t zenuwen
No. 3535
Donderdag 31 October 1929
44ste Jaargang
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Eerste Blad.
ALLERHEILIGEN.
overwerkte
/Vjnfawü's
T/mumtaMsttm
HET VOLKSTOONEEL
BuitenL Overzicht
JALOUZIE!
HGGELAARV
Binnenland
VERSCHIJNT elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND
POSTREKENING No. 52419.
In verband niet den feestdag
van Allerheiligen verschijnt het
eerstvolgend nummer van „De
Zeeuwsche Koerier' Maandag as.
De litgever.
Dit nummer bestaat uit
TWEE BLADEN.
Ingezonden Mededeeling
Ingezonden Mededeeling
De Kabinetscrisis in Frankrijk: Daladier
formateur: Briané Bnitenlaodscbe Zaken?
Tegenstrijdige berichten uit China
Verkiezingen in Baden en Tsjecho-Slowaklje
Terreur in Bnsland.
P0ÜSPOWD
Bioscoop-conflict in het Zoiden.
Een bestelling van de Slameescho
Regeering aan Philips.
DE
Bureaux van Redactie en Administratie
OOSTKADE 218, SAS-VAN-GENT
Telefoon 15 Telegramadres: Koerier
Abonnementsprijs 1.50 per 3 maanden,
of 5.25 per jaar, bij vooruitbetaling -
Advertent iën 20 cent per.regelbij contract lager
ZEER KOOPKRACHTIGE
LEZERSKRING
IT8TEKEND GESCHIKT
VOOR PUBLIOITEIT
Door Friedrich Muckermann S. J.
>Wat walgt mij deze wereld, wanneer ik
den hemel beschouw!* zoo riep de H. Igna
tius uit, toen hij op zekeren avond vanaf zijn
balcon naar den lichtenden sterrenhemel zag....
Ook wij zouden graag deze wereld vergeten,
om ons geheel over te geven aan dat groote
heimwee en stil verlangen naar een beter
leven, waar onze heiligen de heerlijkheid des
hemels genieten. De groote H. Ignatius heeft
heel zijn leven lang dit heimwee naar den
hemel met zich rond gedragen, maar 't was
voor hem nooit een beletsel om te werken
in den wijngaard des Heeren, of om zich geheel
en al uit deze wereld terug te trekken. Inte
gendeel het bezielde hem met een heldhaftige
geestdrift en het veranderde den roemzuch-
tigen ridder in een werkzamen apostel. Over
de grenzen van het vergankelijke en stoffelijke
heen zag hij steeds zijn einddoel, de eeuwig
heid, en die gedachte beheerschte hem geheel
en alzij gaf duidelijk de richting aan voor
heel zijn verder leven. De hemel, de gods
dienst en de eeuwigheid waren voor hem
evenzoovele steunpunten voor zijn helden
moedig idealisme, dat zóó geweldig was, als
onder menschen nauwelijks denkbaar is.
Wanneer wij eenig verband zoeken tusschen
godsdienst en het belangen voor het publieke
leven, dan bemerken wij reeds bij een vluchtige
beschouwing, dat beiden ten nauwste samen
hangen. Want wanneer wij nieuwe bronnen
willen aanboren voor heldenmoed en idealisme,
dan kunnen wij die slechts vinden in de sfeer
van het heilige. En 't is juist zoo'n betreu
renswaardig verschijnsel van onzen modernen
tijd, dat er zoo weinig menschen meer ge
vonden worden, die zich vrijwillig in groote
heldhaftige liefde willen opofferen voor een
ideëele zaak. Mannen die vergrijsd zijn in
den dienst voor kerk en vaderland klagen
daarover niet het meest, ofschoon zij voorzeker
toch op de eerste plaats de aangewezen
personen zijn aan wier woorden waarde zou
gehecht worden. Neen, ook jonge menschen,
die met vurig idealisme, dat aan hun leeftijd
eigen is, bezield zijn, klagen er over dat hun
goedbedoelde pogingen afstuiten op een ver-
weekelijkte zinnelijkheid, de geest van onzen
modernen tijd. Zeker, er worden tegenwoordig
nog wel heldendaden verricht, maar de zucht
naar sensatie is geen edel motief voor waren
heldenmoed.
