Provinciaal Dolksblad.
1748. Eerste Blad.
Zaterdag 31 Mei 1913.
19de Jaargang.
Ongeveinsde liefde?
Thans de meest geleien Courant van Zeeland.
Brieven, Stukken, Advertentiën te zenden aan de Administratie van „De Zeeuwsche Koerier" te Sas van Bent
Dit nummer bestaat
uit DRIE BLADEN.
P. Dieleman,
P. F. Fruijtier.
P. Dielenian.
P. F. friiflier.
F. Hoiubach,
f. IJsebaerl.
L. Hasting.
P. J. van
A. I.
,,,Lse.
„Geheime" bedoelingen
Open Brief.
De a.s. verkiezingen.
Landbouw.
Zonnehoeden roor paarden.
Goedkeope bliksemafleider.
DE ZEEUWSCHE KOERIER
Deze courant verschijnt
Woensdag en Zaterdag.
Prijs per 8 maanden
franco per post 75 cent.
Voor België 1,50 frank,
per 3 maandenvoor alle
andere landen f 1,25,
bjj vooruitbetaling.
Advertentiën van
1 tot 5 regels 50 cent
Elke regel meer 10 cent
Groote letters worden
uaar plaatsruimte bere
kend. Bij abonnement
korting. Dienstaanbiedin
gen 3 cent per regel.
MAAN:
N. M. 4 Juni.
E. K. 11 Juni.
ZON
Zon op 4 u. 20 m.
Zon onder 8 u. 09 m.
Het is eigenaardig.
Tientallen van jaren waren de liberalen hier
meester in den lande. Schier de geheele helft
der laatste eeuw zaten zjj aan het roer van het
Nederlandsche staatsschip. En als men vraagt
om in korte woorden de gedurende al dien tijd
gevolgde politiek weêr te geven, dan meenen we
onzen lezers niets beters te kunnen voorleggen
dan een tweetal befaamde uitspraken van den
liberalen minister mr. J. Kappeijne v. d. Coppelo
(187779), namelijk dat de „minderheden maar
moeten onderdrukt worden" en dat men „de
beproefde gronden van ons staatsrecht niet met
Bijbelteksten moet verknoeien."
„De minderheden moeten maar onderdrukt
gorden." Wel was dit gezegde in directen zin
het bjjtende antwoord van genoemden minister
op de aanvrage van tienduizenden katholieken
en protestanten om een rechtvaardige schoolwet
geving, maar indireot genomen, kan men als
zinspreuk onder het wapenschild van het toen
malig oppermachtige liberalendom gerust deze
woorden plaatsen„Onderdruk de minderheden".
Inderdaad, in het negeeren en miskennen van
anderer rechten, in het tarten van minderheden,
hebben de liberalen zich altijd specialiteiten
betoond.
Het iseigenaardig, zeggen wij.
De arbeidende klasse hebben zij, de liberalen,
steeds aan haar lot overgelaten.
Ai de tijd van hun langdurige oppermacht
bracht slechts één beduidende sociale wet in het
Staatsblad.
En nauweljjks zijn de rechterpartijen een
tiental jaren aan hst bewind, nauwelijks werken
in ons staatsrecht dan wél de Bijbelteksten door,
of de zon der sociale rechtvaardigheid staat hoog
in de lucht
Talrijke sociale wetten reeds werden door onzen
tegenwoordigen minister Talma in veilige haven
gebracht en, als om den kroon te zetten op het
straks afgesloten vierjarige regeertijdperk, heeft,
ondanks verzet en obstructie, deze stoere werker
de Invaliditeits- en Ouderdoms- en Ziekteverze
kering behouden door de Tweede Kamer weten
te brengen.
En ziet eens, hoe nu plotseling die liberalen
blaken van liefde voor den minder bedeelden
landgenoot
B-eeksen van jaren hebben zjj gelegenheid te
over gehad den werkman door een sociale
wetgeving te hulp te komen. Maar toen deden
ze het niet. Ze hadden toen lak aan den
arbeidenden stand. Die moest geheel in de
lijn van het liberale beginsel maar zichzelf
zien te helpen. Daar had de Staat niets mee te
maken. Die had genoeg aan het onderdrukken
der minderheden
Maar nü worden de rollen omgewisseld.
