r o o i n c i a a 1 DolksWad,
1716. Eerste Blad
Zaterdag 8 Februari 1913.
19de Jaargang.
Buitenlandsoh Overzicht
Thans do moest gelezen Courant wan Zeeland
Dit nummer bestaat
uit DRIE BLADEN.
Uit de Pers.
Brieven, Stukken, Advertentiën te zenden aan de Administratie van „De ZeeuwsohE Koerier" te Sas van Gent.
Het Regeerings-ontwerp
Grondwetsherziening.
De Duitsche en Fransche legers.
Uitstekende, gezonde, dagelijksche drank.
Verre te verkiezen boven koffie en
thee. Opwekkend en zenuwsterkend.
Vooral voor kinderen zeer aan te bevelen.
Uit een Kilogram van 1.50 maakt men
200 koppen.
Per Telegraaf.
UWSCHE KOERIER
Deze courant verschijnt
Woensdag en Zaterdag.
Prijs per 3 maanden
franco per post 75 cent.
Voor België 1,50 frank,
per 8 maandenvoor alle
andere landen f 1,25,
bij vooruitbetaling.
MAANI
E. K. 14 Febr.
V. M. 21 Febr.
Advertentiën van§
1 tot 5 regels 50 cent
Elke regel meer 10 cent
Groote letters worden
naar plaatsruimte bere
kend. Bij abonnement
korting. Dienstaanbiedin
gen 3 cent per regel.
ZON
Zon op 7 u. 30 m.
Zon onder 4 u. 30 m.
Door de regeering zijn ingediend twaalf voor
stellen tot wijzigiDg van een groot aantal arti
kelen der tegenwoordige Grondwet.
Dit ontwerp sluit zich in zeer veel opzichten
aan bij het ten vorige jare in de tweede helft
van Mei ingediende rapport der bij kon. besluit
van 24 Maart 1910 ingestelde Commissie voor
Grondwetsherziening, doch wijkt in andere op
zichten daarvan niet onbelangrijk af.
Ongetwijfeld zal wel de meeste belangstelling
getrokken hebben de wijze, waarop de regeering
zich in de toekomst de regeling van het kies
recht voorstelt een punt, waaromtrent de
bovenbedoelde commissie, gelijk men zich herin
neren zal, niet tot overeenstemming kon geraken.
De oplossing, thans door de regeering aanvaard,
is die van het kiesrecht der „gezinshoofden" en
met dezen gelijk gestelde personen. Een niet
onbelangrijke uitbreiding wordt daarbij aan het
kiesrecht gegeven door de uitsluiting daarvan
wegens bedeeling te beperken tot hen, welke
gedurende minstens drie maanden geldelijken
steun of onderstand van een gemeentebestuur
of andere niet kerkelijke instelling genoten
hebben.
Van beteekenis ook zijn de veranderingen, die
ten aanzien van de Eerste Kamer worden voor
gesteld. De eischen voor verkiesbaarheid worden
teruggebracht tot die, welke voor de Tweede
Kamer gesteld zijn. Daarbij wordt aan de Eerste
Kamer het recht toegekend aan de Tweede
Kamer bepaalde wijzigingen in de haar ter be
handeling toegezonden wetsontwerpen voor te
stellen. (Recht van regres.)
Van vrouwenkiesrecht wil de regeering niet
weten.
Natuurlijk heeft ook het onderwijs-hoofdstuk
ingrijpende veranderingen ondergaan. „De aan
houdende zorg" der Regeering zal zich niet meer
tot het openbaar onderwijs alleen beperken, maar
zich ook uitstrekken tot het bijzonder, hetwelk,
volgens dit ontwerp, op den voorgrond komt te
staan. Slechts dóür, waar de ouders de taak van
de opvoeding hunner kinderen niet kunnen of
willen vervullen, treedt de overheid helpend op
door het stichten van openbare, neutrale scholen.
Aan de bijzondere scholen wordt gelijke aanspraak
geg ven op geldelijken steun uit de openbare
kassen als aan de van Overheidswege opgerichte
scholen.
Niet overgenomen werd het voorstel der
Commissie, om het bedrag der aan de kerk
genootschappen of, zooals het thans heet, aan de
„kerkelijke gezindheden" uit te betalen tracte-
menten en andere subsidiën af bankelijk te stellen
van het wisselend getal leden, tot die gezindheid
behoorende. De tegenwoordige toestand blijft op
dit stuk gehandhaafd.
Openbare godsdienstoefening buiten gebouwen
en besloten plaatsen zal in het vervolg alleen
kunnen verboden worden, iudien zulks ter hand
having van openbare orde en rust noodzakelijk is.
