Marktberichten
Gemengd JTieuws.
Volksontwikkeling Tot voorzitter en se
cretaris van de alhier gevestigde vereeniging
voor Volksontwikkeling werden resp. benoemd
de, heeren A. Salomé en P. J. van de Sande.
OVERSLAG.
KOEWACHT
Tram gederailleerd.
BRB8KENS.
Wijkverpleglaa Naar verluidt zal de wijk
verpleging van Zuiddorpe uitgebreid worden
tot Overslag.
Gemeenteraad Donderdagnamiddag werd
h er een openbare vergadering van den raad
gehouden. De heer Geerards was wegens ziekte
afwezig.
De agenda van Dinsdag jl. werd verder
afgewerkt. De verordening der schoolgelden
was slechts goedgekeurd tot Januari 1930.
Besloten werd in de tarieven geen verandering
te brengen maar met eene kleine wijziging
opnieuw aan Ged. Staten ter goedkeuring in
te zenden.
Belangrijk was de bespreking wegsver-
betering.
•De secretaris deelt mede, dat op 21 Oct. jl.
B. en W. eene bijeenkomst gehad hebben
met den heer hoofdingenieur der Prov.
Waterstaat, die vergezeld was van een inge
nieur en den opzichter De Jong uit Terneuzen
In deze bijeenkomst is breedvoerig besproken
de voorgenomen wegsverbetering Koewacht,
Zuiddorpe en onder welke voorwaarden
renteloos voorschot door de Provincie wordt
verleend. Het resultaat dezer bijeenkomst is,
dat er alle kans bestaat om met steun van
de Provincie een flinke keibaan breed 4,5 M.
te krijgen van het dorp tot de grens Zuid
dorpe. Besloten wordt een schrijven aan Ged.
Staten te richten om haar volle medewerking
te verkrijgen voor aanleg van deze weg.
Hierna volgde vaststelling van de gemeente-
begrooting 1930. De begrooting werd post
voor post behandeld en ten slotte met alge-
meene stemmen in ontvangsten en uitgaven
vastgesteld op f 49,699,73.
Eerste Ned. Coöp. Beetwortelsuikerfabriek te
Sas van Gent.
Naar aanleiding van de circulaire van het
bestuur der Eerste Ned. Coö. Beetwortelsuiker
fabriek te Sas van Gent, dato 18 dezer in De
Zeeuwsche Koerier gepubliceerd, is aan leden
aandeelhouders de volgende circulaire ge
zonden
Aan de leden-aandeelhouders der
Eerste Nederlandsche Coöp. Sui
kerfabriek te Sas van Gent
WelEd. Heeren Aandeelhouders
Gezien de circulaire van 11 Oöt. jl. ons
toegezonden door het bestuur, meenen wij
die niet onbeantwoord te mogen laten, daar
er te veel in voor komt dat onze meening
en bespreking van de op 3 Oct. gehouden
sa nenkomst niet, of verkeerd weergeeft.
We zullen de circulaire op den voet volgen.
De heeren Vogelvanger en Jac. Dekker
hebben verklaart dat Jac. Dekker niet de
pachter is van dhr. Vogelvanger, die ver
klaring zullen wij aanvaarden maar tevens
vermelden dat nu de pachter is de schoon-
zoou van dhr. Dekker, die gehuwd is met
zijn eenige dochter.
Officieel is D. dus geen pachter; dat zijne
verhouding tegenover dhr. Vogelvanger daar
door onafhankelijk wordt, aanvaarden wij
nieten dat achten wij een beletsel om samen
zitting te hebben in ons dag. bestuur.
