geeuwde
aövent
uóle
-Qpi loog
Hoofd-Redacteur Dr. DONDORP, Gapinge, Telefoon (01189) 1470
U zult wellicht iets hebben gehoord van de geruchten rondom
het kerkblad. Welnu, de firma Littooij en Olthoff van Middelburg
zal per 1 januari a.s. de uitgave van de Zeeuwse Kerkbode be
ëindigen. Het aantal abonnementen was zó gering, dat een lonende
exploitatie niet meer mogelijk was.
Het is afgelopen met die oude vertrouwde Kerkbode, die U elke
week de predikbeurten in de provincie bracht en de verslagen van
onze particuliere synode en der 5 Zeeuwse classes, plus nog wat
artikeltjes, een feuilleton, en dergelijke.
Bijna 4 jaren heb ik de heer Olthoff en zijn staf geholpen om
wekelijks het blad te laten verschijnen. Ik heb mijn best gedaan,
maar het is me niet gelukt de oplage voldoende te laten stijgen.
Jammer!
Het Zeeuws Dagblad kon het ook niet bolwerken. En nu is de
Kerkbode na veel geworstel en gespartel, na veel onbetaalde
arbeid en geleden verliezen, niet ontkomen, maar ondergegaan.
Het emergo uit het Zeeuwse wapen is niet bewaarheid.
Of toch...?
Wij probeerden nml. boven water te blijven door een fusie met
het Centrale Weekblad aan te gaan. Dat is gelukt.
En we drogen onze tranen en schrijven: de koning is dood,
leve de koning.
Leve het Centrale Weekblad! De Zeeuwse Kerkbode is niet
dood, maar herleeft in een nieuwe gedaante en onder een andere
naam.
Iedere abonné van de Zeeuwse Kerkbode zal te beginnen met
9 januari voortaan het Centrale Weekblad ontvangen en daarin
hetzelfde vinden, wat hij tot nog toe las.
Nml. de officiële berichten van onze kerken wat betreft de predik
beurten en de verslagen van onze meerdere vergaderingen. Maar
daarbij veel meer lectuur van wijze mannen en voorlichting op
ieder gebied.
Net zo min als de Zeeuwse Kerkbode het was, is het Centrale
Weekblad een orgaan van een bepaalde richting. Ik heb altijd
polemieken vermeden en dat is ook de lijn, die Ds. Overduin, de
hoofdredacteur van het C.W., volgt. Maar daarbij wordt hij bijge
staan door vele anderen, die ten eerste wat te zeggen hebben en
ten tweede: schrijven kunnen.
In de Kerkbode stond ik er vaak helemaal alleen voor. Ik ver
zeker U, dat dat niet meeviel, want de Kerkbode bevatte heel
wat copy.
Wel heb ik veel beloften van medewerking gekregen. Als ik in
plaats van elk onvervulde belofte een tientje had gekregen, bezat
ik nu de middelen voor een reis naar het buitenland (Niet naar
Spanje, vanwege al die mensen, die door de facist Franco kapot
worden gemaakt. Maar b.v. ja, wat zijn er eigenlijk weinig
landen, waar je met goed fatsoen naar toe kunt!).
Toch wil ik hier noemen mijn vriend Jan van Westhove die
door meer dan één rubriek meegeholpen heeft de Kerkbode leesbaar
te houden. Wat hem betreft U zult hem nog wel eens tegen
komen, want hij werkt vrij geregeld mee aan het Centrale Weekblad.
Een woord van hartelijke dank ook aan die andere vriend, de
heer Olthoff en al zijn medewerkers in de Spanjaardstraat, die
hun krachten gegeven hebben aan het Kerkblad.
Ik ben erg blij met deze fusie. In deze tijd is het een economische
noodzaak krachten te bundelen en dubbel werk te voorkomen.
U moet er natuurlijk even aan wennen, dat de Zeeuwse Kerkbode
voortaan Centraal Weekblad zal heten.
Een ander verschil is het feit, dat het Centraal Weekblad iets
duurder zal zijn. Maar deze prijsverhoging staat in geen verhouding
tot de grote vermeerdering en verbetering van de lectuur, die U
ontvangt.
Er is een reclamespreuk, die U wel kent. ,,Wel iets duurder,
maar stukken beter." Of iets dergelijks.
