E d m e.
No. 3500
Woensdag 7 Augustus 1929
44ste Jaargang
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Reisbrieven uit de Eeuwige Stad
ITeuLilleton.
PUR 0 li
Uit de Pers
VERSCHIJNT elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND K'
POSTREKENING Nn. 52419.
Een Paus-Mis lu St. Pieter
Hoe de Paus de H. Mis leest....
Iogezonden Mededeeliog
(6)
Bureaux van Redactie en Administratie
OOSTKADE 218, SAS-VAN-CENT
Telefoon 15 Telegramadres: Koerier
ERIER
Abonnementsprijs 1.50 per 3 maanden,
of 5.25 per jaar, bij vooruitbetaling -
Advertent ien 20 cent per. regelbij contract lager
ZEER KOOPKRACHTIGE
LEZERSKRING
ITSTEKEND GESCHIKT
VOOR PUBLICITEIT
(Van een specialen medewerker).
Een Paus-Mis in St. Pieter blijft altijd een
van de meest indrukwekkende kerkelijke
plechtigheden, die geregeld te Rome plaats
vinden.
Door de goede zorgen van Rotala werden
wij 's avonds te voren in het bezit gesteld
van een officieel toegangsbewijs, om deze
Paus-Mis bij te wonen, die de H. Vader wilde
opdragen omdat er zooveel pelgrims in de
Eeuwige Stad waren samengestroomd. De
leiders van Rotala hadden er ons nadrukkelijk
op gewezen, dat we uiterlijk kwart over zeven
op het Sint Pietersplein moesten aanwezig
zijn. Toen ik 's morgens om zeven uur benedep
jp cje hal van het Ifotel kwam en de portier
voor mij een taxi belde, die me naar den
Sint Pieter zou brengen, kreeg ik de teleur
stellende mededeeling te hooren, dat er geen
enkele taxi te krijgen wasIn heel Rome,
waar wel 50,000 taxi's loopen, was er dien
morgen geen auto te huur
We gingen dus naar de Piazza Barberini,
waar electrische ,-trams liepen en toep we de
eerste de beste aie er aankwam aanhielden en
den wagenbestuurder vroegen «San Pietro»,
knikte hij vriendelijk «si, si». Maar de tram
was zoo tjokvol, dat ik op de treeplank van
het achterbalcon moest blijven staan, terwijl
ik me vasthield aan de koperen greep, die het
in en uitstappen moet vergemakkelijken. We
kwamen er toch en toen we bij het Sint
Pietersplein waren, zag het er reeds zwart
van de menschen.
Overal werden vouwstoeltjes ten verkoop
aangeboden, want de dienst in Sint Pieter
duurt enkele uren en er staan in bijna geen
enkele kerk van Rome stoelen of banken.
Heel het groote plein was afgezet door de
fascistische militie «de zwarthemden van
Mussolini». Op iedere vijf meter afstand stond
eén fascist, de korte karabijn aan dpn voet.
Qp p'n§ toegangsbiljet stond aangegeven
IngressoCancello della Sagrestia (Scala
Braschi). Het is van zelf sprekend dat bij een
Paus-Mis, wanneer tienduizenden menschen
zich verdringen om in den Sint Pieter te
komen, alle ingangen van deze groote basiliek
hun deuren wagenwijd openzetten om de
bezoekers binnen te laten.
Dicht bij den ingang die ons werd aange
wezen verdwaalden we in de menschenmassa
die opdrong naar de deuropening waarin
duizenden menschen als werden weggezogen.
We werden gedragen tnsschen de schouders
van anderen, we zweefden meer dan we
gingen, en we kregen nu en dan een stomp van
Voren óf van qchtèr (ipijn Rortemonnaje h^d ik
veilig in ons hotel gelaten). Overal stonden
Uit Int Franaoh vaa Henri Riviere
0—Q
14)
Hoe zwak en ellendig se daar ook ter neer lag,
bemerkte men by haar woorden, haar in gedachten
naar den vjjver snellen en sioh daarin werpen, de
armen opgeheven onder 't slaken van een wanhoops
kreet. En werkelijk hief zjj de armen op en gaf
een gil. Daarna scheen zjj rnst te hebben gevonden
in het water, dat haar aan alle kanten omringde
en terwijl zij scheen weg te zinken in den
kalmen, somberen doodslaap, strekte zij sioh nit,
vleide haar hoofd op de kussens, mompelende
O, die ondankbare menschen wat hebben ze mjj
bedrogen en ik had ze zoo lief.
