DE
ZEEUWSCHE KOERIER
Prooiiiciaal O o l k s b 1 a d.
De Staten-herstemming.
De slag van Dinsdag.
STOKPAARDJES ZEEP.
Uit de hand te koop
1754. Eerste Blad
Zaterdag 21 Juni 1913
19de Jaargang.
Stokpaardjes Cream.
Twee Landaüers,
FR. MO WATTEGMEM,
Thans de meest geleien Courant van Zeeland
Brieven, Stukken, Advertentiën te zenden aan de Administratie van „De Zeeuwsche Koerier" te Sas van Gent.
Dit nummer bestaat
uit DRIE BLADEN
Mr. P. Dieleman
Cm IJsebaertm
Aftreden van hel Ministerie
De eiscben der socialisten.
Oe BESTE LELIËNMELK ZEEP.
Speelkar,
tweewielig Rijtuig, twee Coupés,
twee Coupés Caoutchoutés,
twee Victoria's, twee Victoria's
Caoutchoutés.
Het succes der sociaal-democraten.
Dé herstentfhlhiflv
Met den dood voor oogen.
Onthouding.
De Katholieken en de herstem
mingen.
Ingezonden Mededeelingen.
Geeft een ZACHTS, BLANKE huid.
Het beste middel tegeu Zomersproeten,
Roode en Ruwe Hu d.
H E R IJ K
Ziek ti vtidii li di Rijhigmikiri]
8liipstr««t 56 58, CEITi
Deze courant verschijnt
Woensdag, en Zaterdag.
Prijs per 3 maanden
franco per post 75 cent.
Voor België 1,50 frank,
per 8 maandenvoor alle
andere landen f 1,25,
bij vooruitbetaling.
Advertentiën van
1 tot 5 regels 50 cent
Elke regel meer 10 cent
G-roote letters worden
naar plaatsruimte bere
kend. Bij abonnement
korting. Dienstaanbiedin
gen 8 cent per regel.
MAAN
L K. 26 Juni.
N. M. 4 Jufi.
i
ZON
Zon op 4 u. '20 m
Zon onder 8 u. 09
m.
1
Ten derde male zullen we a.s. Vrijdag ter
stembus te trekken hebben en wel voor twee
leden der Provinciale Staten in het district Buist.
De keuze kan niet moeilijk zijn.
In vorige artikelen hebben we reeds er op ge
wezen, dat de aftredende leden in alles deden,
wat plicht hun gebood te doen.
Dat is een voldoende aanbeveling.
Indien tegen aftredenden geen rechtmatige
grieven kunnen worden ingebracht, indien integen
deel de belangen van de door hen vertegenwoor
digde landstreek en politieke groep in hunne
handen veilig bleken, dan kan het slechts onbil
lijk heeten dergelijke menschen niet opnieuw
met het vertrouwen te verèeren.
Wij twijfelen er dan ook niet aan of a.s.
Vrijdag zullen de heeren DIEEEMAJf en
1J8EBAERT met een groote meerderheid van
stemmen worden herkozen.
Deze candidaten hebben bewezen te zijn de
rechte mannen op de rechte plaats.
Niet alleen deze overweging echter is het, die
ons er toe brengt genoemde leden met aandrang
aan te bevelen.
De strjjd geldt hier vooral de beginselen.
Op .13 Juni toonde ons volk reeds duidelijk
dat het de „politiek" van zekere Hulstersche
zijde doorziet. Het keert den rug toer aan den
man, die met behulp van allerlei zalvende phrases
den menschen een rad voor de oogen tracht te
draaien. Men voelt den toeleg, en laat zich .geen
knollen voor öitroenen meer verkoopen.
Het gejond verstand, heeft doen inzien, dat elke
serieuse gedachte vreernd is aan dezen „strijd
voor waarheid en rechtr*. Velen zijn de oogen
opengegaan en men heeft begrepen dat het langs
dien weg alleen uitloopen kan op een over
leveren van het district Hulst in dé macht der
liberalen.
Waar onzerzijds niet genoeg op kan gelet
worden, is dat algemeen onze beide candidaten
genomen worden.
Elke stem op slechts één onzer mannen uitge
bracht, doet de kans der tegenpartij stijgen.
Dit moet tot eiken prijs voorkomen worden.
De candidaten der rechtsche organisaties zullen
op 27 Juni met een verpletterende meerderheid
uit de bus komen, als we éénparig onze stemmen
uitbrengen op de heeren
EN
De sldgvan Dinsdag treft rechts, zeer zeker.
