No. 3460
Woensdag 1 Mei 1929
43ste Jaargang
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Een kort woord tot
Katholiek Zeeland.
Vrouwenhanden
PUR0L
Om een kleinigheid.
De candidaatstelliag voor de
a.s. Kamerverkiezing.
Uit hel Parlement.
Buitenland.
'I J VERSCHIJNT elken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND voor publio
F"euLilleton.
POSTREKENING No. 52419.
Ingezonden Mededeellng
(8)
De eindbeslissing.
Tornado In de Ver. Staten.
Rectificatie.
Zeenwsch Genootschap der Wetenschappen.
Nienwe speerweghalte.
WfiSÏDORPE.
Het 10-jarig bestaansfeest der R -K.
FabrlekBarbeldorsvereenlglog
„St Willibrordos".
DE ZEEUWSCHE KOERIER
Bureaux van Redactie en Administratie
OOSTKADE 218, SAS-VAN-CENT
Telefoon 15 Telegramadres: Koerier
Abonnementsprijs 1.50 per 3 maanden,
of 5.25 per jaar, bij vooruitbetaling -
Advertentiën 20 cent per regel, bij contract lager
zeer koopkrachtige
lezerskring
geschikt
iteit
en wij
staan in den
Nog enkele weken
verkiezingsstrijd.
Katholiek «Zeeland» kent zijn plicht, die
isstemmen op de Roomsche lijst.
Deze keer zullen we den Zeeuwschen zetel,
die in 1925 verloren ging, terug krijgen, een
gevolg van de verbinding met den Bosch.
Het gaat er echter om, het totale getal
katholieke leden in de Tweede Kamer zoo
groot mogelijk te doen worden. ~ZZZ
Daarvoor is noodig, dat elk katholiek gaat
stemmen en goed stemt.
Het aantal katholieke zetels zal afhangen
van het stemmental, uitgebracht op alle
lijsten tezamen.
Ook in Zeeland moeten we trachten het
stemmental op te voeren.
Daarvoor zal een krachtige propaganda
gevoerd moeten worden, doch propaganda
kost veel geld en dit bezit het Kringbestuur
niet. De contributie is juist voldoende om de
loopende uitgaven, welke aan de organisatie
verbonden zijn, te dekken.
't Is daarom dat het Kringbestuur, aan
gemoedigd door het resultaat van 1925,
wederom een beroep komt doen op die
Zeeuwen, welke in staat zijn, ons financieel
te steunen.
De Zeeuwsche Katholieke Pers is bereid
weder een inzameling van gelden te houden.
Wij vertrouwen, dat ook dit jaar het Kring
bestuur geholpen zal worden.
Stuurt dan Uw bedrag aan één der
katholieke Zeeuwsche bladen, die het voor
ons gaarne willen ontvangen en verantwoorden.
Katholiek Zeeland, steunt de
propaganda!
Bij voorbaat onzen dank.
Namens het Kringbestuur,
J. P. F. MENTINK,
Voorzitter.
Vlissingen, Mei 1929.
Gaarne voldoen we aan het verzoek van
ons Kringbestuur en openen bij dezen een
inschrijving voor de kas van ons Kringbestuur.
Wij vertrouwen dat geen enkel katholiek
kiezer, lezer van ons blad, zal nalaten, zijn
bijdrage, groot of klein, in te zenden.
We zullen alle bijdragen geregeld aan het
hoofd van ons blad verantwoorden.
Redactie.
welke dosr de schoonmaak raw,
rood of beschadigd tjjr, worden
weder gaaf, zacht en black door
Doos 30 en 60, tnbe 80 ot.
Novelle van
JAS8Y TORRUND.
18)
Zg trad terag en liet Francisca vrg en zonder
naar haar om te zien, schreed eg naar de denr,
maar voor zy die nog had ontsloten, werd er van
buiten hard geklopt en verzocht de d«nr te
openen. Aurelia ontsloot ze dokter Böhmer
stood tegenover haar. Wat gebeurt hier vroeg
hg verwonderd Waar is mevrouw Wodrioh
Na had hg Francisoa ontdekt, die met den rag
naar de dear gekeerd, ia een diep-n zetel leunde,
de handen voor het gezicht gedrukt.
