Mgr. van de Wetering
Aartsbisschop van Utrecht
overleden.
//oes&nK#]
Prooincienieuws
Stadsnieuws.
Sociaal JTieuws.
JTed. Oosl~Jndië
Gemengd JTieuws.
Prov. Staten van Zeeland
Ingezonden M^dedeellng (10)
a Bronchitis en Kinkhoest
Veemarkt. Op de heden gehouden vee
markt waren 51 beesten aangevoerd. Hiervan
werden circa 45 stuks verkocht, waarvan 38
naar België. De handel was tamelijk levendig
en er waren zeer goede exemplaren onder.
De Hanze ia het Bisdom Breda.
De staking aan de Maestrichtsche
zinkwitfabriek
200 personen in een drooge rivier gestort.
Brand in een berk.
Naar wij vernemen, is Mgr. Henricus van de
Wetering, Aartsbisschop van Utrecht, gisteren
tijdens een Kerkdienst, dien hij celebreerde in
het Seminarie Rijsenburg plotseling zoo ern
stig ongesteld geworden, dat geestelijke bij
stand noodig werd geacht. Hedenochtend ten
5 uur is Z.D.H. in het Seminarie overleden.
kwestie in de Kamer een en ander te zeggen.
Hij heeft de overtuiging, dat het Kabinet
tegenover de Kanaalplannen niet onwelwil
lend staat.
De heer Truffino, burgemeester van Hulst,
meende, uit de memorie van antwoord te mo
gen concludeeren, dat de Kanaalplannen er
beter voor staan, dan tijdens de besprekingen
met de P.A.V., hetgeen de heer Lockefeer be
aamde.
De heer van Campen, burgemeester van
Graauw, merkte op, dat de N.C.B. zich inder
tijd heeft uitgesproken tegen de voorgestelde
groote uitbreiding van het tramnet niet tegen
den aanleg van enkele zijlijntjes naar Graauw,
Clinge e.d. Men moet zulks wèl in het oog
houden.
De heer Lockefeer was dat met den heer
van Campen eens. Het ging tegen het groote
tramplan, dat alleen beteekenis heeft voor
een gedeelte van de streek en gedurende en
kele maanden van het jaar en waardoor de
aanleg van het Kanaal voor onbepaalden tijd
dreigde te worden tegengehouden. De actie
van de tram was gebaseerd op het wegwer
ken van het Kanaal.
De heer J. Baart uit Hulst betoogde nog
eens het belang der Kanaalplannen, hierbij
dank brengend voor hetgeen het Dagelij ksch
Bestuur der vereeniging heeft gedaan en zijn
spijt uitend over het feit, dat de Vlascommis
sie meer sympathie heeft getoond voor de
tramplannen dan voor de Kanaalplannen.
Aan het slot van zijn betoog drong spr. erop
aan, dat men de door het bestuur bedoelde
bijdrage ten spoedigste zou bijeenbrengen.
8pr. bleek het gewenscht te achten, dat men
het publiek terdege van de beteekenis der
Kanaalplannen op de hoogte brengt.
De heer L. van Waesberghe uit Hulst wies
erop, dat de Kanaalplannen van belang zijn
voor 14 gemeenten en 41 polders tezamen om
vattende een gebied van 16000 H A. Vooral
Bt. Jansteen is hierbij geïnteresseerd. Spr.
merkte op, dat wellicht verkregen zou kunnen
zou kunnen worden,, dat over de te betalen
bijdrage van 8004)00 geen rente zou worden
gfevraagcL Dat zou een groot voordeel zijn.
een betalingstermijn van 30 jaar zou dan
jaarlijks slechts ƒ20.000 opgebracht moeten
worden terwijl als in annuïteiten betaald zou
moeten worden de jaarlijksche last 2&000
zou bedragen. Spr. bestreed in een gemotiveerd
betoog de plannen tot tramuitbreiding
De heer Harte, secretaris der vereeniging
zette nog eens uiteen, wat djoor het bestuur
ter bevordering der Kanaajplannen is gedaan.
Zoowel in de conferenties met de P.A.V. als
met de Commissi^ Ifatijrj is erop gewezen, dat
de tramplannqn in vergelijking met de Ka
naalplannen niets te beteekenen hebben.
