Visitekaartjes f
BIGGELAAi2';;
STEYAER
No. 3541
Vrijdag 15 November 1929
44ste Jaargang
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
fierste Blad.
Uit de Pers
Kameroverzicht
BttilenlOverzicht
Buitenland.
Provinciejtieuws.
Volksontwikkeling door
Ontspanningslectuur.
VERSCHIJNT ELKEN MAANDAG-, WOENSDAG- EN VRIJDAGAVOND
PQSTRFKFNIN6 No. 52419.
Drukkerij üe Zeeuwsclie Koerier
Sas van Gent. I
SERENADE
Dit nummer bestaat uit
TWEE BLADEN.
De minister - president ever het karakter
van het Kabinet. Do verhouding tot
België: Niet schrijven, maar praten.
De komende wetgeving. Minister de
Geer aan het weord- De salarissen van
het Rijkspersoneel.
De opstand tegen Nanking.
Mevrouw Zoebkoff overleden.
Prov. Staten van Zeeland
DE ZEEUWS
KOERIER
Bureaux van Redactie en Administratie
OOSTKADE 218, SAS-VAN-CENT
Telefoon 15 Telegramadres: Koerier
Abonnementsprijs 1.50 per 3 maanden,
of 5.25 per jaar, bij vooruitbetaling -
Advortentiën 20 cent per regel, bij contract lager
ZEER KOOPKRACHT IQE
LEZERSKRING
IT8TEKEND GESCHIKT
VOOR PUBLICITEIT
't Is niet gemakkelijk uiteen te zetten, wat
in het algemeen onder ontspanningslectuur
moet worden verstaan. Voor geleerden of
hooger ontwikkelden is dit iets anders, dan
voor de massa des volks. Slechts dit zou men
in het algemeen kunnen zeggen, dat zulke
lectuur, blijkens hare aanduiding, geen studie
of inspanning mag vereischen. Zij moet in aan-
trekkelijken vorm afleiding bieden.
Uit doet ongetwijfeld de «sociale roman*.
In den vorm van- een spannend verhaal
worden hierin sociale toestanden geschetst
en sociale ideeën verspreid.
De socialisten hebben dit middel aange
grepen, om hunne denkbeelden te populari-
seeren. Wanneer de socialistische beweging
zich dan ook betrekkelijk snel over de landen
van Europa heeft verbreid en tot groote
macht gekomen is, dan is dit niet te danken
aan de zware boeken van Marx of Kautsky,
maar voor niet het geringste deel aan hunne
talrijke romanschrijvers.
Deze schrijvers voorzien hunne bladen ge
regeld van feuilletons en hunne bibliotheken
van boeken met verhalen van socialistische
strekking.
Ook katholieke schrijvers bewogen en be
wegen zich op dit gebied. De romans met
sociale strekking van Pierre L'Ermite, Sigrit
Undset, René Bazin, Sienkewicz en Franz
Hervvich b.v. zijn zeer bekend. En Vlaamsche
en Nederlandsche Katholieke schrijvers, als
Felix Timmermans, Stijn Streuvels F. Kutten,
Marie Koenen, Chr. Vetter e.a. schreven ver
halen van sociale strekking.
Maar zij hebben in de groote behoeften
niet kunnen voorzien, noch voor wat het
aantal, noch voor wat den inhoud hunner
pennevruchten betreft.
Uiterst zeldzaam zijn goede katholieke ro
mans, waarin de tegenwoordige sociale toe
standen worden geschetst en een beeld wordt
gegeven van het toch omvangrijke sociale werk,
onzerzijds verricht, terwijl wij zelfs geen enkel
boek van dezen aard kennen, waarin getracht
wordt klaarheid te brengen omtrent de ka
tholieke maatschappijleer.
Toch is er stof in overvloed. Aan helden
figuren op het gebied der sociale actie, noch
aan frappante daden op dit gebied bestaat bij
ons gebrek.
Maar onze romanschrijverij wij weten het
uit ervaring, zijn hiermede te weinig bekend
Ook deze kunstbeoefenaars hebben te weinig
contact met het volk.
