A
w
No. 3005
Vrijdag 8 Januari 1926
40ste Jaargang
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
VOOR ZEEUWSOH-VLAANDEREN
Eerste Blad.
DE WATERSNOOD.
VERSCHIJNT ELKEN DINSDAG- EN VRIJDAGAVOND
POSTREKENING Na. 52419.
Dit nummer bestaat uit
TWEE BLADEN.
De hnlpverleening.
Oproep der Watersnood-Commissie.
Ingezonden Mededeeling.
(14)
w
Een film ran de watersneed.
Een dijk doorgestoken.
Ingezonden Mededeeling.
Sc eenst eiken morqett
een pijp
v HEEREN BAAI
Vluchteling e n-wee.
DE ZEEUWSCHE KOERIER
Abonnementsprijs 1.25 per 3 maanden,
of 4.50 per jaar, bij vooruitbetaling
Advertentiën 20 cent per regel, bij contract lager j
Bureaux van Redactie en Administratie
OOSTKADE 218, SAS-VAN-GENT
Telefoon 15 Telegramadres: Koerier
ZEER KOOPKRACHTIGE
LEZERSKRING
UITSTEKEND GESCHIKT
VOOR PUBLICITEIT
Wederom treft ons land een groote ramp. De
uitvoerige beriohten in de pers behoeven geen
nadere toelichting. Geldelijke steun aan de
slachtoffers van den watersnood moet «oo spoedig
mogeljjk verleend worden. Onze Commissie is in
staat in den eersten nood te voorzien, doch haar
geldmiddelen ten bedrage van f 250,000 zullen,
gezien deu omvang van de ramp, spoedig uitgeput
sjjn. Wg doen een dringend beroep om ons in
staat te stellen, waar noodig, steun te blijven
verleenen.
Giften zullen dankbaar in ontvangst genomen
worden door onzen penningmeester (jhr. A. M.
van Loon, Keizersgracht 579—581, te Amsterdam,
Rekening Alg Ver. Commissie bg de heeren
Hope Co., Postgiro no. 8578, Gem. Giro AA
no. 491J
Indien de direoties van dag- en andere bladen
zich mede willen belasten met de inontvangst-
neming van gelden, zal ons deze medewerking
zeer welkom zijn.
In het belang van een goede organisatie eo
behoorlijke besteding en verantwoording der giften,
is het gewensoht uitsluitend aan of voor onze
Commissie giften te geven ten bate der elaohtoffars
van den watersnood.
Van H. M. de Koningin mochten wg reeds
f 10,000 ontvangen als Hoogstderzelver, eerste
blijk van belangstelling.
De Algemeene Vereenigde Commissie
tot Leniging van rampen door
Watersnood in Nederland
W. DE VLUGT, burgemeester van
Amsterdam, voorzitter.
WALRAVE BOISSEVAIN, voorzit
ter van administrateuren van 't
Fonds der Commissie.
Mr. A. K. GERRITZEN, secretaris,
Heerengraoht 286, Amsterdam
Jhr. H. M. VAN LOON, penning
meester, Keizergracht 579—681,
Amsterdam.
Mr. W. J. M. WESTERWOUDT.
J. M. TELDERS
Mr. L. CH VAN EEGHEN.
Mr. C. P. VAN EEGHEN.
F. J. M. VAN OGTRCP.
Mr. A. A. BARON VAN DER
FELTZ.
H. W. VAN MARLE.
F LIEFTINCK J.Hzn.
PAUL MAY.
Mr. J. A. VAN SONSBEECK.
Van het R.-K. Huisvestingscomité.
Dringende oproep.
Het bestunr van het R.-K Huisvestings
comité verzoekt ons publicatie van den volgenden
oproep
Het R.-K. Huisvestings-Comite pnblioeerde in
de oohtendbladen van Zondag een oproep om
geldelgken en materieelen stenn ten behoeve van
de hulpverleening aan de slachtoffers van de
overstroomingen.
