Bezoekt de Eerste Zeeuwsche Klompenbeurs te Clinge
op Woensdag 31 Juli en Donderdag I Augustus 1929.
E d m e.
Doorzitten
PU ROL
BESTEVAEP
Vrijdag 26 Juli 1929
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
De gevolgen der onchriste
lijke verbruikersmoraal.
TTetiilleton.
No. 3495
44ste Jaargang
Buitenl. Overzicht
JMjggeJjouar5 ÜaJbuk
VERSCHIJNT elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND |w"'
POSTBEKEHINB Ho. 52419.
bij Wielrijden
A 3
Ingezonden Mededeeling
De oorlogsbedreiglcg in het Verre Oosten.
Nog steeds geen overeenstemming inzake
de plaats van bijeenkomst tor bespreking
van bet Young-plan.
Ingezonden Mededeeling
mei zorp gesorteerdyolpens
jarenlange vakkundige erva
ring verwerkt en ^emelleerd
uit een keur der beste tabakker
INGEZONDEN MEDEDEELING
VRAAGT SPOOR'/ MOSTERD
DE ZEEUW
KOERIER
Bureaux van Redactie en Administratie
OOSTKADE 218, SAS-VAN-CENT
Telefoon 15 Telegramadres: Koerier
Abonnementsprijs 1.50 per 3 maanden,
of 5.25 per jaar, bij vooruitbetaling -
Advertentiën 20 cent per.regel, bij contract lager
ZEER KOOPKRACHTIGE
LEZERSKRING
ITSTEKEND GESCHIKT
VOOR PUBLICITEIT
J,,..,!.
Wij gaven enkele voorbeelden van onchris
telijke verbruikersmoraal. Zij betroffen het
toenemend verbruik of gebruik van overbodige
goederen, die tevens schadelijk en schandelijk
kunnen zijn, waar zij gezondheid of zedelijkheid
in gevaar brengen. De allerergste voorbeelden
lieten wij echter nog achterwege. Wij noemden
niet de grofste onzedelijkheid in de prostitutie,
in de nieuw-malthusiaansche propaganda, in
de slechte lectuur, het slechte tooneel enz.
En toch worden ook hieraan nog schatten
van arbeid en kapitaal vergooid, die nu tot
verderf, maar die, bij een christelijke
verbruikersmoraal tot heil der menschheid
zouden strekken.
De gevolgen zijn rampzalig.
Vooreerst ligt er in die onchristelijke ver
bruikersmoraal een vernedering van
den arbeid. De menschelijke arbeid heeft
hooger doel. Hij moet gericht zijn op zelf
heiliging en algemeen welzijn. In deze chris
telijke opvatting kan men spreken van den
adel van den arbeid. Maar worden arbeids
krachten aangewend om eigen en anderer
bederf te bevorderen, dan is dit eert verachting
van den arbeid, een heel wat erger vernedering
dan den arbeider wordt aangedaan door de
rationalisatie, de tot het uiterste doorgevoerde
werkverdeeling. Hierbij kan althans het maat
schappelijk nut van den arbeid onaangetast
blijven en misschien zelfs grooter worden
gemaakt. Maar wordt de arbeid misbruikt, om
de zonden te versterken, dan is dit slavernij
van de ergste soort.
Bij de werkverschaffing wordt er tegen opge
komen, wanneer men de arbeiders met niet-
productieven arbeid belast. B.v. een kuil graven
en hem dan weer dicht werpen, alleen om
maar werk te kunnen verschaffen, wordt
beschouwd als een vernedering van den
menschelijken arbeid. Hoeveel grooter is dan
die vernedering, wanneer men den arbeider
goederen voor de hel, voor de zonden, voor
het ongeluk der menschheid laat vervaardigen!