Ons tegenwoordig geslacht gelijkt veel op
een oorlogsfront, dat in beweging is en
achteruit wijkt, en dat alleen te redden is
door de vaan der overwinning, die dreigde
te zinken, omhoog te heffen: de menschheid
moet begeesterd worden met een gezond
idealisme en met nieuwe heldenmoed, anders
is de toestand onhoudbaar.
En dan moeten wij het tot onze eeretaak
rekenen om richting te geven aan oplaaiend
idealisme en aan dien ontwakenden zin naar
groote daden, door bij het moderne mensch-
dom de gedachte aan de eeuwigheid levendig
te houden, omdat de eeuwigheid het eenige
is wat blijvende waarde heeft. Wij kunnen
ons volk wijzen op de heiligen in den hemel;
dat waren echte helden die onverschrokken
en moedig den dood tegemoet traden, helden
die de grootste overwinning bevochten op
zich zelf, die een heldhaftige deugd bezaten.
Vóór alles echter hebben zij op de eerste
plaats een grooten strijd gevoerd tegen zich
zelf, tegen hun eigen ik: daardoor kregen zij
een groote mate van innerlijke vrijheid, daar
door werden ze sterk. Want daarin bestaat
<de ware heldenmoed dat men zich zelf geheel
kan verloochenen om zich totaal op te offeren
voor een ideaal. Al de eeuwen heen hebben
de menschen de grootste hoogachting gekoes
terd voor den mensch die zich zelf over
wonnen had en daaruit blijkt duidelijk genoeg,
dat deze strijd wel de allerzwaarste is.
Maar hoe komt het dan toch dat onze
moderne tijd, die van zoo'n geweldigen
vooruitgang blijk geeft, zich kenmerkt door
zoo'n groote lafhartigheid, die men tevergeefs
onder allerlei vrijgeestige leuze tracht te ver
bergen De zedelijke wildering die algemeen
dreigt te worden en die een gevolg is van den
materialistischen geest waarvan het geheele
leven doortrokken schijnt, vindt haar diepste
oorzaak in het verdwijnen van de gods
dienstige overtuiging.
Wanneer de heiligen zoo heldhaftig waren
dan wisten zij wel waaromGods eer was het
waard dat men daarvoor alles opofferde. Gods
heerschappij verdiende het dat men zich
totaal in dienst stelde van den grooten Koning.
De eerepalm des hemels was een loon waar
voor men ieder aardsch betaalmiddel kon
vergeten. Maar de heiligen bezaten een geloof
dat een allesopofferende liefde voortbracht,
die in staat was om de wereld te overwinnen.
En dat kent onze moderne tijd niet meer
Op den dag van Allerheiligen mogen wij
toch gerust onszelf eens afvragen wat het
toch wel zijn mag wanneer bij het begin van
de Bergrede die zaligprijzingen als een
betooverende muziek over ons worden uit
gegoten. Zalig zijn de armen, zalig zijn de
zachtmoedige», zalig de vreedzamen, zalig
die vervolging lijden om wille der gerechtig
heid, zalig zijn de zuiveren van harteJa
ook onze moderne wereld vindt dat nog mooi,
en zij verheerlijkt die deugden in woord en
lied, maar ze vinden geen toepassing in het
praktische leven Indien niet alle volksgroepen
samenwerken, eendrachtig volhardend, dan is
het verder onmogelijk om het Christendom
als een factor van beteekenis voor het open
bare leven te behouden.
Daarom heeft het godsdienstig feest, dat
wij morgen vieren, een heel bijzondere betee
kenis. Want de heiligen tot wien wij heden
smeekend opzien hebben wij noodig voor onze
samenleving in onze moderne maatschappij.
Want zij alleen zijn de dragers en toonbeelden
van een heldenmoed en idealisme, dat zonder
den hemel hierboven hier op deze wereld vast
en zeker zou uitsterven.
(15)
ka'meeren en worden gesterkt door
^^^^^Bui$je75ctBi^ipoth^i^rogisterr
De commissie voor Kunst en Ontspanning
ingesteld door het R,-K. Werkliedenverbond,
houdt zich ook bezig met de veredeling van
het Volkstooneel.
