Aan onze lezers.
Jonge Harten.
BESTEVAER
Mo. 3503
Vrijdag 16 Augustus 1929
44ste «laargang
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Nauwere samenwerking met
de R.-K. Arbeidersbeweging.
BuihtiL Overzicht
fóiggzhac-Saóak
'I VERSCHIJNT elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND
POSTREKENING Ha. 52410.
ITe^uLill eton.
In verband met hetptaatsen
en monteeren eener nieuwe
zetmachine, waardoor een ge
deelte van ons personeel in
beslag wordt genomen, zal
waarschijnlijk in de eerst
volgende weken een kleine
stagnatie in ons bedrijfonver-
mijdelijk zijn. Voor zoover de
inhoud van ons blad hieronder
eenigszins mocht lijden, doen
wij een beroep op de clementie
van onze lezers. Zoodra de
nieuwe machine op voüe,capa
citeit zal werken, hopen wij
hen ruimschoots schadeloos
te stellen.
Wij kunnen hieraan voor-
loopig de mededeeling toe
voegen, dat binnenkort de
redactioneele tekst van „De
Zeeuwsche Koerier" uit een
geheel nieuw lettertype zal
worden gezet. In de toekomst
hopen wij door het uitbreiden
van het aantal pagina's den
inhoud van ons blad opnieuw
belangrijk te kunnen ver
beteren.
De uitgever
3. H. H. Schuurs.
Do Herateïconferentle te 's-Gravenhage
tnsscbeo boop eu vrees. Nog geen
direct eorlogsgevaar in bet Verre Oosten.
Ingezonden Mededeeling. (39)
I Op dit pont
concentpeeren wu
onze volle aandacht
bp de fabricatie van
INGEZONDEN MEDEDEELING
VRAAGT SPOOR/MOSTERD
KOERIER
Bureaux van Redactie en Administratie
OOSTKADE 218, SAS-VAN-CENT
Telefoon 15 Telegramadres: Koerier
Abonnementsprijs 1.50 per 3 maanden,
of J 5.25 per jaar, bij vooruitbetaling -
Advertentiën 20 cent per. regelbij contract lager
ZEER KOOPKRACHTIGE
LEZERSKRING
IT8TEKEND GESCHIKT
VOOR PUBLICITEIT
Onze verbruikscoöperaties zijn meestal ver
bonden aan de plaatselijke standsorganisatie
der arbeiders en kunnen, evenals de laatste,
een diocesaan verband vormen, terwijl natio-
Novelle, naar 't Hoogd. van E. MERK.
O
1)
Voor den helder verlichten toiletspiegel stond
een deftige dame in keurig nitgaanstoiiet met
langen sleep zenuwachtig nam zjj haar brillanten
nit het étui en tooide daarmede den laag uitge
sneden en met kanten versierden hals van haar
goudkleurige zjjden japon. Eindelijk, na lang
schikken en plooien schenen sjj naar den smaak
der bezitster te zitten, en de zachte lijnen van 't
geheel op het voordeeiigst uit te komen. Nu
bekeek zg zich zal va; eerst op een grooten
afstand, daarna al dichter en dichter by, totdat
haar adem 't spiegelglas deed beslaan zjj bekeek
zich mat dan kennersblik eener vrouw, die niet
blind is voor de sporen, die de onverbiddelijke
tijd op haar gelaat drukt, welke scherper dan
elk vreemd oog de kleine rimpels bespeurt, die
zich om mond en slapen vertoonen, die 't eerst
van allen de grijze haren ontdekt, welke op haar
hoofd te voorschijn komen.
Maar vandaag lachte L9a. Deze lach scheen te
zeggen: Na, bij lamplicht en in baltoilet zie ik
er nog altijd heel goed nitgoed genoeg om de
aandacht te trekken, in weerwil van mijn zeven-
en-dertig jaren, in weerwil van mijn volwassen
doohter.
nale samenwerking wordt verkregen door een
federatie der Diocesane Bonden.
Dit is, in onderscheiding met de econo
mische organisatie der Handelskamer, de
sociale organisatie onzer verbruiksvereeni-
gingen.