Eerstgenoemde plannen hebben alleen eenig
belang voor de streek beoosten Hulst. Boven
dien men. wenscht een goedkooper verkeers-
gelegenheid. Deze- is- alleen te bekomen door
Kanaalaanleg: Tramvervoer is nog duurder
dan vervoer per spoor. Het is volgens spr.
absoluut, onjuist om tramuitbreiding en Ka-
naalaanleg met elkaar in verband te brengen,
hetgeen door de P.A.V. is gedaan. Spr. meende,
dat de houding der regeering te danken is
aan de actie, door het bestuur der vereeniging
gevoerd.
De heer Truffino meende, dat men vooral
moest laten uitkomen, dat de tramplannen
de moeilijkheden niet oplossen. Men behoeft
daarom niet onbillijk te worden tegenover de-
tram en mag gerust hare merites erkennen.
Alle vervoermiddelen zijn in Zeeuwsch-Vlaan-
deren welkom.
De heer Lockefeer betoogde, dat het Hier
gaat om een verbinding te krijgen uit. het
hart van Zeeuwsch-Vlaanderen te wat'^o- met
het overige Nederland. Dat is het gssqte ar
gument. Spr. is het eens met den beer Truf
fino, dat men de tram niet- m'$£ft gaan af
breken zl) heeft aan Zeeuws*^ Vlaanderen
veel diensten bewezen. Doch een Kanaal
kan voorzien in de behj^te aan verdere
economische ontwikkeling.
Spreker drong erop aan, dat men tram-
en Kanaalplannen zoowel, mogelijk gescheiden
zal houden.
De heer van Waesberghe wees erop, dat in
de vergadering van 8-December 1928 door de
vertegenwoordigers der gemeenten, van land-
bouworganisaties en polders unaniem de-
de wenschelijkheid is erkend van Kanaalaan-
leg. Een Kanaal' lost alle moeilijkheden op.
uitbreiding van het tramnet slechts een klein
deel.
De heer Lockefeer was van meening, dat.
men zelfs de tramplannen zou moeten af-j
wijzen als de Kanaalaanleg voor onbepaalden
tijd zou worden verschoven.
Spr. wees erop, dat als het Kanaal er een
maal ligt, de tram er wellicht voordeel in zal
zien, zfjlijntjes naar het Kanaal aan te leggen.
De heer Stevens meende, dat als men van
een tram kon spreken met normaal spoor,
dit nog heel wat anders zou ztfn dan met
smalspoor daar de laatste veel te duur kost
ook al verlaagt men de tarieven.
De heer Vercauteren drong erop aan, dat
het bestuur zijn best zou doen om bij het
totstandkomen van het Kanaal gedaan te
krijgen, dat het werd doorgetrokken tot het
Zeegat.
Van bestuurszijde werd erop gewezen, dat
hieraan momenteel niet te denken valt. De
heer Lockefeer deed echter het denkbeeld
aan de hand, om de poldersloten uit te diepen
en bevaarbaar te maken voor platboomvaar-
tuigen evenals zulks ook in Holland veel wordt
toegepast.
De heer van Rompu wees er dan op, dat het
tramvervoer over het algemeen te duur is.
Het uitgngspunt voor de actie voor Kannal-
aanleg is geweest :1e de koopwaren goedkoo
per te kunnen vervoeren vooral voor massa
artikelen 2e zoo weinig mogelijk genoodzaakt
te zijn de goederen over te laden. M. i. zegt spr
zal de tram van het kanaal weinig of geen last
ondervinden, Mocht de regeering aan de tram
plannen de voorkeur geven, dan zal de eisch
worden gesteld, aldus spr., dat de tarieven ge
reduceerd worden en in overeenstemming ge
bracht met de kosten van vervoer te water of
per spoor. Of de tram hiertoe bereid zal zijn,
betwijfel ik, zeide spr. Spr. is van meening, dat
de tram een aanzienlijke subsidie van de re
geering zou vragen en hiertoe, zoo meende hij,
zal de regeering wel niet bereid zijn.
Spr. verklaarde ten slotte, overtuigd te zijn
dat het kanaal een buitengewoon voordeel zal
zijn voor de streek niet alleen voor het vervoer
van bieten doch ook voor dat van vlas, boomen
klompen etc. De tram zal wel zijlijnen aanleg
gen meende hij.
Opgemerkt werd, dat men zeer waarschijn
lijk toch ook zal mogen rekenen op een bij
drage van de provincie.
De heer van Rompu wees erop, dat hoe meer
kan worden opgebracht, hoe grooter de kans
van slagen wordt.
De heer van Waesberghe haalde enkele voor
beelden aan van Kanaalaanleg, waarbij de
provincie belangrijk had gesteund.