Zij wist das allesEdmóe en Viotorien, die
dit alles hadden aangehoord, naar adem snakkend,
terwijl het zweet op hun voorhoofd parelde,
njonppeiden op hun beurtArm, arm kind 1
waren tot in 't diepst hunner ziel vervuld
van medelijden, berouw en afsohnw 1 Wat zon er
van hen worden, als haar woorden andere ooren
dan de hunne bereikten. Zjj durfden zioh dat
niet voorstellen, maar bogen 't hoofd als gebakt
onder de schande, die hen dan treffen zon.
Gelukkig voor hen, kwam de dokter eerst na de
crisis terng. Zjj vertelden hem sleohts een gedeelte
van hetgeen zjj vernomen hadden. Adrienne was
angstig geweest toen zjj naar de grot gegaan was,
waar zjj in de sohadnw hen had zien staan,
kolossaal groote Pauselijke gendarmen gepos
teerd die de orde trachtten te handhaven.
Langs breede gangen kwamen we in den
Sint Pieter, waar alles in regelmatige banen en
vakken met breede houten schotten was afgezet.
De Palatynsche wacht was in 't geweer. We
hadden hier plaats genoegde verschillende
ingangen spoten voortdurend nieuwe stroomen
bezoekers binnen. We hadden een plaats
gekregen vlak bij het groote bronzen beeld
van Sint Petrus van waaruit we alles goed
konden zien. Volgens schatting van een des
kundige waren er ongeveer 45,000 menschen
in den Sint Pieter. We moesten natuurlijk nog
wachten en zoodoende hadden we volop gele
genheid om de heerlijke schoonheden van dezen
machtig geweldigen Godstempel te zien.
Rondom ons heen krioelden allerlei men
schen, uit alle stammen, en volkeren en natiën,
geestelijken, religieusen, dames en heeren
allerlei volkstypen, allen verlangend om den
H. Vader te zien. Plotseling klonk er een kort
comqiandohoven in den Sint Pieter in de
i_°ggia verschenen de leden van het muziek
korps,die de zilveren bazuinen zouden hespelen.
De spanning steeg tot haar hoogtepunt*:
de H. Vader had het Vaticaan verlaten en
knielde nu in de Sacramentskapel van den
Sint Pieter voor het Allerheiligste.
Na eenige oogenblikken gebeden te hebben,
besteeg de Paus de Sedia Gestatoriade
hofstoet zette zich in beweging. Voorop ging
een peloton van de Zwitsersche wacht in
hun eeuwig bekoorlijke kleederdracht, dan
volgde een rij van Kamerheeren, Kardinalen,
Bisschoppen en Prelaten en dan de Paus,
gezeten op de Sedia Gestatoria, omringd door
zijn trouwe bewakers, de leden van de Edel-
garde. Zoodra Z. H. de Sedia Gestatoria
beklommen had, speelden de zilveren bazuinen
hun hemelsch-reine muziek; maar slechts een
oogenblik worden we als betooverd door die
heerlijke muziek, want zoodra de Paus gedragen
op den Sedia Gestatoria, hoog boven de
hoofden der menschen verschijnt, breekt er
een orkaan van toejuichingep los, 300 geweldig
enthousiast, als we pog p.oojt heb.ben geh,ooi;d.
Groove menschen en kleine kinderep rpepen
zoo hgrd als ?e kttnnep Leve de Paus
Leve de Paus-Koning I We hooren 't roepen
in 't Italiaansch, Fransch, Duitsch, Engelsch,
Hollandsch, Spaansch, in de talen van alle
volkeren, die er zijn onder de zon. We zien
hier een hulde aan den Vader der christen
heid gebracht, die geweldig indrukwekkend is.
Statig schreidt de stoet voort langs de breede
middelgang en hoog boven alles uit de H.