Zij is juist gedacht. 'Haar werk ligt voor
een groot deel op het terrein der Stands
organisatie. Zij wil immers opvoeden tot een
christelijke verbruiksmoraal en stoffelijke be
langen behartigen, die algemeen zijn en niet
aan bepaald vak of bedrijf verbonden. In
zulke gevallen vormen alle arbeiders over
hunne maatschappelijke beroepen heen, eene
eenheid. En deze eenheid is ook in dit geval
katholiek, 't Is vanzelfsprekend en behoeft
geen motiveering.
Wegens haar nauw contact met de stands
organisatie, zijn onze verbruikscoöperatie^,
evenals deze diocesaan georganiseerd. Ook
dit is, in verband met de zeer verschillende
omstandigheden en ontwikkelingsstadia, waarin
de coöperatie gewestelijk verkeert, zeer prak
tisch gebleken.
De nationale federatie echter staat nog te
zwak en zou een gewichtiger taak kunnen
vervullen. Nauwer zou ook de samenkwerking
moeten zijn met het R.-K. Werkliedenverbond.
Dit zou wederkeerig voordeelen brengen.
Voordeelen aan de coöperatieve beweging, die
nog Veel te weinig den steun der georgani
seerde arbeiders ondervindt en waar dit anders
een veel hoogere vlucht zou kunnen nemen.
Voordeelen ook aan het R.-K. Werklieden
verbond, dat door deze innigere samenwerking
een economischen grondslag zou kuiftien
vinden voor vele zijner belangrijke sociale
werken.
Men denke b.v. eens aan onze groote steden.
Daar staat men bij het sociale werk dikwijls
voor bijna onoverkomelijke financieele moeilijk
heden. Alles kan niet door contributies worden
gedekt. De lasten zouden voor betrekkelijk
weinigen te zwaar worden. En de «meer en
meer gebruikelijke weg» van overheidssubsidies
is vaak een weg vol distels en doornen. Met
het aantal en de grootte dier subsidies neemt
ook toe de officieele bemoeiing met onze
beweging, die de vrijheid al te zeer belemmert
en onze instellingen brengt in eene positie
van afhankelijkheid.
Welnu, in die groote steden zou onze
coöperatieve beweging bij algemeene
samenwerking gemakkelijk een zoo hooge
vlucht kunnen nemen, dat zij jaarlijks vele
duizenden guldens opbrengt voor onze sociale
instellingen, veel meer in elk geval dan al
die overheidssubsidies te zamen.
Wij gaven reeds het voorbeeld van een
betrekkelijk kleine plaats in ons land, waar
de verbruiksvereeniging het heeft klaar ge
speeld in een tiental jaren honderdduizend
gulden winst te maken. En wat beteekent
zulke plaats in vergelijking met onze groote
steden Om een ton bij elkaar te brengen
door middel van coöperatie is voor die steden
indien men maar wil samenwerken dan
Alsof zjj zich plotseling iets herinnerde, riep
zij in de zijkamer: Martha! Ben je klaar? Kom
een hier laat my je eens zien.
Dadelyk ma, antwoordde iemand met een
heldere maar bedaarde stem, en spoedig daarna
overschreed een slanke, in 't wit gekleede gestalte
den drempel.
Naast de van zjjde en brillanten schitterende
dame was 't zeventienjarig meisje een eenvoudige
verschijning in 't kinderlijk, onopgesmnkt japon
netje, met de witte ceintuur om de fjjne taille,
met den zonder lint of ooilier gesierden hals, met
de lichtbruine haren, die van aohteren in een
gewone vlecht waren samengebonden. Toch had
zy de bloemen en de schitterende steenen niet
noodig, want zonder die tooisels lag over haar
geheele uiterlijk het jeugdige, frissehe waas eener
jonge maagd, dat als een toovermacht op alle
menschenharten werkt.
Met een mengsel van bewondering en afgnnst,
van blijdschap en jaloezie zag de moeder neer op
de roBe teint der dochter, naast welke het blan
ketsel op haar eigen wangen jnist in 't oog viel
op den sierlijk gevormden, frissohen hals en de
slanke armeo, naast welke haar eigen rijpere
vormeu al te zacht en al te weelderig schenen.
Met een zenuwachtige aandoening in de stem
en een zonderlinge schittering in de oogen gaf
zij bevel het rijtuig voor te laten komen.
