Kersten de opmerkingmaakte't is
van hem niet anders te verwachten dat er
veel te veel katholieke burgemeesters worden
benoemd en dan de kiesregeling, ten aanzien
waarvan wederom werd betoogd, dat er iets
op moet worden gevonden om den band tus
schen district en afgevaardigde te versterken.
Over dit deel van de kiesregeling is het laatste
woord nog niet gesproken. Aan mej. Meijer
beloofde de minister welwillend te zullen over
wegen de vraag, of een commissie in het leven
moet worden geroepen, welke zal hebben tè
onderzoeken of het gewenscht is, voorstellen
te doen tot bestrijding van overheidswege van
het euvel der dancings.
Krachtig verdedigde de heer Ruys de Bee-
renbrouck de verhooging met ƒ30.000 van het
subsidie voor de vrijwillige burgerwachten.
Die burgerwachten richten zich tegen nie
mand, beoogen slechts handhaving van rust
en orde.
Bij de behandeling der begrooting van
Waterstaat werd hoe vaak zal het nog noo-
dig zijn aangedrongen op verbetering van
de verbinding met Zeeuwsch-Vlaanderen. Dan
kwam ter sprake de concurrentie tusschen
spoorwegen en autobussen, waarbij vrij alge
meen geoordeeld wordt, dat de eersten van
hun machtspositie een al te sterk gebruik
maken.
Aangedrongen werd op verbetering der
spoorwegtoestanden rond de groote steden,
met name rond Rotterdam.
Natuurlijk werd het spoorwegpersoneel niet
vergeten. De katholieke afgevaardigde, de heer
Hermans bepleitte verbetering van dienst- en
rusttijden en vroeg op grond van de bevredi
gende bedrijfsuitkomsten een gratificatie voor
het personeel.
tDe heeren Smeenk en van Braambeek vroe
gen om uitbreiding van de bevoegdheid van
den personeelsraad.
Dc Taalkwestie in België. Een moeilijk te
boven te komen regeeringscrisis. Engeland
en de zee-oorlog. Chineesch protest tegen
Russische woordbreuk. Plotseling einde van
den Chineeschen burgeroorlog.
Scheen het enkele dagen geleden, dat in
het Belgische Kabinet toch ten slotte nog
i vereenstemminp zou worden bereikt, over de
taalkwestie, onze voorspelling van vorige week,
dat de dagen van het kabinet Ja spar waren
geteld is uitgekomen. De liberale leden van de
regeering hebben zich met de voorstellen van
den minister-president ter oplossing van de
Vlaamsche kwestie niet kunnen vereenigen en
de premier heeft het ontslag van het kabinet
aan den koning aangeboden. Tegen het jubel
feest van zijn honderdjarige onafhankelijk
heid staat België voor een regeeringscrisis,
welke moeilijk zal zijn op te lossen, tenzij de
Katholieke partij wat zij tot dusver nog
steeds heeft weten te voorkomen santen met
de socialisten in de regeering treedt. Wel heb
ben we in België regeeringen gekend van ka
tholieken, liberalen en socialisten,, maar van
katholieken en socialisten samen nog niet en
ook thans zal een dergelijke oplossing van de
crisis wei het laatste redmiddel zijn, als alle
andere mogelijkheden zullen blijken te zijn
uitgesloten.
Engeland heeft zich bij monde van Mac Do
nald accoord verklaard met het idee van Hoo
ver, om in tijd van oorlog de zeeën voer sche
pen met levensmiddelen vrij ce verklaren.
(49)
Pljpeman is bruidegom j'
En Bestevaer ,is bruid.
Over 14 dagen dus
Vertrekt de buwelijkssöhuit!
Aangezien Pijpeman's uitschuif
tafel te klein is om U allen van
avond aan zijn tafel te noodigen
deelt hij mede, dat de hoofdschotel
van 't feestdiner Bestevaer's
Rooktabak overal voor U ver
krijgbaar is. Het feestcomité.
Voor Engeland een nieuw offer, waaruit blijkt
dat het de grootste zeemogendheid met haar
vredesbemoeiïngen ernst is.
China heeft zich tot den volkenbond ge
vend, om te protesteeren tegen ,de schending
door Ru.'iand van het Kellogpact. Inderdaad
kan men moeilijk nog volhouden, dat Rus
land niet de handteekening, welke het onder
het Kelloi^pnr- Heeft gezet, te schande heeft
gemaakt, ."et voert in Mandsjoerjje een regel-
matigen oorlog, waarbij het van vliegtuigen,
kanonn ene ntanks gebruik maakt, steden be
zet, en tientallen kilometers op het Chinee-
sche grondgebied doordringt China vraagt aan
de mogendheden, die mede het Kellogpact
onderteekend hebben, wat zij zullen doen om
de sovjet-regeering tot de orde te roepen. We
zijn er benieuwd naar, op welke wijze het pro
test van het Chineesche Rijk zal worden be
antwoord. Intusschen verluidt, dat de opstand
van Feng Yon Siang tegen de Centrale regee
ring van Nanking een plotseling einde heeft
genomen. Gaat men gemeenschappelijk het
hoofd bieden aan den binnendringennden Rus,
of heeft Nanking den rebellengeneraal met
zilveren kogels tot rede gebracht.
Woensdagmiddag is, na nog voorzien te
zijn van de H.H. Sacramenten der Stervenden,
na een kortstondige ongesteldheid te Amster
dam overleden, de heer B. Th. de Wolf, oud
raadslid en bekend katholiek propagandist.
Een diamanten jubileum
Gisteren werd te Utrecht het 6o-jarig
bestaan van het St. Bernulphus-gilde, de be
kende vereeniging van Kerkelijke Kunst en
oudheidkunde, herdacht.
Tot secretaris-generaal van het departement
van Financiën is benoemd Jhr. mr. A. van
Asch van Wijck.
FRANKRIJK.
Poincaré is van zijn beide operaties volkomen
hersteld en is Maandag voor het eerst op
geweest.