Maar meer'treft hij de Vrijzinnige Concentratie.
Wat zal dezé straks doen, als de herstemmingen
den finalen eindst&fi^ hébben opgemaakt? Wat
zal zij uitrichten mëMiaar dikke veertig zetels
L i n k 8 wint ja, maar niet de Concentratie.
Deze ia door het kiezerkorp»" gewogen en te licht
bevonden. Slechts één juicht, én heeft reden tot
juichen. Het is Troelstra, de man met de roode
vlag.
H ij zal straks, wanneer het kabinet-Heems
kerk is heengegaan, h ij zal de lakens uitdeelen.
Hij, met misschien een 15- of een 18-tal zijner
mannen in ons parlement, zal de victorie kraaien.
Troelstra heeft het Dinsdagavond reeds aan
stonds gezegd. De Concentratie zal haar program
kunnen uitvoeren, maar slechts in onzen
geest. Ziedaar dus reeds de liberalen aan handen
en voeten gebonden. Ze zullen kunnen regeeren
ja, maar Troelstra en de zijnen zullen zorgen,
dat het geschieden zal, zooals de sociaal-demo
craten het verlangen 1
j We zu$én het er niet op wagen de zaken
vooraar te loopen. Dat Nederland een tijdperk
i vkn laten we ons zacht uitdrukken van
onvaste politiek tegemoet gaat, staat echter wel
als een paal boven water.
Zal het er weer als in 1907* op uitloopen, dat
rechts te hulp moet komen om de liberalen uit
het moeras te helpen
Of zullen de vrijzinnigen, vergetende hun
hooghartig stelling nemen tegen de socialisten in
het befaamde concentratie-program, het hoofd
buigen, en liever Troelstra dan de coalitie te
voet vallen
De toekomst leere 't alles.
Eu nu iets over onze Zeeüwsch-Vlaamsche
districten.
Hontenisse hield zich prachtig. De heer
Fruijtier, die ook nu weer den trouwen steun
had der Zuid-Bevelandsche anti-revolutionairen,
ging 400 stemmen vooruit sinds 1909, en de heer
van Dalsum, die na weer vier jaren van bedrij
vigheid, alle hoop scheen te hebben op de
uitspraak van den volkswil, is in getal ongeveer
gelijk gebleven, wat gelet op de uitbreiding
van het kiezerskorps en de van zyn zijde druk
beoefenden kweek een groote achteruitgang
is. We zullen daarover niet veel zeggen, en we
behoeven zulks ook niet te döen. De heer van
Dalsum zelf zal wel de eerste zijn om te erkennen
dat hij loon naar werken krijgt. Het onophou
delijk schelden tegen orde en gezag, het verdacht-
maken van dezulken, die het goed meen en met
de volkszaak, het b.eleedigen van geestelijken en
leeken, het lattn be'Sfe&^^'^'maken van Jan en
alleman in een specialfe bespottingsrubriek, en
bovenal het zelf-niets-doen voor het welzijn dér
maatschappij, dat heeft het' gros der menschen
tijdig doen terugkeeren van den verkeerden weg.
In 't Land van Hulst kon men 't al vóór
maanden en maanden hooren verluiden, maar de
stembus van .Dinsdag heeft het bewezen: Van
Dalsum's zon neigt ter kimme, en de tijd is niet
ver meer of zij zal geheel zijn ondér gegaan.
O o 8 t b u r g, wij verhelen het niet, bezorgde
ons een groote teleurstelling. Na de onverpoosde
actie van rechts, na den flink beoefenden
kiezerskweek onzerzijds, en dan voor oogen
houdende, dat we in 1909 slechts een 300-tal
stemmen achter een populair vrijzinnig districis-
man bleven, hadden we hoop Oostburg om te
werken. Dat'-dit niet gelukt, op geen parten na
gelukt is, betreuren we. We benijdêq. d$^
liberalen hun overwinning hier, makt wat wé'
allerminst benijden, is de door hen gevolgde
taktiek. Er zijn hunnerzijds middelen gebruikt,
zóó obscuur en weerzinwekkend, dat men ze in
Nederland onmogelijk zou achten.- Om slechts
voorbeeld te noemen Den vooravond van
den
aan
onderteekend - „Het Roomsch comité van actie".
