No. 3026
Diasdag 23 Maart 1926
40ste Jaargaog
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Het Politieke debat.
TPeuiill et on.
Hoe liefde Verwoa.
Schrale Hcid
PUROL
VERSCHIJNT ELKEN DINSDAG- EN VRIJDAGAVOND
POSTREKENING No. 52419.
Het witerleidingvraagstuk in Zeeuwsch-
Vlaanderen.
Zij die z'ch per 1 April abor.-
neeren, ontvangen de tot dien
datum verschijnende nummers
gratis.
Het Gezantschap afgeschaft.
Ingezonden Mededeellng
(10)
DE ZEEUWSCHE
Abonnementsprijs 1.25 per 3 maanden,
of 4.50 per jaar, bij vooruitbetaling -
Advertentiën 20 cent per regel, bij contract lager
Bureaux van Redactie en Administratie
OOSTKADE 218, SAS-VAN-GENT
Telefoon 15 Telegramadres: Koerier
ZEER KOOPKRACHTIGE
LEZERSKRING
UITSTEKEND GESCHIKT
VOOR PUBLICITEIT
Wie van den voorzitter der Katholieke Kamer
fractie nieuw licht over de Kabinetsformatie had
verwacht, moet door diens rede teleurgesteld
zgn geweest. Mgr. Nolens heeft geen oogenblik
aan geheime politiek gedaan. Hg kan geen nieuws
geven, sleohts voor wie het nog niet wilde
begrijpen, heeft hg nog eens dnideljjk aangetoond,
dat de katholieke fractie bjjtjjds heeft laten
weten, dat een afstemmen van het Gezantschap
in November een ministerorisis, vermoedelijk
zelfs een Kabinetscrisis zou uitlokken en dat
tooh voor het niet slagen van dr. De Visser,
nóch voor het mislukken van de pogingen van
mr. Limburg de katholieken eenige verantwoorde
lijkheid dragen. Overigens heeft Monseigneur
nog eens de pnntjes op de i's gezet over de
onmogelijkheid in de toekomst van politieke
samenwerking tneschen de katholieken en de
S D.A.P. Zulk een samengaan heeft Mr. Nolens
ook nn niet zonder meer van de hand gewezen,
maar „het landsbelang moet er door gediend
worden, en ze is voor de katholieken slechts
mogelijk in de uiterste noodzakelijkheid". Daarbij,
aldus de leider der katholieke fractie, kan tot
een zoo groote verandering in het politieke ievsn,
als een samengaan der katholieken met de
S.D.A.P., niet zoo maar op stel en sprong worden
overgegaan ze dient zorgvuldig te worden over
wogen, waarbij de S D.A.P. wel gelieve te
bedenken, dat wjj er volstrekt voor passen de
sociaal-democratische idealen te helpen ver
wezenlijken.
We mogen eerlgkheidhalve van het crisisdebat
niet afstappen, zonder er op te wijzen, dat welke
de politieke speonlaties van de christelgk-
historisohen ook geweest mogen zgn om een hnnner
partggenooten aan het hoofd van het Kabinet
geplaatst te krijgen, mr. De Geer kon aantoonen,
dat althans hij aan znlke speculaties, die hem op
84)
BravoTT associeert u dan met uw vader en
mama; de firma „Giraud en Zoon, Moor en Co;'
zal de waarde der vennootsohap verdubbelen.
Haar aandeelen zullen op alle markten boven
aan staan.
U vergist u, Yann. Mgnontginning en beurs
speculatie, dat is mgn werk niet; ik heb heel
iets anders noodig- Ik moet vóór mij hebben,
niet een schaar van begeerige liohtgeloovigen
of een menigte van hongerige geöxploiteerden,
maar de ontzaglijke, vrge ruimte, den grond, de
voedsteraarde van den mensoh. Ik ben een
boerenzoon.
Met een bitteren glimlach vervolgde hg
Ik ga, gelijk zoo menig ander gelukzoeker, mg
een „ranche" bouwen op de grenzen der Prairie.
Ik word vee- en paardenfokker. Ik zal Né rond,
mijn getrouwe in de ballingschap meenemen. In
die eindelooze eenzaamheid zal hg mg de velden
herinneren, zoo verre achtergelaten.
Daar zal ik n komen bezoeken, dear brother.
