Abdijsiroop
Stop dien hoest....
De Zeeuwsche Koerier I
Vrijdag 19 September 1924
38ste Jaargao
Eerste Blad.
B ERICH T.
CH. VAN HECKE,
No. 2873
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
VERSCHIJNT ELKEN DljSDAG- EN VRIJDAGaVÖND
kapitaalsvorming.
1i
DE ZEEUWSCHE KOERIER
AWr.nc^pr^ 1.25 per 3 maanden,
50 i*», bg vooruitbetaling
A-Kvri*Bt,er. Xic^nt perrwjel, bij contract U^>r
Bureaux van Redactie en Administratie
OOSTKADE 218, SAS-VAN-GENT
Telefoon 15 Telegramadres: Koerier
ÏEER KOOP KRACHT IQS
LEZERSKRING
Dit nummer bestaat uit
TWEE BLADEN.
Tot agent van »DE ZEEUWSCHE
KOERIERvoor SLUISKIL is aan
gesteld de Heer
Stroodorp, SLUISKIL
aan wien abonnementen en advertentiën
alsmede alle boek- en drukwerk
bestellingen kunnen worden opgegeven
Zij. die nich per 1 October a.s. o
..BE ZEEUWSCHE KOEB1EB
sbonneeren ontvangen de tot dien
datnni verschijnende nummers gratis.
DE UITGEVER.
Tjjdens da kabinetscrisis Tan het vorig jaar
werd door de S D.A.P. een zoogenaamd demo
oratiseh program gepubliceerd, dat tegenovei
het program Coljjn het program Wibant werd
genoemd. Het bevatte deels becninigingen, door
besnoeiing op de militaire uitgaven en het
onderwgs en door reorganisatie van den Staats
dienst, deels nienwe uitgaven voor allerhande
sociale maatregelen, deels ook een versterking
van de inkomsten. Dese laatste zonden worden
gevonden, door „het breneen van een deel der
ondernemerswinst van het particuliere kapiteel
in handen van den Staat".
Op dat program werden dan alle democraten
van alle partgen nitgenoodigd tot de vorming
van een democratisch regeeringsbloo.
Het spreekt vanzelf dat dit democratische
program van meerdere kanten critisch werd
bekeken. En daarbjj moest het vooral het laatste
deel, de vermeerdering der inkomsten door een
heffing op de winst het gelden. Immers in den
vorm van allerlei belastingen inkomstenbelasting
dividend- en tantièmebelasting moet het
particuliere kapitaal al een aardig deeL van zjjn
winst aan den Staat afstaan, een deel soo groot,
dat het eerste werk van de regeering, wanneer
het Staatsbudget weer slnitend cal rijn gemaakt
sal zijn, die belastingen te verlagen.
Bjj da reohtsche democraten heeft de heer
Wibant geen medewerking voor zjjn program
hoegenaamd knnnen vinden. Het bljjkt thacs(
dat selfs in het onverwachte geval, dat links
volgend jaar in de meerderheid son komen, de
heer Wibant zjjn program cal hebben te hersien
Immers van het laatste gedeelte de heffing
op de ondernemerswinst zjjn bljjkens „De
Democraat" selfs de naaste geestverwanten van
de S D A P., de vrjjzinnig-democraten, niet gediend.
In genoemd orgaan lezen we onder meer het
Volgende
„Dese laatste passage was wellicht de zwakste
uit het geheele program. Reeds thans wordt
in den vorm van hooge directe heffingen een
belangrijk gedeelte van de ondernemerswinst
door den fiscus opgevorderd. Het gevaar van
dergelijke, al te hoog opgevoerde heffingen is,
dat zij de kapitaalvorming in ernstige mate
dreigt te belemmeren. De ondernemer, die van
de meerdere winst, die hjj maakt volgens de
hooge progreesieschaal, een belangrjjk deel aan
staat en gemeente moet afstaan, krjjgt het
gevoel, dat hjj in den Staat een compagnon
beeft, die wel meedeelt in de winsten, doch
niet draagt in de verliezen. Er komt dssrdoor
een moment, dat het groote ondernemers-risico
met meer wordt goedgemaakt door de kans op
befcoorlske winst In een maatschappij als de
UITSTEKEND GESCHIKT
VOOR PUBLICITEIT
onze, d e het on eenmaal noe van de kapit
vorming door particulieren moet hebben, wo
aldus het algemeen belang ernstig bedre
Voldoende kapitaalvorming is niet in de e
plaats een kapitalisten belang, tooals hei
sooieal-democratisohe zjjde vaek wordt voorge
steld, het is in nog veel sterker mate een
arbeidersbelang.
