E d m e.
No. 3501
Vrijdag 9 Augustas 1929
44ste Jaargang
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
De Handelskamer.
ITeijiilletorL.
Builenl. Overzicht
Binnenland.
BESTEVAER
Buitenland.
VERSCHIJNT ELKEN MAANDAG-, WOENSDAG- EN VRIJDAGAVOND
POSTBEKEHIHfi No. 52419.
Se noohep eischt:
De Herstelconferentie te 's-Gravenbage
Langdurige besprekingen verwacht
Voorloopige overeenstemming tnsscben
Cbina en Rusland. Koningschap of
Republiek in Griekenland
De Kabinetscrisis opgelost.
De Haagsche conferentie.
Nienwe Tweede Kamerleden.
Ingezonden Mededeeling
'n poede pijp
tabak voor niet
te hoopen pup
homt aan déze ebchen tegemoet
ROOSENDAAL
De stichting eener grootsche nijverheids-
instelling langs bet kanaal, te Selzaete.
INGEZONDEN MEDEDEELING
(6)
VRAAGT SPOOR'/ MOSTERD
DE ZEEUWSCHE KOERIER
Bureaux van Redactie en Administratie
OOSTKADE 218, SAS-VAN-CENT
Telefoon 15 Telegramadres: Koerier
Abonnementsprijs 1.50 per 3 maanden,
of 5.25 per jaar, bij vooruitbetaling -
Advertent ien 20 cent per regel, bij contract lager
ZEER KOOPKRACHTIGE
LEZERSKRING
IT8TEKEND GESCHIKT
VOOR PUBLICITEIT
Het directe economische doel van de ver
bruikscoöperatie is om het product langs den
kortsten en goedkoopsten weg van den pro
ducent naar den consument te brengen. Ter
wille van dit doel zou er geen scheiding in de
coöperatieve beweging mogen zijn. 't Is immers
uit coöperatief oogpunt beschouwd onlogisch,
dat twee of meer coöperaties met elkaar in
concurrentie treden en dat het verkoopterrein
anders wordt verdeeld, dan volgens het prin
ciep van de meest doelmatige werkverdeeling.
Maar wij hebben reeds uiteengezet, dat nog
andere dan economische doeleinden in 't oog
gehouden moeten worden dat economische
belangen mede afhankelijk zijn van zedelijke
beginselen en dat onz% tegenstanders op sociaal
gebied ook ten aanzien der coöperatieve bewe
ging het gev&ar der neutraliteit hebben be
wezen.
Om deze redenen hebben wij katholieke
verbruikscoöperaties.
Deze coöperaties kunnen echter, zooals ook
de vakvereenigingen dit doen, met andere
soortgelijke organisaties op bepaalde punten
samenwerken.
Zulke samenwerking is b.v. mogelijk en
geschiedt in werkelijkheid, waar geen direct
contact bestaat met de verbruikers, doch
alléén wordt gestreefd naar vergemakkelijking
van de taak der verbruikscoöperaties.
Met dit laatste doel is opgericht de Handels
kamer*. Dit is een groot-inkoopvereeniging,
gevormd en in stand gehouden door coöpera
ties van allerlei richting. Deze Handelskamer*
maakt het aan de leiders der verbruikscoöpe
raties, zelfs op de kleinste plaatsen, gemakkelijk
inkoopen te doen. Prijzen en kwaliteiten zijn
gewaarborgd op marktpeil en deugdelijkheid.
En wat deze grossier* verdient 'komt weer
ten goede aan zijn afnemers, 't Is een gros
sierszaak volgens coöperatieve beginselen.
Natuurlijk kan ook de Handelskamer* voor
partij-doeleinden worden misbruikt, maar hier
tegen streng te waken is de taak van de verte
genwoordigers der aangesloten verbruikscoöpe
raties in het centraal bestuur en de algemeene
vergadering.
Tot heden loopt deze samenwerking goed.