Bij den klank zijner stem hief zg het hoofd op
en zag hem aan ettelijke oogenblikken dwaalden
haar oogen over hem heen, als kende zg hem
niet daarna slaakte zg een schorren, snikkenden
kreet, strekte beide handen naar hem nit en
kermde O help mg, help mg I Zg wilde opstaan
maar haar beenen weigerden den dienstin een
oogwenk was hg naast haar, ondersteunde haar
kleine, sidderende gestalte met zgn armen en
deed onhandig moeite haar verwarde haren glad
te strijken.
Kalm, mijn zieltje, kalm, kalm 1 murmelde hg,
gesohokt door haar aanblik dan toen hg zag
dat mejuffrouw von Hagen nog aan de denr
stond, welde er ietB in hem op en de hand
uitstrekkend, zeide hg gebiedend Gg znlt wel
de goedheid hebben, ons alleen te laten, mejafiroaw I
II.
Tegen 5 Mei worden derhalve de leden
der kiesvereenigingen, dat wil zeggen, degenen
die op 31 December al reeds lid waren,
opgeroepen om te stemmen over de voor-
loopige lijst. Minstens drie dagen te voren,
dus op 2 Mei, moet die oproeping hebben
plaats gehad.
Hoe nu ziet die voorloopige lijst, waarover
wij te stemmen krijgen, het stembiljet,er uit?
Men vindt op het stembiljet een afzonderlijk
vak voor elke speciale kwaliteit en voor de
gezamenlijke vrije zetels. In die afzonderlijke
duidelijk omlijste vakken vindt men de namen
der op die plaatsen betrekking hebbende
candidaten en dat in alfabetische volgorde,
terwijl de namen der geadviseerde candidaten
zijn onderstreept.
Hierbij dient te worden opgemerkt, dat het
vak voor den kwaliteitszetel Landbouwzaken
niet op het stembiljet voorkomt omdat
voor dezen zetel èn lid èn plaatsvervanger
bij enkele candidaatstelling zijn gekozen,
zoodat hierover niet meer behoeft te worden
gestemd.
De vakken zijn genummerd in onzen kies
kring, of liever, in onze kieskringgroep, het
vak met de candidaten voor den kwaliteits
zetel landbouwzaken met 1, dat met de
candidaten voor den kwaliteitszetel defensie
met 2, voor den middenstandszetel met 3
en voor de beide vrije zetels met 4 en 5.
Zooals gezegd komt vak 1 op het stem
biljet niet voor.
In vak 2 komen op ons stembiljet de
namen dergenen die in aanmerking wenschen
te komen voor den zetel defensie en wel
uitsluitend als plaatsvervanger, daar
het lid voor den kwaliteitszetel reeds bij
enkele candidaatstelling gekozen werd in vak
3 degenen die in aanmerking komen voor
den middenstandszetel eveneens uitsluitend
als plaatsvervangers en in vak 4 en 5 de
lange lijst van candidaten van de vrije zetels.
In ieder vak komen de candidaten voor in
alfabetische volgorde. Degenen die door de
kieskringvergadering zijn geadviseerd hebben
onder hun naam een streep, welke streep
doorloopt onder het vóór of achter hun naam
voorkomend stemhokje, dat moet worden rood
of zwart gemaakt als men zich aan het politiek
advies wil houden. Degenen die
enkel in aanmerking willen komen als lid
hebben een stemvakje vóór hun naam zij
die enkel in aanmerking willen komen als
plaatsvervanger hebben een stemvakje achter
hun naam. Degenen die èn voor het lid
maatschap der Tweede Kamer èn voor het
plaatsvervangerschap in aanmerking willen
komen, hebben zoowel vóór als achter hun
naam een stemvakje. Het -Vakje vóór den
naam duidt aan «lidmaatschap», het vakje
Uw tegenwoordigheid brengt dit hnis geen zegen
aan
Aurelia wierp hem een blik vol haat toe en
ging Fransje luisterde angstig naar de zich
verwijderende voetstappen, totdat eindelijk de
trapdeur met een harden slag toeviel en alles
stil werd. Zg is weg, fluisterde tg herademend.