Dankbaar werden door het bestunr reeds ver
schillende giften ontvangen, terwgl de bplp in
materieelen vorm van alle zijden toevloeide. Dank
deze kon tot redding van mensohen en vee gedaan
worden, wat mogelijk was. Het bestuur heeft
ten aanzien daarvan vanuit het centrale punt Den
Bosoh geregeld in de pers mededeeling doen ge
schieden, van wat bereikt is geworden en eveneens
doen publioeeren de beriohten, die bg het Comité
binnen kwamen en waaruit kon worden opgemaakt,
waar en welke hulp noodig was. Dit heeft velen
er toe gebracht om hun hnlp aan te bieden, waarvan
dankbaar gebrnik wordt gemaakt.
Nu de Algemeene Watersnood-Commissie een
oproep tot steun publiceert, deelt het bestuur
mede, dat het R-K Hnisvestings-Comité eveneens
met zgn geldelijke insohrgving blijft voortgaan,
niet om daardoor een verbrokkeling in de hand
te werken, doch omdat het op alle wijzen wil
medewerken, om voor de slachtoffers der over
stroomingen te doen, wat mogelijk i8
Gelgk reeds in de bladen is medegedeeld,
werkt het R -K. Huisvestingscomité in voort
durend oontaot en in samenwerking met het
Granje Kruis en is het ook zgn voornemen de
gelden, die worden ontvangen in het algemeen
fonds voor de overatroomings-slaohtoffers te
storten. Alle samenwerking die gewensoht kan
worden is dus aanwezig.
Het bestuur doet een beroep op alle Neder
landers en als leiders eener katholieke organisatie
in de eerste plaats op het katholieke deel der
bevolking, om door ruime en milde giften het
mogelijk te maken, om de hnlpverleening op de
krachtigste wijze te bljjven voortzetten.
Er is ontzaglijk veel noodig.
Waoht niet en stelt niet nitsnelle hnlp is
dubbele hnlp.
Zendt uwe giften aan het Centraal Bureau van
het R-K. Huisvestingscomité. Zuid Willemsvaart
163, 's Hertogenbosoh (gironummer 34348).
Het bestuur noodigt dringend alle plaatselijke
comités in het land uit inzamelingen van geld
te houden en de opbrengst daarvan aan het
Centraal Bureau te zenden.
Aangezien alle leden van het dagelijksoh bestunr
onafgebroken dag en nacht in aotie zijn, ziet het
geen mogelijkheid, om de talrijke omité's af
zonderlijk te bereiken en verzoekt het deze
mededeeling als een offioieele opdraoht te be-
sohonwen.
Het Dagelijksoh Bestunr van het
Ned. R -K. Huisvestinsoomité.
Z. D H. Mgr. van de Wetering, aartsbissohop
van Utrecht, heeft aan het R.-K. Huisvestings
comité te 's-Bosch een belangrijke gift doen toe
komen tot leniging van den ergeten nood.
Sedert Zondag j I. heeft de toestand in de
overstroomde gebieden in zooverre een verbetering
ondergaan, dat over het algemeen een daling in
den stand van het water viel waar te nemen.
Toch is op meerdere plaatsen de sitnatie nog zeer
ernstig en blijft de positie der slachtoffers buiten
gewoon deernis wekken.
Hieronder laten wg de voornaamste gebearte-
nissen volgen, welke zioh sedert het versohgnen
van ons vorig nummer hebben afgespeeld.
Dinsdagochtend was te VENLO de toestand
veel verbeterd. Na twe9 nachten van licht ver
stoken te zijn geweest, mochten de bewoners zich
Maandagavond weer in eleotrische straatverlichting
verheugen. Aan fabrieken en particulieren werd
nog geen stroom geleverd. Teneinde aan de
schandelijke praotjjken van sommige leveranciers
van eetwaren, die van den noodtoestand pro-
fiteeren om den overstroomden woekerprijzen te
laten betalen, heeft de burgemeester de woekeraars
met strenge straffen bedreigd. Persoonlijke onge
lukken zjja, voor zoover bekend, niet voorgekomen.
