Hoestsiropen
Mijnhardt
Do toestand in BELGIE.
Uit DUITSCHLAND
FRANKRIJK
ROEMENIE.
Uit ENGELAND
Binnenland.
KRONIEK VAN DE WEEK.
Voornaamste nieuws.
Buitenland.
Voornaamsto nienws.
Ingezonden Mededeeling.
De hoogwater-misère in ons gewest.
Stenn bi] den Watersnood.
Stenn voor de slachtoffers van het
water in Zeeland.
Gedenkteeken Juliana van Stolberg.
WESTD0RPE.
SLUISKIL.
TER NEUZEN.
AXEL.
ZU1DD0RPE.
ST. JANSTEEN.
HULST.
welke eerst aren later langzaam begint te wijken
voor het bewustzijn van eigen veiligheid.
Men m«idt aan hetzelfde blad nog van parti
culiere zijde uit Maasbommel, d.d. 5 Januari
Onzeglijke ellende trof ons te Nederasselt. Het
water is buiten verwachting ontzettend hoog
geetegea.
In het dorpje Altiorst zochten de meeste men-
sohcn veiligheid op de hooger gelegen boerde
rijen van het dorp, spoedig lagen die echter
gtïaoleerd, en thans, tengevolge van de aanhou
dende stijging van het water, staan alle boerde
rijen onder water, het vee verdrinkt, en de
men3chen zullen mieschie nog met groote moeite
gered kannen worden.
De toestand langs den dgk van Appeltern,
Maasbommel en Blphen gaat aiie beschrijving te
boven.
In der haast zijn overal houten "ooodsen ge
timmerd, waar het vee ,dat uit alle richtingen
n^ar den dgk wordt gebracht, in opgestald wordt
Gelukkig ia voldoende hout voorradig, dat in
ruimen voorraad aanwezig was in een loods en
bergplaats van de stoomkuiperij ea timmerfabriek
van de floma H. Carpay te Maasbommel.
Scholen, huizen en zolders zitten vol met
vlnohtelingen, meestal zonder verwarming en met
weinig voedsel.
De toestand is diep, diep trenrig en toch, wij
allen zien het, bet allertrenrigste is in aantocht
de huizen storten inDe krachtige wind zweept,
de golven op en tot ongekende hoogte loopen ze
tegen de huiten, omgehakte boomea botsen er
met geweld tegen en de muren bezwijken, eerst
de Westelijke, dan klotsen de golven tegen de
zolders, het dak mist zijn grootsten steun, het
stoft in, de andere muren vallen meö.
Zoo gebenrt het niet met enkel huis, maar met
honderdén. Hiphen en Maasbommel worden op
een dergelijke manier totaal geméneerd.
Wat zal er nn terecht komen van deze bevol
king, ais zij, wanneer het water verdwenen is,
terug komt bg haar ingestort hnis, zonder het
allernoodigste aan voedsel en kleeding
Wanneer de Nederlandsche bevolking ons niet
helpt, zjjn wij reddeloos verloren.
De kening heeft voor de slachtoffers van den
watersnood aan den Belgischen persbond en het
Belgische Roode Kruis, die, sooals gemeld,
samenwerken, een bedrag van twee millioen
francs geschonken, zgnde de scm, die onlaogs
aan het vorstenpaar ter gelegenheid van zijn
25-jarig huwelijksfeest bij nationale inschrijving
werd overhandigd. Z. M. voegde daar nog
persoonlijk een gift van 100,000 francs aan toe.
Over het algemeen wordt een verbetering van
den toestand gemeld. In het Vlaandersche en in
de streek van Bergen was Maandag de toestand
nog oritiek.
Gemeld wordt, dat reeds 8 personen bij de
overstrooming het leven verloren.
De treinverbindingen zijn weer overal hersteld
behalve tusschen Luik en Visé
Maatregelen worden getroffen voor het ver-
leenen van oredieten aan de geteisterde gemeenten.
Te Luik is de verbinding tusschen de beide
oevers weer hersteld. Post en telegraaf beginnen
weer vrij normaal te werken.
Te Dinant zijn in de wolfabriek voor rnim
twee millioen francs teztielstoffen door het water
meegesleurd of onbruikbaar geworden. Waar het
water is teruggetrokken, neemt men een ondraag-
lgken stank waar.
