Provinciaal Dolksblad. 19de Jaargang. Rechts of links Thans de moest gelexen Courant van Zeeland- 7 Dit nummer bestaat uit DRIE BLADEN. Burgerlijke Standen. Provincie Nieuws. DE ZEEUWSCHE KOERIER Deze courant verschijnt Woensdag en Zaterdag. Prijs per 3 maanden franco per post 75 cent. Voor België 1,50 frank, per 3 maandenvoor alle andere landen f 1,25, bij vooruitbetaling. Advertentiën van 1 tot 5 regels 50 cent Elke regel meer 10 cent Groote letters worden naar plaatsruimte bere kend. Bij abonnement korting. Dienstaanbiedin gen 3 cent per regel. Met ra8sche schreden nadert de zeer gewichtige tijd der periodieke verkiezingen. Nog slechts acht a tien weken en het Nederlandsche volk zal worden opgeroepen om uit te maken welke rich ting het uit wilrechts of links. Rechts of links ziedaar de groote, ziedaar de buitengewoon gewichtige vraag. 'tls op het oogenblik nog niet onze bedoeling tot in bijzonderheden die vraag onder de oogen te zienwij hopen successievelijk de meest be langrijke en meest urgente kwesties voor onze lezers eenigszins breedvoerig uiteen te zetten. Voor heden willen we trachten op de vraag in hare algemeenheid een duidelijk en beknopt ant woord te geven. Wat wil het dan zeggen Rechts of links In algemeenen zin genomen beteekent dit Wilt ge het land geregeerd met erkenning of met miskenning van de wetten Gods Rechts zegtDe regeering, de wetgever moet steeds rekening houden met de beginselen van den godsdienst, met zijne belangen, met zijne regelingen links daarentegen ontkent zulks. Dit is de groote tegenstelling tusschen rechts en links, dit is, wat men met een geleerd woord noemt, de antithese. Nu moet men vooral in dezen tijd zijn oogen goed den kost geven. Er zijn aan linkschen kant, vooral bij de oud- of vrij-liberalen, altijd veel menschen geweest, die voor zich zelf beslist zeer godsdienstig waren. Maar dat gemoedelijke oud-liberalendom sterft uit. In onze tegenwoordige Tweede Kamer b.v. heeft het nog slechts enkele, zéér enkele stemmen, 't Heeft de leiding moeten afstaan aan Unie-liberalen, aan vrijzinnig-democraten en sociaal democraten. De meer kal men, meer bezadigden, meer vredelievenden missen thans in het linksche kamp eiken invloed. Het botte anti-clericalisme, dat vooral de katholieke kerk zou willen knevelen, is het hoofdkenmerk zoowel van de vrijzinnige concentratie als van de sociaal-democratie. Het anti-clericalisme is de signatuur, is de handteekening van links. Dèit is het cement, waarmede het gansche linksche gebouw staat opgemetseld. Zonder dat anti-clericalisme, zönder dien haat tegen Rome, dien nijd jegens Kuyper, dien afkeer van Lohman, was links verdeeld in ontelbare schakeeringen. De snoer van het anti-clericalisme bindt hen samen. Dit verschijnsel bepaalt zich niet tot ons land. Neen, in België, in Ifrankrijk, en in tal van andere landen kan men daarvan de overtuigende bewijzen vinden. En wat wel het meest teekenend is steeds meer invloed aan linksche zijde krijgt die partij, welke, als 't godsdienstvervolging betreft, voor niets staat. Of is dit niet waar? Zijn het de socialisten niet, die 't brutaalst en 't openlijkstde Kerk beleedigen, maar zijn ook zij het niet, die de meeste linksche vogels schieten Zijn in België b.v. de liberale groot-heeren nog iets meer dan marionetten, die dansen zooals de socialisten pijpen Was het langs den rooden ladder niet, dat Fransche staatslieden als Briand, Millerand, enz. den ministerstoel bereikten En durfde hier in Nederland Troelstra, de socialistische hoofdman, niet der vrijzinnige concentratie toeroepen „Maak voort een beetje, ik heb de leiding" Dit is