Het tweede rampzalig gevolg, uit dat mis
bruik van den arbeid voortvloeiend, en recht
streeks met het eerste in verband staande, is
de vermindering van onze wel-
Uit hat Franaoh vaa Henri Rivière
oo
9)
Het «onderling verlangen zichzelf op te offaren
en geheel over 't hoofd te zien, bezielde haar
niet langer. Zjj was geheel haar eigen meesteres
en had niet meer te strijden tegen allerlei bezwaren
die zg zichzelf had gemaakt Voor de eerste maal
in haar leven gevoelde zij iets wat geleek naar
i een wensoh om bemind te worden en het leven
te genieten. Zg was de gewone en onwillekeurige
getuige vau alle bewijzen van liefde en teederheid
die Adrieune aan haar echtgenoot gaf. Hoe
onschuldig en kinderlijk die ook waren en hoe
weinig het ook voorkwam, toch merkte Edmós
ze op en gedoelde daarbjj een droevig verlangen
Zg deden in haa- de vrouw ontwaken, ze riepen
in haar gevoelens wakker,ongekend enongewenscht
die zich meester maakten van haar ziel en zinnen,
die haar ontstelden en waarvan zg zich niet kon
losrakken. Deze nieuwe, andere Edmée schemerde
hier en daar tussohen door, hoeveel moeite zij ook
deed om haar te verbergen Viotorien, die gewend
was haar koel en kalm te zien, merkte die
verandering op en sprak er met haar over, zonder
dat hg begreep waaraan die was toe te sohrjjven.
Hg meende, dat die zgn oorzaak vond in een
zekere zenuwachtigheid of koortsachtigheid. Wer
kelijk werden haar oogen vochtig en schitterend
vaart. Bij onze onchristelijke verbruikers
moraal worden met arbeidskrachten ook kapi
talen verspild, welke besteed kunnen worden
aan de voortbrenging van noodzakelijke en
nuttige goederen, van goederen, die ons
menschwaardig bestaan bevorderen. Werk
loosheid behoeft men niet te vreezen als
gevolg van stopzetting of beperking der
productie van artikelen van ongezonde en
schandelijke weelde, zoolang nog zoovele
honderdduizenden onvoldoende ?ijn gevoed,
gekleed en gehuisvest en zoolang voor diezelf
den en anderen nog zoo vele geestelijke
goederen het leven op veel hooger peil zouden
kunnen brengen
Een derde gevolg der onchristelijke ver
bruikersmoraal is de versterking van
het verkeerde kapitalisme. Onder
dat kapitalisme verstaan wij een ongeregeld,
ongebonden streven naar winst, ten koste
dikwijls van de hoogere en hoogste belangen
der menschheid. Welnu, dit kapitalisme het
viel reeds af te leiden uit de weinige voor
beelden, welke wij gaven vindt zijn vrucht
baarsten voedingsbodem in de onchristelijke
verbri^kersmoraalwordt het meest versterkt
door speculatie op de zonden des volks.
Al deze rampzalige gevolgen met hun grooten
nasleep van sociale ellende, komen dus voort
uit geheel verkeerd gebruik of verbruik van
de goederen, welke God ons schonk, niet tot
ons verderf, maar tot ons welzijn. Zij komen
voort, kan men zeggen, uit miskenning van
Christus' vermaningZoekt eerst het Rijk
Gods en zijne gerechtigheid en al het overige
zal u worden toegeworpen
De opvoeding tot een christelijke verbruikers
moraal is derhalve wel een zeer voornaam en
zeer dankbare taak voor de verbruikscoöpera
ties. Zij behoort tot de beste sociale werken
van dezen tijd. H.
Zonnebrand, Smetten en Stukloopen van Huid
=en Voeten, verzacht en geneest men metj
In doozcn van 30-60 en 90 et Tube 80 ct
Bij Apoth. en Drogisten
haar wangen gloeiden en haar borst ging onrnstig
op en neer.
Toen zg, niet zonder haast, in haar vertrekken
was ternggekeerd, zag zg in den spiegel en bekeek
met aandacht haar gelaatstrekken. Haar gelaat
had niet langer die konde sohoonheid, maar
weerspiegelde de warmere gevoelens die haar
hart vervulden. Zg vond zichzelve niet mooier,
maar liever, en dat dorfde zg zichzelve niet
bekennen, zoo vreemd Bcheen het haar toe. Toch
glimlachte zg, werd wat kalmer en voegde hier
een lintje, daar een Btrikje aan haar toilet toe of
atak een bloem op de borat of in het haar Voor
wie maakte zij zich eigenlijk zoo mooi Zij zou
het niet hebben kunnen zeggen, maar zg gevoelde
oen levendige vreagde, toen zg weder naar
Viotorien kon terugkeeren.