De bisschop van Laik heeft opdracht gegeven
in alle kerken van zijn diocees geldinzamelingen
ten behoeve der geteiterden te doen geschieden.
In de streek van Bergen is de toestand niet
verbeterd. Het water is zoodanig gestegen, dat
plaatsen, die tot nn toe werden gespaard, thans
sgn overstroomd. Ta Jemappe, waar da toestand
zeer erg is geweest en het water nog een meter
hoog in de straten staat, zijn door de drnkking
verschillende gewelven ingestort Ook in de in
de omgeving van deze plaats liggende gemeenten
staat nog veel water in de straten. De trams van
Bergen worden door paarden voortgetrokken. In
geheel de streek is te kort aan drinkwater. Reeds
werd medegedeeld, dat de Schelde bg Doornik
op onrustbarende wijze wast. Stroomopwaarts
heerscht een kleine paniek onder de bewoners,
die het water maar steeds zien stggen en er
ernstig over denken hun woningen te ontruimen.
Verschillende fabrieken zijn bedreigd.
De Semois heeft Bouillon en omgeving blank
gezet. Aan de brag van Panpehan, beneden Cor-
bignon is het schouwspel tragisch Te Alle staat
de hotelwg'k onder water. De telefoon- en tele
graafverbinding met de Fransche grens zijn nog
onderbroken.
Het water van de Zenne is gedeelt? terugge
trokken in de omgeving van Brnasel. Verschil
lende fabrieken konden het werk hervatten. Te
Lier is de dgk van de Nethe op drie plaatsen
bezweken, zoodat het water het Westelijk gedeelte
van de stad overstroomt en de bewoners van
enkele plaatsen op de daken moeten vlnchteo.
Op den straatweg langs de Nethe staat het
water 1,60 M hoog tegen de gevels der huizen.
Een B T. A -televram nit Brussel meldt
De miuisteraad hield zich bezig met den water
snood en besloot voor twee millioen francs bg
het nationale comité in te teekenen. De ministers
schreven persoonlijk voor 25,000 francs in.
wordt een algemeene daling van den waterstand
gemeld.
Naar gemeld wordt, schat men de schade in
Dnitsohland door de overstroomingen veroorzaakt
op circa 2 millioen goudmark.
daarentegen meldt van verschillende plaatsen een
verdere «tgging. Zoo moesten te Amiens de
bewoners voor het water overhaast vluchten. Te
Meziferes staat het water in enkele straten 2]|s M
hoog.
Volgens berichten nit Roemenië hebben aldaar
de overstroomicgen rnim 100 menschenlevens
geéiecht.
kwamen Maandag zeer verontrustende berichten
binnen. Vele rivieren traden buiten hare oevers
«n zetten groote gebieden onder water.
Onder een geweldigen indruk verkeert heel het
land bjj de beschouwing van de ramp die drie
onzer provincies zoo zwaar getroffen heeft en
vrijwel geen enkele der andere geheel intact heeft
gelaten. De innige deelneming van allen en van
ieder in het bizonder gaat uit naar die duizenden
en duizenden, die in een ellende zija gedompeld,
waarvan we ons, zelfs na de kolommen drnks die
we er van hebben gelezen, nauwelijks een denk
beeld kunnen vormen.
Het schgnt intnsschen of bg al onze deelneming
er ook nog plaats is voor andere gevoelens. We
zgu een critisch aangelegd volk, en er kan maar
weinig gebeuren of we voelen ons gehoopt naar
de verantwoordelijkheid te zoeken.
En zoo hoorden we al reeds redeneeren „De
ramp zal wel een straf van God zgn." Hen die
aan deze gedachte uiting geven zouden we willen
antwoorden met het woord van den Minister
„Oordeelt niet, opdat gij niet geoordeeld wordt",
of „wie zouder zonde is, werpe den eersten
steen". Wat veroorloven zij, die zoo mal met hun
oordeel en met hun veroordeeling klaar staan,
zich aan te werken op degenen, die onder zoo
zware ramp te lijden hebben Wat weten zij van
hen af? En als werkelgk Gods straffende hand
hier getroffen heeft, zonden wij dan, in plaats
van met den vinger naar hen te wgzen, niet
veeleer in schuldbewustzijn het hoofd moeten
buigen en ons dankbaar toonen, dat wij voor die
ramp gespaard bleven
Anderen leggen de verantwoordelijkheid op de
watersohapsautoriteiten, landelijke en plaatselijke,
die niet da vereischte aandacht aan de bescher
mende dijken zouden habben gesohonken- We
denken er niet aan, die beschuldiging klakkeloos
over te nemen. De omstandigheden die de vela
doorbraken hebben veroorzaakt, zijn van dien
aa^d, dat we er ons wel voor zullen wachten,
een beschuldiging te niten, waarvoor wellicht,
geen enkele grond aanwezig zal blijken.