een feit, dat onder hen, die de Gods dienstwetten loochenen, steeds meerderen naar de sociaal-democraten afzakken. En dit ook is het, wat door de onzen nooit en nimmer mag worden uit het oog verloren: deze partij, die langzaam doch zeker de éénige partij worden zal, welke rechts tegenover zich vindt omdat de liberalen steeds meer de ruggen krommen voor de roode zweep deze party is niet alleen die der hersenschimmige gelijkheid, maar vooral die van den ontem baren en weergaloozen gods diensthaat. In zijn diepe beteekenis is de aanstaande ver kiezingsstrijd dan ook eeu strijd om niets anders dan de waarborging eener volkomene godsdienst vrijheid. Daarvoor opgaan is opgaan voor de candidaten onzer georganiseerde rechterpartijen, is rechts houden Ainbaclitsonderwljs. Niet zonder reden staan we in dit nummer een belangrijke plaatsruimte af aan citaten en gegevens uit het ons toegezonden zevende jaarverslag der vereeniging „Ambachtsschool voor Hulst en Omstreken" te Hulst. Het strekt ongetwijfeld de bevolking van Zeeuwsch-Vlaandsren O. D. tot eer, dat het be zoek van leerlingen aan de Ambachtsschool van dien aard is, dat het bestuur thans reeds zich genoodzaakt ziet tot uitbreiding over te gaan. Een verblijdend verschijnsel De ambachtsstand vormt een voornaam onder deel van den middenstand, en waar de midden stand lang niet de minst voorname stand is, kan het ons slechts verheugen, dat de ambachtsman streeft naar een hooger opvoeren der vakkennis, naar een meerdere bekwaamheid, naar een goed onderlegde practische en theoretische vaardigheid. Heusch, steeds wordt het meer noodzakelijk dat de ambachtstand zich voelen gaat, en 't be hoeft wel geen betoog dat zulks door niets beter zal worden in de hand gewerkt, dan door den toekomstigen vakman te scholen, en hem mede te geven eene eenigszins veelzijdige kennis. Wat voor grootvader en vader voldoende was, is zeer zeker voor den zoon niet meer genoeg. Dat dit reeds in breede kringen wordt ingezien, bewijst de gestadige vooruitgang der Hulstersche Ambachtsschool. Nogmaals, een verblijdend verschijnsel Ongetwijfeld zal, wanneer straks de plannen der Zeeuwsch-Ylaamsche Tramwegmaatschappij zijn uitgevoerd en een uitstekende communicatie in Zeeuwsch-Vlaanderen O. D. is daargesteld, het aantal leerlingen nog veel, zéér veel stijgen. Want dit vormt nu voor veie ouders uit de op eenigen afstand van Hulst gelegen plaatsen een vrij ernstige hinderpaal, dat de reisgelegenheid naar en van Hulst eene ongunstige is. SAS VAN GENT. Huwelijks-voltrekkingen. 3 April. Andreas Gustavus Schelstraete, 25 j., jm. en Clarisse Johanna Stofferis, 24 j., jd. 5 April. Theophiei (Jraenenbrouck, 23 jjm. en Celina van Damme, 22 j., jd. Geboorten. 1 April. Marguerita Maria Louisa, d. van Alphonse Joseph Marie Aernaudts en Leontine van Kemseke. 4. Laura Maria, d. van Raymond Francies Neckebroeck en Nathalia Maria Stevelinck. 5. Petrus Joseph, z. van Augustus van Reeth en Florentia Marie Christina Heirwegh. Overlijden. 7 April. Victor de Mul (van West- dorpe), 75 j., echtgenoot van Colleta Johanna de Freijser. 