No. 3532 Woensdag 23 October 1929 44ste Jaargang NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN De Toovenaar van Menlo Park. F" e mill et on. De Macht van den Duivel, Binnenland. VERSCHIJNT elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND POSTREKENING Nd. 52410. Spierpijn Kloosterbalsem Vit de R.-K. Staatspartij. Ingezonden Mededeellng. stijve spieren „Geen goud zoo goed" De relletjes te Maastricht. Boodschap van Edison aan het Nederlandsche volk. DE ERIER Bureaux van Redactie en Administratie OOSTKADE 218, SAS-VAN-CENT Telefoon 15 Telegramadres: Koerier Abonnementsprijs 1.50 per 3 maanden, of 5.25 per jaar, bij vooruitbetaling - Advertentiën 20 cent per.regel, bij contract lager ZEER KOOPKRACHTIGE LEZERSKRING ITSTEKEND GESCHIKT VOOR PUBLICITEIT Toen Thomas Alva Edison 21 Jcotober 1879 de practiseh bruikbare gloeilamp uitvond, was hij twee en dertig jaar oud. Jeugd. Zijn jeugd was hard geweest toen de knaap zeven jaar oud was, verloor zijn vader al zijn geld en werd het gezin in armoede gedompeld. Thomas Alva, die aanvankelijk een zwak kind was, moest al vroeg mee verdienen en reeds op zijn 12e jaar verkocht hij ooft en snoepe rijen langs den trein. Daarna werd hij kran- ten-verkooper en reisde daartoe in den trein mede. Dat er wat in den knaap stak bleek, toen hij met behulp van een zetkast je en een drukpersje in der. bagagewagen, zijn eigen treinkrant uitgaf, die hij vulde met nieuws, dat hij telkens aan de stations oppikte. De oplage van dit blad bedroeg ongeveer 300 exemplaren en de jeugdige journalist, drukker, uitgever verdiende 40 dollar per maand. Na deze periode werd Edison spoorwegtele grafist in deze functie moest hij elk half uur een controle-sein aan het naburig station geven, doch Edison construeerde een telegra fische wekkerklok, die zijn werk overnam, zoo dat hijzelf kon studeeren. Wij naderen hiermede het tijdperk der uit vindingen. Een electrische stemmenopnemer en een electrische koersaanwijzer bewijzen dat Edison de beide groote machten parlement en beurs binnen zijn gezichtskring heeft ge trokken. Dan vindt hij een methode uit om over éénzelfde draad in twee richtingen te telegrafeeren. Het begin van zijn financieel succes. De onderneming, die aan de New-Yorksche beurs de koersen telegrafisch uitzendt had op een goeden, of beter gezegd, een kwaden dag het ongeluk dat haar zendapparaat defect raakte. Natuurlijk heersshte er juist dien dag een wilde stemming op cto beurs. De abonné's werden ongeduMig en meenden, dat ze met een truc van speculanten te doen hadden. Te midden der grootste opwinding bood Edison aan om binnen net uur het toestel te herstel len, van welke moeilijke taak hij zich uitste kend wist te kwijten. Als gevolg hiervan kreeg hij een vaste aanstelling op 300 dollar per maand. Als hij dan een automatisch telegraaf appa raat uitvindt, waarmede 1000 woorden per minuut kunnen worden overgeseind, is zijn naam als uitvinder voor goed gevestigd. Edison is ruim bij kas en hierdoor in staat een lieve- lingswensch van hem te verwezenlijken. Menlo-park. Te Menlo-Park, op 40 K.M. afstand van New-York, liet hij een groot laboratorium bouwen met bibliotheek moderne fabrieksge- f uit het Duitsch vertaald door ANNA. O— 3) Weet gij, wat ik weet, Anny zeide óe oude vrouw met doffe stem. Hebt gij dien vreese- lijken oudejaarsavond beleefd, waarop Enge- lina verwenscht weid God mag weten, hoe zich die vloek van den vader vervullen zal, want het is zeker dat het zal gebeuren, om dat die met hem ten grave gedaald is. Maar haar ziel is vroom en godvruchtig, nooit zal de booze macht over haar krijgen Bidden wij niet eiken Zondag in de kerk voor Enge- lina Zeker, maar geloof mij, de booze zal nooit macht over haar krijgen Dat zal toch wel gebeuren. Maar op welke wijze Luister Anny, mij valt iets in, dat men in mijn geboorteplaats voor vast gelooft. Tus- schen de jaren dat is op Oudejaarsavond wordt er eens in de honderd jaren op de we reld