De verantwoordelijkheid waarop wij ten deze
willen wijzen is die, welke ieder onzer heeft voor
het welzijn van zgn evennaaste, de verantwoorde
lijkheid voor ons geweten om te heipen en te
steunen, waar en zooveel we kunnen. Wanneer
we die verant woordelijkheid ten volle op ons
nemen, dan hebben wij ten aanzien van de
watersnoodsramp onzen plicht gedaan, dan kannen
wij veilig andere verantwoordelijkheden overlaten
aan Hem, bij Wiens vaderlijke raadsbesluiten wg
ons met eerbied hebben neer te leggen, en aan
degenen wier technische bekwaamheden en
mogelijke fouten niet door ons beoordeeld kunnen
worden.
„Onze Strgder", het weekblad van den Ned.
R.-K. Bond van Overheidspersoneel „St. Paulus",
bevat een scherp artikel tegen het beleid van
den Minister van Financiën.
Het blad herinnert er aan, hoe op het eind
van 1924 de Minister met wist. hoe donker hij
den toestand van 's Lands financiën zou af
schilderen, terwgl thans gebleken is, dat reeds
in de eerste elf maanden des jaars de middelen-
steat over December werd tot dusver nog niet
gepubliceerd door de schatkist twee-en-veertig
millioen meer werd ontvangen, dan volgens de
begrooting 1925 verwacht werd.
Dat mag geen meevaller meer heeten, zegt
„Onze Strgder". Zulke bedragen, als boven de
verwachting in de Schatkist vloeien, zgn een
gevolg van overdreven zucht naar de veiligstelling
van den gulden, waardoor onnoodig zwaar leed
in de duizenden gezinnen van het Rijkspersoneel
werd gebracht.
Ook wg zijn van meening, dat het offer, van
het Rijkspersoneel gevraagd, onnoodig zwaar is
geweestwe schreven zulks meermalen en we
voegden er bij onze beschouwingen over de be
grooting van 1926 aan toe, dat waar die be
grooting een gunstig aspect bood, gunstiger dan
door Minister Colijn werd voorgesteld, het Rijks
personeel van den verbeterden en alsdan nog
verbeterenden toestand zon dienen te prcfiteeren.
Maar „Onze Strgder" vergist zich, wanneer het
blad denkt, dat de gehseie meerdere opbrengst van
1925 door den Minister van Finsnciëu in zgn
raming voor dat jaar had kunnen zgn voorzien.
Voor een niet onaanzienlijk deel immers is die
meerdere opbrengst een gevolg van maatregelen,
die eerst na de vaststelling der begrootiag zgn
genomen. We denken aan de Tariefwet, de ver
hooging van den Tabaksaccijns, de door niemand
verwachte hooge opbrengst der rgwielbelastiog.
Wanneer men dan nog enkele millioenen sohrgft
op rekening van de economische opleving, dan
valt moeilijk vol te houden, dat minister Colijn
onredelijk zou hebben gehandeld.
Laten we er overigens niet over twisten, hoe
de gelden in de schatkist gekomen zgnbeter is,
nu we ze aanwezig vinden, alle pogingen aan te
wenden, opdat ze op de ook voor het Rijks
personeel gelukkigste wgza worden aangewend
Omtrent de Kabinetscrisis geen ander nieuws,
dan dat de heer De Visser nog steeds doende is,
den terugkeer van hst zittende Kabinet mogelijk
te maken, en, naar men beweert, niet zonder
suoces.
Gemeld wordt, dat binnen enkele dagen eeu
oplossing van de miuistercrisis te wachten zou zgn.