En dat wij dit niet alleen denken, is wel
bewezen op de laatst gehouden algemeene
vergadering, waar men dhr. Oscar van Waes
uitstemde. Als dhr. Jac. Dekker in dezen zijn
eergevoel laat spreken wat op onze sa
menkomst tegenover dhr. Cer. F. van Acker
zoo geweldig teer was dat hij dan on
middellijk bedankt, dan kan hij zijn mandaat
ter beschikking van de kiezers stellen, wij
zouden hem aanraden deze proef eens te
nemen,
Dhr. Dekker heeft overigens nu al succes
te boeken, in deze korte periode dat hij zit
in het dag. bestuur, want het is hem gelukt
zijn schoonzoon het baantje te bezorgen van
commissaris voor de bieten te Axel-Kijkuit
Die kan dus al een centje verdienen
Dhr. Collot zeide toen ook geen rentmee
ster te zijn, bij zijne benoeming Maar bij
wie beruste het rentmeesterschap tijdens het
overlijden van zijn vader, en zijne benoe
ming
Was hij niet de plaatsvervangende rent
meester? En kon toen al één pachter doen
alsof de jonker geheel en al buiten hem
stond en niets meer met hen te maken had
Iedereen begrijpt deze situatie, behalve de
jonker Collot.
Onnoodig te vermelden dat wij de samen
stelling zooals die toen was, en nog gedeelte
lijk is, niet kunnen goedkeuren.
De door ons genoemde voordeelen onder
de letters a, b, c, d, e, f, en i kunnen ze
niet tegenspreken, die zijn zoo Men merkt
op dat er zijn verwerkt 105 millioen en niet
92 millioen K. G. bieten Alsof dit dan de
prijs zou drukken, dit is niet zoo, want die
zijn verwerkt in die zelfde tijd dat is dus
niet in ons nadeel, maar in ons voordeel
Wat de opmerking omtrent de voordeelen
onder g, betreft, dat is slechts een handigheid
van het bestuur.
De boeten moeten wel naar de reserve,
maar men kan ook de bietenprijs verhoogen
met de reserve Onder h constateerden wij
dat er geen aflossingen zijn gedaan, daar is
dus geen geld voor onttrokken aan den
bietenprijs.
Men wil ons voorhouden dat dit is een
misverstand maar wij begrijpen dit wel dege
lijk, en houden vol wat wij opmerkten onder-
h. Wij noemden een gemiddelde bruto bieten
prijs van f 16,90, en het bestuur een van
f 16,88, en zij tot een zuivere prijs van f 16,
en wij tot f15.74, een verschil dus van een
kwartje, maar de laatste centen zullen we
maar niet over twistenmaar dat we f 4
minstens te weinig kregen houden we vol
en dit staat vast, we konden de bieten ver-
koopen ad f20 dat geeft het bestuur verder
zelf toe als ze schrijven de bieten werden
verkocht van f17 tot f20j en dan verkoopt
men niet voor f17 maar voor f20; en dan
is het verlies ruim f4 per 1000 K.G, netto!
Die vergelijking is niet onbillijk, en wij hielden
dat vol op de vergadering.
Dat we te weinig zijn uitbetaald schrijven
wij toe aan het niet zuinige beheer, vooral
der laatste jaren de reserve kon veel grooter
geweest zijnen daar kon het verschil uit
bijgepast zitten. We zitten met een eigen
fabriek (de reserve is grooter dan de schuld)
en met de eerste tegenslag zitten we al met
te kleine prijs, en dit wijst op slecht finantieel
beheer
Het bestuur wijst er op dat we hooge prijzen
aanhalen van de nevenproducten zooals de
pulp enz. en niet wijzen op de lage suiker
prijzen. Welnu, dat is toch zoo, die prijzen
van pulp enz. waren toch hoog. Dat de suiker
goedkoop was weten we ook wel en als die
niet goedkoop was kon het bestuur zich
nergens op beroepen, maar daar geven wij de
middelen voor aan en die zijn bezuinigen
over de geheele linie, en bijbetalen uit de
reserves. Over alle jaren kon bezuinigd zijn
en vooral over de laatste, want nu ziet ieder
een 't. Het bestuur maakt zich blij dat wij het
betrekken over alle jaren, maar men maakt
zich blij met een dooie musch
Nu de bespreking over de punten ter be
zuiniging
a. Eén directeur enz. Men hield ons voor
dat bij afschaffing van een Direceur, er twee
nieuwe betrekkingen bij moeten komen en
wel een chef-boekhouder en een chef-che-
mistwij beamen dat niet ten vollemaar
met 't oog op de troebele fabrieksaangelegen-
heden dezer dagen, laten wij deze zaak rusten,
en behouden ons voor hier later op terug te
komen.
b. Herziening van alle tractementen enz.