Het aantal katholieke leden der »Handels-
kamer* is wel zoo groot, dat anderen de neutra
liteit hier niet kunnen schenden. Voorzichtig
heid en waakzaamheid blijven echter geboden,
en daarom moet worden aanbevolen, dat alle
katholieke verbruiksvereenigingen bij de Han
delskamer* aansluiten.
Van dit instituut kunnen zij de groote voor
deden genieten, welke wij reeds hebben
genoemd: inkoop van deugdelijke waren aan
behoorlijke prijzen. Daarnaast administratieve
en economische voorlichting, die op het gebied
van den handel onmisbaar zijn.
De aansluiting bij de Handelskamer* neemt
niets weg van de zelfstandigheid der verbruiks
coöperaties. Deze blijven in elk opzicht hare
vrijheid behouden.
Tegen deze aansluiting kan dus geen be
zwaar bestaan. Zij versterkt de coöperatiéve
Uit hat Franaoh van Henri R i v i r e
o—o
16)
Het ongeluk had die geljjkenis gemaakt, waarop
hg vroeger had gehoopt en die hg toen van den
loop der tjjden verwachtte, maar 't was een
treurige onverzoenlijke Edmeé, terwijl de ware
Edmée hem een voortdurend levend verwgt was.
De«e was altgd stilzwijgend en verried af en
toe aan Victorien slechts haar gemoedstemming
door een plotselinge uiting van droefheid, die eg
echter even spoedig trachtte te onderdrukken.
Beider hart was vervuld van wanhoop, die zjj
elkander niet bekenden, omdat zg geen enkel
middel wisten om zich te genezen. Al had de
bekentenis van hnn misstap aan Adrienne gedaan,
hen mtssohian verlicht, ze zonden er geen stap
verder mede gekomen zgn, want Adrienne zon
geveinsd hebben zich daarover te verwonderen,
of ze zon niet aan hnn berouw hebben geloofd
zij zwegen das en leden er des te meer onder.
Toch toonde de pastoor, die hen af en toe bezocht
zich toegevend en vriendelgk voor henofsohooD
hg hnn geen enkel woord sprak van zgn voor
nemens en plannen, soheen hg hen met zgn
beweging. Maar de samenwerking bepale zich
tot zuiver economische doelein
den. Centralisatie tot bevordering van het
sociale doel der coöperatieve beweging
moet op principieelen grondslag ge
schieden. En hierbij is contact met de katho
lieke arbeidersbeweging, zooals wij nader zullen
zien, zeer gewenscht. H.
De Haagsche conferentie heeft Dinsdag haf.r
openinesvergaderiDg gehouden. Minister Beelaerts
van Biokland die ook weer in het nienwe
Kabinet zitting heeft gekregen heette riBmens
onze regeering da afgevaardigden welkt m. En hg
deed dat op een wjjze welke het illustere gezelschap
iliuaterer dan sinds tientallen van jaren in
ons land bijeenkwam nog even voor den ge»st
te brengen, wat de wereld van dere confeientie
verwachtde werkelijke Iquidatie va i den oorlog,
opdat de aaDdaoht daarna kan worden gevestigd
op den opbouw van een betere, een gelukkiger
wereld,
Stresemann vatte deze woorden op en sprak
den wensch uit, dat deze conferentie de voor
loopster zon zgn van een andere, welke ten doel
zou hebben de rationalisatie der gehsele wereld
productie, waarbij hg herinnerde aan de plannen
van Briand tot vorming van een Earopeeschen
Statenbond, de Vereenigde Staten van Europa.
De conferentie is in de beste stemming begonnen.