een duivel geboren in menschcngestalte. Deze zoekt den levensweg van oen engel te kruisen, teneinde die voor de hel te gewin nen Nu kampen beiden om de overwinning Gelukt het den duivel den engel te verleiden, dan is deze verloren. Weerstaat evenwel de engel alle verleiding en is hij in staat den satan op het pad der deugd te voeren, dan is bouwen verrezen, woonhuizen, enz. In 1876 hield de 29-jarige Edison zijn intocht in Men- lo-Park. Hij was gehuwd, vader van drie kin deren en had bovendien de verantwoordelijk heid te dragen voor zijn vrij talrijk personeel van assistenten en arbeiders. Te Menlo-Park is enorm hard gewerkt .Edison zelf gaf het voorbeeld, toonde de juistheid van zijn defi nitie, dat het genie voor 1 procent in- en voor 99 transspiratie is. Meermalen arbeidde hij tot drie of vier uur in den morgen en soms vond men hem bij het aanbreken van den dag in slaap gevallen op een tafel van het labo ratorium. Hij had slechts enkele uren rust noodig, legde hij zich neer. dan scheen de slaap op zijn bevel te komen. Een record vestigde hij door vijf dagen en nachten ach tereen door te werken. Vaak was het middernacht vóór het avond eten voor Edison en zijn staf werd binnen ge bracht. De leider wist zijn medewerkers te begeesteren en te inspireeren door zijn voor beeld. De verhouding te Menlo-Park moet wel eenigszins patriarchaal zijn geweest, immers, wanneer een succes bereikt was, toog Edison met zijn staf uit visschen. Edison was een ge duldig hengelaar, de legende vermeldt, dat hij eens twee dagen en twee nachten heeft zitten visschen, zonder beet te krijgen. In Menlo-Park heeft Edison zijn grootste uitvindingen gedaan. Hij vond de microfoon uit en voerde op 20 Augustus 1879 te Soratoga in het openbaar het eerste storingsvrije tele foongesprek. Zelfs het bekende „Hallo is door Edison ingevoerd. Edison's Gloeilamp. Daarna volgde Edison's gloeilamp. De elec trische booglamp, met de koolspitsen, was reeds bekend, doch haar lichtsterkte was veel te groot, evenals haar stroomverbruik. Wilde een electrische lamp in huiskamer en werk plaats kunnen worden gebruikt, dan moest de lichtsterkte van de booglamp worden verdeeld over een groot aantal kleine lampen van ge ringere lichtsterkte, moest de sterke electri sche stroom als 't ware worden „onderver deeld", vertakt in kleine stroompjes. Tot dusverre was dit altijd mislukt. En Edison had al zijn wilskracht noodig om te slagen «Droomer, dwaas, opschepper*waren woorden, welke hem naar het hoofd geslingerd werden door pessimisten, die geen oogenblik in de mogelijkheid van een welslagen ge loofden. De groote moeilijkheid leverde de gloei- draad op. Platina mislukte. Edison verkoolde alle mogelijke soorten materiaal, tot het roode haar uit den baard van een zekeren mijnheer Mackenzie toe, die toendertijd te Menlo ver blijf hield. Tenslotte zou men het dan probeeren met een verkoolden katoendraad. Heel voorzichtig werd de verkoolde draad uit den vorm te voorschijn gehaald, behoedzaam gedragen naar de glasblazerswerkplaats. Helaas brak toen de draad. Een nieuwe werd vervaardigd doch ook deze sneuvelde ontijdig. de macht van den laatste gebroken Op het oogenblik dat de lippen van den engel zege nend die des duivels kussen, stijgt de verloste Zeer goed, Daily, uw legende zal waar zijn. Maar let wel op Onze Engeline is door God gezonden en zij zal den duivel op haar pad ontmoeten. Laat ons bidden dat zij aan die verleiding weerstand zal kunnen bieden. Met gevouwen handen en gebogen hoofden zonden de vrouen een vurig gebed ten hemel op. Wat viel daar op eens in de naaste kamer Daily sprong verschrikt op. Heer in den hemel, daar vlak voor de deur De portière was naar omlaag gevallen en tusschen de roode plooien, ten halve er door bedekt, lag Engelina, bleek en levenloos. II. Lady Mary was gestorven, en volgens haar laatsten wil was zij niet begraven in het j familiegraf naast haar echtgenoot, maar op het vreedzame kleine dorpskerkhof, waar