Mgr. Dr. Knebel, de bekende HoDgaarsohe
kinder-aalmoezenier, zal 14 dezer ons land verlaten.
Hij is door kardinaal Czenoch tot diens secretaris
benoemd met standplaats te Boedapest.
Te Venlo zgn in deu nacht van Dinsdag op
Woensdag twee aardschokken gevoeld, welke elk
ongeveer ééu seconde duurden.
Prins Carol, kroonprins van Roemenië, heeft
afstand gedaan van zgn aanspraken op den troon
ten gunste van zjjn zoon Michaë! Hij vertoeft in
het bnitenland en heeft zijn vrouw, prinses
Helena, geschreven, dat hg voorgoed met haar
gebroken heeft.
In den loop van Dinsdagnacht werd een aard
schok gevoeld te Luik. HQ duurde twee seconden
en was duidelijk voelbaar. Ic zekere wgken werden
de meubels van han plaats gebracht, de verschrikte
bewoners liepen naar de vensters of snelden nit
huis, om huu buren te ondervragen. Ook werd
Maandagavond om kwart voor twaalf te Slawine
een aardschok gevoeld, di6 drie seconden dunrde.
Vanaf 7 Januari wordt in een der sneltreinen
van Berlijn naar Hamburg een geregelde telefoon
dienst ingesteld.
In Rijnland en Westfalen zgn in den nacht
van Dinsdag op Woensdag aardschokken waar
genomen.
De Koningin-moeder van Italië is overiedeD.
Ernstige aardbevingen zijn waargenomen in
Perzië Reeds zijn 17 personen gedood. De aard
bevingen gingen gepaard met oügewoon hevige
9tr>rra*n.
zullen altijd verzachtend, hoest tillend en gene
zend werken, zoowel bij volwassenen als kinde
ren, als de verpakking voorzien is van den naam
Provincie Nieuws.
Opnieuw heeft God in Zijne Voorzienigheid
toegelaten, dat een groot gedeelte van ons vader
land werd geteisterd door een watersnood van
ongekenden omvang.
Niet dankbaar genoeg kannen wij God zgn,
dat ons dierbaar Bisdom, met uitzondering van
een enkele plaats, van de overstroomingen en
het stormweer niet de enorme schade heeft
ondervonden, welke het deel is geworden van
verschillende andere streken.
Nn van alle kanten pogingen in het werk
worden gesteld om den nood der getroffenen te
lenigen, zullen wij uit dankbaarheid jegens God
en nit Christelgke naastenliefde naar vermogen
steun verleecec
Het Ned. R.-K. Huisvestingscomité heeft reeds
een inschrijving geopend. Wg vertrouwen, dat
al onze diooessanen hun milde liefde giften aan
genoemd comité zullen afdragen.
De Bisschop van Breda,
f P. Hopmans.
Gelgk reeds dezer dagen in de bladen is
gemeld, bracht Prov. Watersnood-Comite, ver
tegenwoordigd door voorzitter en secretaris, op 4
dezer een bezoek aan de geteisterde plaatsen in
Oostelijk Zaeuwsch-Vlaanderen. Het Comité meent
thans een beroep te moeten doen op allen, wien
de nood der slachtoffers ter harte gaat. De heeren
Trnyman, burgemeester, Fruijtier, pastoor, en
de Roeok, hoofd der school, allen te Bosoh-
kapelle, waar de nood tengevolge van den hoogen
waterstand groot is, hebben reeds de leiding in
zake hulpverleening op zioh genomen.
Giften voor de schadelijdenden in Zeeland
gelieve men toe te zenden aan het adres van den
penningmeester van het Prov Watersnood-Comité,
den heer mr. J, F. van Deicae te Middelburg.
Giften voor de slaohtoffers in de andere
provinoiën gelieve men rechtstreeks toe te zenden
aan den penningmeester der Algemeene Commissie
tot leniging van rampen door watersnood te
Amsterdam.
Da Kringcommissaris voor Zeeland van het
Roode Kruis meldt, dat de toestand in Zeeuwsch-
Vlaanderen bevredigend en materieele hulp daar
vooralsnog niet noodzakelgk is De arme bevol
king te Boschk;ipelle is er echter slecht aan toe,
zoodat door het Provinciaal Watersnoodcomité
daar steun werd verleend.