De schade, die door duizenden geleden wordt, is
echter ontzettend.
Te TI EL komen zioh vluohtelingen nit het
land van Maas en Waal in grooten getale in
veiligheid stellen. Gok wordt daar voortdurend
vee nit het overstroomde gebied aangevoerd.
Mensohen endieren verkeeren in deemiswekkenden
toestand.
De dorpen Altforst, Horssen en Appeltern zgn
door de bewoners verlaten. Het water staat er
op vele plaatsen tot aan de daken.
Ten Oosten van NIJMEGEïf is, door het
bezwijken van den Waaldijk bg Erleoom, nagenoeg
het geheele gebied tot Millingen overstroomd. Een
groot aantal dorpen en gehaohten o a Ooy, de
Plak, Persingen, Erleoom, Lenth, Zeeland en
Krekerdam staan geheel onder water. In den
Ooysohen polder bereikte het water zelfs hier en
daar een stand van 5 6 Meter. De bewoners
zijn voornamelijk naar Beek gevlnoht, waar ze in
hotels, scholen, het patronaatsgebonw en bij
partionlieren zgn ondergebraoht. Voor zoover
bekend zijn geen mensohenlevens te betrenren.
In den BOMMELERWAARD zijn de buiten
dijks staande woningen van Gameren en Nienwaal
allen ontrnimd. Honderdduizenden ongebakken
steenen van de steenfabrieken zgn verloren gegaan.
Ook te ARNHEM worden talrgke vluohtelingen
aangevoerd. Enkelen waren krankzinnig geworden
van de doorgestane ellende.
Tnssohen PANNERDEN en Aerdt is de
Rijndgk doorgebroken.
Bij DEVENTER is de dgk, die de Bergweide
polder en het Knutteldorp moet beschermen, op
twee plaatsen doorgebroken. De bewoners van het
Knutteldorp zgn met have en goed gevlnoht.
ZUTPHEN gelijkt een eiland, rondom be-
spoeld door een onafzienbare waterzee. In de
stad zijn ook vele straten ondergeloopen.
Ook rondom ALMELO staat veel water.
De dijk langs de Lek heeft het op verschil
lende pnnten hard te verantwoorden. Te Manrik
gingen rnlm ll/z millioen, te Wijk bg Duurstede
rnim 6 millioen steenen van de steenovens ver
loren. Bg laatstgenoemde plaats zgn twee ovens
grootendeels verwoest.
De IJsseldijk teBRUMMEN is Dinsdagochtend
doorgebroken.
In OOSTELIJK GRONINGEN is de dijk der
Westerwoldsohe A bezweken. Alle wei- en bouw-
^v.,.6toente^i
Sfrakcc
landen zgn ondergeloopen. Te Leeta onder
Bellingwolde staan de landerijen geheel onder
water.
Ook DIDAM dezen zomer zoo zwaar geteisterd
door de stormramp, heeft van den watersnood te
lgden.
Vele boerderg'en in de bnartsohappen Loil-
Nieuwdijk, zgn geheel gtïsoleerd, terwijl Geffel-
kamp vrijwel blank staat. Versoheidene wegen
staan onder water b.v. de weg naar Angerlo en
de Ravestraat naar Babberioh voor een deel.
In TWENTE heeft van Glane tot achter
Denekamp de Dinkel het land over een groote
uitgestrektheid onder water gezet. Ook in de
omgeving van Losser is de toestand zeer oritiek.
Tal van boerderijen zijn niet meer te bereiken.
Er wordt hier gebrek aan drinkwater gemeld.
De straatwegen van Almelo naar Borne en
Vriezenveen en tal van andere verbindingswegen
zgn ondergeloopen.
In OOSTELIJK GRONINGEN is de dijk van
den Hooilandpolder onder Slochteren doorge
broken. Alle landerijen zgn onder water geloopen.