8. Bernardus de Smet, 51 j., echtg. van Celestina Maria van Wiele. Behalve de heeren Erasmus en Vorsterman van Oyen van wie we in ons vorig nummer meldden dat ze zich voor de a.s. Statenverkiezingen in het district Sluis niet meer zouden beschikbaar stellen zal ook de heer H. G. Hammacher, notaris te Groede, zijn ontslag als lid der Staten nemen. Daardoor moeten in het district Sluis drie nieuwe leden gekozen worden. De heer Hammacher, die sinds 1877 notaris te Groede is, zal zich, naar wij vernemen, metterwoon buiten de provincie Zeeland vestigen. Dus komt ook de notaris-standplaats Groede vacant. De heer I. Steenhardt van Oostburg is aan de Rijkslandbouwwinterschool te Goes be vorderd van de eerste naar de tweede klasse. De anti-revolutionaire kiesvereeniging „Ne derland en Oranje" te Middelburg stelde voor het Kamerlidmaatschap in het district Mid delburg candidaat de heer J. H. Blum, aftr. lid. Eerstdaags zullen een tiental werklieden van Koewacht zich reisvaardig maken naar Engeland, waar zij werkzaam zullen zijn in de beetwortel velden. Te Oostburg had deze week een Hullebroeck-avond plaats. De gevierde Vlaamsche zanger had een groot succes. In Ter Neuzen profiteeren de boot werkers van de Belgische staking. Meerdere voor Gent bestemde booten toch varen niet door, uit vrees te Gent toch niet gelost te worden. De booten worden thans hier gelost, wat voor vele menschen een niet onaardig buitenkansje oplevert. Op het kanaal GentTer Neuzen is de zee vaart zoo goed als geheel gestopt. Gedurende het laatste etmaal is slechts één boot, een Rus, naar Gent opgestoomd. Eenige der wekelijksche Gentsche beurtbooten zijn in plaats van naar Gent, naar de Fransche zeeplaats Duinkerken gevaren. De gemeenteraad van Axel verleende eene subsidie van f 250 voor de aldaar te houden onaf- hankelykheidsfeesten. Het was Dinsdag twintig jaar geleden dat te Ter Neuzen het muziekgezelschap „De Vereenigde Werklieden" werd opgericht. Door de vereeniging werd deze verjaardag eenigszins feestelijk gevierd. De 8. D. A. P. heeft thans in alle vijf de Kamerdistricten in Zeeland candidaat gesteld n.l. Middelburg, G. F. Lindeijer te Vlissingen Oostburg, G. F. Lindeijer Z i e r i k z e e, J. Koomans te BredaGoes, G. Middelburg te '8-GravenhageHontenisse, J. Ossewaarde te Ierseke. Langs een omweg Iemand uit Den Helder zond 23 Januari 1913 een brief, gefrankeerd met 5 cents, naar iemand in Philippine. Zooals iedere schooljongen weet, ligt deze plaats in Zeeland. Der Heldersche post was dit niet bekend, die zond den brief naar Manilla op de Philippijnen. Van daar kwam hij via den Hollandschen consul weder naar Holland en werd 26 Maart te Philippine besteld. (Hand.) In het Vrijdag door de „Zierikz. N." ge publiceerd verslag van de Maandag te Zierikzee gehouden algemeene vergadering van het waterschapbestuur van Schouwen lezen we dat de hoofdingenieur Boogerd aan den ingenieur van den polder jhr. de Muralt de vraag stelde: Stemt u toe financieel betrokken te zijn bij de Betonmaatschappij systeem De Muralt. Hebt u aandeelen in die Maatschappij De voorzitterU hebt drie jaar geleden die zelfde vraag gesteld, en toen heeft de ingenieur ontkennend geantwoord. Ingenieur jhr. de Muralt verklaart absoluut niet financieel bij die maatschappij geïnteresseerd te zijn. Hij heeft nimmer aandeelen bezeten, en bezit die nog niet. Voor het commissariaat van die maatschappij heeft hij officieel in een groote vergadering te Amsterdam bedankt. Hoofd-ingeland Boogerd zegt andere gegevens te hebben, die een anderen kijk op de zaak geven en stelt pertinent daartegen over, dat de heer De Muralt wel bij die maatschappij financieel betrokken is. Hij is er voor, dat een commissie uit de algemeene vergadering onderzoekt, wie gelijk heeft de ingenieur, die zegt, dat hij niet financieel bij de maatschappij betrokken is, of spreker, die het tegendeel verklaart. De ingenieur verklaarde in een dergelijke com missie een votum van wantrouwen te zien. Ver schillende aanwezigen zeiden dat een onderzoek n het belang van den ingenieur is. Ret voorstel tot benoeming van een commissie werd met 15 tegen 6 stemmen aangenomen. De commissie