Een andere taak van de reeds genoemde
commissie van het R.-K. Werkliedenverbond
moet daarom zijn, dit contact te brengen, en
dan te verkrijgen, dat doel en streven onzer
sociale beweging ook in den populairen vorm
van sociale romans worden gepopulariseerd.
't Is de lectuur, die thans het meest ge
vraagd wordt en waarmede ook te bereiken
zijn de vele duizenden, die nog buiten onze
gelederen staan en onder wie er zoo velen
zijn, die, onwetend, terecht kwamen in het
kamp van den tegenstander.
Wij strijden ook tegen sociaal onrecht, met
meer beginselkracht dan het socialisme, maar
hebben bovendien schooner en verhevener
idealen te bieden aan het volk.
In wijsgeerige beschouwingen is dit her
haaldelijk en op eminente wijze verklaard.
Maar zulke beschouwingen worden door de
massa des volks niet gelezen en zeker niet
door hen, die wij moeten bekeeren.
Laat men dus zorgen, dat ons streven en
onze beginselen ook worden bekend gemaakt
en verbreid door de gewilde lectuur van den
socialen roman. H.
De Maastrichtsche staking:.
Ongeveer tweehonderd slachtoffers.
De „Volkskrant" schrijft
Op 26 en 27 Juli, dus een der eerste dagen
yan de socialistische herrie te Maastricht, riep
de burgemeester den stakingsleider Pietersbij
zich om hem tot een gezonde gedragslijn te
Drengen. Dit hielp natuurlijk niets want hij
was toen zoo óver stuur en leefde in een
overwinningsroes dat hij niemand meer zag
staan.
In hgt Volk was toen te lezen, dat ze het
pogen van den burgemeester met een breed
gebaar hadden afgewezen.
Het verder verloop kennen onze lezers. De
socialisten raakten vast, de stakers werden
stakkers.
Begin October sloegen ze een fiasco te Luik
waarover alle socialistische bladen tot den dag
van heden een diep stilzwijgen bewaren.
Op 16 en 17 October haalden ze nog wat
dooden en gewonden er bij.
Na den burgemeester eerst te hebben mis
kend, later belasterd, hebben ze, naar wij
vernemen, zich Vrijdag 8 November weer tot
hem gewend.
Paris en Muller zijn naar Canossa gegaan.
Hun slachtoffers waren voor eiken prijs te
krijgen ze hadden geen eischen meer, vroe
gen zelfs niet meer erkenning van hun orga
nisatie.
Waar ze, trots hpt feit, dat de staking al
lang verloopen is, week aan week bleven
schrijven „dat de staking er goed voor staat"
wilde zij nu tot eiken prijs capituleeren, als
ze hun sta(k) kers maar weer aan het werk
kregen.
De burgemeester heeft zich met de directie
in verbinding gesteld, welke mededeelde, dat
er al meer dan 290 arbeiders werkten en zij
nog ten hoogste 50 noodig had. Uit de nog
stakende personen wilde zij nemen wie haar
beliefde.
Het was wel een drama.
Eerst wilden zij geen oplossing toen de
Katholieke bond alles had opgelost en de 6
ontslagenen mee terug aan het werk konden
komen.
Nu hebben ze van deze staking 150 a 200
stakkers gemaakt en hebben zij den dood van
2 personen op hun geweten.
En dat allemaal uit machts-wellust.
Wie reeds thans zijn
J bestelt voor Nieuwjaar is zeker,
Ij tijdig bediend te worden.
Wacht niet tot het laatste f
j| oogenblikS|
<4
De minister-president en de minister van
financiën hebben in de Kamer op de alge-
meene beschouwingen vao antwoord gediend.
Minister Ruys de Beerenbrouck betoogde
daarbij, dat het Kabinet wel degelijk extra
parlementair is, omdat geen voorafgaand over
leg met de partijen heeft plaats gehad.
Terzake de verhouding met België merkte
hij op, dat de regeering van goeden wil is.