Nog vóór deze commissie werd ingesteld,
had ons Verbond, tot verhooging van het
peil der feestvergaderingen, reeds de mede
werking verkregen van voordrachtkunstenaars.
Vele afdeelingen hebben door deze mede
werking reeds meermalen echt kunstgenot
aan hare leden kunnen aanbieden.
Ook nog iets anders. En dit achten wij
het voornaamste. Het optreden dier kunste
naars was tevens leerzaam voor beoefenaars
van liefhebberij-tooneel.
Leerzaam in meer dan één opzicht. Het
wees den weg naar veredeling van dat tooneel
door betere keuze van op te voe
ren stukken en door spel van hoo-
gere kunst.
Het was hoog tijd, dat dit geschiedde.
Over het lief hebberijtooneel in vele onzer
afdeelingen werd met recht en reden ernstig
geklaagd. Minder over het spel, dan wel over
de keuze der stukken. Ook aan de regels
van het tooneelspel ontbrak veel. Maar hier
kunnen niet dezelfde eischen worden gesteld
als aan spelers van beroep, en niet zelden
viel, ook op de kleinste plaatsen, waar te
nemen, dat vele gewone menschen uit het
volk eene natuurlijke begaafdheid bezitten op
het gebied der tooneelkunst.
De keuze der stukken was echter meestal
zeer slecht, soms ver beneden het peil. waarop
ontspanningsmiddelen voor katholieken moeten
staan. Wij hebben het zelfs meermalen bijge
woond, dat de strekking of moraal van een
tooneelstuk of voordracht, gehouden in eene
katholieke werkliedenvereeniging, vierkant in
strijd kwam met onze beginselen van gods
dienst en zedelijkheid. Klaarblijkelijk werd
dit door de leiders en spelers niet beseft.
Maar het was voor vele toehoorders en toe
schouwers een ergernis.
Het komt ook voor, dat het bestuur van
een tooneelclub of rederijkerskamer zelve
twijfelt aan de goede moraal van een stuk,
maar het dan toch, zij het eenigszins ge
wijzigd, opvoert, omdat er zoo weinig keuze
zou zijn op dit gebied.
Wij geven toe, dat de keuze nog te zeer
beperkt is, maar het aantal goede stukken is
toch veel grooter, dan velen denken. Hier is
slechts voorlichting noodig. Genoemde com
missie moet hiervoor zorg dragen, en zal ook
wel pogingen in het werk stellen, om de
keuze uit te breiden door naar goede tooneel-
schrijvers om te zien en aan deze schrijvers
geschikte onderwerpen op te geven.
Dit is een zeer voornaam punt.
Volkstooneel is een der eerste middelen,
om bij de massa verheven gedachten en
edele gevoelens te wekken. Het werd reeds
in den tijd der christelijke middeleeuwen be
grepen. Echt goede volksspelen, die thans
nog tot voorbeeld dienen, werden toen voor
het gansche volk, in de openlucht, soms op
openbare pleinen, opgevoerd. Niet door spelers
van beroep, maar door ambachtslieden en
andere gewone burgers.
Een navolging van deze spelen zien wij
thans vooral in Limburg en Noordbrabant.
Openluchtspel is daar in de laatste jaren al
langer hoe meer in gebruik gekomen, 't Is
een goed gebruik, wanneer gezorgd wordt
voor veredelende stukken en behoorlijk spel.
En wij constateeren met veel genoegen, dat
dit in Limburg en Noordbrabant voor zoover
wij konden nagaan, het geval is.
Maar ook onze tooneelclubs, die zorgen
voor de opluistering van feestvergadejingen,
moeten worden gesteund en vooruitgeholpen.
Zij kunnen, zooals de ervaring leert, onder
goede leiding tot een bijna ongelooflijke
hoogte van kunstbeoefening worden gebracht
en hierdoor meer dan gezonde ontspanning,
ook echt goede levenslessen, aan de toe
hoorders geven.
De tooneelkunstenaars, die thans voor onze
vereenigingen optreden, toonen hoe het moet
en hoe het kan. Laat een van de goede
gevolgen zijn, dat wij weer komen tot het
echte volkstooneel van christelijke kunst
H.