Ja, zg is weg en ik zal er voor zorgen dat
zg niet terugkomt nooit 1 antwoordde de dokter
ernstig; daarna, na een lange pauze, terwijl hij
haar tgd liet tot rust te komen, zeide hg zoo
zacht, als niemand hem ooit in staat zou hebben
geachtEn nn, mijn goed kind, zult ge mg eens
alles vertellen, wat er geschied is wiit ge
Mag ik niet naar Ernst O, lieve dokter, ik
zou zoo gaarne naar mijn man gaan, smeekte
Fransje met roerenden deemoed, terwijl de tranen
haar in de groote, treurige oogen stonden.
Later, lat$r 1 stelde de arts haar gernst, die
te voren by Ernst geweest was en nit zgn eigen
mond gehoord had, dat hg Francisoa niet zien
wilde. Nu, zieltje, spreek op
En Fransje legde haar biecht af in handen van
dezen tronwen, ouden vriend snikkend en
stotterend bekende zg hem de geheele sohnldelooze
dwaasheid der laatste weken- In den beginne
verwonderd en hoofdschuddend, ten laatste geroerd
door de zelfverloochenende dapperheid van deze
jonge ziel, hoorde de dokter toe Daarna stond
hg op. Ik ga nu naar Ernst. Stel n gernst, mgn
kind, spoedig kom ik n halen.
Hg ging naar de ziekenkamer terug, waar Ernst
nog steeds in dezelfde gevoelloosheid lag. Nn
moge God mg helpen, sprak de oude arts, -wanneer
hem dat niet opwekt dan weet ik geen middel.
Hg trok een stoel dioht voor heft ledikant en
achter den naam «plaatsvervangerschap».
Wil menJ derhalve een candidaat aanwijzen
voor hetjjjlidmaatschap der Tweede Kamer,
dan vult [men het vakje vóór zijn naam in;
wil men hem aanwijzen als plaatsvervanger,
dan vult men het vakje in achter zijn'naam.
Wat hebbdh wij nu als lid van de kies-
vereeniging op 5 Mei te doen Niet anders
dan naar het door het bestuur der kiesver-
eeniging daarvoor aangewezen stemlokaal te
gaan, een stembiljet in ontvangst te nemen
en op dat stembiljet zwart of rood te maken
ie een stemvakje achter een candidaat in vak
2 (defensie)2e idem in vak 3 (midden
standszaken) en 3e twee vakjes vóór en twee
achter in totaal vier van de groep candidaten
in vak 4 en 5 (vrije zetels).
Daarmee hebben we aan onzen plicht als
lid der kiesvereeniging voldaan. En door meer
te doen maken we ons stembiljet ongeldig.
In verhand met het vinden van een middel om
alcohol in vasten vorm te brengen is bij de
Tweede Kamer een wetsontwerp ingediend tot
wijziging van eenige wettelijke bepalingen be
tredende den accijns op gedistilleerd.
Volgens berichten nit New-York zijn bij een
wervelstorm in de Vereeaigde Staten 21 personen
om het leven gekomen en 250 gewond, van wie
er velen in levensgevaar verkeeren.
In Georgia en Carolina zijn uitgestrekte gebieden
verwoest. Da dakloózen worden met automobielen
nit bet verwoeste gebied weggehaald.
De procurator der Ainerikaanaobe missie der
paters Paes;oni8ten deelt mee, dat Woensdag 11.
nabij Tsjeni in het Westen van Hoenao (China)
drie AmarikaanBohe Katholieke priesters zgn
verinoord.
In het in ons vorig nnmmer gepubliceerde
wetsontwerp iazafe wijziging der grenzen tnssohen
Sas van Gent en Westdorpe is in artikel 1
tweemaal sprake van Waterleiding". Men gelieve
hiervoor te leien waterlijn".