Vooral in een land als Nederland, waar de
bevolking zioh zeer sterk uitbreidt, tal voldoende
arbeidsgelegenheid voor allen slechts dan aan
wezig blgven, wanneer het kapiteel zioh jaerljjks
met ten minste eenige honderden millioenen
bljjft uitbreiden. Dit is alleen mogelijk doorj
particuliere besparing en de Staat, die daJel
tgn belastingstelsel onmogelijk maakt,
door
zou de kip met de gouden eieren slachten".
Daar ligt Wibauts progrem, een „propagandk-
program" noemt het De Vrgzinning-Democrevt,
uiteengerafeld. De beste fiaanoieeie specaliteit, 1
die de S.D.A.P. bezit ondervindt, dat het nog I
altjjd niet meevalt het ejjn bnrgerljjken antagonist
te verbeteren. In alle geval op een ongewijzigd
program wordt hg nooit Minister van FinanoiSu.
Geleidelijke opheffing der oontröle.
Dagelijks komen nieuwe berichten binner
omtrent opheffing vsu oontró a-maatregelen der
geallieerden Thans weer wordt gemeld, dat alle
douaneposten der bezettende machten in dr
Rgnlinie ajjn opgeheven.
UIT ITALIË.
Confiiot met Egypte.
Volgens Egyptisohe bladen is een ernstig gesohil
gerezen tnssohen Italië en Egypte, in verband
met de afbakening van de Tripolitaansche grens.
Naar de „Daily Telegraph" nit Cairo verneemt,
conoentreert Italië bjj de Egyptisohe grens ver
schillende strijdkrachten, alle voorzien van vlieg
machines.
UIT SPANJE.
De strjjd in Marokko.
't Uit Titnas wordt gemeld, dat een nienw groot
Spaansoh offensief wordt voorbereid. Aan de
qperatie zullen 20,000 man deelnemen.
Ingezonden Mededeelingen.
Buitenland.
De vjjfde Volkenbondsvergadering.
Gemeld wordt, dat de Tsjeohisohe Staatsman
Benee erin geslaagd is een tekst omtrent de
regeling der verplichte arbitrage en materieels
veiligheidswaarborgen te ontwerpen, dien zoowel,
de Fransohe als de Engelsche delegaties hebbeu
aanvaard.
De inhond komt hierop neer, dat alle rech
geschillen aan het Haagsche internationale t >-
rechtshof znllen moeten onderworpen worden
alle politieke versohilien aan een arbitraal iiohai
hetwelk ook de volkenbondsraad kan zjjn.
In geen geval znllen de staten meer de vrjjhe 1
hebben tot wapengeweld over te gaan.
Iedere aanvalsoorlog zal dns volstrekt verbod
zijn.
De nakoming van deze arbitrageverpliohtin^i
zal gewaarborgd worden door sancties
UIT BELGIE.
De verwoeste gebieden.
Naar bljjkt uit de verklaringen van dlo
afgetreden minister Vandevijvere zijn van e
100,500 woningen, die volgens de jongste opnanen
in Jnni gedaan, verwoest of grootelgks besohad gd
werden, ongeveer 90,000 heropgebouwd, 85,(00
hectaren landbouwgronden, die door den oerog
verwoest werden, zjjn thans opnieaw bebouwd,
1150 geboawen op de 1170 zjjn opnieaw opge
trokken, terwijl de 350 platgesohoten scholen
herbouwd zjjo.
Aan pensioenen voor invaliditeit was op 31
Juli 1.1. een jaarlijksohe som van 13,896,544 fr
toegekend. 11,718 bnrgerljjke slachtoffers van
den oorlog genieten pensioen 5,912 op gronde ag
van 2,880, francs per jaar voor 100 pOt.
invaliditeit en 5,806 op grondslag van 3,600 fr.
Anderzijds is er aan 30,697 personen een pensioen
toegekend nit hoofde van gestorven borgerliike
slachtoffers. Het jaarljjksohe bedrag dier uitge
keerde pensioenen beloopt op 21,207,800 fr.
De rechtbanken van oorlogssobade hadden op
30 Jnni 1921 door uitspraken, overeenkomsten
voorschotten 6,077,097,959 fr. uitgekeerd in
titels en geld voor schadeloosstelling. Het bedrag
der interesten, uitbetaald voor sohade aan personen,
beloopt 368,267,906.52 fr. In deze laatste 'som
zjjn de pensioenen niet begrepen, nitbetaald voor
het ministerie van fiuanoiën.