Men deelde ons mede dat die bij ons lager
zijn dan bij andere industriën, dat kan zijn,
maar ieder betaalt voor zichzelf, en als men
weet dat bij ons twee directeuren samen,
zonder emolumenten 21000 betaald worden
en dat er bij ons eigenlijk van werken slechts
sprake is gedurende vier maanden, en andere
fabrieken maar één directeur hebben en een
heel jaar werken dan kan men hier toch niet
spreken over een koopje.
c. Intrekking tantieme-uitkeering enz. Wij
zagen die liefst geheel ingetrokken en vooral
de bepaling dat er altijd minstens aan iedere
Directeur nog 500 moet worden uitgekeerd
ook bij een verliesprijs der bieten is niet
toelaatbaar. En ook is niet toelaatbaar om
daar nog belasting van te betalen. Die be
lasting is door de fabriek nog altijd maar
dapper betaald voor de Directeuren, men kan
ook evengoed hun inkomstenbelasting betalen,
't zou even verkeerd zijn, en hoe mooi men 't
ook verdedigt, 't is anders niets dan een ver
kapte tractementsverhooging
d/ De pensioenbijdragen. Deze zullen voor
taan voor de helft betaald worden door de
betrokken ambtenaren, wij hebben het volle
bedrag gevraagd, te betalen door de ambte
naren, daar bij zulke bezoldigingen de ambte
naren wel hun geheele premie kunnen be
talen wij aandeelhouders leveren bieten met
groote verliezen, dat dan de ambtenaren hun
pensioenbijdrage betalen. De rijksambtenaren
betalen 8 pCt. en bij ons tot hiertoe niets
e. Afschaffing vrije arbeiders aan de be
ambten, meent men dat niet noodig is, daar
het ten alle tijde heeft plaats gehad. Volgens
de Directeuren is dat geleidelijk aangegroeid!
Maar dan ook ten onrechtee De mededeeling
dat het niet meer gebeurde, en dat ze al in de
fabriek werken, is hiervoor het sprekend be
wijs
f. Afschaffing auto enz. Door den Voorzitter
en de Directeuren is in dezen bekend dat de
auto door hen veel is misbruikt voor allerlei
aangelegenheden. Het is gebleken dat de
familie COLLOT hem gebruikte voor reizen
naar Frankrijk, Woensdrechts enz., en den
heer NETESON voor allerlei doeleinden, den
heer PLASSCHAERT, die zelf een uato bezit,
gebruikte hem niet dan in gezelschap van
anderen. De Voorzitter en de Directeuren heb
ben beloofd dat dit gebruik niet meer zal
plaats hebben, dan uitsluitend voor de fa-
brieksaangelegenheden. Daarna hebben wij
ons voorstel van afschaffen ingetrokken, daar
wij ook overigens de meening zijn toegedaan,
dat bij een bedrijf als onze fabriek, een auto
behoort. U vindt hier wat volgens ons de auto
kost per jaar. Wij hoorden dat hij bijna/7000
kost, en dat de oude 6 jaar heeft geloopen en
nu is verkocht a 1000.
Rente van ƒ7000 a 5 pCt. per jaar 350,af
schrijven over 6 jaar ieder ƒ1000 1000, trac-
tement voor den chauffeur ƒ1900, overuren,
volgens zeker boekjaar ƒ350, autobelasting
250, reparatie en benzinegebruik 1150, on-
>m
kosten dus over het eerste jaar ƒ5000.
g. Afschaffen Diners enz. Hierover is de toe
lichting al weer niet juistwe zijn nog lang
niet overtuigd dat er geen misbruik is ge
maakt, en wij hebben voorgesteld om een vaste
regeling te treffen, en wel voor een of meer
vergaderingen per dag te vergoeden 10, en
voor één dingr ƒ5; dit dachten wij ruim vol
doende. Wie meer wil verteren die doet dit op
eigen kosten.
h. Vrije Abonnementen, enz. De Voorzitter
deelde ons mede dat die niet bestonden, en
altijd de declaraties de werkelijk verreisde be
dragen beloopen. Als dat zoo is, en er wordt
niet te veel gereisd, houdt dat dan zoo
i. De verkochte bieten naar Frankrijk enz.