Te KOEWACHT stonden vele kelders vol
water. De Karnemelk- en Riedenpolders staan
grootendeels blank. Onderen van dagen kannen
zich een dargelgken hoogen waterstand niet
herinneren.
Te CLINGE staat de wgk Zeegat geheel onder
water. De weg naar Hulst is onbruikbaar. Het
auto-verkeer Nieuw-Namen—Halst heeft plaats
over Kapellebrug.
Te OSSENISSE zakt het watar langzamerhand
Van de Weverstraat staat nog een groot gedeelte
blank als ook de Kipstraat. Op een paar hnizen
na zgn alle weer bewoond. Ofschoon er nog
uitgestrekte landerijen en velden door het water
bedekt zgn, zal, indien den dniker zgn water in
de Schelde kan blijven afvoeren, het water wel
spoedig verdwenen zgn. De R.-K. bijzondere
school die wegens de overstroomde straat, niet
te bereiken was, en deswege enkele dagen gesloten
is geweest, is gisteren weer in gebruik genomen.
Te IJZENDIJKE is de Linie (Passageule)
tot een belangrgke rivier aangezwollen. Een paar
gezinnen hebben han woningen aan den Linie-
dijk tnssohen Ponte Avancé en Pyramids moeten
ontrnimen.
Door de aanhoadende regens heeft ook de
onmiddellgke omgeving van de kom van BIER
VLIET veel van het water te lgden. De beide
Zontepolders staan zoo goed als geheel blank,
terwijl twee gezinnen even buiten de kom hun
woningen hebben moeten verlaten. Bovendien zijn
van eenige dijkwoningen in de buurt van de R -K
Kerk de onderhnizen en de bgstaande schaartjes
in het water komen te staan.
Te HOOFDPLAAT zgn tengevolge van het
regenwater de slooten en kreken ver boven het
gewoon winterpeil gestegen en heeft het water
een ongekende hoogte bereikt. Nabg het dorp en
aan den Hoogeweg moesten de bewoners hnn
woningen ontruimen, terwgl in tal van woningen
het water enkele centimeters boven den vloer staat.
Gelgk reeds dezer dagen werd gemeld, heeft
zich, znlks als gevolg eeder op 1 December jl
in de statenzaal onder voorzitterschap van den
heer mr. P. Dieleman gehouden oonferentie, ge
vormd een Provinoiaal Comité voor het oprichten
van een gedenkteeken voor Juliana van Stolberg,
waarvan het eere-voorzittarschap wordt bekleed
door den Commissaris der KoniDgin, den heer
jhr. mr J. W. Qaarles van Ufford, en het voor
zitterschap door den hear mr. P. Dieleman,
terwijl de overige leden van het college van Ged.
Staten en de griffier der Staten, alsmede eenige
andere vooraar,staande personen in dit gewest,
in het comité zitting hebben, de fnnctie van
seoretaris penningmeester wordt uitgeoefend door
den heer mr, L. J A. van der Harst hoofd-
oommies ter Prov. Griffie. In eene oironlaire,
namens het Comité tot de burgemeesters gericht
en waarin hunne medewerking wordt gevraagd,
zijn overgenomen eenige zinsneden nit een
gesohrift van het Nationaal Comité, die op warm-
gevoelige wijze de beteekeuis van Juliana van
Stolberg aan het licht stellen.
Hare Majesteit de Koningin, met het denk
beeld der oprichting van een gedenkteeken voor
de Stammoeder van Haar Huis in kennis gesteld,
deed reeds van Hare waardeering daar voor
blijken.
Het Comité aarzelt daarom niet, een beroep
te doen op de aanhankelijkheid der Zseuwen
voor hun vorstenhuis, teneinde te geraken tot de
oprichting van een gedenkteeken voor deze
belangwekkende historische figuur in ons aan
monumenten zeker niet overrjjke land. Laat ieder
voor eene gift in verhouding tot zijne middelen
van zgn oprechte liefde voor ons vorstenhuis
doen blijken. Dan zal Zeeland door zgne bijdrage
zeker een waardig figuur maken in de rg der
gewesten. Het Comité vertrouwt op veler mede
werking in dezen.
Den 5en Januari werd in gecombineerde
bestuursvergadering van Vrouwenbond en Wit-
Gele Kruis besloten tot het geven van een moeder
en bakercursn8, welke door Dr. Poylaert en de
vroedvrouw zal worden geleid.