UIT ENGELAND.
Het EBgelsoh-Rassisch verdrag.
Het sohjjnt, dat de liberalen het over
houding tegenover het Engelsoh-Russisoh vei
niet geheel eens zjjn.
Terwijl Lloyd George heftig in de opposiqa is,
gaan van liberale zjjde in het Hoogerhnis stemmen
op om het verdrag zjj het gewjjzigd f- te
aanvaarden.
In elk geval sohjjnt het vast te staan, dat een
eventneele verwerping tot parlementeontbinjling
zal leiden.
Alle partjjen bereiden zioh reeds op defver-
kiezingeactie voor.
UIT DUITSCHLAND.
De sohuldkwestie.
De „Germania", het orgaan van den Bjjks-
kanselier, deelt mede, dat voorloopig geen nota
inzake het vraagstuk der sohnld aan den olrlog
zal worden verzonden, aangezien hierdoor mojnen-
teel de toestand noodeloos vertroebeld zon woeden.
De Rijksdag.
Volgens het „Berliner Tageblatt" staat het tfians
vast, dat de Rjjksdag niet voor 16 Ootober bjjeen
geroepen zal worden, indien geen bjjzondere
gebeurtenissen een vroegere bjjeenkomst nood-
t| rag
voordat Uw verkoudheid ontaardt
in een ernstige en moeilijk te
genezen borstaandoening. Neem de
kleine oorzaken weg en voorkom al
dus de groote gevolgen met de ver
zachtende en genezende Akker's
F 1.50 f2.75 f4.50
De groote Bacons
UIT OOSTENRIJK.
De Herstelaotie.
De oorrespondent van de Msb. te Getève meldt:
De volkenbondsraad heeft Dinsdagavond de
voorstellen goedgekeurd betreffende Oostenrgke
finanoieelen wederopbouw, die door het finanoieele
volkenbondsoomité en mr. Zimmerman tezamen
waren ontworpen en door mgr. dr. Seipel namens
de Oostenrjjksohe regeering zjjn aanvaard.
De nieuwe regeling voorziet in een jaarijjksoh
budget van hoogstens 495 millioen goudkronen
in plaats van 350 millioen tot dusverre, terwjjl
Oostenrjjk 520 millioen gewild had. De fiaanoieeie
controle van mr. Zimmerman zal voorloopig nog
bljjven voortbestaan, dooh gaandeweg meer en
meer sleohts de groote ljjnen van Oostenrijks
fioanoieel beleid behoeven te volgen, in plaats van
zooals thans ook alle details.
Mr. Zimmerman, wien van alle zijden warme
hnlde en dank voor zjjn arbeid gebraoht werd,
betuigde in zjjn rede zjjn vrengde, dat thans een
nienwe periode, een soort ven overgangsperiode,
naar de volledige fiaanoieeie zelfstandigheid van
Oostenrijk kan aanvangen. Hg wees daarbjj op de
noodzakelijkheid van buitenlandsohe oredieten voor
de verdere ontwikkeling van Oostenrijks eoono-
misohe kraobten tnssohen Oostenrjjk en zjjn
nabnren.
UIT RUSLAND.
Petrolenmbrand te Bakoe.
Te Bakoe, de groote petroleumhaven aan de
Kaspisohe Zee, woedt een ontzettende petrolenm
brand. Naar gemeld wordt is het de grootste
petrolenmramp, die sinds de revolutie is voor*
gekomen.
UIT ZUID-AMERIKA.
De opstand in Brazilië
Het oproer in Brazilië sohjjnt toch nog niet
zoo afdoende onderdrnkt te zjjn als de offioieele
berichten zonden hebben doen gelooven. Een
berioht nit Bnenos-Ayres maakt althans melding
van het innemen van Porto Cynsyra Mentez aan
de Boven-Parana in Znid-Brazilië door de opstan
delingen. De regeeringstroepen sonden daar ver
nietigd zjjn.
UIT AZIE.
Aardbeving in Armenië.
Uit Erzeroem wordt gemeld, dat Zaterdag jl.
De Middenstand
maakt voor zijn mededeelingen
I aan het publiek gebruik van
een aardbeving 102 dorpen heeft verwoest en dat
honderden mensohen hierbg zjjn omgekomen
UIT JAPAN.
Een tyfoon.
Naar uit Tokio gemeld wordt, heeft een
tyfoon in verschillende deeleu van Japan groote
verwoestingen aangerioht. Bij de overstrocmingen
zjjn ongeveer 100 mensohen omgekomen Te
Saitana worden rnim 800 personen vermist. Tal
rijke huizen zjjn daar verwoest.