Die toelichting aanvaarden wij ook niet. Art.
2 der statuten zegtgemeenschappelijk ex
ploitatie eener fabriek en exploitatie is ver
werken, en niet verkoopen, trouwens wie
bouwt er een fabriek om zijn bieten te ver
koopen, en als men dat wil, dan moet de al
gemeene vergadering dat beslissen en niet
het bestuur de te verkrijgen producten zoo-
als suiker, pulp en melasse die kan men ver
koopen. De bietenverkoop is niet volgens art.
2 der statuten Men zegt ons het gedaan te
hebben om veel bieten te verwerken te krij
gen, wat misschien iets kan schelen, maar dat
is lang niet zeker, want het vorige jaar zijn
er ook 36000 K.G. per aandeel verwerkt. Het
is overigens een echt paardenmiddel, onze
fabriek is gebouwd voor en door de landbou
wers en nu gaat die landbouwersfabriek de
vrije bietenmarkt drukken, en hier treft men
bijna alle landbouwers, want bijna iedere
landbouwer bezit bieten voor de vrije markt
en dat mag nooit het werk onzer fabriek zijn,
en als dat ons bestuur niet duidelijk was, dat
ze dan de ledenvergadering raadplege 't is
hen overigens op de algemeene ledenverga
dering wel duidelijk geworden, en ook door
onze toelichting Maar men houdt dit nog
steeds halsstarig vast. En nu zegt men wel
't is maar iy2 millioen K.G., maar het gaat
niet over de massa, het gaat er over dat men
de prijzen drukt, en de geheele Fransche aan
koop heeft buitengesloten, dat heeft ons be
stuur op zijn geweten. Men is hier de dupe
geworden van de Centrale Suikermaatschappij,
door die samenwerking Dit besluit zal wel
geweest zijn in de geest van ons oud-bestuurs
lid Versprille
j. Publieke aanbesteding, aankoop produc
ten enz. Met deze toelichting zijn we lang niet
tevreden, want met al die prijsaanvragen die
de heeren Directeuren doen, is geen enkel
bewijs geleverd dat ze de goedkoopste en de
beste aanbiedingen nemen en men moet hier
alles maar gelooven, bewijzen heeft men ons
ten eenenmale niet geleverd, en die kolen-
menging die ons is voorgehouden, heeft bij
ons niet de overtuiging gewekt dat die kolen
beter branden wanneer die zijn aangekocht
al dan niet door aanbesteding. Als men aan
bestedingen houdt, bepaald men zelf de voor
waarden, en de inschrijvers zijn gehouden die
inschrijvingen na te komen, daar stelt men
boeten voor in uitzicht. Wij meenen dat juist
op dit terrein groote kans voor fraude bestaat.
Zoo is 't ook met verbouwingen, leveranties
van machines, enz. enz. Dit kan duizenden
guldens voordeel opleveren.
k. Wat hier is gezegd onder letter j geldt
evengoed voor letter k. Wij zijn hierin nog
versterkt door de mededeeling van de vracht
omtrent de bieten van Sluis te vervoeren naar
onze fabriek, die kosten 1.75 per 1000 K.G.
en voor de fabriek van Moerbeke uit die zelfde
haven van Sluis ƒ0.95 per 1000 K.G. Dit pleit
al zeer sterk voor aanbesteding.