De tijd voor het uitwisselen van lange schrif
turen achtte hij voorbij mondeling overleg
belooft op het oogenblik meer voor een
bevredigende oplossing der kwesties.
De minister zegde dan nogmaals toe wij-
ziging van de invaliditeiswet, verbetering van
de vrijwillige ouderdomsverzekeririg en verdere
doorvoering van de Arbeidswet, met name
ten aanzien van arbeid op kantoren, in apo
theken en in café's.
Ten aanzien van het aanvullend onderwijs
voor de rijpere jeugd dient het rapport van de
desbetreffende staatscommissie te worden
afgewacht.
De minister merkte dan nog op, dat hij
hoopte, dat er een band van vertrouwen zou
ontstaan tusschen de regeering en, de geheele
Kamer. Dat hij voor de leden van zijn Kabinet
het oog heeft laten vallen op personen met
rechtsche beginselen, vindt zijn oorzaak in het
feit, dat hij de homogeniteit in het kabinet
zoo sterk mogelijk wilde doen zijn en daarom
was aangewezen op persoonlijkheden, die over
gezag, gezin, huwelijk dezelfde beginselen
huldigen.
Het woord was daarna aan Minister de
Geer, minister-president in het vorige kabinet,
thans minister van Financiën zonder meer.
De minister begon met de verklaring, dat de
overschotten uit de jaren 1924 tot 1928 niet
d&t kwaad hebben gebrouwen, wat er van
wordt beweerd hij had volkomen in overeen
stemming met de wenschen van de heeren
Wibaut en Marchant gehandeld. Inzake de
accijns op gedistilleerd was de minister het
met zichzelf nog niet geheel eens. Smokkelarij
en verbruik moeten hier beide in acht worden
genomen.
De verlaging van den geslachtsaccijns of
afschaffing daarvaq zou alleen kunnen worden
gecomponeerd door verhooging der inkomsten
belasting en daarvoor is de minister thans
niet te vinden.
De salarissen van het rijkspersoneel werden
door den minister als voorloopig definitief
beschouwd. Er is 22 millioen verlaging ge
weest, en daarvan is 14 millioen, bijna twee
derde, hersteld. Voorloopig was dat welletjes,
al zijn er altijd wel personen aan te wijzen,
die het met het plooien gladstrijken niet erg
getroffen hebben.
De oud-minister van Waterstaat, de heer
Bongaerts bracht dan nog de kwestie van
de verhouding met België ter sprake en stelde
daarbij de vraag of de centrale commissie
van Rijnvaart bevoegdheid heeft over de
tusschenwateren, wat men uit den brief van
Eysinga zou concludeeren.
De nieuwe Fransche minister-president heeft
het er boven verwachting goed afgebracht.
Een meerderheid, sterker dan zelfs de grootste
optimist had durven in uitzicht stellen, is
hem bijgevallen. En dat is eigenlijk nog niet
het voornaamste. Zijn grootste verdienste is
wel, dat hij door zijn handig optreden ver
warring heeft gesticht in het radicale en het
socialistische kamp. Door de belofte van aller
lei hervormingen, belastingverlaging en groot-
scheepsche subsidies voor doeleinden die de
algemeene welvaart moeten bevorderen en
door bij die belofte telkens de noodige mid
delen aan te wijzen, heeft hij hun het gras
voor de voeten weggemaaid.
Opmerkelijk daarbij is, dat een toevoeging
aan de motie van vertrouwen, volgens welke
trouw werd verklaard aan de laiciteitswetten
met groote meerderheid werd verworpen.
Een echec voor den rooden voorsteller van
de toevoeging, dat door de rechterzijde met
langdurige toejuichingen werd begroet.
Het blijkt thans wel heel duidelijk dat
Briand de zorg van het minister-presidentschap
moe was. Na de regeeringsverklaring van
Tardieu gaf hij een uiteenzetting van de
Fransche buitenlandsche politiek, die, had
hij ze drie weken vroeger gehouden, hem
zeker het vertrouwen der Kamer zou hebben
bezorgd, met name van dier fracties, welke
hem toen de nederlaag hebben toegebracht.