Want nü zgn eindelgk de Christelijke partgen
gekomenen nü ook gekomen de door de be
ginselen dier partgen geïnspireerde sociale wetten
nü is daar de verzekering, die, met Staatshulp,
den werkman zal schadeloos stellen voor de ge
volgen èn van ziekte, èn van gebrekkigheid
(invaliditeit) èn van ouderdom.
Maar nü,ook zijn de liberalen daar met hunne
liefkoozingen tot het volk. Nu ineens hebben
zij voor de minder met aardsche goederen
gezegenden aan wier lot ze zich ten tg de
hunner oppermacht niets lieten gelegen liggen
nu ineens hebben ze voor dezen alles veil
Nu reizen ze steden en dorpen plat en buigen
ze als een knipmes ook voor den eenvoudigen
kiezer.
Hoe alles toch veranderen kan
Vroeger, toen men hem niet noodig had, be
hoorde de werkman ook tot de „minderheden, die
maar moesten onderdrukt worden" en thans, nu
men op zijn stem aast om weer het regeerkasteel
te kunnen bestijgen, is het „liefje, lek-me" en
alles wat de Hemel geven kan
Zeg nu nog eens dat dit geen ongeveinsde
liefde is
De heer H. A. van Dalsum doet weer eens
van zich spreken.
Hij heeft een Open Brief gezonden aan den
heer P. F. Fruijtier, waarin hij o. a. mededeelt
dat de grondidee der ontworpen Grondwetsher
ziening een drieledige geheime bedoeling
heeft. Laten wij onze lezers eens amuseeren door
het epistel onverkort op te nemen
Aan den heer P. F. FRUIJTIER,
Aftredend lid van de 2e Kamer der
Staten-Generaal,
Hontenisse.
HoogEdelGestr. Heer
Ik verneem dat U op verschillende plaatsen
voor de Kiezers optreedt, of liever, dat een
ander voor U optreedt en U er dan een woordje
aan toevoegt.
Ik heb nagegaan de ontworpen Grondwets
herziening, en ik ben gekomen tot dit besluit,
dat de grondidee der voorgenomen zoogenaamde
Christelijke grondwetsherziening, die U dus als
man van de Partij door Uw stem zoudt moeten
steunen, is eene drieledige geheime be
doeling, strekkende
1. tot vermindering van den volksinvloed,
2. tot het te niet doen van de idee van
burgerplicht,
om 3. het Nederlandsche Volk terug te
brengen onder de kerkelijke macht, dat is, onder
moderne vormen terug te keeren tot een Staats
kerk, afgeschaft in 1795.
Booze tongen beweren wel eens, dat Uwe
Partij het er op toelegt de kiezers dom te
houden door het geheel verzwijgen van de
waarheid of door te spreken met halve waar
heden.
Ik wil U en Uwe Partij geven een éénige
gelegenheid, om de onwaarheid dier booze
tongen te bewijzen, en wel in dezer voege
dat wij te z a m e n optreden voor de
Kiezers met toegang vrij voor ieder in een»
flinke zaal onder leiding van Uw eigen Partij,
op tijd en plaats door U te bepalen, en waarbg
ge U kunt laten bijstaan door wie U verkiest,
mits U zelf ook geeft Uw oordeel, en waarin
ik zal verdedigen m ij n e stelling, dat de
ontworpen Grondwetsherziening heeft voor
grondidee die drieledige geheime bedoeling, en
waarin U alsdan mijne stelling zult trachten
te weerleggen.
Ik toch neem aan, dat geen enkele kiezer,
die kent die geheime bedoeling, op U zijn
stem kan uitbrengen, noch mag stemmen voor
eene Regeering die dergelijke geheime bedoeling
wil vastleggen in de Grondwet, maar omge
keerd neem ik aan dat, indien ik verplicht
mocht zijn mg aan U gewonnen te geven, geen
enkele kiezer zijn stem mag uitbrengen op mij.