werd samengesteld uit de hoofd ingelanden Boogerd, Schuurbeque Boeije en De Glopper. De kikkerjacht. Dat de verleden week door ons gepubliceerde cijfers betreffende den uitvoer van kikkers de algemeene aandnoht getrok ken hebben, bewijst het feit dat ons artikeltje door tientallen van Nederlandsche bladen werd over genomen. De inhoud lokte ook verzet uit en wei van een Zeeuwschen correspondent van het „Handelsblad". Deze schrijver meent dat we het predicaat „nuttig" beter hadden achterwege ge laten, omdat de groene kikker het vischzaad ver orbert en dus nadeelig is voor de zoetwater- vi8scherij. Hij voegt daaraan toe dat het Hoofd bestuur der Zeeuwsche Landbouwmaatschappij eenmaal op een desbetreffend adres van regeerings- wege ten antwoord kreeg dat de groene kikker niet tot de nuttige dieren behoort. De „Handelsblad"-man zal het met ons eens zijn dat bedoeld Hoofdbestuur zich dan wel wat lichtvaardig met een kluitje heeft laten in het riet sturen, 't Kan waar zijn dat de groene kikker bij voorkeur vischkuit op tafel vindt, doch bij gebreke daaraan en dit zal wel in de meeste slooten en greppels onzer landerijen 't geval zijn voedt hij zich met allerlei schadelijke insecten. Maar dit zelfs daargelatenOok de bruine kikker is hier alles behalve zeldzaam. En nu zal wel niemand zoo naïef zijn om te beweren dat de kikkerjager heel voorzichtigjes eiken bruinen kikvorsch het leven spaart, en de groenen met duizenden en duizenden doodt 1 Neen, wij hebben onze inlichtingen van zeer goede zijde, en het staat bij ons afgescheiden van de kwestie of de groene kikker hier en daar de zoet- watervisscherij benadeelt vast, dat aan het dooden op groote schaal van de kikvorschen hoe eer hoe beter een eind dient te komen. Ten ware men de belangen der Parijsche lekkerbekken wenscht te stellen boven die van den Zeeuwschen land bouw. WESTDORPE. Wij deelden in ons vorig nummer het geval mede van den plotselingen en raadselachtigen dood van vier paarden uit den stal van den landbouwer Hypoliet Daelmam. Naar we thans nader vernemen, is het niet onwaar schijnlijk dat de oorzaak te zoeken is in den afvalgrond van suikerbieten. Dergelijke grond was rondom den waterput, waaruit de dieren dronken. Langzamerhand hebben, ook door de vele regens, meerdere substantiën uit dien grond zich in het water van den put opgelost. Hoewol elke zekerheid ten deze nog ontbreekt, wordt in die richting een onderzoek ingestehl door den Utrechtschen deskundige, van wiens bezoek aan i de hofstede van den heer Daelman we melding maakten. Een hoeveelheid water uit den put werd medegenomen naar Utrecht, om ontleed te worden. PHILIPPINE. Deze week werd alhier eene bijeenkomst gehouden van wege het bestuur der Zeeuwsch-Vlaamsche Tramwegmaatschappij met eigenaren van de onder deze gemeente te ont eigenen gronden en perceelen. TER NEUZEN. Door de gemeentepolitie alhier werden aangehouden twee heeren, zekere A. v. D. §n P. L. uit Rotterdam. Die aanhouding geschiedde op verzoek van de brigade maréchaussée te Hulst. Genoemde personen, kooplieden te Rotterdam, zouden te Hulst en in de omgeving, bij gegoede ingezetenen voorwerpen te koop hebben geboden als antiek porcelein, onder voorgeven dat ze dit op het platteland van boeren tegen manufacturen hadden ingeruild. Zij vroegen voor hun antiek porcelein een hooge koopsom. Op verschillende plaatsen schijnt het hun gelukt te zijn zaken te doen, doch later schijnt men er de lucht van te hebben gekregen dat een truc werd uitgeoefend. Bij nader onderzoek bleek dat die kostbare voorwerpen vrijwel waardeloos waren. De heeren zijn Dinsdag naar Hulst