De dochter van den ingenieur Rlcardson heeft
geheel alleen haar verloofde opgezocht. Zg had
zelfs de weddingsohap aangegaan den gansohen
weg op de treeplank van een locomotief af te
leggen, zoover de ijzeren baan leiddehet overige
te paard, en dat kostte haar nog vijf volle dagen.
En?
Zg heeft de weddingsohap gewonnen. Daar
zullen we samen praten, droomen over Montbel,
den Chains, de Giraudière, en nog meer over
hen, die we daar aohtergelaten hebben. En ieder
jaar zullen we hen terugzien, allemaalwe
zullen
Zg bloosde onder Vlindertjes verwonderden
blik. Hg schudde het hoofd en sprak
Ik zal geen voet op Frankrijke bodem zetten
vóór den dag, waarop ik in de holsters van mijn
zadel een half millioen meevoer.
Heel veel eerzucht toont n inderdaad niet. Dat
zal spoedig verdiend zgn.
de plaats van Colgn braohten, onschuldig is. Hg
heeft het premiereohap niet begeerd, heeft eu mr.
Patgo, mr. Kan en zelfs een Katholiek voor aan
gezocht, maar tenslotte heeft bij den post zelf op
zich genomen, al heeft bg vau het eerste oogen
blik af geweten, dat hg in een extra-parlementair
Kabinet da'arvoor "niet de geschikte persoon was.
Het land vorderde een regeering en daarvoor
moesten alle andere overwegingen wijken.
Na een debat dat bgca den geheelen dag dnnrde
heeft de Tweede Kamer Vrijdag difiaitief met 48
tegen 41 stemmen den begrootingspost voor het
gezantschep bg den H. Stoel verworpen. Sleohts
de anti-revolntionnairen bleven evenals in
November den Minister van Bnitenlandsche Z iken
en hun Katholieken bondgenooten trouw.
Op overtuigende wjjze heeft Minister van
Karnebeek den post verdedigd. Met den grootsten
nadruk en wie kan het beter weten dan hg
verklaarde hij, dat het Vaticaan is een diplomatiek
centrum van den eersten rang, waaruit Nederland
zich niet nar terugtrekken; dat het gezantsohap
als punt van verkenning en gelegenheid om
invloed nit te oefenen van belaag blijftdat het
in moeilijke tijden Nederland is ten goede
gekomendat het ia een feitelijke behoefte
voorziet dat het ons past een vertegenwoordiger
te honden in een oentrnm waarvan altijd een
verzoenende pa c fietisohe geest is uitgegaan
dat onze eer bg het behoud van het gezantschap
is gemoeid enz. enz.
In „De Standaard" bevestigt onTmiuister
Colijn, dat het gezantschap bg den H. Stoel in
vergelijking met de andere er een is van den
allereersten rang.
Niets mocht baten. Men heeft van harte gaarne
het landsbelang opgecffard na men de gelegenheid
schoon zag de katholieken te grieven.
De slag is gevallen we znllen er in berusten-
Niet wij hebben het gezantschap noodigin de
vertegenwoordiging van de katholieken bjj het
Vaticaan is vco z<en op een wijze die geen
aanvnlliDg behoeft. Maar als we ons bg de*
gevallen beslissing neerleggen, dan zullen we toch
niet vergeten, door welke motieven de stemming
werd ingegeven, motieven die het katholieke volk
als een smaad gevoelt, die op eclatante wijze dient
te worden nitgewischt. Er zullen dagen komen,
dat het noodig zal zgn, ohristelgk-historischen,
Zg stond op, zette den hoed weer op haar
hoofd en fljot de honden, die om het hardst
door de perken en lanen van het park sprongen.
En Vlindertje ietwat spottend aankijkend, voegde
ze er bjj, terwijl ze de kastanjelaan insloeg
Een ander dan u zon minder tijd noodig
hebben om het gewensohte cijfer te verdubbelen,
ja te verdrie- viervoudigen. Zie maar eens naar
nw vader....
Zjjns ondanks wendde hjj het hoofd af vreezend
te veel te zalien begrgpen, en zonaer op Yanthe's
woorden in te gaan vroeg hg haar
Wilt u niet even in het kasteel gaan om jnffr.