1. Onnoodig werkvolk enz. Men zeide dat het
moeilijk was om volk af te danken, dat kan
wel zijn, maar als men ze niet noodig heeft
zijn te duur maar tracht ze dan te werk te
stellen bij de landbouwers in de omgeving.
m. Het bleek ons dat de subsidies in totaal
bedroegen ruim ƒ900 wat ons zeer hoog voor
kwam. Op deze post is toegezegd dat hierop
heel wat zal worden bezuinigd.
n. Aflos 6 pCt. leening enz. Het bestuur
deelde ons mede dat deze leening nu zal af
gelost worden per 1 Mei 1930. Met deze leening
kan men het keeren zoo men wil, maar zoodra
geld a 5 pCt. beschikbaar werd, was de lee
ning ƒ500 per jaar te duur. Dit is verkwist
geld, waarop in meerdere algemeene vergade
ringen is gewezen.
0 ^.Opgeven van nevenbetrekkingen enz. Wij
hebben, zooals het bestuur veronderstelde,
't oog op het lidmaatschap van den Raad, en
het Wethouder zijn te Sas van Gent, en ook
op het Secr. v. d. Kamer van Koophandel. Wij
achten het niet in het voordeel van onze
fabriek, want om dat alles te worden, vooral
de twee eerste posten, heeft men noodig de
gunst van de kiezers en vooral die van het
werkvolk, want anders komt men daar niet
en er is alle kans dat dit indirect ons veel
geld kost.
Wat dhr. Neeteson betreft hebben wij dat in
getrokken, omdat hij die betrekkingen nu toch
al bezit. Maar voor het vervolg hebben wij ge-
ëischt, dat in de instructie onzer hoogere amb
tenaren dit zal worden verboden, en dat wij
voor al deze betrekkingen eischen den vollen
persoon en dat dit niet meer zal worden toe
gestaan. De strijd in dezen is geheel zakelijk
en niet persoonlijk maar daarom moet ons
bestuur nog niet concludeeren dat wij niets
tegen de Directeuren hebben wij hebben tegen
hen dat zij niet voldoende bezuingen, hetgeen
wij bij verschillende zaken aantoonden. Dat
wij in dezen met heel wat dispensaties tege
moet komen, kan gelden dat wij het juist niet
persoonlijk toepassen. Na deze besprekingen
is door ons nog gevraagd aan de Directeuren
of er ook provisies werden genoten. Dit is door
hen ontkend. Na verdere bespreking werd ons
meegedeeld dat er in de fabriek een bus aan
wezig waarin de schippers enz. fooien instop
pen voor de emploiées der fabriek Wij be
schouwen die bus als de brug naar
Wij hebben toen verzocht die bus direct te
verwijderen, en als onze emploiées tot tevre
denheid werken, hen eene gratieficatie te ge
ven. Weg dus met alle schippers- en andere
fooien.
Het bestuur keurt onze wijze van oppositie
af als te zijn gevaarlijk, en dat is die manier
ook maar niet voor ons, wel voor 't bestuur
toch is gebleken dat die oppositie niet zoo on
gelukkig is, er is veel voor den dag gekomen,
en het blijkt dat het dag. bestuur met de direc
tie precies beginnen te doen alsof het hun fa
briek is naar we vernemen wisten zelfs de
bestuursleden buiten het dag. bestuur niets
van den aankoop van den nieuwen auto, en
dat moet er uit, het is de fabriek van alle le
den en wij bezitten alle rechten.
Ook moet het dag. bestuur veel meer nota
nemen van het bestuur, en het overige bestuur
ook van veel onwetend is, en het komt ons
voor dat het dag. bestuur is aangewezen omde
besluiten uit te voeren, genomen door het be
stuur, en dat het niet te pas komt om beslui
ten te nemen buiten het bestuur om. Ook mee
nen wij dat de leden-aandeelhouders wat meer
mogen weten, dan tot nu toe het geval is, want
op de agenda's staat gewoonlijk zoo wat niets
dat van belang is, en de vergaderingen ver-
loopen gewoonlijk in stemmingen.