overgebracht, om met verschillende getuigen te worden geconfronteerd. Zij zullen vermoedelijk worden gesteld ter be schikking van den officier van justitie. (Tern. Ct.) ZUIDDORPE. Aan den rijksveldwachter L. B. Rijckaert alhier is toegekend de rang van brigadier-titulair. KOEWACHT. Maandagavond had ten huize van den heer Ch. Swartelóe de gewone jaarlijksche vergadering plaats van eere-, contribueerende- en werkende leden der fanfaren. De penningmeester, de heer H. Plasschaert gaf rekening en verantwoording over het afgeloopen dienstjaar. De ontvangsten bedroegen te zamen f 227,de uitgaven f 195,34 zoodat er een batig saldo was van f31,66. Het goed slot van ver leden jaar bedroeg f 42,97zoodat er in kas is f74,63. Tot voorzitter wordt met algemeene stemmen herkozen de heer C. P. J. Dierick, tot 2e onder- v.oorzitier de heer H. Bonte en tot bestuursleden de heeren E. Ceelaert en L. David. Op een vraag van den heer A Geerards of de vereeniging ook deelneemt aan het muziekfeest te Hulst, antwoordt de voorzitter, dat het bestuur nog geen besluit genomen heeft of de fanfaren zal deelnemen aan het muziekconcours te Hulst of aan het feest te Ter Neuzen. AXEL. Blijkens het programma der alhier te houden onafhankelijkheidsfeesten zullen deze twee dagen duren. Behalve den historischen op tocht zal men o. a. ook een door kinderen uitge voerde kleppermarsch organiseeren. De optocht belooft prachtig te zijn en aan de algemeene versiering der stad zullen buitengewone zorgen worden besteed. Den eersten dag zal des avonds een bioscoop-voorstelling in de open lucht worden gegeven, terwijl den tweeden avond een vuurwerk zal worden afgestoken op de Groote Markt. HULST. De gemeenteraad heeft met 6 tegen 3 stemmen het voorstel tot het verleenen van subsidie aan de commissie voor de onafhankelyk- heidsfee8ten verworpen. OSSENISSE. Door den notaris E. B. Dumoleyn te Hontenisse, werd Dinsdag 15 April, ten verzoeke van Jacobus van Damme te Ossenisse, in de herberg van Jan Francies van Damme, aan den Walenhoek alhier, in het openbaar verkochteen woonhuis met stal en tuin te Ossenisse, kadaster sectie C nummer 662, groot 3 aren 5 centiaren. Hoogste bod f 900het perceel werd niet gegund. BIERVLIET. Maandag j.l. veilde notaris Zijlstra een woonhuis te Biervliet voor den be woner, den heer J. P. de Beer. Kooper werd de heer Joh. van der Hooft voor f 1425. SCHOONDIJKE. Alhier had eenige dagen geleden de echtgenoote van den landbouwer A. L., toen zij een pan met braadvet van de kachel nam, het ongeluk daaibij eenig vet in het vuur te stortendadelijk laaide een groote vlam op. De vrouw kreeg daarbij ernstige brandwonden, evenals twee harer dochters, die haar moeder ter hulp kwamen. De vrouw is na een smartelijk lijden overledende toestand der beide dochters is redelijk. EEDE. Maandagnamiddag is ingebroken bij P. Lampaert, voerman alhier. Als vermoedelijke dader werd Dinsdag aangehouden Mathias Gym- nich, de werkman van Lampaert, die denzeitden namiddag wegens dronkenschap zijn werk was kwijtgeraakt. In zijn bezit werd gevonden een gouden ring waarin de letters P. M., naam van Lampaerts echtgenoote, gegraveerd waren. Hij werd geboeid naar Aarden burg overgebracht. Hier loopen geruchten, dat E. de B., die onlangs naar Amerika vertrokken is, bij de laatste overstroomingen in de Vereenigde Staten om het leven zou zijn gekomen. Officieel is hiervan echter nog niets bekend. Ook het gerucht, dat van een Eedenaar, ginder landbouwer, de geheele oogst zou vernield zijn, dient nog nader bevestigd te worden.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsche Koerier | 1913 | | pagina 1