Dat neemt niet weg, dat haar vele moeilijkheden
wachten en dat er heel wat geplooid en ge
schipperd zal moeten worden, om het plan-Young,
al dan niet gewijzigd, door de verantwoordelijke
Staatslieden aanvaard te krijgen De eerste,
soherpe rede van den Britsohen afgevaardigde
Snowden gaf daarvan al een voorproefje. Er
wordt dan ook al rekening mee gehouden, dat de
oonferentie weken, wellicht maanden zal doren
Tasschen China en Rusland is voorloopige
overeenstemming bereikt ten aanzien van het
houden van een reohtstreeksche bespreking ter
oplossing van de gerezen moeilijkheden. De
Chineesohe diplomatie schijnt daarbij een aardige
overwinning te hebben behaald. Immers, volgens
de berichten moet Moskon hebben afgezien van
haar aanvankelgken eisuh, dat de Rnssische
ambtenaren weer op hnn werkzaamheden aan den
Chineeschen Oosterspoorweg zonden worden toe
gelaten alvorens de officieele onderhandelingen
een aanvang zouden nemen.
In Griekenland is den strgd om koniugschap
of republiek cog steeds niet beslist. Heeft in het
parlement de hardnekkigste en bekwaamste voor-
veohter van de republiek, Venizelos, een groote
meerderheid, begin dezer week hebben de ver
kiezingen voor den gemeenteraad plaats gehad en
in alle grootffe steden, met name in Athene en
Soioniki hebbén de monarchisten de meerderheid
behaald. Zulks wil niet zeggen, dat de verbannen
koning nu maar dadelijk weer met vlag en wimpel
zal worden binnengehaald. Maar zeker zal na dit
resultaat de m mvchistisohe beweging het hoofd
weer sterker opsteken. Venizelos wordt ond Hij
heeft de stemming niet me*, waar het plan-Yuncg
voor Griekenland niet voordeeli? is ea de levens-
innemenden, vriendelijken glimlach aan te mauen
om moed te houden en gednld te oefenen. Hg
trachtte het vertrouwen te winnen van de jonge
barones De Séae'ère en slaagde daarin. Hg was
dikwijls met haar alleen en zg beschouwde hem
als een vertrooster en een vriend. Adrienne, ver
nietigd als ze was, dacht er over haar troost bg
de kerk te zoeken, maar de ernstige priester ging
slechts oogenschgnlgk op deze plannen in.
Pastoor Daltez wees er Adrienne op, hoe van
haar meer werd gevraagd te leven en te strijden,
dan te berusten en zich op te offeren, Hij maakte
't haar duidelgk, dat hst verdriet haar had ge
louterd en geschikt gemaakt om haar roeping en
haar plichten te vervallen. Was zij in de laatBte
wel niet eens te kort geschoten
Had zjj niet wat lang toegegeven aan die be
minnelijke onbezorgdheid, die het jonge meisje
wel aardig staat, maar waarvan een jonge vrouw
geen gebruik meer maken mag, wanneer zg zeker
is van haar jeugd, haar schoonheid en de liefde,
die eg inboezemt
Hg was haar bieohtvader nietwant met geen
enkel woord had zg melding gemaakt van het
vreeselijk geheim, dat haar krachten ondermijnde^
maar stilzwijgend was hg haar vertrouwde ge
worden. Hg bedroefde haar af en toe, maar
bemoedigde haar tegelijkertijd. En niettegenstaande
alles sprak Adrienne's jeugd in haar voordeel.
Wanneer zg met den pastoor alleen was, had zij
soms oogenblikken waarin de onde vroolgkheid en
oudelevensln8t weer boven kwamen. Zg herinnerde
zioh de eerste gelnkkige dagen als verloofde en
,«1b jonge vronw.
midd le pijjieu c'en'aatsttn tjj 1 geweldig gasfegeu
tqo. Politieke bercerirgen kunnen echter vort
Griekenland, dat rost zoozeer van norde heef-,
niet andets dan schade doen.
Naur verluidt hebben de pogingen van den
Minister van Staat, Jbr. Mr Ch Roys de Beerrn-
bronok, tot vorming van een ♦x'ra-parlemecteir
kabinet een gunstige uitkomst gehad
Naast Jhr. Mr. Ruya de Beerenhrnuok, di?
nevens het voorzitterschap van den Raad vat
Ministers de portefeaille van Binnenlandsche Zakei
en Landbouw op zioh neetnt, zal, naar wij vernemen
het Kabinet bestaan nit
Jhr. Mr, P. Bee'aerta van Blokland, Minister
van Boitenlandsche Zaken.