De opmerking werd nog gemaakt, dat het
aanleggen van een Kanaal aan de afwatering
sterk ten goede zal komen. Voor belangheb
benden moge het een reden zijn om de van
hen gevraagde bijdrage con arnore te ver-
leenen.
Nadat de heer van Waesberghe nog een
korte financieele uiteenzetting had gegeven
van het eventueele aflossingsplan, ging men
over tot de bestuursverkiezing, noodig tenge
volge van de periodieke aftredingen.
Alle aftredende leden werden bij acclamatie
herkozen.
Op voorstel van den heer van Waesberghe
werden de burgemeesters van Graauw, Clinge,
Z aamslag en Hontenisse bij acclamatie aan
het bestuur toegevoegd. In de vacature F. van
Waesberghe werd gekozen dei heer J. Baart
uit Hulst.
Op een. vraag van den heer Baart of het
bestuur het niet gewenscht achtte,, de bevol
king meer van de beteekenis der Kanaalplan
nen te doordringen, zulks ter bevordering van
de actie, werd geantwoord, dat men dit in
casu van geen beteekenis achtte.
De heer van Rompu bracht dan dank aan
den heer Lockefeer voor diens aanwezigheid
en uiteenzettingen en beval de Kanaalplannen
in zijn bijeonderen steun aan.
De heer van Waesberghe bracht daarna nog
verslag uit van de audiëntie bij minister Paul
Reymer ter gelegenheid van diens jongste be
zoek aan Z.-Vlaanderen. Spr. verklaarde uit
deze bespreking een gunstigen indruk te heb
ben behouden. Spr. heeft de minister gewezen'
op de geschiedenis der kanaalplannen Hoe
deze reeds in 1825 waren ontwQrpen en een der
oudste wenachenvormden van dit gewest. Hoe
in 1830 de uitvoering der plannen was stop ge
zet m verband met den oorlog met België
Hoe m 1924 door minister van Swa.ay was toe
gegeven, dat de noodzakelijkheid en producti
viteit van het kanaal vaststonden. Hoe minis
ter de Geer in antwoord op de interpellatie
Kortenhbrst had te kennen gegeven, dat ver
moedelijk met 'een bijdrage van minder dan
25% door belanghebbenden zou kunnen worden
volstaan. Men heeft toen aangenomen, tiat met
20% genoegen zou worden genomen en deze
bijdrage werd in de vergadering van afgevaar
digden van alle beteokken partijen op 8 Dec.
1928 met algemeene stemmen gebillijkt. Den
minister is voorts gewezen op het feit, dat Ne-
deriandsche industrieën zich hier niet willen
vestigen, zelfs niet op verzoek. Belgische ko-
1 men ongevraagd. Alles komt tot stand met
Belgisch kapitaal. Geld is moeilijk te krijgen
voor groote ondernemingen, evenals in Zuid-
Limburg. Deheer Harte had er nog op gewezen
dat de regeering hare belofte, in de annexa
tie-tijd gedaan, tot dusverre verzuimd had in
te lossen. Den minister was door de afgevaar
digden nog in overweging gegeven het kanaal
te schenken (zonder bijdrage dus van belang
hebbenden) doch dit denkbeeld was door ZExc
beslist afgewezen. ZExc had ten slotte ernstige
overweging van de kanaalkwestie toegezegd.
Na deze uiteenzetting sprak de heer van
Rompu nog een kort dlankwoord en* sloot ver
volgens de bijeenkomst.^ t
In de Woensdag voortgezette vergadering
werd voortgegaan met de behandeling van de
begrooting voor 1930. Door den heerVienirgs
'R.-K.) werd voorgesteld den post subsidie
voor verpleging in kinder-vacantie-en herstel-
ingskolonies te verhoogen van f2500 tot
f 3000. Nadat de heer v. d. Putte namens
Ged. Staten verklaard had, dat zij niet karig
zullen zijn en als het noodig is meer geld bij
begrootingswijziging zullen aanvragen, trok
de heer Vienings zijn voorstel in. De heer
Staverman (V.D.) dror g er op aan, niet vast
te houden aan de bepaling, dat er een tekort
in kas moest zijn van vereenigingen als het
Groene Kruis en Hygiène voor het Kind om
aanspraak te kunnen maken op subsidie. De
heer v. d. Putte verzekerde dat Ged. Staten in
deze een welwillende houding zullen aannemen.
De heer van 't Hoff (A.R.) gaf Ged. Staten
in overweging na te gaan of ook van hun
zijde iets kan worden gedaan bij de feestviering
van den verjaardag van de Koningin in 1930.