Dit is volledig van toepassing op de resultaten van onze fusie.
Ik gebruik met opzet het woord fusie om te voorkomen, dat men
zou gaan spreken van opgeslokt worden." Want dat laatste is in
géén geval juist.
U moet nml. zelf beslissen of U meedoet. U bent helemaal vrij.
In de maand januari ontvangt U de kerkbode in haar nieuwe
vorm van Centraal Weekblad geheel gratis. Dat zijn dus proef
nummers. Eind januari 1971 kunt U zelf beslissen of U met de gang
van zaken instemt. Het gaat dus niet automatisch.
Er waren al eén paar honderd abonnementen in Zeeland op het
C.W. Die krijgen geen dubbel exemplaar. En voor Vlissingen
blijft alles gelijk.
Na dit nummer komt er nog een nummer uit. En daarmee legt
A.D. zijn pen neer voor de Zeeuwse Kerkbode.
A.D.
17 DECEMBER 1970
24e JAARGANG No. 24
i OFFICIEEL ORGAAN TEN DIENSTE VAN DE GEREFORMEERD KERKEN IN ZEELAND
„Ik worstel
en ontkom" Adres voor opgave advertenties en predikbeurtenLittooij Olthoff, Spanjaardstraat 47, Middelburg
r
Abonnementsprijs
5.per halfjaar
bij vooruitbetaling
Advertenties
25 cent per mm.
Bij abonnement lager
Losse nummers 25 cent
Drukkers-Uitgevers
Littooij Olthoff
Spanjaardstraat 47
Middelburg
Telefoon 01180-2438
Giro no. 4 22 80
Postbus 164.
door de Uitgever
Dat Dr. Dondorp een Redacteur van formaat is bewijst het feit dat ik als uitgever
van de Zeeuwse Kerkbode mij kan beperken tot enkele opmerkingen*
Een samenspel van ongunstige factoren heeft er toe geleid dat aan een traditie
van bijna eeuw een einde is gemaakt dat onze provincie er zich op kon beroemen
een eigen regionaal gereformeerd weekblad te bezitten.
Mag ik enkele factoren noemen?
In tegenstelling met de jaren vóór de tweede wereldoorlog zien onze kerkelijke
prominenten het belang van een medium „krant" als een aangelegenheid van secun
daire orde. Wanneer Redacteur en Uitgever om hulp vroegen werden wij met het
bekende kluitje (benoeming ener commissie) in het kerkbode-riet gestuurd. Helaas
brachten dergelijke commissies het vaak niet verder dan om geïnstalleerd te worden.
Ook velen Raden der plaatselijke kerken (enkele uitzonderingen daargelaten)
zagen het belang van een centraal orgaan niet in. De toch al zeer kleine kerkelijke
gemeenschappen trachtten liever hun miniatuur-kerkbodes in het leven te houden,
waarbij dan de plaatselijke predikant als redacteur fungeert. Het ontging hen ten
enenmale welk een invloed zij zouden hebben gehad, wanneer zij hun krachten
hadden gebundeld in een centraal regionaal orgaan.
Tenslotte hebben economische factoren anno 1970 het sloopwerk voltooid.
Met bovengenoemde factoren hebben natuurlijk ook andere Kerkbodes van doen.
Juist voordat ik dit artikeltje persklaar maakte las ik in de vermaarde kerkbode
voor Noord Brabant en Limburg onder het sprekende kopje „Het publieke steekspel
en de 3,000 afwezigen": Er zijn nog altijd zo'n slordige 3000 gereformeerde adressen
in onze provincie waar dit ons geliefde kerkblad niet wordt gelezen. Daardoor wordt
het steeds moeilijker om het blad uit te geven, want de kosten van dit soort
periodieken stijgen tegenwoordig als het water in een polder waarvan de dijken zijn
doorgebroken.
Maar we hebben dit blad nog (hoelang nog?).
En dan zou je verwachten dat we het samen zo goed mogelijk trachten te gebruiken.
Zeker in een tijd waarin er zoveel omgaat' in onze kerken.
Tot zover de Brabantse Kerkbode,
Een woord van zeer hartelijke dank aan het adres van Dr. Dondorp die geheel
Pro Deo vier jaren lang onze kerkbode heeft geleid. Met een bewonderenswaardige
stiptheid werd elke woensdag een bundel kopij op mijn bureau gedeponeerd. Een
bundel, die onze kerkbode een inhoud gaf waardoor zij een prominente plaats innam
in de rij harer zusters. Hoe dikwijls werden de Z.K.-artikelen overgenomen.