Mr. J. Donner, Minister van Justitie.
Prof. Dra R. H. Woltjer, Hoogleeraar aan de
Vrg'e Universiteit te Amsterdam, onder-voorzitter
van den onderwijsraad, Minister van Onderwijs
Kunsten en Wetenschappen.
Jhr Mr. D. J, de Geer, Minister van Financiën
Mr, Dr. L. N Deckers. Lid van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal. Minister van Defensie
Mr. P J Rsymer, Lid van de Eerste Kamer
der S'aten-Generaal, Burgemeester van Hilversum,
Minister van Waterstaat
Mr. T. J. Verschuur, Voorzitter van den Raad
van Arbeid te Breda, Minister van Arbeid, Handel
en Nijverheid.
S. de Graaff. Minister van Koloniëa.
De benoeming is eerstdaags te verwachten
Amsteri&m In licht I
Van 25 November tot en met 4 December a s
zal te Amsterdam een grootscb opgezette „licht-
week" worden gehouden. Het doel hiervan is, te
toonen wat de moderne liohtteobniek, voort
bouwend op het weik van Edison, die vijftig
jaar geleden de eerste praotiech bruikbare gloei
lamp uitvond, heeft weten te bereiken.
Burgemeester de Vlugt heeft het eere presidium
van „Amsterdam in Licht" aanvaard. Ongetwijfeld
zal de hoofdstad gedurende bovengenoemde dBgen
een schitterenden aanblik bieden.
Ter Haagsche oonferentie hebben Woensdag
Hijmans (België) en Adatci (Japan) het woord
gevoerd. De algemeene beschouwingen werden
gesloten. Er zijn twee commissies ingesteld, een
politieke en een financieele, die heden haar eerste
vergadering zullen houden.
Van het nienwe ministerie was een drietal
leden bij de jongste verkiezingen gekozen tot lid
der Tweede Kamer, tw Jhr. Mr Ch. J. M Ruya
de Beerenbrouok, Jhr. de Geer en Mr. Dr. L N
Deckers.
In de plaats van Jhr. Ruys de Beerenbronob
zal tot lid van de Tweede Kamer aangewezen
worden de heer Mr. C M J. F. Goseling In de
plaats van Jhr. de Geer zou in aanmerking zijn
gekomen de heer F Beelaerts van Blokland, die
intnssohen eveneens tot minister is benoemd. Op
de lijst volgt dan de heer J. W. H Rutgers van
Rosenbnrg. De heer Mr. Dr. L N. Deckers is in
Den Bosch op de katholieke lijst gekozen als
(35)
deskundige op het gebied van defensie, «jju
opvolger in deze hoedanigheid is de heer Th. F.
M. öchaepman.
Omtrent de stichting der groote fabriek, op een
terrein ten Zuiden van het krankzinnigengesticht
te Selzaete, schrgft men ons van daar, dat het de
bedoeling is een groote machinefabriek te stichten.
Alle gronden, over een langen afstand (de facade
der fabriek is volgens het ontwerp 1600 M lang,
d i. 20 minuten gaans), ter gezamelgke oppervlakte
van 300 H A zgn aangekocht tegen de 5 vondige
waarde. Zg bestaan voor het grootste deel nit
bosoh. Aan de respectieve eigenaars is door de
bankinstelling ter plaatse die bg den aankoop als
tnesohenpersoon far geerde 6 millioen francs uit
betaald. Voor vele eigenaars was het een buiten
kansje. Een keuterboertje die zijn eigendom vóór
den oorlog kucht van frs 1200, zag zich nu
frs. 150,000 uitbetaald, terwgl een Icmpeukoopman
voor een wat grooter plaatsje frs. 250,000 ontving.
Naar vernomen wordt zal spoedig worden aan
gevangen met het bouwen van 500 woningen
voor ambteuareu en werklieden.