Ik wil u dus geven een éénige gelegenheid
om zoowel Uwe Party te dienen als om mij
schaakmat te zetten, en vertrouw, dat U mijn
aanbod met beide handen ztilt aannemen.
Het eenige wat ik vraag is dit, dat de ver
gadering zal worden bekend gemaakt ook in
mijn blad „De Volkswil", waarvoor de adver
tentie gratis mag worden geplaatst.
In afwachting op Uwe uitnoodiging, die ik
U ook doe bij een afzonderlijk schrijven, noem
ik mij,
Hoogachtend,
Uw Medecandidaat voor het
lidmaatschap der Tweede Kamer
in het Kamerdistrict Hontenisse
H. A. VAN DALSUM.
Een afschrift van dezen Open Brief zend ik
toe o. a. aan „De Zeeuwsche Koerier" en 15
andere Zeeuwsche bladen, met beleefd verzoek
tot plaatsing, hetzij in het redactioneel gedeelte
hetzij als ingezonden stuk.
Een gebeurtenis dusDe Grondwetsvoorstel
len zijn reeds meer dan drie maanden publiek
domein, werden ongetwijfeld door duizenden ge
lezen, herlezen, gewikt en gewogen, maar wat
tot nu toe noch voor-, noch tegenstan
ders, staatshuishoudkundigen, Kamerleden, noch
advocaten ontdekt hebben, heeft de heer van
Dalsum weten te doorgrondeneen drieledige
geheime bedoeling.
J a, in dat geheime en geheimzinnige
is de heer van Dalsum wel specialiteit. Waar
andere stervelingen het hoofd deemoedig ter neder
buigen, heeft hij de oorzaken opgespeurd. Wdér-
om een Kamerlid in Haarlem niet en een klerk
elders wèl benoemd werd, hij zegt het u dat de
dood van bepaalde personen een straf is voor
zus en zoo, ook dht weet hg ja, zelfs wist de
heer van Dalsum aan Nederland's volk bekend
te maken, dat Z.Ex. Minister Regout niet zou
zijn gestorven, wanneer deze indertijd had mede
gewerkt om van Dalsum gratie te verleenen
Wat een evenement dus, dat een man met zoo
buitengewone eigenschappen zijn helder licht 'ont
steekt boven de voorstellen der Grondwetsher
ziening
We mogen hem hartgrondig dankbaar wezen.
Want wat niemand tot nu toe wist aan den dag
te brengen, daarvan kan thans dank ongetwij
feld inwendige bespiegelingen en diepzinnige
beschouwingen de heer van Dalsum he.t
Nederlandsche volk kond doen! Drie geheime
bedoelingen en deze zijn vermindering van den
volksinvloedhet te niet doen van de idee van
burgerplichthet Nederlandsche volk terug te
brengen onder de Kerkelgke macht, dat is, onder
moderne vormen terug te keeren tot een Staats
kerk, afgeschaft in 1795.
Ziedaar dus de waarheid
Maar in allen ernstarme menschen, die zulken
kost slikkenDe grondwetsherziening beoogt in
hoofdzaak een meer democratische kies
rechtregeling (gezinshoofdenkiesrecht)een meer
rechtvaardige onderwijsparagraaf(gelijkstel
ling van openbaar en bijzonder onderwijs)een
verandering in de verkiesbaarheidsbepalingen voor
Eerste Kamerleden (deze zullen niet meer tot de
hoogstaangeslagenen moeten behooren)de ver
houding tot de Kerkgenootschappen big ft
dezelfdeopenbare godsdienstoefeningen buiten
gebouwen en gesloten plaatsen zullen alleen kunnen
verboden worden, indien zulks ter handhaving
van openbare orde en rust noodig is het inkomen
der Kroon, de vergoeding aan Kamerleden worden
verhoogdhet benoemingsrecht voor den Hoogen
Raad komt onverkort aan de Kroon men kan
tevens Eerste Kamerlid en Statenlid zijn en het
aantal stemmen noodig voor Grondwetsherziening
(nu is het wordt aanzienlijk verminderd.