Vader, glimlachend dankend voor dit eerbetoon
zegenend naar rechts en links de duizend
koppige menigte.
De zilveren bazuinen spelen ppg steedis do.or,
maar men bemerkt b,et Ajet eens meer, want
de toejuichingen die steeds aanzwellen over
stemmen alle muzikale klanken.
Met rffijn hinocle zie ik naar de Loggia
waar de muzikanten nog steeds de Paushymne
spelen maar niemand hoort het. Zoodra de
zonder daarop voorbereid te zjjn geweest en zonder
hen te herkennen. Daarna was zjj, opgewonden
ais zg was, naar den vjjver geloopen. De dokter
lette niet veel op hetgeen zjj zeiden, daar hg
geheel vervnld was van de gelukkige teekenen,
die zioh bjj de zieke vertoonden. Zjj sliep rnstig,
lag kalm en haalde regelmatig adem.
Alles gaat beter dan ik had dnrven hopen,
zeide hjj, er zullen nog wel eenige koortsaanvallen
volgen, maar ze nemen steeds in hevigheid af en
zjj zal daarna gered zjjn. Ik begin nn te gelooven
dat we hier alleen met een hersenkoorts te doen
hebben. Er is das alleen sprake van een ongelukkig
kondwaterbad, heel ongelnkkig I
Hjj was tevreden over hetgeen hjj te vertellen
had. Edmóe en Viotorien keken hem glimlachend
aan hun hart was vol en hun oogen vulden zioh
met tranen. Waren zjj 't niet, die Adrienne bijna
hadden gedood
Er kwamen nog meer moeilijke oogenblikken,
maar gelukkig geen ernstiger en meer afschrik
wekkend voor de beide sohnldigen. Af en toe
stond Adrienne het gebeurde weer levendig voor
den geest, maar ze sprak dan sleohts zachtjes en
zonder die duidelijke gebaren, die voor Edmóe en
Viotorien too vreeselgk waren om te zien. Zjj
deden hun uiterste best dergelijke voorvallen
voor den dokter verborgen te honden, en werden
hierin tronw geholpen door pastoor Daltez.
Ofsohoon hg nooit getracht had hun vertrouwen
nit te lokken, had hjj alles geraden hjj deed
hap geen verwijten, maar trachtte hen integendeel
te bemoedigen met zjjn sterke genegenheid en
zijn stilzwijgende toewijding. Hjj zag dat sjj op
den goeden weg waren. Hij behoefde er hnn das
niet op te brengen. Hjj waarschuwde hen voor
de komst van den dokter, of hield dezen een
beetje aan de praat, wanneer het voor hen gevaar
H. Vader zichtbaar wordt voor de menschen
massa die in de zijbeuken staan opgesteld wordt
er ineens uit 20,000 monden geroepen Viva
le Papa Viva il Papa-Re: Leve de Paus
koning.
Toen heb ik me zelf een oogenblik be-
heerscht en stil geluisterd naar de enthousiaste
toejuichingen van die tienduizenden menschen
wier galmend gejubel me bedwelmde
De rood fluweel gelivreide kamerdienaren
knielde neer en de H. Vader daalde van de
Sedia Gestatoria neer, om bekleed te worden
met de liturgische gewaden voor de H. Mis, die
Z. H. op het graf van den Prins der Apostelen
ging' opdragen.
De Zwitsers betrokken hun wachtposten
rond het graf waarboven de 89 lichtjes hun
geheimzinnigen glans verspreidden
Geassisteerd door Mgr. Richardus Sanz de
Samper. Major Domus van Z. H. en Mgr.
Cacia Dominioni, Opperkamerheer begon de
H. Vader de heilige handeling. Het Kyrie
eleison klonk zoo klagend dat de Vader in
den hemel dit gebed, zoo ontroerend door haar
eenvoud, niet onverhoord kan laten.
Met mijn binocle beschouwde ik den Paus
van dichtbij en men kon zien hoe de be-
teekenis van ieder woord diep tot hem door
drong. Het was een aangrijpend schouwspel,
zoo verheven schoon dat er geen woorden
voor te vinden^ zijn om den heerlijken indruk
weer te geven die deze H. Mis op ons
maakte.