De stichtende maatschappij sfaat in de
oontraoten tffioieel bekend onder den naam
„Arbeid", hetgeen de samenvatting is van „Ateliers
éinis beiges d'é éotfioiié et d'indostnes tech
nique". (Tern. Crt
Die waren voorbij en zg betreurde ze. Alles
droeg daar het zjjne toe bjj de terugkeerende
gezondheid, de heerlijke zomer, de zon en de
bloemen, die even schoon schitterden als vroeger
Degenen, die zjj ontweek, hadden haar dns zoo
doodeljjk beleedigd, dat zg nooit meer iets van hen
wilde weten Zg wist dat niet eens en 't kon
toch niet zgn. Zg zag dat zg zoo zielsbedroefd
en trenrig waren en kon zij dan nog gelnkkig
zgn? Af en toe bloosde ze dan, maar dan weder
drongen vrees en ontmoediging haar hart binnen,
zij verborg het gelaat in de handen en begon te
weenen. De pastoor glimlachte, hg zag dat het
oogenblik der genezing nabij was en dat een
hevige gemoedsaandoening voldoende zon zgn om
die te bewerken.
De dokter van zgu kant ried tot volkomen
herstel van mevrouw de Sénevère den baron aan
eenigen tjjd met baar op reis te gaan, verandering
van omgeving en klimaat zonden de laatste
sporen der ziekte doen verdwijnen
Dit vraagstuk werd weldra in behandeliog ge
bracht en ieder bewees er zioh mede ingenomen
alleen Adrienne toonde er niet de minste opge
wektheid toe en nam haar zwakte, die reeds lang
niet meer bestond, als aanleiding om hehoefte
aan rnst voor te wenden. Victorien trachtte haar
tegenstand te overwiunen. Op zekeren middag
was hg met haar en Edmée in den tuin, toen hg
plotseling het reisplan ter sprake bracht. Edmée
was eenige schreden vooruitgeloopen en hij waagde
het Adrienne te betnigen, hoezeer hij wensohte,
dat zg aan zgn verzoek zon voldoen. Ze zouden
elkaar dan nader komen, ze zonden dezelfde
indrukken ontvangen en die nieuwe toekomst,
die ze dan gezamenlijk tegemoet gingen, zon ben
weer terugvoeren naar hnn eersten gelukkigen
tgd, die zonder schaduw, «onder wolkeu was
geweest. Bg durfde haar niet hekernen, boezeer
hij wensohte haar weer te heroveren en haar lief
te hebben maar hg sprak tot haar met gloed en
steeds toenemende ontroering Ge snit me 't niet
weigeren, niet waar zei hij, wy gaan op reis
Adrienne had hem aangehoord zonder hem ia
de rede te vallen en trachtte haar hevige ontroering
meester te worden. Eindelgk antwoordde «e
terwgl ze Elmés alleen met een hoofdbeweging
aanduidde, met een stem, waaruit verdriet en
jaloezie spraken Weer met u beiden. En bevende
van woede Altgd met o beiden.
Ofschoon zg zachtjes gesproken had, had Edmée
haar woorden gehoord. Zjj wer doodsbleek en
leande tegen een boom om niet te vallen. Dat
duurde slechts een oogenblik zjj riohtte zich
weer op en bereikte met versnelden pas een
booht in den weg. Adrienne en Victorien zagen
haar niet meer. Neen, zeide Victorien, die ook
eenigszins verbleekt was, wjj gaan niet met ons
drieën, je zaster bljjft te Nerteail.
Ah, riep de jonge vrouw op een toon, waaruit
onwillekeurig verbazing en vrengde spraken.
Indien zjj nog daar ware geweest, ion zg o dat
hebben gezegd, en bg keek rond alsof hg haar
met zijn oogen zocht, werkelijk deed hg dat ook
misschien wel om zich te overtuigen, dat zjj niet
meer in de nabijheid was.
(Slot volgt)