Bij de posten inzake credieten aan de
P. Z E. M. vroeg de heer Wallien (C.H.) of
Ged. Staten inlichtingen kunnen geven over
het al of niet koop der electrische tram Vlis-
singenMiddelburg door de P. Z. E. M. aan
de stoomtramweg-maatschappij Walcheren.
De heer de Ridder (C.H.) drong er op aan
gratis aansluitingen te geven en zich niet te
bepalen tot huurkoop.
De heer van Dusseldorp zeide dat Ged. Staten
officieel niets weten, doch sj~r. wist zeker, dat
de onderhandelingen niet zijn afgebroken. De
kwestie door den heer de Ridder aangeroerd
heeft zeker de volle aandacht van den raad
van bestuur der P. Z. E. M.
De begrooting werd ten slotte z.h.s. aange
nomen met een eindbedrag van f 5.456 428.73
en een post onvoorzien van f 28.014.39.
Nog werd aangenomen het voorstel tot hef
fing van 50 opcenten op de grondbelasting en
de porsoneele belasting en 20 op de vermogens-
en de inkomstenbelasting.
Hierna werd de vergadering gesloten en de
vólgende bijeenkomst bepaald op Dinsdag 3
December.
WESTDORPE.
Prijsbiljarten Gisteren werd er een prijs
kamp op het biljart gehouden bij Ch. de
Hulsters. Deze gaf een uitslag als volgt
ie prijs R. Bouwen en M, de Hulsters, 2e
A. de Causemaeker en P. de Maesschalck
Sas van Gent, 3e L. Remerij en L. van de
Velde Sas van Gent, 4e A. Plasschaert en
B. Rijpstra Sas van Gent. Extra prijs (2 tul
banden) O. de Hulsters en A. Anthoonissen.
Aantal spelers 32. (Degenen, achter wier
naam geen woonplaats vermeld staat, wonen
te. Westdorpe).
g\ Siroop perflesch Igld.
I ÖonbOHS per doos 60ct.
Bi) Apoth. to Drogisten
Feestavond R.-K .Vrouwenbond.
Een reclametocht van de Huistersche meis
jes door Sas gistermiddag ware overbodig
weelde geweest, Reeds waren bijna alle plaat
sen uitverkocht. Wie dan ook tot zes uur ge
wacht had om eenkaart te nemen, moest zich
tevreden stellen met een bescheiden plaatsje
achter in de zaal.
Bij het opgaan van het eerste gordijn heette
de presildente de St. Martha-meisjes welkom,
en sprak den wensch uit, dat zij de hoogge
spannen verwachtingen van de toeschouwers
nog ver zouden overtreffen. En deze wensch
is absoluut in vervulling gegaan.
Na een keurige toespraak van Marg. Buysse,
waarin dank gebracht werd, voor de geboden^
gastvrijheid en in 't kort een uitleg gegeven
werd van het doel en de werkzaamheid van
St. Martha, werden door eenige meisjes een
2-tal liederen gezongen. Vooral de voordracht
hiervan viel te loven. De rhytmische rei, welke
hierop volgde, werd buitengewoon goed uitge
voerd, vooral kwamen hierbij uit de aardige
costuums en de vrijheid der bewegingen. Ten
zeerste viel ook de St. Martha-feestmarsch in
den smaak van het publiek, vooral ook, wijl er
een speciaal refrein gemaakt was voor Sas, dat
door de zaal enthousiast werd meegezongen.
Het voornaamste nummer van het program
ma ging nu volgen n.l. het symbolisch sp.el
„De trage Tocht" Alvorens hiermede te be
ginnen, spoorde de Eerwaarde Directeur de
toeschouwers aan, ldit spel met scherpe aan
dacht te volgen, daar het om z'n sybmoliek
moeilijk te begrijpen is. Maar het is vast en
zeker begrepen, anders was het niet zoo muis
stil in de zaal geweest Het is een buitengewoon
goede gedachte geweest, dit spel juist door pa
tronaatsmeisjes te laten opvoeren, omdat zij
hierin juist zoo goed kunnen weergeven, wat
in hare zielen gist. Het is een spel, waarin de
„Sturm und Drang"-periode van een meisjes
ziel zoo helder is weergegeven.
Mischien waren enkele der meisjes nog iets
te jong om den inhoud, vooral wat de contras
ten betreft, geheel weer te geven. Maar toch
is er zeer goed gespeeld. Prins Prav us vooral
was hare rol geheel meester, zelfs zoo,dat door
haar creatie ook Warda veel beter op dreef
kwam.