Doel van deze cursus is, de joDge moeders of
zg die het hopen te worden en die jonge vronwen
welke roeping gevoelen als baker werkzaam te
zgn, eenige kennis bij te brengen van de verzor
ging van moeder en kind. Immers, te leeren, het
gezond geboren kind gezond te honden, door
doelmatige voeding en verzorging, de jonge
moeder door goede, zorgvuldige verpleging weer
in staat te stellen haar, nu vermeerde, arbeid
naar behooren te kunnen vervullen, is tooh zeker
niet overbodig.
Een warm woord van aanbevelen aan allen,
Moeders en bakers, om deze gelegenheid, welke
kosteloos wordt geboden, niet voorbg te laten
gaan, is zeer zeker op z'n plaats.
Donderdagmiddag zou de chauffeur van Dokter
Puylaert uit Sas-van-Gent, die over het kanaal
even eeu patient bezocht, in dien tusschectyd
draaien dooh op een gegeven oogenblik, liep de
wagen den steilen kant af en kwam terecht in
de zich daar bevindende vrg diepe sloot. De
chacffenr heeft echter nog kans gezien er nit te
springen. Door enkele arbeiders werd de wagen,
waar nogal veel modder in web komen te zitten,
op het droge gehaald.
Bij het dichtdraaien van een sloisdenr kreeg
de slniskneoht Jonkman, alhier, een klap van een
lier tegen zgn slaap, waardoor hg bloedend
verwond werd.
In den avond van 31 December is alhier over
leden de heer P. de Patter, emeritus-predikant
en ontvanger der gemeente.
Op de Woensdag gehouden jaarvergadering
der onderlinge varkensverzekering „Helpt
Elkander" bleek in 1925 ontvangen te zgn
f 118,78 en uitgegeven f 121,85, zoodat er een
nadeelig slot was van f 2,57. Er waren gedurende
het afgeloopen jaar 271 varkens in de verzekering
opgenomen.
De heereu P. van Damme en C. Schroof werden
met algemeene stemmen als bestuursleden her
kozen.
Voor 1926 zal bedragende verzekeringspremie
per varken en per kwartaal f0,25; de uitkeering
per K G. bruto f0,60 en het entréegeld voor
nieuwe varkenshouders en jonggehuwden f2,50,
voor nieuwe parochianen f 5 en voor alle anderen
f7,50.
De belooning van den bode-fceurmeester-knipper
werd van f15 tot f20 per dag verhoogd. Drie
nieuwe leden werden aangenomen. Tot 1 April
a s. kannen anderen dit voorbeeld volgen.
Een anto van den heer de W. te Koewacht,
rgdende naar Axel, gleed Donderdegnamiddag
nabij het Waterhuis van den weg af en geraakte
te water.
Den vgf inzittenden kinderen sloeg de schrik
om het hart, doch de vader-bestnnrder behield
gelukkig zgu tegenwoordigheid van geest.
Het gelukte hem van de omgeslagen anto de
dear te openen en zoo kon hg zgn kinderen en
zich zelf over een toegestoken ladder nit de
beDarde positie verlossen, zoodat allen met den
schrik vrg kwamen
Door esn telegrafisch ontboden chanffenr van
de Firma Wauters te Hulst werd de auto op
het droge gebracht.
Daar ze niet beschadigd was, kon de heer de
W. per anto huiswaarts keeren.
Naar men zegt zgn op dezs gevaarlgke helling
meerdere auto's van den weg gegleden.
Zondag 10 en Maandag 11 dezer zal het
patronaat alhier een uitvoering geven. Onder
leiding van den Weleerw. heer C. van Leysen zal
het drama „De vioolspeler van Gmünt" worden
opgevoerd, benevens enkele kluchten. .Enkele
voordrachten voor piano en viool benevens gym-
nastieknitoefeningen zullen de uitvoeringen op
luisteren.
De heer J. Eggermont, alhier, slaagde te Roo
sendaal voor het Meronriusdiploma boekhouden.
Op 1 Januari vierde de gemeente arbeider J.
H. M. Willekens, alhier, zgn 40-jarig jubileum
als zoodanig. Hg werd bg die gelegenheid begiftigd.