Het jaarlijksche inkomen van de Kroon wordt
gebracht van f 600.000 op f 800.000 en de
som voor onderhoud der paleizen van f 60.000
op f 100.000.
Het karakter van de koninklijke macht wordt
overeenkomstig de denkbeelden der commissie
nader omschreven.
Aanzienlijk is ook de verhooging der vergoe
ding, welke aan de leden der Tweede Kamer zal
worden toegekend. In plaats van f 2000 en ver
goeding eener enkele heên- en terugreis naar
hunne woonplaatsen, zullen zij in de toekomst
genieten f 3000.daarbij vergoeding voor reis
kosten, zoo dikwijls zij voor het bijwonen van
vergaderingen der Kamer of van commissiën naar
Den Haag worden ontboden. Bovendien zullen
zij pensioen genieten, volgens regelen door de
wet te stellen.
Den voorzitter, welke tot dusver niets meer
geniet dan de overige leden, wordt een tracte-
ment van 8 duizend gulden toegedacht.
Het recht van voordracht voor den Hoogen
Raad wordt aan de Tweede Kamer ontnomen en
het benoemingsrecht onverkort opgedragen aan de
Kroonde voordracht van de Tweede Kamer
voor de Algemeene Rekenkamer daarentegen is
behouden.
Het verbod, om tegelijkertijd te zijn lid van
de Eerste Kamer en lid van de Provinciale
Staten van eenige provincie wordt beperkt tot
het lidmaatschap van de Eerste Kamer en dat
van de Staten, door welke men gekozen is.
Het getal stemmen, in een vereenigde zitting
van beide Kamers vereischt, om een wijziging
der Grondwet te doen aannemen, wordt aanzienlijk
verminderd. (De Tijd.)
M. d. R. geeft in „De Tijd" de volgende cijfer-
opgaven betreffende het Duitsche en Fransche
leger
Duitschland.
1911 600,000 man Actieve troepen.
650,000 Reserve
1,260,000 Landw.
(Erstes Aufgebot)
Totaal 2,510,000 man.
1915 658,000 man Actieve troepen.
742,000 Reserve
1,358,000 Landw.
Totaal 2,758,000 man.
F r a n k r ij k.
1911 552,000 man Actieve troepen.
628,000 Reserve
1,480,1)00 Territoriale
Totaal 2,660,000 man.
1915 548,000 man Actieve troepen.
610,000 Reserve
1,475,000 Territ.
Totaal 2,633,000 man.
Ongerekend 25 k 30 duizend man koloniale
troepen, die in Frankrijk verblijf houden.
Wat de artillerie betreft:
Duitschland zal beschikken over
33 Rijdende batterijen a 4 stukken.
456 Veld 6
153 Houwitser k 6
Totaal 3,786 vuurmonden.
Frankrijk
16 Rijdende batterijen k 4 stukken.
634 Veld a 4
21 Houwitser k 2
Hierbij komen nog 18 batterijen berggeschut
a 6 stukken.
Totaal 2,750 vuurmonden.
Het aantal mitrailleurs verschilt in beide legers
niet veel
1,814 aan Duitsche zijde.
1,208 Fransche
Een agrariër in het district
Oostburg
Onder dit opschrift komt in „Onze Boerenstand",
officieel orgaan der Zeeuwsche Boerenbonden, het
volgende artikel voor
Blijkens bericht in „De Zeeuwsche Koerier"
van 29 Januari jl. wordt er in de Agrarische
Partij ernstig aan gedacht dit jaar in het
district Oostburg een „neutraal" agrariër can-
didaat te stellen.
Wordt dit voornemen der Agrarische Partij
volvoerd, dan zal het district Oostburg het
eerste zijn, waar genoemde partij met een eigen
candidaat voor den dag komt.
De vraag is voor ons minder„Hoe zal in
Oostburg een dergelijke candidatuur ontvangen
worden?" dan wel „Hoe zal de Roomsche boer
tegenover een candidaat der Agrarische Partij
staan
Op den voorgrond stellen wij dat een candi
datuur als de genoemde ons niet onwaarschijnlijk
voorkomt. Wie toch kennis nam van hetgeen
in meerdere nummers van „De Plattelander",
orgaan der Agrarische Partij, over het district
Oostburg geschreven werd, heeft reeds dadelijk
ingezien, dat de heer Teunissen want hij is
de man van de Agrarische Partij op dit
district zijne bijzondere aanbacht gevestigd houdt.
Toch wil het ons voorkomen dat de A. P.
daaraan beslist verkeerd doet Het district
Oostburg maakt geen pretenties op den naam
van „landbouwdistrict". Niemand in dit district
heeft er dan ook ooit ernstig aan gedacht deze
„districtsrechten" te erkennen. Wat in Enkhuizen
waar kan zijn, voor enkele Brabantsche en Lim-
burgsche districten kan gelden, geldt voor
Oostburg o. i. absoluut niet. De schrijver in „De
Plattelander" kent het district Oostburg niet, als
hij zegt dat dit een uitsluitend „landbouw
district" is.