De Fransche pelgrims voerden op onberis
pelijke wijze de liturgische gezangen uit.
Machtig klonk het Credo langs de breede
gewelven. Wij gevoelden ons gelukkig deel
uit te maken van die ééne, heilige katholieke
en apostolische kerk, wier kinderen hier
zonder onderscheid van rang of stand of
nationaliteit vereenigd waren rond Christus
Plaatsbekleeder die hier de verbinding vormde
tusschen hemel en aarde.
Bij de Consecratie werd alles stil. Slechts
een kort cnrnmando de Palatijnsche wacht
presenteerden het geweer Vanuit de loggia
in het Priesterkoor speelden de zilveren
bazuinen... hemelsche muziek!
Toen de H. Vader den zegen spreidde
over de veertigduizendkoppige menschen-
menigte schitterde de visschersring. De zon
zette alles in gouden gloed...
Als de Paus na de H. Mjis weer de draag
stoel besteeg, nam het gejuich, geen einde....
In volmaakte orde marcheerden de Zwit-
sersche wachten weer af. Langs de breede
poorten van Sint Pieter stroomden de duizen-
Doorzitten
Stukloopen
Zonnebrand
zou hebben opgeleverd, indien hij op dat oogenblik
de zieke bezocht.
To oh sloeg hg met innig medelijden de jonge
barones de Sóaevère gade. Weemoed vervulde
zgn ziel, wanneer hij daoht aan het oogenblik,
waarop het bewostzgn zon terngkeeren en zjj niet
meer de vage voorstelling, maar de werkelijke
vaste overtuiging zon krjjgen van het ongeval,
waarbg haar gelnk was te gronde gegaan. Dat
oogenblik kwam. O.) zekeren morgen na een zeer
rnstigen naoht, sloeg Adrienne bij haar ontwaken
verbaasde blikken in 't rond. Eerst was het, alsof
zg ontwaakte nit een langen slaap, waarvan zij
zioh geen rekenschap geven kon, maar weldra
werd haar blik helierder en getuigde van terng
keerend bewastsjjn. Haar zn3ter en haar eoht-
genoot stonden vóór haar.
Toen haar gehengen terugkeerde, opende zij
wg'd haar oogen, baar gelaat trok zenuwachtig"
en zij strekte afwerend haar handen uit, terwijl
zjj zioh aohtero.ver vallen liet. Zg had een afsohnw
van hen en was tevens bang. Edmés en Viotorien
waren beiden bjjna tegelijk naast haar bed neer
geknield. Zij zag hen zóó, misschien niet, want
haar oogen waren gesloten en zoo lag ze uitge
strekt, de handen op de borst gevouwen, geruimen
tijd. Wat ging er in haar om Indien zjj bad,
welk gebed zond zg dan tot God op Wat zou
haar besluit zjjn, indien zü slechts rekeniDg hield
met hetgeen zjj geleden had Zon zjj geneigd
zgn vergiffenis te sohenken of zon zjj onverzoenlijk
zjjn Haar trekken werden kalmer, er kwam
eenige ontspanning, en eindelijk sloeg zjj de
oogen weer op, waar eohter niet de minste nit-
drukking in was, en een flanw glimlachje speelde
om haar lippen.
Zjj zeide alleen Ik ben dan wel erg ziek
geweest
den menschen weer naar buiten.
Het plein zag zwart van menschen daar
tusschen door de kleurige toga's, als felle
strepen, van de priesterstudenten. Want ieder
land heeft zijn eigen kleur: de Duitsche
priesterstudenten dragen een roode toga
de Hongaren een blauw habijt. Verschillende
ordens geestelijken in wit of bruin habijt.
Zelfs de klein-seminaristen dragen hun uni-
lorm. 't Was een rijke mengeling van bonte
kleuren.
De indruk van dezen morgen is onver
getelijk
Ik trachtte nu zelf in den Sint Pieter aan
een der vele altaren gelegenheid te vinden
om de H. Mis op te dragen doch het was
zoo druk dat ik nog wel uren zou hebben
moeten wachten.
In het nabijgelegen klooster van de Paters
Augustijnen echter was er een altaar beschik
baar waar ik stil devoot de H. Mis kon
lezen....