Een biljet noemen we het, een pamflet vaü het
laagste allooi is het. Eerstens omdat genoemd
comité niet bestaat, tyveedens omdat deze verzon
nen naam onder katholieke kiezers dienst moest
doen voor een liberaal belang, derdens omdat cïê
inhoud één logen en laster was,, en vierdens
omdat men er mêë voor den dag kwam op hét
allerlaatste oogen blik. Wie in gewone zaken den
naam van een ander valsch gebruikt, vliegt de
kast in wegens valschheid in - geschrifte. Welnu,
voor hetzelfde misdrijf staat de liberale zaak hier
schuldig; zij ontzag zich niet met een dooi en
door valsche onclerteekening ^de kiezers te be
driegen en als een echte duisterlinge zich te kijk
te stellen. Verder is Öostburg verloren door het
onoprecht kabaal om de Ned. herv. kerk
want de belangen dezer kerk zullen bij de coalitie
meer veilig zijn dan bij het liberaal-socialistisch
allegaartje, dat thans wint en verder, als
waardige „dritte im bunde" doordrank.
Misschien is dit laatste argument niet overal
voorgeschoven, maar we kennen wel een plaats,
waar het „denkend deel der natie" talrijke bier-
stemmen te noteeren kreeg.
stemmingsdag kregen de katholieke kiezers
deze zijde van den Braakman een biljet,
De „Nieuwe Haarlemsche Courant schrijft:
Wij vernemen (en melden dit onder reserve),
dat het Kabinet-Heemskerk heeft besloten, aan
H. M. de Koningin zijn ontslag in te dienen,
da6r gebleken is, dat vóór het TariefweLontwerp
geen meerderheid in het kiezersvolk op dit
oogenblik te vinden is.
Is dit bericht juist, dan is de Tariefwet daar
mee van de baan.
Zijn wij goed ingelicht, dan zal het ontslag
van het Kabinet heden of morgen, officieel worden
gepubliceerd.
Het blad teekent hierbij aan
Het bovenstaande bericht, dat wij uit vertrouw
bare bron ontvangen, brengt inderdaad groot
nieuws.
Gebleken is nu wel dat er voor rechts een
meerderheid in den lande is, dat ook het getal
der rechtsche kiezers dat der anderen overtreft,
maar.... dat de Tariefwet voor velen een groot
struikelblok is gebleken.
O. i. ten pnrechte, zooals frij al meermalen
hebben aangetoond.
Doch wij 'begrijpen -hïtf, dat er bij het minis
terie-Heemskerk, dat immers bij monde van
den heer Kolkman zijn Leven verbonden heeft
aan het Tarief, de meening kan zijn gerezen dat
ook, al komt er een kleine rechtsche meerderheid
in de Tweede Kamer, de Tariefwet onder de
huidige omstandigheden niet veel kans meer
heeft aangenomen te worden. Immers, dkt wijzen
de stemverhoudingen zeker uit.
Zóó bezien, komt ons het ontslagnemen der
ministers geloofwaardig en begrijpelijk voorbij
de herstemmingen staat dan de zaak veel zuiverder
en gegrond op de zuivere beginselen
„Het Volk" bericht, dat Dinsdag in Nederland
op de sociaal-democratische candidaten tezamen
zijn uitgebracht 144,375 stemmen.
Verder knippen wij uit hetzelfde blad over de
stijgih'g der sociaal-democratische stemmen in de
groote steden
1901 1913 Groei
Amsterdam - - - 14559 26536 90 pCt.
Rotterdam - - - 5907 14137 135
Den Haag - - - 3598 8951 -150
Utrecht - - - - 2163 4216 100.
Groningen - - - 1167 2451 120
Arnhem - - - - 1051 1932 90"
Haarlem - 989 2756 180
De liberalen, die den weg bereiden voor de
sociaal-democraten, mogen over dit staatje eens
nadenken.
•vHet centraal comité der vrijzinnigen,
overwegende, dat onder de omstandigheden
van het oogenblik het landsbelang medebrengt,
dat bij de herstemmingen voor de Tweede Kamer
over de geheele linie de tegenstanders der rechter
zijde worden gesteund,
adviseert, -met volledige handhaving van eigeu
beginselen, aan de vrijzinnige verkiezingscomité's
in de verschillende districten de verkiezing van
alle candidaten, die met coalitie-candidaten in
herstemming zijn, zoo krachtig mogelijk te be-
vordqipn.