T^t leden van het Zeenwsch Genootschap der
Wetenschappen, gevestigd te Middelburg, werden
o.m ber oemd de heeren R. O Wilking en Mr.
R J. J Lambooij, beiden te Holst, resp. Voor
zitter en Secretaris van den Ondheidkundigen
Kring „De Vier Ambachten" te Halst.
Naar men ons van betrouwbare zgde meedeelt,
is de spoorwegmaatschappij MeohelenTer Nenzen
voornemens binnenkort een halte te openen
tnssohen de stations Sluiskil en Axel in. Dit zon
verband honden met de nienwe in aanbouw zijnde
zeide, den zieke scherp aanziende: Wees zoo
goed, lnister eens naar mg, Wodrioh, en let goed
op mijn woorden. Ik zal kort zgn de bijzonder
heden kan iemand anders u dan verhalen. Uw
vrouw tnsschen twee haakjes opgemerkt, een
ware heldin is ot schuldig in een aangelegenheid
gewikkeld geworden, die voor het gerecht ter
beslissing moest komen. Neen, wees zoo goed,
val mg niet in de rede zeide hg, deu zieke die
zich plotseling oprichtte, met vaste hand weer
houdend. Een zuivere nietigheid om kort te
zijn, de geschiedenis eindigde, zooals dit immers
\an zelf sprak, met een sohitterende vrijspraak,
Maar Francisoa kent toch uw opvatting van
zulke dingen, daarom heeft zij gezwegen, eerst
nit Bngst voor nw toorn, daarna werdt ge ziek,
en nu merk hst wel op Wodrioh begint
de heldhaftigheid van uwe vrouw. Ge knnt wel
begrijpen, wat het beteekenteen vrouw, 100
verzorgd, zoo behoed als de kleine Frapsje het
van kindsbeen af was, moet voor het gerecht Als
een spookgestalte staat het voor haar, laat haar
nacht en dag niet met rast. Maar slechts niets
latenbemerken De zieke man moet ontzien worden.
Dragen, geheel alleen dragen 1 Zoo gaat het
verder, tot de vrouwen, de raadsvrouw Lorentz
is de andere deelgenoote bg de geschiedenis, geen
raad meer weten en een rechtsgeleerde raadplegen,
dr. Sonnenthal een man, die voor twee jaren
een blauwtje bij Francisoa had geloopen, en niet
tegenstaande alles haar vriend gebleven is.
Kalm Ernst laat mg eerst uitspreken.
Zoo strgdt nn het kleine vronwtje door tot
het-einde «toen zg mg dat alles verhaalde,- met
haar arme, sidderende stem, waarin nog al de
aandoening, de angst te hooren web bg God,
ammoniakfabi iek. De werkzaamheden voor dit
fabriekseomplfx zijn in vollen gang. Reeds circa
200 menschen zgn bg de verschillende aannemers
in dienst, waaronder zeer velen van 'elders. In
den loop van dit jaar wordt dat aantal trouwens
nog gmoter. Voor de neringdoenden een goede
t ekomst (Tem. Crt.)
(Vervolg).
Punt 1 der a»enda wes hiermede afgewerkt,
«oodat thans kon worden overgegaan tot pnnt 2
aanbieding ktifiemp.nl.
Vlugge, vriendelijke bediensters voorzagen in
minder dan geen tijd de talrijke gasten rijkelijk
van broodjes met ham en kotfia. Onnoodig te
zeggen, dat men zich een en ander goed liet
smaken en dat de stemming hand over hand
opgewekter werd En de heer De Hnlsters met
z'n orkest deden er nog een sohopje op door
eenige lnsige muzieknummers ten beste te
geven
Nadat ook dit scnakeigk programmapunt was
afgewerkt, werd door den voorzitter de feestrede
aangekondigd.
Alvorens echter het woord te geven aaD den
heer Heyais herdacht hij met enkele sympathieke
woorden het bestnuralid v. d. Spiegel, dat reeds
gerninien tgd ziek is Onder instemming der
vergadering uitte spreker dan wensch, dat hg
spoedig mocht herstellen en zgn werk zon knnnen
hervatten.