KAHINKTNCKIttlN.
Uit de talrjjke besprekingen van den binnen-
landschen politieken toestand, welke wjj in de
Nederlandsohe bladen aantreffen, nemen wjj die
van „De Volkskrant" en de A -R. „Standaard"
over, welke o.i soh»rp de consequenties aangeven
van de mislukking der rechtsoue samenwerking
tengevolge van de anti-papistiaehe christelijk-
historische bekrompenheid
De Volkskrant is van oordeel, dat het nu de
eenige zorg van den formateur is een kabinet te
vo'men, dat vau het Katholiek program zooveel
mogeljjk wil verwezenlijken.
Wjj zeggen van het katholieke program,
niet, omdat de katholieke partij, minderheid
in land en parlement, de baas wil spelen,
maar omdat het katholieke program een groot
aantal punten bevat, waarvoor in de Kamers
een meerderheid is te vinden
Een ministerie onder leiding van den heer
Ruys zal ongatwjjfeld ook zedelijke belaügen
behartigen: de openbare onzedelijkheid tegen
gaan, zioh het groote gezin aantrekken enz
gal het daarvoor het allereerst steun vinden
bjj de partijen der rechterzijde, des te beter.
Maar het aai aieh daarnaast op sociaal,
financieel «n koloniaal terrein bejjveren, de
democratische eischen van het katholieke»
program te verwezenlijk*n, met de hnlp der
andere reohUohe groepen als het kan, zonder
die hnlp als bet moet.
Het komende extra-parlementaire kabinet
kan niet etfn geoamoofleerd parlementair
reebtsoh kabinet zjjn dat ware komediespel.
Men moet ook niet v/illen trachten, de
rechterzijde zoa «oed mogelijk bjjeen en het
perspectief op. een parlementair rechtech
kabinet later, geopend te honden.
Wat ten slotte de vraag betreft of in het extra
parlementaire kabinet ook niet-rechteohe mjutister»
zouden kunnen worden opgenomen, meent de
redactie, dat dit niet uitgeslpten bekoelt te worden»
geacht, al vindt zjj het ais demonstratie tegen d*
Ghr.-Historieohen niet noodzakelijk.
Zjj sohsen zich van alles onknndig te willen
honden.
Eimée en Viotorien namen het Hitbaos zoo op
en vertelden haar van haar ziekte en al de
vriendelijke zorgen van den dokter en pastoor
Daltez. Die goede pastoor zei ze nog. Zjj spraken
niet over zioh zeiven en sjj deed hnn op dat
punt geen vragen, maar ze dankte hun ook met
geen enkel woord en had g«6n enkele liefkozing
voor hen over. Zjj waagden haar handen t»
vatten, en zjj liet hen begaan, zonder eohter door
den minsten druk hun een bljjk van sympathie
te geven of eenige hoop voor de toekomst. Zjj
soheen zich te hebben voorgenomen zich in het
minst niet te herinneren, dat zjj haar hadden
liefgehad, evenmin als dat zjj haar hadden be-
leedigd. Zjj waren haar vreemd geworden.
De zieke nam snel in beterschap toe. De jeugd
behaalde de overwinning op de kwaal, die het
lichaam had aangetast. Adrienne nam in krachten
toe. maar haar tint bleef bleek, en in plaats van
>ie teederheid en vroolgkheid, die vroeger uit
haar oogen sprak, hadden deze een treurige, bijna
aarde uitdrukking. Het geluk kleurde haar
wangen niet meer en vrooljjke overmoed deed
haar oogen niet meer sohitterpn.
Er was niets meer van het jonge meiBje, dat
bijna nog een kind was, in haar overgebleven.
Zjj was plotseling vrouw geworden, haar be
wegingen waren afgepast en statig, zg was om
zoo te ziggen onder geworden in haar wijze van
doen, wanneer men die vergeleek bjj haar
vroegere uitgelatenheid. Zoo verouderd als z»
was, geleek ze op Edmóe. Viotorien merkte dat
met een zekeren sohrik op. Was dat niet een
van de vormen, waarin de straf tot hem kwam
(Wordt vervolgd)»