Door het partijbeatuör der S. D. A. P. is be
sloten, aan de concentratie-candidaten, dié in
herstemming komen met coalitie-candidaten, dé
volgende vragen te stellen
1. Erkent gij als eisch van urgentie invoering
bij de Grondwet van hét algemeen kiesrecht voor
mannen eh opheffing van de grondwettelijke
uitsluiting der vrouw van het kiesrecht, onder
bepaling dat geen vrouw op grond van minder
maatschappelijken welstand mag worden uitge
sloten
2. Zijt gij bereid u tegen elke versterkiug
van de positie der Eerste Kamer door regresrecht
of op andere wijze te verzetten
3. Zijt gij genegen mede te werken tot onver
wijlde in-werking-treding van art% 369 der Iuva-
liditeitswet-Talma en tot tfitbreiding daarvan tot
alle zeventigjarigen,- die eed' pensioen noodig
hebben
4. gijt gij ervoor, dat de wet-Talma met be
houd van .art. 469 wórdt ingetrokken of in elk
geval niet wordt uitgevoerd
De candidaten, die deze vragen bevestigend
beantwoorden, zullen door de S. D. A. P. open
lijk worden aanbevolen.
Ook aan de heeren Juten te Bergen-op-Zoom
en Bichon van IJselmonde zgn deze vragen
geateld.
Te Assendelft is Dinsdag geen enkelé katho-
j lieke kiezer thuis gebleven. Maar het meest
treffend was daarbij, dat de pastoor, de Z.Eerw.
1 heer Clarijs, niettegenstaande hij ieder oogenblik
kon sterven, nog van zijn laatstö levenskrachten
gebruik maakte om zijn plicht te doen. Hij liet
zich, doodzwak en doodziek, naar de stembus
brengen en stemde voor Passtoors.
Wie .den vromen man gekend heeft, zal wel
begrijpen met wat vreugde hij dit laatste offer
bracht. Den volgenden dag stierf hij
Het Bestuur van den Bond van anti-revolution-
naire kiesvereenigingen in Nederland zal den
anti-rev. kiezers adviseeren, zich in de districten,
waar vrijzinnigen met sociaal-democraten in
herstemming komen, strict van deelneming aan
de stemming te onthouden.
Het bestuur van den Algeni. Boni van R.-K.
Kiesvereenigingen geeft het volgende advies
Het bestuur "van den Algem. Bond van R.-K.
Kiesvereenigingen in Nederland, gezien de erger
lijke wijze, 1 ntratie-partijen de
coalitie, in ->lb' ;Vben
bestreden, het. toor districten,
waar op 25 Juni a.j. in -rsteraming komen
candidaten der concentratiepartijen met sociaal
democraten, desgevraagd, te adviseeren aan de
aangesloten kiesvereenigingen hun kiezers aan
te raden zich van stemming te onthouden.
der maten en gewichten dit jaar voor de hierna
vermelde gemeenten zal plaats hebben op de
volgende dagen
.IJzendijke: voor Waterlandkerkje 23 Juni des
namiddags.
Voor IJzendijke 24 en 25 Juni.
Biervliet.'26 en 27 Juni.
Hoofdplaat 28 Juni.
Ter Neuzen 7 Juli des namiddags, 8, 9, 10,
11,- 12 en 14 Juli. -
Hoek 15 Juli.
Sas van Gent: voor Philippine 16 Juli. j
Voor Sasvan Gent 17 en 18 Juli eu 19 Juli
des voormiddags.
Westdorpe 29 Juli.
Zuiddorpevoor Zuiddorpe en Overstag 30 Juli.
Zaamslag 31 Juli en 1 Augustus des voor-
middags.
Axelvoor Axel 5 Augustus des voormiddags,
6, 7, 8 eu 9 Augustus des yoormiddags.
Voor Koewacht 5 Augustus des voormiddags.
Hulst: voor Hulst .19 Augustus des namiddags,
20 Augustus des voormiddags, 22 Augustus eu
23 Augustus des voormiddags.
Vóór St. Jansteen 20 Augüstus.
Voor Clinge,21- Augustus.
Rapenburg; voor Boschkapelle 25 Augustus
des voormiddags.
Voor Hengstdijk 26 Augustus des voormiddags.
V«*r Stoppeldijk '26 Augustus. 7
G'raaüw en Langendam 27 Augustus.
Kloosterzandevoor Ossenisse 28 Augustus
des voormiddags.
Voor Hontenisse 28, Augustus dos namiddags,
29 en 30 Augustus dés voormiddags.