Dan kreeg de feestredenaar, de heer J. Heynis,
het woord. Deze ving aan, met de verklaring dat
hij met een zekeren schroom als plaatsvervanger
van zijn als redenaar gevierden collega Mooyman
optrad. Toch verklaarde bg met genoegen te zjjn
gekomen wgl het hier gold een dobbel jnbilenm
namelijk dat der vereeniging en van zijn vriend
Emiet (den heer E de Maertelanre). Spreker
constateerde met vreugde, dat zoovelen bg dit
feest tegenwoordig waren. Als penningmeester
van den Nederlandsohen Bond wees bg erop, dat
de z g. moderne organisatie de menschen wel
eens wil beïnvloeden door cijfers te noemnfe. Bg
deze speciale gelegenheid wilde Bpreker óók wel
eens enkele cijfers naar voren brengen. Hg deelde
dan mede, dat de vereeniging van Westdorpe
sedert haar oprichting in totaal f 16,700 in de
bondskaa heeft gestort. Daartegenover staat een
nitkeering aan da leden van f 17 500. .Betaal me
vanavond nu die f 1000 maar, zegt spreker, dan
is de rekening weer effen. (gelach)
Spreker ppoort dan de leden aan om nog meer
offers te brengen Het is nu eenmaal een feit,
aldns spreker, dat men altjjd blgft vasthoaden
aan bet bedrag, dat men eenmaal heeft uitgetrokken
ook al verbetert de toestand. Spreker wjjst dan
op de ontzaglijke verbeteringen, die doororganisatie
zgn totstand gekoman, daarbij herinnerend een de
hemeltergende toestanden, die eertijds bestonden
Hg dringt er met klein op aan, dat men propa
ganda zal maken onder hen, die nog niet tot de
organisatie zgn toegetreden Het katholiek program
is nog lang niet Bfgewerkt. Men moet de ongeor
ganiseerden overtuigen, dat zg moeten medestrijden
om een wetgeving te verkrijgen die op ohristelgken
grondslag rost.
Spreker wijst dan op de beteekenis der
katholieke en christelijke organisatie. Als die
organisaties niet zulke kerngezonde denkers be
zaten, zoadeu er missohien elk jaar arbeiders-
revoluties uitbreken. Wij willen naar boven op
Wodrioh, ik oude knaap had willen nederbnielen
en de kleine handen kannen kassen 1 Daarom
dus de verboden uitgangen, daarom de twee
brieven van dezen dr Sonnenthal., die overigens
aller hoogachting waard is Een man, die een
vrouw dat niet nahoudt, maar niettemin haer in
zgn vriendschap bewaart nn, ik meen, dat
ook de eohtgenoot dien tot vriend moest maken.
Zalke menschen zijn er tegenwoordig niet veel.
Eu nu merkt gij wat en koestert natuurlijk de
zwartste gedachten. Wat, west ik niet maar
ik kan het mg voorstellen. En om zoo iets, om
znlk een ellendige kleinigheid gaat bg'na een
men8ohenleven verloren jawel Wodrioh, zoover
was het met n maar de vrouw zwjjgt. zwijgt
trots alles gaat van morgen naar het gerecht,
100 dapper als een held, wordt vrijgesproken en
nu wacht zg. Zal ik haar halen, Ernst?
Hg knikte slechtsspreken kon hij niet. Een
minnnt later voert dokter Böhmer Francisba in
de ziekenkomer hij ziet sleohts, hoe Ernst zgn
armen naar haar uitbreidt, hoe de jonge vronw
voor het bed op de knie zinkt dan slnit hg
«acht, zeer zacht de denr Bniten schraapt bg
zich de keel, strijkt met de hand over de oogen
en zegt tot zich zelfKalm, onde kerel, kalm.
Wat nu daar binnen verhandeld wordt, dat
behoeven slechts die beiden alleen te hooren
en nog Een. ja! Wat helpt ons dit beetje wijsheid
Wanneer Deze dear Boven niet oppaste, dan
waren nu toch die twee menschenlevens vernietigd
geweest en waarom üm een kleinigheid.
C. v. G.
- EINDE -