Woensdagmorgen is de dgk van de OVER-
IJSSELSCHE VECHT oabg Dalfsen doorge
broken. De doorbraak in den aan den Noordkant
gelegen dgk van de Vecht, genaamd Moiendgk,
moet hebben plaats gehad op een afatand van
ongeveer anderhalve minuut van het dorp Dalfsen.
I Het oorspronkelijke gat was niet grooter dan
ongeveer drie meter en aanvankelijk heeft men
getracht het gat te stoppen. Door den krachtigen
stroom van het water moesten deze pogingen
evenwel worden opgegeven en Donderdagmorgen
was het gat reeds grooter dan 10 M. Tengevolge
van de doorbraak zijn de bnurtsohappen Ankum,
Geroer en Belsnm geheel en het dorp Dalfsen
gedeeltelijk onder water geloopen. Het water
stond Donderdagmorgen te half tien reeds
ongeveer een meter hoog.
Te Venlo komen thans van alle zijde klachten
over sohade, door winkeliers en anderen geleden.
Bij vele neringdoenden zgn n.l. de voorraden
suiker, koffie, meel, enz. soms ter waarde van
duizenden guldens, totaal bedorven. Honderden
families hebben hun meubelen, hun beddegoed,
hun winterprovisie, in één woord hun heele bezit
verloren.
Door de genleente is in de R -K. Meisjes-
vakschool St. Anna met bereidwillige hnlp der
kloosterzusters aan dakloozen en noodlijdenden
gelegenheid geboden kosteloos middagmaal te
gebrniken. Het loopt storm in deze inrichting.
Er zijn mensohen bg, die een tweetal dagen op
een bovenverdieping opgesloten waren en in al
dien tjjd geen voedsel krijgen konden.
Bg Haps is Zondagavond om kwart over aoht
een personentrein met twee goederenwagens, toen
deze een viaduot passeerde, gederailleerd. Alleen
de locomotief bleef op den dgk hangen.
De vloed had de spoorwegbrug ondermijnd,
waardoor het viaduct was weggezakt. Een derde
klasse passagierswagen met zes personen er in
kwam 20 meter verder terecht in den vloed na
van den dgk te zgn geloopen.
Wonder boven wonder kwamen de inzittende
personen er betrekkelijk goed af. Enkelen bekwa
men hoofdwonden, anderen bloedende wonden
aan de handen tengevolge van het inslaan van
de rniten om naar bniten te komen Een hulp-
trein nit Boxtel arriveerde te middernacht te
Mill. Tegen twee uur 's nacht konden de personen
naar Boxtel worden overgebracht'
H. M. de Koningin beeft zich ten tweede male
naar het door den watersnood geteisterde gebied
begeven, ditmaal vooral met het doel, de ver
zorging en de huisvesting der slachtoffers in
oogenschonw te nemen.
Dato 5 dezer wordt uit Markelo een doorbraak
van de Bolksbeek gemeld, waardoor een gedeelte
der gemeente overstroomd is en het land tnsschen
Schip- en Bolksbeek diep onder water is komen
te staan.
Dinsdag W9rd op Maas en Waal nog steeds
was gemeld. Overal elders bleef het water zakken.
Dato 6 dezer werd gemeld, dat Venlo weer
nagenoeg watervrjj iö De straten hebben ernstig
van de overstroomiog geleden. Op versohillende
plaatsen komen verzakkingen voor.
De steenfabrieken aan de Waal van Lobith tot
aan Wamel staan alle onder water, ook de steen
fabrieken aan deo Rijn zgn reeds ondergeloopen.
Da operateur C. H Tuyn, van de filmfabriek
der Nederlandsche Biosooop Trnst. heeft in een
Fokker-vliegtuig der K. L M. een opname ge
maakt van de in Nederland door de watersnood
geteisterde streken.
De vlucht duurde twee uur en 18 minuten.
De film is rnim 200 meter lang.