de j vriendelijke zonnestralen de bloemen koester den, die op haar graf bloeiden. Lady Evlina, ook reeds sedert eenige jaren weduwe, kwam 1 op Lilau-Rook wonen, om de jonge erfdochter tot getrouwe pleegmoeder te verstrekken. En Engelina had die trouwe liefderijke verpleging dringend noodig Zij leed sedert eenigen tijd zelfs nog bij het leven van haar moeder, aan zulk een diepe zwaarmoedigheid, dat de hulp van een ge neesheer *moest worden ingeroepen. Een zich snel ontwikkelende hartziekte, een kwaal, waaraan ook sir Edward zijn laatste levens- Eindelijk, 21 October, was een nieuwe kooldraad gereed en in den glazen ballon aangebracht, deze werd luchtledig gepompt, de electrische stroom werd toegelaten, en... de lamp gloeide aan Edison had zijn doel bereikt. De lamp brandde meer dan 40 uur aan een stuk. Maar Edison was niet tevreden met den katoendraad, hij beproefde het met verkoold papier en daarna met verkoolde bamboevezej, Hoe grondig het probleem van den gloeidraad werd onderzocht, moge blijken uit het feit, dat 6000 soorten plantenvezels werden onderzocht, voornamelijk bamboe, welk onderzoek een uitgave van 100,000 dollars vergde, Hoe zwaarder de strijd, des te zoeter smaakt de overwinning Op het redactie-bureau van de N.-Y. Herald. Op den morgen van den 21 sten December 1879 zat Albert E. Orr, stadsredacteur van de „New-York Herald" op zijn bureau aan z'n lessenaar. Plotseling stoof de heer Thomas B. Connery, de directeur van het blad binnen, het laatste nummer in zijn hand, dat hij met een gebaar van afgrijzen ver van zich strekte. Orr keek verrast op, want gewoonlijk ver scheen Connery eerst eenige uren later op het kantoor. Orr begreep in het geheel niet wat er aan de hand was, doch het werd hem wel duidelijk gemaakt. ,Hoe kwam al die on zin in de krant", bulderde de heer Connery, „Lichtjes opgehangen aan draden Goed om de Herald belachelijk te maken en tot een aanfluiting van haar lezers, om van de con currenten maar niet eens te spreken Wat zal New-York er van zeggen „Waarschijn lijk, dat het de beste „stunt" is. dien we sinds langen tijd in de krant hebben gehad", dacht Orr, maar hij zeide het niet. De verontwaardiging van den heer Connery was de lezer zal het alreeds hebben begre pen opgewekt door een speciale pagina be treffende de Edison Gloeilamp. „Maar weet je dan niet", huilde hij, „dat met absolute zekerheid is aangetoond, dat dit soort van licht tegen de wetten der natuur indruischt Wie heeft het artikel geschre ven „Marshall Fox. Een der beste reporters van New-York". „Waar is hij Roep hem hier Wij moeten iets doen om niet onsterfelijk geblameerd te worden". (15) dadelijk wrijven met het eenige middel dat tot diep in Uw spieren doordringt en U snel weer lenig maaktAkker s jaren had geleden, gaf den dokter reden tot ernstige bezorgdeid. Langzaam ging de tijd voorbij, en het was ongeveer twee jaren na den dood van lady Mary, dat de geneesheer, aan het slot. van een langdurig onderhoud met lady Eveline, deze te kennen gaf, dat een spoedige .veran- de,:.:.;i vnn luelu cn een rehcel e.-derc levens wijze voor Engelir.a hr.og ncodig waren. Haar jeugd moest tot haar recht kernen het een zame Lilau-Rook had haar allen levenslust ontnomen. Zij moest dewereld zien, de menschen lee- ren kennen, zich vermaken en in het geheel niet aan zichzelf denken Een reis naar Italië of Duitschland zou het beste zijn De jonge lady mocht zelf zeggen, waarheen zij het lief ste gaan wilde De oude dame vond die schikking zeer goed. Toch ging zij nier, zonder eenige bezorgdheid naar boven in de toren kamer, om Engelina het nieuws mee te deelen. Zij was voorbereid op een weigering, tranen en zachten wederstand, maar trad binnen. Engelina sprong eensklaps overeind Zij waS verdiept in een groot rood boek, dat zij bij het binnentreden van haar pleegmoe der, snel toesloeg, terwijl een donkere blos haar lief, bleek gezichtje bedekte. Lar.v Eveline had zich evenwel vergist Er was in het geheel geen afkeer, of iet van dien aard, op het gezicht van het jonge meisje te lezen integendeel scheen zij er verheugd over te zijn. Als het zijn moet, laat ons dan naar Duitschland gaan, tante daar hebben de menschen blond haar ,en blauwe oogen. Verre evenwel van hoon en spot uió te lók ken, wekte Fox' artikel zulk een belangstelling dat te Menlo-Park besloten werd tot het hou den van een openbare demonstratie. Deze vond plaats op Oudejaarsavond 1879. 