geeuwde JLMrkb&de
r_
Cy\Jlc Lel l
incognito
Paapse mis
VJ
HUIS EN HAARD
OFFICIEEL ORGAAN TEN DIENSTE VAN DE GEREFORMEERDE KERK IN ZEELAND.
Hoofd-RedacteurDr. A. DONDORP, Gapinge, Telefoon (0 1189) 4 70.
Redactie en medewerkers J. A. v. Bennekom, Middelburg Dr. A. J. Boom, Vlissingen;
Ds. M. V. J. de Craene, St. LaurensDrs. A. Elshout, Koudekerke
Dr. P. C. Kraan, Vlissingen;
Ds. G. S. Oegema, Arnemuiden; Dr. J. H. Becker, Nieuwerkerk;
Drs. M. Beinema, Middelburg; Ds. C. W. de Bruijne, Goes.
Adres voor opgave advertenties en predikbeurten Littooij Oltlioff, Spanjaardstraat 47, Middelburg.
,,Paus Paulus gelooft zelf niet meer
in de geloften die zijn priesters afleg
gen". Dat is ongeveer de conclusie die
men kan trekken uit het feit, dat alle
priesters ieder jaar opnieuw met witte
donderdag, zullen moeten beloven hun
bisschoppen te zullen gehoorzamen en
de celibaatswet te zullen onderhouden.
Het wordt meer en meer, ook door deze
maatregel duidelijk dat de paus, zoals
hij hetzelf wel eens gezegd heeft, het
niet meer weet. Hij schijnt ergens met
zichzelf in de knoop te liggen, en neemt
nu eens dit, dan weer dat besluit. Het
gaat hem in al deze besluiten tenslotte
om zijn gezag.
,,Zijn gezag" dat wil deze paus voor
alles handhaven. Daarom aarzelt hij
ook niet de beste verstandhoudingen te
onderhouden met degenen die in Neder
land het gezag van de bisschoppen
ondermijnen n.l. het Michaëllegioen.
Deze mensen gaan er fier op dat ze
gefeliciteerd worden door de paus om
de stiptheid en de juistheid waarmee
ze alle kerkelijke veranderingen in de
rooms katholieke kerkprovincie van
Nederland meedelen. Ze zeggen zelfs
in hun bijeenkomst van 14 februari te
Utrecht dat ze, na de afzetting van de
huidige bisschoppen, de door Rome
nieuw aangestelde bisschoppen, die n.b.
uit Rome zouden moeten komen, met
gejuich zullen ontvangen.
En nu de vraag: Hoe kan 'n paus,
tenzij hijzelf lelijk in de knoop zit, zo
tegenstrijdig handelen Hij vraagt van
de geestelijken 'n belofte om te gehoor-
Met de uitdrukking incognito" be
doel ik het feit, dat de openbaring van
de Here God nooit openbaring zonder
meer is. De openbaring heft de verbor
genheid niet op. In alle openbaring blijft
er een goddelijke reserve.
Slechts in de verhoudingen van de
eeuwige Drie-eenheid is de openbaring
een geheel adaequate zelfmededeling.
Tussen Vader, Zoon en Heilige
Geest bestaat er geen enkele reserve,
afstand of verborgenheid. De Geest
doorzoekt de diepten Gods.
Ook als eenmaal God alles zal zijn
en in allen en wij zullen kennen gelijk
wij gekend zijn, zal er toch eeuwig
blijven het goddelijke quant a moi".
De privacy.
Er blijft immer onuitwisbaar een
zamen aan hun bisschoppen, en hij vindt
het goed als diezelfde geestelijken het
gezag van de bisschoppen ondermijnen
om zijn gezag te ondersteunen. Als hij
werkelijk 'n beetje menselijk inzicht had,
zou hij weten dat dit zó niet kan. Wij
geloven graag dat hij misschien zelf
nog overtuigd is van zijn gezag, maar
wanneer hij anderen wil overtuigen zal
hij wel degelijk anders moeten optreden.
Voor ons hoeft het echter niet. Het
is duidelijk dat nadat Rome het cen
trum geworden was van alle keizerlijke
macht in de eerste eeuwen van onze
jaartelling, de bisschop van Rome meen
de, toen deze wereldse macht verloren
ging, deze macht aan zich te moeten
trekken door er 'n geestelijke wereld
macht van te maken. Deze wereldmacht
is nu aan het veranderen.