Was hg niet haar broer, haar groote vrienden
de man, die haar onder allen het best en het
schoonst toescheen Wat hem betrof, hij betoonde
haar dezelfde vriendelijkheid, die hem van haar
kant ten deel viel. Hij zon mneilgk meer buiten
haar hebben gekund, want zij was zgDS gelijke
in ontwikkeling en kennis, zgn geestelijk tweede
ik. Hy zag daarin volstrekt geen kwaad. Zijn
vrouw was zoo jong, te jong zelfs. Hg had haar
lief als een kind dat hij moest groot brengen en
opvoeden, en welks nnïve vrooljjbheid hem
bekoorde.
Hij misgunde haar die vroolijbheid niet; was
zij niet alles voor hem wat zg kon zgn en kon
hij 't Adrieune kwalijk nemen, dat zij, die door
iedereen was gekoesterd en vertroeteld, niet
begreep wat het wilde zeggen lief te hebben en
zich geheel te wijden aan dengeen, dien men
bemint Hij gewende er zich aan te leven tusschen
die beide vrouwen, die hem ieder een verschillend
Zal het tenslotte tussohen China tn Ruslanti
op oorlog uitdraaien? We kunnen niet in d*
toekomst zien, uiaar nn de eerste tien dagen van
groo e t panning zijn verloopan, zonder dat er een
Bobo iti gevallen, gelooven we dat de optimisten
geljjk gaan krijgen. Engeland, Amerika, Frankrijk
en Japan werken alie hard aan bemiddeling en
hun wijze raadgevingen zullen noch doordeeene,
noch cc er de andere parly remahkelgk in den
wind worden geslagen.
Voor een bemiddeling lijken beide partgen niet
ongenegen, maar voor beide is er een heel groote
pree'igf-moeilgkheid. Rusland heeft verklaard.
»an geen bemiddeling te kunnen denken, alvorens
de statos quo ante (de toestand, zooals die was
vóór het ooDflio') ia hersteld, de Ohineesche
Ooatersi oorweg das weer in Russisch beheer is
overgegeven. China heeft de Russische beambten
over de Chineesche grens gezet en als het ze nu
nelaat is de regeering in het oog der
rati .nulistische Chir eezen voor altjjd geblameerd
Daa<- moet dus wat op gevonden worden
Misschien zou het te vinden zijn in het motief
door de Chineezen aangehaald om de Rassische
beambten weg te jagen. Dat motief was. dat docr
die be* mbten communistische propaganda werd
gevoerd Een plechtige verklaring, dat andeie
beambten zich angstvallig van znlke propaganda
zou len onthouden, zou misschien voor de
Cuineeztn aanleiding kunnen zgn, om hen toe t*-
1 iten Al blgkt het voor het ontwaakte national»
p*"< el in China een hard gelag.
I tneerhen beide lat den hebben het Keilof psct
dat ju st 25 dezer (ffioieel in werking trad
onderteekend beide hebben verklaard, die onder
teek'-ring gestand te willen doen beide htbher
dos dm oorlog uitgebannm als middel om hnt
wensohm op internationaal gebied te verwez n
lijken Zoodat als er maar geen onverantwoordelijk
oad^rgeechikte aan da grenzen het vnnr bij hei
busk, uit brengt 'fc is zoo gauw gebeurd er
aan behoud van den vrede nog volstrekt niet
hoefde worden gewanhoopt.