Wie de gewone, menschelijke gave des onder
scheids heeft, ziet dus in dat de voorgestelde
herziening er eene is in democratische richting.
Wy gelooven niet dat de heer Fruijtier 't noodig
oordeelen zal nader kennis te nemen van van
Dalsum's stelling. De afgevaardigde voor
Hontenisse zal zijn tyd waarschijnlijk wel nuttiger
weten te besteden
Intusschen heeft de heer van Dalsum, zonder
het zelf ta weten, een prachtige propaganda ge
maakt voor de Kamercandidatuur van den heer
Fruijtier. Dédrover zal wel iedereen het eens zijn
Voor de aanstaande verkiezingen bevelen wg,
als zijnde in het ware belang van land en volk,
ten zeerste aan de rechtsche candidaten.
Deze zijn
in het Ka m e r d i s t r i c t Oostburg
in het Kamerdistrict Hontenisse
in het Staten district >,H u 1 s t
in het Statendistrict Sluis
In Oostelijk Zeeuwsch-Vlaanderen zijn ver
scheidene vlasakkers omgereden wegens den
slechten toestand van het gewas;
Men schrijft dien vooral toe aan het talrijke
ongedierte, dat aan de plantjes schade toebracht',
terwgl de talrijkheid van dit ongedierte hierin
zijn oorzaak vindt, dat er weinig mollen zijn, een
gevolg weder van den droge zomer van 1911,
toen zeer vele dezer insecten-verdelgers zijn om
gekomen.
Opvallend is het, hoe weinig mollengangen en
molshoopen men op de akkers ziet in vergelijking
met andere jaren.
De Kamer van Koophandel te Londen heeft
kort geleden verschillende modellen van zonne
hoeden voor paarden ontvangen, door den
Britschen consul te Bordeaux naar Engeland
gezonden. In diens rapport wordt medegedeeld,
dat de hoeden tegenwoordig algemeen in die
streek gebruikt worden. Vroeger verloor de-
trammaatschappij daar jaarlijks met het warme
weer gemiddeld twaalf paarden door zonnesteek,
maar sedert de invoering van de hoofdbedekking
heeft zij, ten miDSte door deze oorzaak, geen
enkel paard meer verloren. Deze gunstige resul
taten waren oorzaak, dat op het oogenblik in de
hondsdagen de meeste paarden zonnehoeden
dragen. De hoeden zijn van biezen gevlochten,
breedgerand en hoogbollig, met gaten voor de
ooren. Zij worden met banden ondet de „kin"
vastgemaakt. De Vereeniging voor dieren-be-
gcherming in Engeland heeft de zaak ernstig ter
hand genomen.
In het zuiden van Frankrijk heeft elke boer
zjjn bliksemafleider en wel een zeer eenvoudigen
en zeer goedkoopen.
Op het huis of in den naasten hoogen boom
staat een lange stok, flink dik en sterk, bovenop
is een bos stroo gebonden. Vanaf dat stroo is
om den stok koperdraad gewoeld draad van
6 a 8 m.M. dik. Aan het ondereinde van den
stok wordt de langs het huis of den bodem in
een put of sloot geleid.
De geheele inrichting, waarvoor misschien 20
M. draad noodig is, kan ongeveer f 8 kosten.
En waar de menschen dezen toestel hebbeB,
hoort men nooit van inslaan van den bliksem 1
De bos stroo dient klaarblijkelijk om aan het
eindstuk van oen geleidenden draad een groot
oppervlak te geven.
Als men nu weet, dat de gewoDe bliksem
afleiders f60 a f70 kosten, dan kan het geen
kwaad, dat de stroo-koperdraad afleiding ook
bekend werd in ons land en dat deskundigen
op dit gedied eens eek aan- ef afradend weord
deden beoren.