Het is duidelijk dat de „moordenaars
van het geloof", aldus het Michaël
legioen, van de r. k. kerk 'n skelet wil
len maken, waarin de paus een soort
secretaris-generaal zou worden van de
verenigde katholieke kerken, waarin
Nederland een autonome kerkprovincie
zou worden.
Het kan wel niet gekker worden.
Terwijl op onze synode 'n brief zou
liggen om het „vervloekte" uit zondag
30 over de paapse mis te schrappen,
maken de rooms-katholieken zelf elkaar
uit voor „moordenaars". Wij zouden
de paus aanraden om toch maar secre
taris-generaal te worden als hij nog iets
van zijn „gezag" wil overhouden.
M. V. J. de Craene.
grens tussen Schepper en schepsel. Die
grens wordt door geen openbaring ooit
opgeheven.
„Niemand heeft ooit God gezien".
Openbaring is steeds middellijk. De
uitdrukking: „Van aangezicht tot aan
gezicht", wijst wel op de ontzaggelijke
openbarings-rijkdom in het voltooide
Koninkrijk, maar zeker niet op een voet
van gelijkheid.
Het is duidelijk, dat dit alles nog veel
sterker het geval is voor de openbaring
van God in een wereld, zoals deze op
het ogenblik is.
God de Here openbaart Zich, maar
de ongelovige horen en zien daar niets
van. Of liever, die zijn horende doof en
ziende blind.
„Het Woord is vlees geworden".
Deze diepste van alle gedachten geldt
van alle openbaring van God na Gene
sis 3.
„Vlees" dat is het onaanzienlijke, het
ordinaire, waar alle glans of heerlijk
heid aan ontbreekt.
Wie de Here Jezus gezien heeft, die
heeft God gezien, maar niemand keek
om, toen hij God teg?n kwam in de
straten van Jeruzalem.
In het vlees heeft God zich verbor
gen, toen Hij kwam in de wereld, en
alleen de gelovigen, de ingewijden heb
ben zijn heerlijkheid gezien. Dat wil
zeggen, dat hebben ze alleen gezien,
door het geloof. Want het is niet waar,
dat rondom Jezus hoofd een lichtkrans
straalde en dat Zijn goddelijkheid Hem
van het gelaat schitterde.
Er was zo weinig van te zien, dat ze
van Jezus zeiden: Hij is buiten zijn zin
nen en Kajafas noemde Hem een gods
lasteraar. Er bestaat een studie over:
The insane Christ (psychisch niet nor
maal)
Doordat de openbaring de verborgen
heid niet opheft, ziet de ene mens de
heerlijkheid Gods overal en de ander
nergens. Want er is een incognito. En
een incognito vraagt altijd geloof. Er is
immers geen enkel bewijs.
Dat Petrus in Jezus van Nazareth de
Zoon des levenden Gods „zag", was
geen openbaring van vlees en bloed.
Dat was iets heel bijzonders. Hij werd
„in het geheim" genomen. En zo was
dat echt een openbaring voor hem.
Onder mensen komt dat verschijnsel
van het incognito ook voor. Een be
roemd voorbeeld in de geschiedenis is
het geval van Csaar Peter de Grote
van Rusland, die in Zaandam heeft
gewoond en gewerkt als scheepstimmer-
mans-leerling.
Nu is een incognito in onze mense
lijke verhoudingen zelden van absoluut
Covretta King.
De laatste dagen hebben we dikwijls
in de krant kunnen lezen over Corretta
King, de vrouw van de vermoorde
negerleider Dr. Martin Luther King.
Zaterdagavond 14 februari was ze
op het televisiescherm te zien en te
horen, toen ze in het Raigebouw haar
„Vrijheids"-concert gaf.
Jammer dat dat programma zo laat
kwam, 22.45 daardoor hebben velen
dat moeten missen.
Ze kwam hier op uitnodiging van
de uitgever van haar boek: (de firma
W. ten Have) „Mijn leven met Martin
Luther King".
karakter. Meestal is er toch enige legi
timatie; toch zijn er een paar punten,
die we mogen vergelijken.