Prndent te groeten
Neen, dezen avond niet. Exuseer mij bij haar
mijn rijtuig wacht. Ik heb mama beloofd vroeg
terug te zullen zijn voor een partij tennis met de
Engeische dames, die morgen vertrekken. Wees
das zoo goed mijn hartelgken groet aan jafi'onw
Prndent over te brengen.
Als Vlindertje haar op dit oogenblik had
durven aankijken, zon hij gezien hebben, hoe
bleek ze was, hoe haar lippen beefden doch hij
liep met gebogea hoofd negens haar, hier en daar
een blaadje van da straikan plakkend, waar hg
langs ging.
Hg opende een poortje in den ouden muur,
half versoholen onder bloemen en klimop. Alvorens
er door te gaan zei ze nog
Uw examens znllen n wel zoozeer in beslag
nemen, dat ze n verhinderen de inrichting van
mijn Hormei te komen zien.
Wanneer wilt n, dat ik kom vroeg hg
verstrooid.
Wel, zoo spoedig mogeljjk. U weet, ik heb
het kasteel gekooht, zooals het ia, met *1 zgn
antieke meubelen, prachtig salon Louis XV en
sohilderijverzameling. Kostelijke dingen zgn er.
Wat zal ik mg daar vermaken Als mama znlks
verkiest, mag Z8 van mijn part den winter te
Parijs gaan doorbrengen, maar ik bljjf op den
Hormei.
Ong8loovig schudde hg wesr het hoofd.
Ook als alles wit van sneeuw ia U weet niet
hoe somber en dikwijls vervelend de winter in
onze velden is.
Maar n blijft er tooh ook
Ik O, dat is wat anders ik ben u niet, mgn
vrijzinnig- en sociaal-democraten aan de stemming
van Vrjjdag te herinneren.
Het Zeenwsch-Vieam8ch Waterleidingcomré
ontving dezer dagen van de Kamer van Koop
handel voor Zeeuwsch-Vlaanderen het navolgende
schrijven
„Hierbij hebben wg de eer te Uwer kennis te
brengen dat in de jongste vergadering onzer Kamer
den wensoh is uitgesproken, dat Uw Comité al
het mogelijke zou doen om de stichting der
Zeenwsoh-Vlaamsche Waterleiding te bespoedigen.
Ofschoon de Kamer de motieven moet billijken,
die Uw Comité aanleiding geven al het mogelgke
aan te wenden om de nog niet toegetreden
gemeenteraden daartoe over te halen, meent de
Kamer tooh dat (gezien de zelfs fanatieke tegen-
Btand in sommige gemeenten) niet veel wijziging
in de toetreding te verwachten is. Zg meent daarom
dat het niet billy k is, met het oog op de belangen
die door het aanleggen der waterleiding znllen
worden gediend, waarooder ook die der indnstrie,
de gemeenten die het belang daarvan terstond
hebben ingezien, en daarvan door toetreding blijk
gaven, langer dan noodig is van die voordeelen
verstoken te laten terwille van de gemeenten die
blijkbaar binnen afzienbaren tijd toch niet voor
aanalniting te winnen zgn, al zal dat later voor
hun gemeenten een nadeel blijken.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor Zeeuwsch-Vlaanderen
(get.) J van Rompu, Voorzitter,
(get.) N. J. Harte, Secretaris.
Het is diep treurig dat de Kamer zoo Schrijven
moet. Immers tal van kleine en ook enkele
grootere gemeenten werken tegen en willen maar
niet, doer welke motieven ook geleid, het algemeen
belang van Zeeuwsch-Vlaanderen dienen.
Het land van Hnlst heeft op Stoppeldijk na
zich voor de waterleiding nitgesprokf n. In Stop
peldijk werken plaatselijke toestanden die zeker
bij nader overwegen hun invloed zullen verliezeD.
Daarvoor is de gezonde zin der raadsleden borg.
Van de rest van Zeenwsoh-Vlaanderen, Oostelijk
deel, blijft Zaamslag halsstarrig en zelfs fanatiek.
Zeker onbegrijpelijk voor een gemeente in welks
raad zooveel mensohen van ontwikkeling en door
zicht zitting hebben. Men moet daar op een
dwaalspoor zjjn geraakt.