Op wapenstilstandsdag heeft de president
der Vereenigde Staten, de heer Hoover, een
rede gehouden, waarin hij de vrijheid der
zeeën in oorlogstijd voor wat de voedsel
voorziening betreft, bepleitte. Uithongering
van kinderen, vrouwen en grijsaards, zooals
wij dat in den gruweltijd van '14 tot '18
hebben meegemaakt, zou dus niet meer kunnen
voorkomen. Of de tijd al rijp is voor een
internationale overeenkomst in dien zin,zouden
we niet durven verzekeren. Van Engelsche
zijde rijst scherp verzetmaar het feit dat
het vraagstuk in discussie is gebracht door
niemand minder dan den president van de
machtigste republiek ter wereld, is van zoo
groote beteekenis, dat we ook hier mogen
aannemen, dat de zaak aan het rollen is en
op den duur niet zal zijn tegen te houden.
In de zaak omtrent den status van Engelsch-
Indië heeft de Britsche regeering verklaringen
afgelegd, welke het Lagerhuis zooal niet over
tuigd, dan toch bevredigd hebben. Daarmee
is een regeeringscrisis, die niet anders dan
moeilijkheden zou hebben gebracht, voor
loopig bezworen.
Iagezonden Madedtelioa
J48)
Niet vanTosselli maar van Pijpetnan
Mijn lieve Juffrouw Bestevaer,
Ik sta hier weer te smachten. a
Toe. mijn lieve schattebout.
Laat me toch niet wachten!
Zeker, er zijn heel wat vrouwen.
Die ik óók zou kunnen trouwen.
Doch beminnen doe ik maar 1
Mijn geliefde Bestevaer!
Het vervolg op dit verhaal
Vertellen we een andermaal.
II moet ook eens Bestevaer's
Rooktabak rooken, om Pijpeman's
voorliefde te begrijpen.
Volgens berichten uit Shanghai is in de
provincie Honan een hevig gevecht ontbrand,
waarbij 250,000 man betrokken zijn en waarbij
van de meest moderne strijdmiddelen als
tanks, vliegtuigen, vergiftige gassen enz.
worden gebruik gemaakt.
Naar verluidt, rukt generaal Feng op tegen
den Loenghai-spoorweg.
Het gebruik van vergiftige gassen door de
troepen van Feng moet voor de regeerings-
troepen geheel onverwacht zijn,zoodat daardoor
onder hen groote verwarring werd gesticht.
Naar uit Bonn wordt gemeld, is mevr.
Zoebkoff, geboren princes Victoria, een zuster
van ex-keizer Willem II, Woensdagmorgen
omstreeks zeven uur in het St. Franciscus-
ziekenhuis aldaar aan de gevolgen van een
longontsteking overleden.
Met dit verscheiden eindigt een der meest
tragische episoden uit de jongste geschiedenis
der familie van ex-keizer Wilhelm II.
In de Dinsdag gehouden vergadering bracht
bij het voorstel tot het te gelde maken van
her reservefonds der stoombootdiensten en
aan gaan van een 5 pCt, geldleening van
f233,000, de heer van Waesberghe dank aan
Ged. Staten, die zoo spoedig aan zijn wensch
hebben gehoor gegeven. Het voorstel werd
z.h.st. aangenomen.
Het voorstel om voor bepaalde gevallen,
in zonderheid voor aankoop van grond voor
wegsverbetering de bevoegdheid 'der Staten
aan Ged, Staten te delegeeren, werd aange
nomen met 29 tegen 8 stemmen.
Bij de algemeene beschouwingen over de
begrooting 1930, wees de heer Welleman
(V. D.) er o.a. op, dat zijn fractie zich dit
jaar meermalen con amore achter Ged. Staten
kon plaatsen. Spr. meent, dat Ged. Staten
op het gebied van den Waterstaat te lang
zaam werken. De financieele politiek dient
gewijzigd, doch spr. zal gaarne de leiding
daarvoor aan Ged. Staten overlaten, want het
zal een omvangrijk werk ?ijn.
De heer Dusseldorp (C. H), lid van Ged.