In het Westen is nog altjjd de vraag niet
uitgevochten waar de internationale regeerings-
conffrmtie omtrent het Young plan zal worden
gehouden. Op aandrang van Parijs heeft de
(48)
O
O
/7) 's
AvoBIOOLLAAR. .ROOSENDAAL
Engelsche regeering van haar wetseh, dat ze in
Londen zou plaats hebben, afgezien. Frankryk en
België zouden op Bruese! aanstorm, doch daar
tegen verzet zich Berlijn, dat Londen of ren
centrale plaats wil. De Engelsohe regeering wil
niet te ver van Londen weg. Dos laat men zgn
(6)
gelnk sohonken. Hij was te eerijjk om zich
volkomen rekenschap te geven van den toestand,
die largzamerhand door de omstandigheden was
ontstaan hg verwarde of vereenigde de beide
znsters in de gevoelens, die hg ieder harer
toedroeg. Edmée was vroeger misschien even
wnft en onbezorgd geweest als Adrienne, en deze
zon eens worden als die edele flinke Edmée,
wier jeugd was voorbijgegaan in edele zelf
opoffering en liefdevolle toewijding, en die nu
bereid was tot het vervullen van eiken plioht,
dien de liefde haar zou opleggen.
De pastoor Daltez, die zijn onde gewoonten op
bet kasteel weer had opgevat en die dikwijls in
den namiddag of des avonds een partjj whist
kwam spelen met de barones de Sénevère, was
de eenige die zich angstig maakte over alles wat
er voorviel. Indien Edmée en Viotorien zich al
onbewust waren van 't gevaar, dat zij in den
mond liepen, de abt Daltez zag het klaar en
duidelijk. Die twee hadden elkander lief, of beter,
zn hadden elkaar altjjd liefgehad. Het diepe,
innige gevoel, dat Edmée voor haar zuster
koesterde, was het eenige wat hen gescheiden had
De opgewondenheid van mejuffrouw de Nerteail
en het weinige zelfvertrouwen van Viotorien
waren oorzaak, dat de zaken dezen keer hadden
genomen en geen andere. Daarna had hnn scheiding
volkomen moeten zgn, hadden zg elkaar niet weer
mogen zien en hnn verder leven ver van elkander
moeten doorbrengen. Doch zij waren integendeel
bij elkaar gebleven; en welk een vreemde speling
van het toeval dat juist Adrienne een band
vormde tnssohen die beiden. Zg stond hnn niet
in den weg, want geheel vreemd als zg was aan
de wereld en haar verzoekingen, kwam ook geen
enkele jaloeraohe gedaohte bjj haar op. Haar
onschuld zou hen misschien in bedwang honden'
maar die hoop was gering. De onstuimige gevoelens
des harten, eenmaal losgelaten, overschrijden zoo
licht de grenzen, die zjj zioh zelve hebben gesteld.
Een toevallige omstandigheid kan hen in ver
zoeking brengen, een onwillekeurige toestand
hen verrassen. Alles is voor hen verleiding en
gevaar; zij zgn eenmarl op den gevaarlijken weg
en stormen eerder op den afgrond los dan dat sjj
er in gigden.
Hoewel Daltez zich ernstig ongernst maakte,
wist hij maar niet te besluiten wat te doen. Hy
kon er onmogelijk over spreken met de baroces,
die niets van zjj.n vrees zon hebben begrepen.
Evenmin durfde hg den baron De Sé ïevère waar
schuwen, want die eerlijke man meende alleen
nog slechts zijn vronw te beminnen. Adrienne's
rast mocht niet worden verstoord. De eenige die
overbleef, was Edmée. Wanneer hg haar ging
ondervragen en trachtte haar de gevoelens duidelijk
te maken die haar bezielden, zon zg wel weten,
waaraan zg zioh te hoaden had maar zij was
trotsoh. Zij zon zgn waarschuwingen in den wind
slaan en zyn raadgevingen niet opvolgen. Zij zon
vertronwen op haar trotsch om het geheim zorg-
valdig te bewaren. En wat nog meer was, over
tuigd afs zg zou zyn, alleen te ljjden, zon zij er
ook al het wreede genot van willen smaken.
Vroeger reeds, toen zg hem het welslagen harer
plannen, wat betreft een huwelijk tussohen
Viotorien eu Adrienne had medegedeeld, had zjj
reads half tot de overtuiging knnnen komen, dat
ijj zich vergist had.
(Wordt vervolgd)