In de eerste plaats: Bij het aanvaar
den van een incognito, wordt er niets
van de waardigheid afgelegd. Men blijft
geheel zichzelf in volledige functie, al
leen de schittering wordt afgelegd. Er
is een verberging.
In de tweede plaats: Een incognito
brengt steeds een zeker geheim mee.
Het vraagt dan ook geloof. Het aan
schouwen tot „later" uitgesteld. Daar
om is er voortdurend de mogelijkheid
der ergernis. Vooral als het geven van
een teken wordt geweigerd.
Was reeds alle openbaring van God
aan de mens als schepsel een tempe
ring van Gods heerlijkheid, in een zon
dige wereld wordt die openbaring tot
een omhulling van die heerlijkheid, zó
stelselmatig, dat er voor het „vlees en
bloed", voor ons oog niets overblijft.
Het Woord is vlees geworden.
God heeft Zichzelf vernietigd in
Jezus Christus, de gekruisigde.
Het Kruis van Golgotha is de hoogste
openbaring van God, maar tegelijk ook
de diepste vernedering en verberging.
Het heilgeheim, dat dat onze God is,
wordt alleen aan de vrienden van God,
de gelovigen, naar de belofte en het
bevel van Zijn vree-verbond getoond.
Voor de buitenstaanders, is het een
dwaasheid en een ergernis. En de
vraag blijft snerpen: „Waar is uw
God
In de geschiedenis der wereld is de
betekenis van het kruis van Jezus dan
ook geheel onbelangrijk. De historie
gaat er aan voorbij als aan een dood
gewone executie. Niets bijzonders.
Maar de gelovigen zullen eeuwig roe
men in dat Kruis. Het is het middelpunt
in de geschiedenis van hemel en aarde,
het fundament hunner zaligheid.
A.D.
Enige weken geleden, werd het in
ons kerkblad aangekondigd. En aan
bevolen om het te kopen en te lezen.
't Is alleen maar jammer dat het zo
duur is: 16.90. Maar het is het waard.
Het is zo door en door menselijk -
als je het gelezen hebt, heb je het ge
voel, dat je een poosje gelogeerd hebt
bij Martin en Corretta en kennis ge
maakt hebt met de oude Ds. King en
diens vrouw en de broer en zuster van
Martin. Ook de familie Scott, Corretta's
ouders en haar broer Obie en zuster
Edythe stelt ze aan ons voor.
Wie zou denken, dat negers en
negergezinnen asociaal zijn, vergist zich
wel heel erg.
In haar boek beschrijft ze de beide
families: King en Scott, als twee echt
christelijke gezinnen, waar liefde en
orde heerste en waar door alle leden
van het gezin, van vroeg tot laat, hard
gewerkt werd.
Het was een harde strijd, die de
negers, vooral in het Zuiden van Ame
rika te voeren hadden.
Iedere neger, die zich als een be
schaafd man gedroeg, werd beschouwd
„als iemand die te veel praats had" en
hij had dan grote kans om zomaar te
verdwijnen. De overheid stelde nooit
een onderzoek in.
Corretta beschrijft, hoe ze als klein
meisje meewerkte in de tuin en op 't
land; ook bij anderen om zo het school
geld bij elkaar te krijgen. Haar ouders
waren harde werkers en zo gauw de
kinderen een schoffel in de hand kon
den houden, hielpen ze mee.
Haar vader zei altijd: „Er wordt bij
lamplicht ontbeten. Er is altijd genoeg
te doen. Sta vroeg op, ik hou niet van
luie mensen in m'n huis".
Ja, zo kweek je flinke mensen
Corretta schrijft bijzonder mooi over
de kerk.
„De kerk", schrijft ze, „was voor mij
een gezellige en hartverwarmende er
varing. Als kind genoot ik van de dien
sten, die om beurten door mijn groot
vaders geleid werden en mijn hele fami
lie zat er. Het was het grootste en be
langrijkste deel van mijn wereld".
Hoewel er weinig geld was in Cor
retta's ouderlijk huis, waren er toch
altijd wel een paar mooie boeken en
platen en kinderboeken die steeds weer
bekeken en gelezen werden.