'Extra treinen voerden meer dan 3000 bezoekers aan, waaronder vele autoriteiten. En allen zagen het tooverachtige licht der gloeilampen, die hingen aan draden, welke waren gespannen van de eene bladerlooze boom naar den andere. Het Secretariaat van de R.-K. Staatspartij, tot op heden gevestigd ten huize en kantore van den Partijsecretaris Mr. Frans Teulings, Hinthamerstraat 170, 's-Hertogenbosch, als mede het Bureau van het Dr. Schaepmanfonds, Frankenslag 8, 's-Gravenhage, waar mr. H. Kolfschoten tot dusver tevens zijn werld!$am- heden als Tweede Secretaris der Partij ver richtte, zijn met ingang van heden samenge bracht in het Algemeen Secretariaat der R.-K. Staatspartij, gevestigd te 's-Gravenhage, Laan van Meerdervoort 45a, (Tel. 9045 1), waarheen alle correspondentie, de R.-K. Staatspartij zoowel als de Actie voor het Dr. Schaepman- fonds betreffende, uitsluitend moet worden gericht. Zondagmorgen om 6 uur heeft de agent Houben het vervullen van zijn plicht betaald met zijn leven. De 31-jarige man laat Hen vrouw met drie kinderen achter. De deel neming is algemeen. Ter gelegenheid van de lichtweek te Amsterdam heelt Edison de volgende «bood schap* aan het Handelsblad gestuurd Aan het Nederlandsche volk. Het doet mij genoegen in staat te zijn, tot u te spreken door middel van het Algemeen Handelsblad te Amsterdam en u mijn be wondering te uiten voor de vorderingen door u gedurende de laatste halve eeuw gemaakt op alle gebieden van het menschelijk streven. Onder leiding van een bekwame regeering, die haar taak ernstig opvat, en van een groote schare mannen en vrouwen der weten schap, schaart Nederland zich in de eerste rijen onder de beschaafde volkeren. Ik beschouw het als een persoonlijk voor recht dat ik, zij het dan op de meest bescheiden wijze, heb mogen medewerken aan uw vooruitgang op het gebied van comfort en bevredigende levensomstandigheden en ik uit den wensch, dat Nederland steeds moge voortgaan om de menschelijke bedrijvigheid te ontwikkelen, die het in het verleden waarlijk groot heeft gemaakt. Thomas Edison. In Italië evenwel, zijn zij zwart als - als Als de duivel, lachte Eveline vroolijk. Ja daar hebt gij gelijk in, hartje En waar, zoudt gij dan het eerste heen willen gaan In een groote plaats, bv. Berlijn of Weenen Engelina schudde het hoofdje. Neen zeide zij, in geen groote stad De drukte van een groote stad is mij ongewoon ik zou ang stig zijn, als ik op straat was Moedertje was cok eens in Duitschland maar op een bad plaats, Wiesbaden Zij heetf mij daar zooveel moois van verteld. Ik zou daar zoo gaarne ook naar toe gaan en haar geliefkoosde plekjes bezoeken als u het ten minste goedvindt, lieve tante. De oude dame kuste haar lieveling op het voorhoofd bleef nog een poosje bij haar zitten praten over de toebereidselen voor de reis en ging toen weer naar beneden, om den dokter den goeden uitslag mee te deelen. Engelina bleef alleen. Zij zat met gevouwen handen en keek droomerig naar de blauwe zee, die men over de met donkere dennen begroeide bergkruinen zien kon. Hoe dikwijls had zij vurig gewenscht, de schuimende gol vende golven te kunnen volgen, zeer ver weg, zoo ver, dt zij de sombere torens van Lilau- Rook, voor altijd uit het oog verloor. Sedert dien vreeselijken stormnacht, waar in zij achter dat verschrikkelijke geheim van naar leven was gekomen, had zij een or.be- dwingbaren afkeer van het oude kasteel (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsche Koerier | 1929 | | pagina 1