Ook een woord van dank aan het adres van enkele trouwe medewerkers. Namen
noemen is gevaarlijk, enkele te vergeten is onvoorstelbaar erg. Toch waag ik het er op.
Ds, de Craene van Sint Laurens, die onze lezers op de hoogte hield van het
gebeuren in de R.K. Kerk. Uw kennis van zaken in die kring wordt gewaardeerd.
Br. van Westhove, ik kan U de verzekering geven dat Uw artikelen werden
gelezen.
De pastoorse, die op haar eigen sympathieke wijze vanuit haar pastorie bij
verschillende moeders een tere snaar wist te raken. Jammer, dat Uw aangeboren
bescheidenheid U verbood meer te schrijven.
Daar is onze Drs. uit Koudekerke, Elshout. Wat te weinig liet hij onze lezers
profiteren van zijn kennis op het psychologische vlak.
En zo waren er meerderen. Mag ik die allen samenvatten onder één noemer en
zeggen: hartelijk dank.
Nu moet U, lezer of lezeres, niet de gewaarwording krijgen bij een lijkbaar te staan,
waar enige dierbare woorden worden gesproken, en zo hier en daar een traan
wordt weggeveegd!
Daar heeft Dr. Dondorp voor gezorgd. Behalve theoloog is hij ook zakenman.
Hij kon het niet verwerken om de Z.K. zonder meer te laten ondergaan in de as. Maar
door zijn actief optreden heeft hij ons blad evenals de Egyptische vogel Phoenix
dit deed (die om de 500 jaar zichzelf verbrandde en dan weer opstond uit de as) een
nieuwe Z.K, doen verrijzen,
In vele gesprekken met de heer A. Diemer uit Utrecht wist hij tenslotte deze te
bewegen de Z.K. te doen samenvloeien met het „Centraal Weekblad" als Zeeuwse
Kerkbode-editie. Dat Dr, Dondorp dit resultaat wist te bereiken bij mijn oud
grafische studie-vriend geeft me bizondere voldoening. De heer Diemer is als weinigen
in staat de Z.K. te doen herleven in een zeer aantrekkelijke vorm. Wij hebben hem
uitgenodigd in het volgende nummer van de Z.K. iets te zeggen.
Mag ik dan hiermede mijn epiloog beëindigen, en al onze lezers en lezeressen
goede feestdagen wensen en een hartelijk welkom als abonnee in de Zeeuwse
Kerkbode-editie van het Centraal Weekblad.
OLTHOFF
Anders
Bij zijn wederkomst zal de Here Jezus
zich als geen andere openharendan als
de zoon des mensen, die op aarde is
geboren, hier geleefd heeft en gestorven
is. Maar hij zal wel anders zijn dan
tijdens zijn omwandeling op aarde.
Toen keek niemand, om, die Hem
tegenkwam in de straten. Er was ook
geen enkele gedaante of heerlijkheid
aan Hem. Eerst zocht men nog wel Zijn
wonderen, maar Zijn woorden geloofde
men niet. Toen Hij eindelijk aan het
kruis hing, werd Hij bespot en gesard
en had iedereen vrij spel met Hem.
Naakt hing Hij in de brandende zon
de man van smarten met de doornen
kroon.
Doch als Hij wederkomt, zal deze
Jezus Zijn grote kracht en heerlijkheid
openbaren, d.i. onthullen.
Zie de Mens!
Zie, de Heer der schepping, de mach
tige Koning in Gods rijk!
Geen sprake zal er meer zijn van enig
incognito.
Na Zijn opstanding uit de doden
was er reeds die heerlijkheid. Het is dan
ook met recht een wederkomst van
Christus.
Vóór de hemelvaart paste Hij zich
voortdurend aan bij de oude situatie om
te kunnen verkeren met de zijnen in die
40 dagen. Maar hoe langer hoe zeld
zamer worden die verschijningen. De
lichamelijke omgang moest van lieverlee
wijken voor de nabijheid van Zijn God
heid, majesteit, genade en geest.
Eens het was bij die grote afge
sproken ontmoeting op een berg in
Galilea, aan honderden tegelijk, liet
Christus even iets zien van Zijn heer
lijkheid.