Binnenland.
KRONIEK VAN DE WEEK.
Met het uitspreken van de Troonrede door H.
M. de Koningin in de Vereemgde Vergadering
van de beide Kamers der Staten-Generasl is de
nienwe wetgevende periode, de laatste vóór de
algemeens verkiezingen ingezet. Wat ook de
liberale en sooialistische pers van deze laatste
Troonrede, opgesteld door het reohtsche Kabinet,
voor kwaads moge zeggen, ze zal niet kunnen
beweren, dat ze werd misbruikt om er een
rechtsch verkiezingsmanifeet nit te laten
distilleeren. Ze is door en door zakelgk er valt
geen enkele leuze uit op te diepen, die pakt, die
bjj de groote kiezeramassa indruk zal makea.
Juist voor datgene wat er het hoofdbestanddeel
van uitmaakt, de finanoieele rijksaangelegenheden,
heeft een groot deel der kiezers slechts esn
schamper schouderophalen over, en als er dan
tooh een lenze nit de Troonrede zal worden ge
haald, dan zal niet rechts maar dan zal links zich
daarvan meester maken, en die lenze zal zjjn
„tegen de Vlootwet".
Maar wjj willen de meening niet snggereeren,
dat de Troonrede van weinig beduidenis zon zgn.
Integendeel. We zeiden het reeds, in haar hoofd
bestanddeel is ze finanoieel en de fiaanoieeie
kwestie is in ons land nog altgd, al heeft Jan de
Kiezer daar veelal niet veel besef van, de belang
rijkste. Opvallend is de hoopvolle toon, welke
de Troonrede ten aaDzien van 's Lands
fioanciën te beluisteren valt. Al lezen wjj, dat nog
niet alle zorgen zjjn weggenomen, er is toch geen
reden meer om den toestand somber in te zien.
Immers indien de herziening van de tariefwet en
die van de tabakswet worden aangenomen
wellicht is reeds de eerste voldoende, als wij
in aanmerking nemen, dat de middelen een ver
blijdend acores vertoonen zullen voor het
dienstjaar 1925 de gewone inkomsten en uitgaven
in evenwioht zjjn. Znlks beteekent, dat het nog
immer dreigende gevaar voor inflatie voorloopig
als bezworen kan worden beeohouwd, Alleen de
normale uitzetting van den staatsdienst, gevolg
in hoofdzaak van den bevolkingsaanwas, zal de
balans weer doen overhellen naar het tekort.
Daartegenover staat dat gehoopt mag worden „dat
de eoonomisohe orisis haar diepste punt heeft
bereikt" en dat de, zjj het geringe opleving van
handel, landbouw en nijverheid welke valt waar
te nemen, tegen die uitzetting van den staats
dienst voldoende tegenwioht zal bieden om den
evenwichtstoestand te handhaven.
Verdere bezuinigingen zullen dan de voor
waarden moeten soheppen welke voor het herstel
der volkswelvaart onmisbaar zjjn. We hebben
sinds een drietal jaren moeten hooren, dat van
tal van wensoheljjke, zelfs hoogst nuttige werken
de noodige gelden niet beschikbaar konden worden
gesteld, opdat tenminste de dringend nood
zakelijke voortgang zonden knnnen hebben. Dat
thans het wensoheljjke niet zonder meer terzjjde
zal hoeven gesteld, maar eveneens in ernstige
aanmerking kan worden gebracht, stemt tot groote
voldoening. We zonden slechts de opmerking
willen plaatsen, dat de daarvoor benoodigde be
zuinigingen niet znllen hoeven te worden gezocht
op loonen, salarissen en pensioenen van hen die
van het slnitend maken van de begrooting reeds
hnn aandeel, en in gevoelige mate hebben bijge
dragen.
In één verband worden tenslotte een belasting
op weeldeverteringen en een verlaging van
sommige te drukkende direote belastingen ge
noemd. Znlks sohgnt er op te dnideu, tronw- s
anders zien wjj er ook de mogelijkheid niet van
in, dat de opbrengst van de eerste zal moeten
dienen om de aangekondigde verlaging vat die
sommige direote betastigen mogelgk te maktu.
Tegen een belasting op de weelde kan niemard
redeljjkerwjjze bezwaar maken en de verlaciEg
der direote belastingen is met name voor de
kapitaalvorming van zooveel beUng, we denken
daarbjj inzonderheid san Let soheppen of ver*
grooten van werkgelegenheid, dst ook ijj alge-