De uitwendige en innerlijke tegenstelling van
moeder en dochter vertoonde zich zelfs in deze
enkele minnten wachtens, terwijl zy beiden de
handschoenen aantrokken
Lea bleef geen oogenblik kalmzij liep in de
kamer op en neer en ging met de handschoenen
zoo raw te werk, dat er een paar knoopjes af
braken en zij 't dienstmeisje schellen moest om
ze er weer zen te naaien. In haar ongeduld, in
ook een kleinigheid. En welke goede sociale
werken kunnen er uit zulke som niet worden
gesticht en onderhouden
Maar wij herhalen het voor de derde
maal hiertoe is meer samenwerking nood-,
zakelijk. Daarom pleiten wij voor een inniger!
verband van de coöperatieve beweging met
ons R.-K. Werkliedenverbond. Het gevolg
hiervan moet zijn, dat veel meer katholiek
georganiseerde arbeiders ook overtuigde coöpe-
ratoren worden.
Dat wij dit inniger verband bovendien
voorstaan om principieele redenen behoeft
geen betoog. Om maar eens op een puntje
te wijzen: zooals de sociaal-democraten er
voor hunne doeleinden voordeelen in zien,
om hunne partij en vakbeweging met de
coöperatie te verbinden, zoo zijn er oök vbor
ons principieele belangen verbonden aan een
samengaan van de georganiseerde arbeiders
verbruikers met de georganiseerde arbeiders
producenten.
Ziedaar in eenige artikelen duidelijk ge
maakt, welke sociale en economische belangen
er worden gediend door een goed geleide,
goed georganiseerde katholieke verbruiks
coöperatie. Deze coöperatie bevorderen, is
wel een voornaam punt van ons program.
H.
De Haagso'ie co ferentie neemt haar vooruit
gang Dat zegt op het eerste gezicht niet veel
maar wie de moeilijkheden, om niet te zeggen de
crisis, heeft gevolgd, waarmee ze de laatste week
heeft te kamptn ieh*d, besef', da' we al heel
hljj zyn met te kunuen zeggen, dat ze haar
voortgacg ne> mfc
Het dreigde al dadeljjk mis te loopen. Snowden,
de chef van de Entielscbe delegatie, verklaarde
al den eersten dag dm besten, dat Engeland met
het Young-plan. zooals het door de finanoieele
deskundigen »e Parijs was ontworpen, nooit of te
nimmer genoegen zon nemen. Intasschen, men
nam dat zoo ernstig nog niet op. Al spoedig
kwam men overeen dat de conferentie in twee
afdeelingen zon worden geplitst, een financieele
en een politieke Mbar in de eerste vergadering
van de fioancieele oommiene herhaalde Snowden,
in scherper vorm nog ditmaal, zgn bezwaren
tegen het Yonng-plan bij dreigde daarbij al
boffers te zullen pakken en in de volgende
vergadering ncemd" by de opmerkingen, welke
Ché'on, de Franeche fi ano'eeie vertegenwoordiger,
op zyn hezwaren had gemaakt, „grotefque" en
„ridiculous", dwaas en belachelijk. Dat zyn
termen, die als een beleediging opgevat knnnen
worden en de toeBtand was dan ook uiterst critiek.
De Zondag bracht in zooverre ontspanning, dat
Snowden verklaarde met d e woorden niets belee
ansBnnsan v;*. im
C
Ay.oB10QELAABXfifld XgOOóEHDAAL
per ft pond X u
digends aan het adres van Chéron te hebben
bedoeld en dat hij, zyn principieele bezwaren
tegen het Yonngpian handhavend, opmerkte, dat
die bezwaren niet het Yonngpian zelf wilden
afbreken, dooh dat ze op de basis van dat plan
zonden knnnen worden ondervangen. Sinds blijkt
zoo nn en dan de zon door de wolken te breken,
al kan nog lang niet van een heldere lucht worden
gesproken.
In de politieke commissie, die zioh met de
ontruiming van het Rijnland en met de bevoegd
heden van de in te stellen commissie van vast
stelling en verzoening, een enphemistische naam
voor oommissie van conti ê!e, heeft bezig te honden,
schijnen de zaken beter te vlotten. Echter, de
financieele en de politieke commissie zijn zoo
nanw aan elkaar verbonden, dat een mislukking
van de eene noodzakelijk ook een mislukking
van de andere met zich sleept. Frankrijk zal
nooit aan Dnitschlands politieke wenschen toe
geven, als de financieele aangelegenheden niet op
orde komen, en Duitsohlan^ zal nooit met het
Yonngpian acooord gaan, als het in politieben
zin niet bevredigd wordt.