Het gezicht daarvan was zó iets ge
weldigs, dat sommigen „twijfelden"Ze
aarzelden en deinsden achteruit: „was
Hij dat?" Ja, want Hij nadert tot hen
en zegt: ,,Ik, Ik ben met u al de dagen*"
Let er op, dat hier alleen gelovigen bij
tegenwoordig waren. Niemand anders
heeft na de opstanding de Here Jezus
ooit gezien.
Het kruis was het laatste, dat de
wereld van Hem zag. Tot die dag
of die nacht, dat plotseling aan de
hemel het teken van de Zoon des men
sen gezien zal worden. Dan zullen allen
tegelijk ineens Hem aanschouwen.
Jezus zien in Zijn heerlijkheid! Dat
zal wat zijn
Toen Hij eerst op aarde was, was Hij
de duider, de zachtmoedige, de weer
loze. Hij liet zich binden en uitleiden
en wegwerpen. En nog kan men de
prediking van Zijn evangelie versmaden.
Maar er komt een moment, dan zal Hij
zich handhaven en Zijn Koningschap
handhaven en Zijn werk handhaven en
Zijn volk handhaven, want ziet, Hij
komt met de wolken.
Met de volken
Wolken a'vnen in de profetie steeds
om majesteit te accentueren. De natuur
is geen vijandige tracht, die geducht
moet worden, of bedwangen door de
listen van onze techniek, maar staat
volledig ten dienste van de Zoon des
mensen.
Meer dan eens werd in Israëls ge
schiedenis een wolk gebruikt voor de
theophanie. Denkt aan de wolk een
vuurkolom, die meetrok door de woestijn
en openbaring was van de goddelijke
aanwezigheid. In die wolk was het
mysterie van Immanuël: God-met-ons.
Die dag zal met recht groot zijn: die
dag des Heren als Jezus komt met de
wolken. De man van smarten blijkt de
rechter van het heelal te wezen.
Dat raakt de hele situatie der wereld.
Niet alleen op aarde, maar de gehele
kosmische samenhang wordt door dat
komen op de wolken van Christus in
beweging gebracht.
Wel werden reeds alle grote daden
van God begeleid door gebeurtenissen
in de natuurlijke orde der dingen, doch
dat was telkens van tijdelijke aard.
Op Golgotha was er een zonsver
duistering en er waren aardbevingen.
Met Pasen wéér dat schokken van de
bodemMet Pinksteren het grote geluid.
Welnu, bij Christus' wederkomst wordt
dat alles tezamen gevoegd en worden
hemel en aarde weer bewogen. Dan
voorgoed. „De zon zal verduisterd wor
den en de maan zal haar schijnsel niet
geven en de sterren zullen van de hemel
vallen de krachten der hemelen zullen
bewogen worden."
Het is opmerkelijk, dat in de poëtische
en profetische literatuur van de bijbel
Gods gerichtsoefeningen zonder uit
zondering worden beschreven als bege
leid door dezelfde natuur-catastropen:
Egypte's ondergang; Babels verwoesting
enz.
Dit zal ons echter niet verbazen, zo
dra we bedenken, dat dit alles een voor
spel reeds was van die éne dag, als het
définitieve oordeel geveld en het eind-
gericht voltrokken zal worden over de
gehele goddeloze wereld.
Wat eens literatuur was, wordt in
het eindgerecht volle werkelijkheid.
Als de profeten Bel gekromd zagen en
Babel verzwolgen, dan zagen ze daar
dat éne grote werk van God in, die
thans het oordeel heeft opgedragen aan
een Man, nml. aan Jezus Christus, die
het hele schema van de tegenwoordige
kosmische orde, alleen al door zijn
komen, radicaal zal wijzigen.
Gelijk golven der zee, zo zullen de
krachten des hemels bewogen worden.
Wat door Gods trouw eeuwen lang
vaststond, wordt dan los gemaakt, zodat
het hele aspect der wereld verandert.
„De elementen zullen brandende ver
gaan." Maar in al die vreselijke ge
beurtenissen zal toch deze wereld haar
identiteit bewaren. Ontzaglijk zal dat
alles zijn, voor wie het levend zullen
meemaken. Al de geslachten der aarde
zullen dan ook wenen en zich op de