Niet alleen despeelsters dienen hier geroemd
te worden maar vooral ook de Eerw. heer Di
recteur en de dames leidsters, want bij dit
stuk hangt van de leiding zeker zeer veel af.
Bij het einde van den avond bood de presi
dente bloemen aan en bracht hulde en dank
aan St. Martha.
Wij hopen St. Martha nog eens meer hier in
Sas te kunnen notvangen. Het kan voor haar
een aansporing zijn, om haar sspel nog te
vervolmaken en de Sassche vrouwen en meis
jes kunnen er heel veel van leeren.
Op dringend advies van de medici heeft
Rector Soffers zijn functie als geestelijk
adviseur van de Hanze in het bisdom Breda
neergelegd.
In een Donderdag gehouden vergadering
van de leden van den socialistischen Fabrieks-
arbeidersbond met het hoofdbestuur is de
staking aan de zinkwitfabriek te Maastricht
geëindigd verklaard. Terstond daarna hebben
vele stakers zich weer bij de fabriek aangemeld.
Voorloopig zal een vijftigtal geplaatst worden,
terwijl verder geleidelijk tewerkstelling van
anderen zal geschieden.
Als gevolg van de besprekingen van de
katholieke organisatie met de directie zal,
naar de »Volkskrant« meldt, een loonsver-
hooging worden ingevoerd, welke varieert van
5 tot 10 pCt., in enkele uitzonderingsgevallen
bedraagt zij 25 pCt.
In het voorjaar zal de kindertoeslag worden
ingevoerd.
Twee pelgrims, die de reis naar Mekka
zouden aanvaarden, werden uitgeleide gedaan
door ongeveer 200 desalieden. Op een afstand
van ongeveer 28 K.M. van Madjalengka moest
het gezelschap een ijzeren hangbrug van 38
meter lengte passeeren, die tien meter boven
de rivier de Tjilooten was aangebracht, welke
rivier geheel droog lag met de bedding vol
groote steenen. Ondanks de waarschuwingen
van het desahoofd begaf het geheele gezelschap
zich op de brug, welke den last niet dragen
kon en gedeeltelijk bezweek, waardoor alle
200 personen omlaag stortten. Vier personen
werden onmiddellijk gedood, 5 zwaar gewond,
terwijl 70 mannen, vrouwen en kinderen,
lichtere kwetsuren bekwamen. De bedding
toonde een onbeschrijfelijke ravage. De ge
wonden werden onmiddellijk naar het zieken
huis te Kooningan vervoerd.
UIT HET BINNENLAND.
Donderdagavond te ruim half elf werd
brand ontdekt in het gebouw der Ned. Herv.
Kerk te Vinkeveen. Alhoewel de brandweer
onder leiding van den opperbrandmeester
den heer Wouters, spoedig op 't terrein van
den brand aanwezig was, kon niet voor
komen worden, dat het gebouw inwendig
uitbrandde. Groote waterschade werd aange
richt. Omtrent de oorzaak van den brand
tast men in het duister. In de avonduren
was er van half acht tot half tien een kerk
dienst gehouden. Vermoed wordt, dat een
met vuur gevulde stoof de oorzaak van den
brand is.
Voorloopig zullen de kerkdiensten in een
andere lokaliteit worden gehouden.
UIT IIET BUITENLAND. j*
De schrik van Dusseldorf.
Een blijkbaar krankzinnige man, die nu
reeds maandenlang Düsseldorf verontrust door
zijn verraderlijke moordovervallen, is nog
steeds niet door de politie gevonden.
Van zijn laatste misdaden memoreeren wij,
dat hij verleden Vrijdagavond een zekere Frau
Meuver, die van haar werk huiswaarts keerde,
levensgevaarlijk heeft gewond. Tegen midder
nacht van denzelfden avond werd een andere
vrouw door den man, die zich achter eenhoorn
verdekt had opgesteld, bewusteloos geslagen.
Sinds begin Februari duurt de moordenreeks
te Düsseldorf nu reeds voort en blijkbaar is
steeds dezelfde man de aanvaller.
De politie, geassisteerd door helpers uit
Berlijn, kan het spoor van den misdadiger
maar niet ontdekken.
Op 3 Februari werd een 53-jarige vrouw in
het donker aangevallen en verscheidene malen
met een mes gestoken. Een week later werd
het lijk van een 6-jarig meisje, dat dertien
messteken vertoonde gevonden. Het was reeds
half verkoold, toen het onder een brandenden