Maar dit alles daargelaten.
"Voor den Roomschen boer is het van meer belang
te weten, waar de Agrarische Partij met Oostburg
heen wil. Aan de hand der cijfers der stemming
in 1909 heeft de redactie van „De Plattelander"
alras uitgerekend, dat het district beslist „links"
is, dus dat, volgens het. program der Agrarische
Partij, de te stellen agrariër een man van
links moet zijn
Ziehier nu bij het eerste geval het beste al
eens doorslaand bewezen hoe totaal onmogelijk
een „neutrale" partij als die van den heer
Teunissen is.
Voor het geval geplaatst dat in een district
als Oostburg een candidaat moet worden gesteld,
loopt de A. P. zichzelf aanstonds te pletter.
District Oostburg links?! Neen, Oostburg is
een twijfelachtig district, met r e c h t s c h e
landbouwmen8chen als kiezer, en linkse he
dito als kiezer.
En nu is de heer Teunissen een knap man
als hij die beide categorieën op één candidaat
kan doen stemmen
Neen, agrarische politiek willen ongetwijfeld
meerdere Roomsche boeren in het district, maar
zij zullen niet spoedig vergeten dat ze eerst
Roomsch en daarna boer zijn.
We gelooven dat de Agrarische Partij beter
zal doen aan haar voornemen ten aanzien van
het district Oostburg geen gevolg te geven.
Wanneer men het via de erkende kiezersorga
nisaties kan gedaan krijgen dat door een of meer
Brabantsche of Limburgsche districten vaste
rechtsche districtenRoomsche agrariërs
worden afgevaardigd, de Roomsche boeren in
Oostburg zullen juichen en in bo !en klappen,
maar tot het spelletje der A. P. zullen zeer, zéér
weinige katholieke boeren zich laten verleiden
De oorlog is weer in vollen gang. Adrianopel
wordt gebombardeerd, en ook elders met name
aan de landtong bij de zee van Marmora wordt
gevochteD. Dat is eigenlijk het belangrijkste
nieuws, n.l. d&t ei gevochten wordt. Maar hoe
het verloop van het bombardement was en met
welken uitslag de gevechten eindigden, valt
vooralsnog moeilijk te zeggen. De berichten uit
Constantinopel en Sofia zijn met elkaar in lijn
rechte tegenspraak. Adrianopel schijnt, zooals
we Woensdag reeds opmerkten, het hoofddoel te
zijn. Een enorme macht is dan ook om deze
vesting samengetrokken. Mag men de berichten
uit Bulgaarsche bron gelooven, dan heeft d«
Bulgaarsche en Servische artillerie niét veel
succes de stad beschoten. Het regende projec
tielen in de belegerde plaats en meerdere stads
wijken hadden het hard te verantwoorden in
ééne brak een brand uit, welke de geheele wijk
in asch legde. Het garnizoen moet bij een
uitval duizend krijgsgevangenen hebben achter
gelaten. In de stad heerscht geen gebrek aan
levensmiddelen, maar meerdere besmettelijke
ziekten richten onder het garnizoen en de bevol
king vreeselijke verwoestingen aan. De ge
vechten aan de zee van Marmora zijn Dinsdag
begonnen. Deze zijn vooral hierom van belang
omdat van daaruit de Dardanellen bestreken
worden. Kunnen de Bulgaren er in slagen met
hun leger de landtong te bezetten, dan kunnen
zij de Grieksche vloot in de gelegenheid stellen
vrij naar Constantinopel op te stoomen. Men
begrijpt dus van hoe groot belang deze gevechten
aan de landtong der Zee van Marmora zijn. Het
behoud van Constantinopel hangt er voor de
Turken van af.
--- L—-L-lg—-BMM»
MIDDELBURG, 7 Febr. 1913. Heden werden
door de arrondissements-rechtbank de volgende
vonnissen uitgesproken
N. d. M 61 jaar, werkman te Wemeldinge,
wegens mishandeling tot f 10 boete subs. 10
dagen hecht., de eisch was de helft meer.
M. H., 16 jaar, hulptelegrambesteller en R. H
15" jaar, zonder beroep, beiden te Ter Neuzen,
de le wegen8 diefstal en de 2e wegens mede
plichtigheid aan diefstal, ieder tot 1 maand tucht
school, de eisch was voor ieder de helft meer.
J. v. d. H., 39 jaar, bootwerker te Ter Neuzcnj