Uit Holten wordt geseind
De landbouwer T. alhier is op heeterdaad
betrapt bjj het doorsteken van den nooddjjk,
V EC KTE
Grossier:
F. DE SMET, Oostburg.
tengevolge waarvan het Holterbroek met ongeveer
60 boerderg'en onder water is geloopen. Hg is
door de politie naar Almelo overgebraoht.
Wg laten hier nog enkele episoden nit de
watersnood-ellende volgen, welke onzen lezers van
den kommer der getroffenen een indruk kunnen
geven
Men meldt aan „De Maasbode" nit Den Bosch
Een gedeelte der bevolking nit het land van
Maas en Waal, in het bijzonder de streek van
Drenmel, is hier met aatobnssen binnengebracht.
Te ongeveer 3 uur 's nachts kwamen de vluch
telingen, ongeveer een honderdtal menschen, in
eenige volgeladen autobussen bg de Iaabella-
kazerne aan. Enkele zieken werden direct over
gebracht naar het groot-ziekengasthnis, waar zg
na al de doorgestane koude en ellende een warm
onderdak vonden. Bg de aankomst der vluchte
lingen waren versohillende doctoren aanwezig, die,
waar noodig, geneeskundige hnlp verleenden.
Het was een troostelooze aanblik. De meesten
der ongelnkkigen hadden geen bagage bg zioh en
waren doornatook waren er velen, die in hun
verbouwereerdheid allerlei nietswaardige dingen
hadden meegenomen en als kostbare sohatten
ingepakt.
Allen zagen er doodvermoeid nit en vielen
onmiddellijk op de gereedstaande nachtlegers
neer. Hoe dankbaar waren zg, toen han daarop
warm eten en drinken werd verstrekt en zg nit
den mond van de talrijke verplegers en verpleeg
sters woorden van bemoediging vernamen.
Later in den ochtend kwamen meerdere men
schen nit Brenmel aan, die aanvankelgk hun
woningen hadden willen veriateD en tenslotte op
herhaald aanmanen van de maréohauseés hiertoe
waren overgegaan.
Het was alles ellende en jammer wat zg ver
telden. Tot op het laatste oogen&ik hadden zg
elkander geholpen en bijgestaan, op zolders
gezeten met 6 tot 8 gezinnen tegel jjk... totdat
het water hen daar ook bereikte. Met kleine
kinderen aan de rokken en zuigeling op den
arm waren moeders tot vier, vjjf maal toe naar
hooger liggende huizen gevlucht, waarbg ze
dikwijls tot over de knieën door bet water
moesten waden...
Steeds hooger steeg het water, tot tenslotte
geheel Drenmel overstroomd was, zoodat de enkele
nog achtergeblevenen eindelgk tot vlnohten ge
dwongen werden. En zelfs toen verlieien zg de
plaats waar zg geboren en getogen waren slecht*
noode
De ellende der mensohen was onbesohrgfigk.
Geen troost baatte hier, waar zóóveel smart
ineens hnn harten binnendrong. Eén voor één
zagen zg hnn woningen als het ware in het
water verzinken, terwgl zg angstig luisterden
naar het blaffen van den trouwen waakhond, het
klagend loeien der koeien, het gehinnik der
paarden, en zoovele andere sombere geluiden.
Angstig kindergesohrei roept hen tot de werke
lijkheid terug én een laatsten droeven blik laten
zg weiden over de watervlakte, waaronder zich
hnn woonplaats bevindt, die thans nog slechts
in de herinnering voor hen bestaat. De zachte
drang en vermaningen der geleiders van de
autobussen brengen hen tot bezinning. Uiterlijk
kalm stggen zjj in de wagens Een angstig geroep
om harder te rgden, weerklinkt dan, want ook
de weg wordt overstroomd
Dn ongelnkkigen komen niet tot rust vóór men
Den Bosoh bereikt heflft. Daar wacht hnn drinken,
eten, rust. Doch vóór alles veiligheid 1... Want
de ellende der laatste dagen en niet het minst de
vlucht in de duisternis van dan nacht doet hen
in een alles overheersohenden angst vsrkeeran%