Persoonlijkheden spelen op Zaamslag, dat niet
altijd aan de spits van den voornitgoiig staat,
dikwijls zeer bedroevend een rol en verduisteren
dan den blik, zij dat nn niet zoo Van Hoek,
anders tooh waarlijk niet zoo achterstal ig en met
zijn dioht bevolkte kom en bunrtscbappen, vlak
bij het nijvere Ter Neuzen, had het Comi zeker
anders en beter verwacht. Een referendum is
onzin natuurlijk en sleohts op zijn plaats bg de
reine toepassing der volkssonvereiniteit, als de
gekozenen hnn verantwoordelijkheid rist kennen
of dnrven dragen en als onzelfstandige mannen
lieve Yann. Bovendien, gedurende de lange
avonden, kond en droevig, praat ik gezellig met
de familie, op den Cba'ns of de Giraud.ère.
Ook ik zal mga droomen hebben, zei ze
levendig en mijn ontgoochelingen. Vaarwel,
Pierre
Zjj reikte hem de hand en vertrok. De poort
viel met een gekras van oud ijzer dicht, en
Vlindertje ging met peinzend gelaat zjjn boek
weer opzoeken.
Een dwaas hoofd of een oprecht gemoed
vroeg hij zich af. Als het maar niet geen van
beiden is, en zg van mij even goed als van de
Bois-Reicy een karakterstudie wil maken om
die in of andere overzeesohe revue te doen
verschijnen. Vreemde mensohen toch, die Ameri-
kaansohen Werkelijke raadselen met hnn brutaal
vrijmoedige en tegelijk ongemaakt ridderlijke
manieren.
XIII.
In heel de streek was de wijnoogst in vollen
gang. Zonnige dagen zgn in October toegift, en
dus moesten ze benut worden. Op al de hellingen
zag men mannen en vrouwen van den vroegen
ochtend af drnk bezig, een mand aan den arm,
een liedje op de lippen. Zwaar beladen ossenwagens
gingen langzaam voort en hun logge wielen
lieten diepe sporen in het puimsteen achter,
waarmee de smalle wegen opgehoogd waren. Daar
had elke eigenaar vóó;' zgn peroeel groote houten
bakken staan, waarin de druiven voorloopig
geperst worden.
Moeilijke dagen voor den boer, die zioh niet
temin gelakkig aoht, het loon voor zgn arbeid
van een heel jaar eindelijk te zien komen. Nn
zal hg den oogst binnen haleD, de wgn zal in
zgn kuipen schuimen, zgn vaten vallen. Daarom,
ondanks de vermoeienis, die zgn leden breekt,
het zweet, dat hem van het voorhoofd gutst, het
gebrek aan slaap, dat zijn oogleien bezwaart,
zingt hg vroolgk, lacht en rept zioh, hg, andere
zoo langzaam teruggetrokken en zwijgend.
Met loshangend vest, hoogroods wangen er
schitterende oogen ouder een breedgerande!
stroohoed, vuurt grootvader Giraui de arbeiders
aan, die zgn wijngaard op de Palles, een zeer
steile helling, znllen leegplukken.
hun kiezers als hun lastgevers beschouwen in
strijd met hnn eed en de wet.
Maar wg zoudeu haast zeggen dat de Hcekenearn,
altijd vooruitstrevend en verre vooruitzi* n 1, hnn
vroede vaderen dichtbij de les zonden lezen. De
verkiezingen voor den volgenden raad zullen dat,
vertrouwen wg, wel leeren. Ook Philippii e
dnbieert nog altijd of een waterleiding wel een
volksbelang is.
Overigens gaat het best, zg het dat Weetdorpe
nog een stapje verder moet gaan.
In het Westen echter speelt behoudzucht de
grootste rol of zgn het andere motieven, waarmede
men het volk tegen zijn eigen belang in rp een
dwaalspoor brengt. Breskens bijv is heelemaal
niet oonservatief en ofschoon daar de fabriek van
van Melle tal van mensohen arbeid verschaft in
vanzelf deugdelijk water ale brood behoeft, terwijl
bovendien bg de minste droogte water van elders
moet aangevoerd worden, stemt toch de raad er
niet anoniem en enthousiast voor, maar rnaskt
men met allerlei drogredenen sommigen zeker te
goeder trouw, maar van anderen is dat ondenkbaar,
de mecschen er tegen.