Meenden we de vorige week te kunnen melden,
dat tussohen Rusland en China in zoover een
voorloopig accoord was getroffen, dat de directe
(6)
baar opgewondenheid maakte eerder de moeder
dan de doohter den iudrnb, dat zy vandaag naar
haar eerste bal ging. Maar het meisje bleef
niterst kalm en keek, in nadenken verzonken,
voor zioh.
Zy maakte het effact van een blondine, in
weerwil van hair brninachtig haar; want haar
gelaatskleur en haar oogen waren licht. Zy had
fijnere, edeier gevormde trekken dan de moeder,
en een kenrig gevormd profiel. Daarentegen ont
braken haar de le /eadigheid, de vurigheid, de
klenrengloed der moeder met de donkere oogen
en de blinkend zwarte haren.
Ook innerlijk waren zij zoo verschillend mogelijk.
Martha zag de wereld nog in als een onervaren
kind; maar se had reeds veel gedacht, hoewel zy
nog jong was, en zij nam het leven ernstig op.
Zij was tronw aan haar plicht, nauwgezet en
streng voor zich zelve, maar ook voor anderen,
onbekend met en onverbiddelijk voor allen lengen
en hnichelary.
Juist zoo was ook haar vader geweest, en Lea,
die zich met baar vuriger, lichtzinniger tempera
ment, met haar zacht naar vermaken en haren
oppervlakkigen aard in een jaren langen, heime-
lijken stryd tegen den ernst en de onsohokbare,
moreele voornaamheid van haar echtgenoot had
afgetobt, zag met weerzin hetzelfde karakter in
haar doohter terug Zy gevoelde zioh by vele
vragen tegenover hatfr kind even machteloos, als
vroeger, toen hg, de vader, nog leefde Ware ijj
niet bang geweest voor de verstandige heldere
meisjescogen, dan zon zy Martha ongetwijfeld
nog een jaar op de kostschool gelaten hebben, al
was zy dan ook reeds zeventien jaar.
Zij had het niet prettig gevonden haar dochter
no in hnis te moeten nemen, juist nn sy zoo
naby het doel was, waarnaar zij met al den harts
tocht van haar temperament streefde.
Toen vóór tien jaai haar heel wat ondere echt
genoot Regeeringapresident Vod Stapf, gestorven
was, had Lea in den bsginne slechts een gevoel
van bevrijding ontwaard. Zoodra de rouwtjjd
voorby was, had zy er zich over verhengd, dat
zjj nn nog eens, vry aan allen dwang, van haar
leven zoa kannen genieten en zioh ais schoone
vrouw laten vieren en bewonderen. Haar was
ook menige triomf ten deel gevallen en een paar
winters aohtereen had de mooie, amusante wednwe
tot de meest gevierde dames der residentie behoord
Maar van lieverlede had zij toch gevoeld, dat zy
naar de veertig liep zy zag met reuzenschreden
den tyd naderen, dat zy niet meer door haar
persoon zon imponeeren. Nn was de eerzncht in
haar ontwaakt, zich door een tweede hnwelyk
zoo spoedig mogelijk haar positie in 't maat
schappelijk leven te verzekeren.
In dezen gemoedstoestand had zy «en harer
vurigste aanbidders uit haar jeugd weer ontmoet.
Wolff Dö'lnitz was majoor, toen hij als jong
weduwnaar voor het eerst in het hnis van haar
echtgenoot kwam Hjj had haar nooit een liefdes
verklaring gedaan, maar zijn ernstige, treurige
oogen verrieden haar een grootere bewondering,
dan haar ooit was ten deel gevallen. Toen hy
kort daarna op zyn dringend verzoek verplaatst
en zonder afsoheid van haar genomen te hebben,
vertrokken was, had zij gevoeld, dat zyn harts
tocht voor haar, den echtgenoote van een man
dien hjj hoogschatte, hem op de vlucht gedreven
had.
Nn waren zy beiden vry.
Maar Döllnitz was intasschen generaal geworden
en men wees hem aan als een aanstaand Minister
van Oorlog.
(Wordt vervolgd)