Ook worden de vergaderingen gehouden in
de onmogelijkste vergaderzalen', zooals bijv.
die te Kloosterzande (waarvoor) Wij zouden
willen weten dat de vergaderingen geregeld
worden gehouden te Ter Neuzen, daar is ruime
plaats voor volle vergaderingen.
Wij meenden de leden deze toelichting niet
te mogen onthouden. Leden aandeelhouders
Alle vroegere oppositie is op niets uitgeloopen,
alleen geordend verzet gegrond op het begin
sel de fabriek opbouwen, kan het gewenschte
resultaat brengen. Er is wat bereikt, veel staat
er nog te doen.
Wij rekenen op de leden hun steun, er be
hoort zuinig beheer te komen
Leden-aandeelhouders„Het in onze fa
briek
W.g. JAN DE PUTTER.
C. F. VAN ACKER.
M. DE PUTTER.
C. WOLFERT.
Gedeeltelijk ongecorrigeerd
Rotterdam, ii Nov. Veemarkt. Op de
veemarkt van heden waren aangevoerd 507
vette runderen, 168 vette en graskalveren,
1307 schapen en lammeren, 1071 varkens.
Prijzen voor vette koeien eerste kwaliteit
f 1,a 1,18, tweede f0,87 a Lderde
f 0,74 a 0,82 ossen eerste kwaliteit f 0,90 a
1,08, tweede fo,8o a o,88, derde f0,70 a
0,77; kalveren eerste kwaliteit f 1,60 a 1,80,
tweede f1,38 a 1,58, derde f 1,16 a 1,26;
schapen eerste kwaliteit f 0,70 a 0,80, tweede
f 0,60 a 0,70, derde f0,45 a °»59ï lammeren
f0,90 a 1,varkens eerste kwaliteit f0,75
a 0,82, tweede fo,66 a 0,74, derde f0,55 a
0,64; export f0,70 a 0,80.
Vlas. Aangevoerd uitsluitend schoon van
Groningsch 10000 kgr., prijzen f 1,10 a 1,25,
van Hollandsch geel 5700 kgr., prijzen f 1,05
a 1,25, van blauw 2450 kgr., prijzen f 1,
a 1,25.
Lijnzaad voer f 18 a 19, zaai f21 a 23,
blauw maanzaad f 33 a 35, koolzaad fa
karwijzaad f35 a 37.
Aardappelen. Zeeuwsche blauwe f 2,a
a 2,70, Zeeuwsche bonte f 2,— a 2,70, West-
landsche zand f 4 a 6, poters f 1 a 1,40, Z.-
sche eigenheimers f 1,20 a 1,50, blauwe
f1,40 a 2,10, Brielsche kralen fo,a o,
Bravo's f2,102,60.
Binnenlandsche granen. Tarwe flauw ge
stemd f11,52 a 11,85. Chevaliergerst lager
f8,5cfa9,5o. Haver lager f7,50 a 8,25. Kleine
groene erwten lager f 13 a 14,75- Schokkers
lager f 18 a 19, soms iets meer. Bruine boonen
met klein aanbod vrijwel onverkocht. Geen
prijslijst.
UIT I1ET BUITENLAND.
Zondagavond ongeveer 6 uur 30 keerde
een extra-tram, getrokken door 2 motor
wagens en met 21 bijwagens van Hasselt
terug, waar een voetbalwedstrijd was tusschen
twee clubs. In de tram werden een duizental
toeschouwers van dezen wedstrijd vervoerd.
Op de helling van Henegau kreeg de tram
plotseling ondanks de pogingen tot remmen,
van den bestuurder, een groote snelheid mét
het gevolg, dat onderaan de helling, waar
een bocht in den weg is, de motorwagen uit
de rails liepen, evenals de eerste drie bij
wagens, die echter alle bleven staan,
De vierde bijwagen kwam dwars over de
rails te staan, zoodat de vijfde wagen daar
met groote snelheid tegenaan botste, terwijl
de zesde met kracht op den vijfden wagen
liep. De rest der wagens derailleerde hierdoor
eveneens.
Op het rumoer en hulpgeroep kwam spoedig,