Het staat zoo, dat als Philippine niet meegsat,
het Comiió zaVmoeten overwegen het Westen zoo
te laten, tenzg daar binnen enkele weken nog een
8 of 4-tal gemeenten als Schoondgke, Znidzande,
Breskens en Groede bgv. bijkomen. Mocht de
Minister niet bereid zijn alleen voor Oostelijk
Zeeuwsch-Vlaanderen een rgksvarantie te laten
verleenen, dan zal het Comi naar wg vernemen,
het bijltje er bg neerleggen. Zekere invloedrijke
leden daarvan, die geheel belangloos al zooveel <ijd
en moeite voor hnn geboorteland hebben opgei ff-rd
van die onheusche tegenwerking genoeg
gaan krggen. Zeenwsoh-Vlaanderen dat beloofde
aan de spits van Zeeland te komen, geraakt hoe
laDger hoe meer door bekrompenheid en wantrrnwan
en onderÜDg getwist raar achter, zoodat de
eilanden als Beveland en Tooien het verre vooruit
zijn en straks ook het energieke Schouwen veeleer
waterleiding zal hebben.
Het is diep te betreuren. Misschien zitten in
het Comité Diet de juiste mannen, al zgn er lij
die voor Zeeuwsch-Vlaanderen toch waerlpk hun
leven hebben gegeven en andere politiekp of
wetenschappelijke carr e hebben opgei ff rd
daarvoor.
Mocht echter blijken dat men andere mannen
wenscht, dan zal ter wille van de goede zaak het
huidig Comité, daarvan houden wg ons overtuigd,
dadelijk i f reden.
Indien de hnid van handen, gelaat of
lippen, schraal, ruw of gesprongen
is, gebruik dan de terstond ver
zachtende en spoedig genezende
Doos 30 cent
Voornit, kinderen, we moeten ons haasten
de wind jaagt de wolken van den Pny-de-t6me
hierheen. Wij krijgen onweer róór het nacht is
en dan zal het niet gemakkelijk gaan de wagens
door de klei van den Sou te trekken.
Inderdaad, roodaohtige dampen stegen van
achter de bergen op, omhnlden de toppen en
daalden langzaam naar de vlakte af.
Al was Miohel Giraud sedert meer dan twintig
jaar den veldarbeid ontwend, tooh vond bij er
een inDig genoegen in, aan den oogst mee te
helpen. Hg gaf orders, hielp een drager de mand
op den sehonder nemen, of plakte met een
arbeidster, die ten achter was'
Miss Moor in korten rok, de mooie armen tot
de ellebogen ontbloot, scheen wel mee den kost
te moeten verdienen. Onvermoeid pinkte zij en
hield slechts nn en dan eens op om een buiten
gewoon mooien tros te bewonderen en er een
paar druiven van te proeven. Dikwijls ook vroeg
ze Pierre uitleg over de versohillecde wingerd-
Boorten in verband met de omliggende gronden,
die, aangespoeld of van vnlkaniechen oorsprong,
aan dit in vroegere tgden zoo geteisterde land
een zeer gemengd aanzien geven.
Kleine, zei vde grootvader, ga eens naar den
kant van den Sou kijken, of de arbeiders nog
niet komen. Ze moeten veel meer voortmaken 1
Pierre spoedde zioh dwars door het veld om
de opdracht spoediger te kannen volvoeren. Aan
den voet van den helling vond hg eenige vrouwen,
die naar huis wilden gaanze hadden al de
geplakte vrachten aangedragenacht groote
kuipen met sap gevuld stonden daar op een ry
Een arbeider had de laatste druiven uitgeperst
zijn handen dropen nog van het kostelgkê vocht.
Pierre trad op hem toe en zei
Zoo, zoo, Tienroon, je bent joist bg tjjds klaar
met den oogst van mevrouwde Volpierre. 't Werd
ook tijd, want de regen is niet ver meer weg.
Niet zoo ver als de wagen, die deze kuipen
moet weghalen antwoordde de man droevig Die
dame de Volpierre heeft niemand knnnen krijgen
om ze mee te nemen. Al de bnr»n hadden gisteren
reeds het plakken gedaan en nn het avond wordt,
haast ieder zich om het verdere werk af t6 maken
(Wordt vervolgd.)