(51)
De Fransche president Doumergue heeft
aan den radicalist Daladier opdracht gegeven
een nieuw kabinet te vormen. Dat wees al
dadelijk er op, dat een oplossing van de
ontijdige ministercrisis gezocht werd in linksche
richting en het heeft er allen schijn van, dat
Daladier zal slagen ook. Eerst heeft hij zich
tot de socialisten gewend en hoewel een
definitieve beslissing op het oogenblik waarop
we dit schrijven, nog niet bekend is, kan wel
worden gezegd, dat hij een uitstekende kans
maakt, dat zijn aanbod daar zal worden
aanvaard. Hij heeft hem zoo lekker gemaakt
met toezeggingen omtrent portefeuilles, ver
leening van amnestie aan politieke veroor
deelden, vermindering van legerbegrooting
en verlaging der belasting, dat ze nauwelijks
kunnen weigeren. Het komende kabinet zal
toch met die toezeggingen meer op een
socialistisch dan op een linksch kabinet lijken.
Dan heeft Daladier nog een succes te boeken.
Briand heeft toegezegd in de radicaal-socialis
tische regeering de portefeuille van buiten-
landsche zaken weer voor zijn rekening te
willen nemen. Dat verhoogt in groote mate
het prestige van het kabinet vooral in de
middenpartijen, zonder welke een kabinet van
linksche allure geen dag regeeren kan.
We moeten de komende dingen afwachten.
Sterk lijkt ons een linksche regeering aller
minst, en het zou ons niet al te zeer verwon-
Medeminnaars zijn soms kinderen.
Kinderen, die geweldig hinderen.
Maar Bestevaer en Pijpeman
Trokken er zich niets van &n.
Jalouzie is heusch niet noodig, i
Uw scheve blikken overbodig.
Luistert naar mijn rede maar:
Voor ieder is er 'n Bestevaer!
Het vervolg op dit verhaal
Vertellen we een andermaal.
Ook voor Uw pijp werd de zachte,
geurige Bestevaer's-Rooktabak ge
fabriceerd. En hij smaakt toch zoo
lekker!
deren, als Daladier (gesteld natuurlijk dat hij
met de vorming van een ministerie slaagt) te
eeniger tijd door Kamerontbinding een beroep
doet op het land, om zoodoende wat steviger
steun voor zijn politiek te verwerven.
In China melden zoowel de regeering als
de opstandelingen belangrijke successen. Het
oorlogsterrein is groot genoeg, om voorloopig
aan te nemen dat beide partijen gelijk hebben.
Eenige teekening in den strijd is er nog niet
Zondag hebben in Baden en in Tsjecho-
Slowakië verkiezingen plaats gehad. In Baden
heeft het Centrum mooie winst te boeken.
Wat Tsjecho-Slowakië betreft, de toestand is
hier nog niet duidelijk. Wel valt reeds te
concludeeren dat hier de socialisten zijn vooruit
gegaan en dat de Katholieke Slowaksche
partij van pater Hlinka een veer zal moeten
laten.
In Rusland zijn de terechtstellingen weer
aan de orde van den dag. Moeten we in de
hernieuwde terreur een bewijs zien, dat de
Sovjet-regeering haar positie voelt wankelen
De te Amsterdam gehouden algemeene
ledenvergadering van den Ned. Bioscoop Bond
heeft besloten het onder leiding van Minister
Ruijs de Beerenbrouck tot stand gekomen
voorstel tot oplossing van het bioscoopconflict
in het Zuiden te aanvaarden.
De bioscopen zullen in het Zuiden Vrijdag
a.s. geopend worden.
Ter verzorging van den omroep in Siam
heeft de Siameesche regeering aan de N.V.
Philips-Radio de opdracht gegeven tot levering
van een gecombineer de zender voor lange- en
ultra-korte golf. De zender zal worden ge
ïnstalleerd te Bangkok en werken op een
golflengte van circa 300 M. en circa 30 M.
Bij'den Hoogen Raad van Arbeid is inge
diend een voorontwerp tot wijziging van de
Arbeidswet, volgens hetwelk voor slagerijen
tevens slagerswinkels, de wettelijke bepalingen
voor winkelbedrijven zullen gelden»