Ze schrijft: „Ik herinner me dat
moeder ons verhaaltjes voorlas, en ze
leerde ons allerlei versjes. Mijn ouders
beseften, hoeveel ze misten doordat ze
geen goede schoolopleiding gehad had
den".
En haar moeder was vastbesloten
dat haar kinderen zoveel mogelijk
moesten leren.
Ze zei altijd. Denk er om: „leren is
meer dan kleren".
Corretta en Edythe hebben het beide
ver gebracht door deze raad in acht
te nemen.
Als studente ontmoette ze Martin
Luther King. Hij was toen al Baptisten
dominee in Atlanta en studeerde aan
de universiteit van Boston voor zijn
doctoraal.
Maar het kostte Corretta lange tijd
om een besluit te nemen. Ze wilde
opera zangeres worden en beslist niet
met een dominee trouwen.
Vooral ook omdat Martin graag zou
zien, dat ze als ze met hem trouwde
haar werk zou opgeven.
„Want", zei Martin, „ik heb een
druk leven en ik zou graag willen, dat
als ik moe en verslagen van mijn werk
thuis kom, dat mijn vrouw dan thuis
op me wacht".
Ze heeft het gedaan en ze is de steun
van zijn leven geweest.
En daardoor is haar leven zo rijk ge
worden. Veel en veel meer dan ze ooit
als opera zangeres had kunnen be
reiken.
En nu, nu Dr. Martin King er niet
meer is, nu helpt ze met al de anderen,
zijn werk door te laten gaan.
Corretta King is een lichtend voor
beeld voor alle jonge vrouwen, die ge
studeerd hebben in hun meisjestijd, maar
die de vervulling van hun leven vinden
in het gewone leven van vrouw en
moeder.
J.S.D.T.
Zonder veel discussie is de gerefor
meerde synode akkoord gegaan met de
overweging, dat de formulering van
vraag en antwoord 80 in de Heidel-
bergse Catechismus „uiteraard een tijd
gebonden karakter draagt". Dit betreft
de catechismus-uitspraak, waarin de
„paapse mis" een vervloekte afgoderij
wordt genoemd.
De gereformeerde kerkeraad van
Eindhoven had de synode verzocht uit
te spreken dat de genoemde formu
leringen van de catechismus niet meer
bepalend zijn voor de huidige verhou
dingen tussen de gereformeerde kerken
en de rooms-katholieke kerk in Neder
land. Deze kerkeraad stelde, dat de
Laat ons bidden
voor hen die jong zijn
en het leven nog voor zich hebben;
dat zij durven te leven met onzekerheden
en opgewassen zijn tegen teleurstellingen
dat zij zichzelf leren aanvaarden
en niet moedeloos worden.
Laat ons bidden
voor allen die in de kracht van hun leven zijn,
dat zij vruchtbaar mogen worden
dat zij niet zichzelf zoeken
maar het welzijn van anderen
Laat ons bidden
voor hen die het niet kunnen vinden,
voor hen die onvoldaan zijn,
voor allen die mislukken
in hun werk of in hun levensstaat;
dat zij hun hoop stellen op de toekomst,
dat zij hun geloof bewaren in God onze vader,
die niet wil dat wij verloren gaan.
Laat ons bidden
voor alle ouden van dagen,
dat zij niét troosteloos achterblijven,
dat zij met hun levenservaring
velen van dienst mogen zijn.
Wij bidden U ook voor allen die angstig zijn
en bang voor de dood.
Licht en geloof, een geest van. overgave,
rust en vrede vragen wij voor hen.
Uit „Bid om Vrede"
Huub Oosterhuis
26 FEBRUARI 1970
23e JAARGANG No. 32
r~
„Ik worstel
en ontkom"
Abonnementsprijs
5.per halfjaar
bij vooruitbetaling.
Advertenties
25 cent per mm.
Bij abonnement lager.
Losse nummers 15 cent
Drukkers-Uitgevers
Littooij Olthoff
Spanjaardstraat 47
Middelburg, tel. 24 38
Giro no. 4 22 80
Wie is het, die U geslagen
heeft Lucas 22 64
Kunnen ze wel
Met zijn allen tegen één Tegen een weerloze, die niets terug doet; Die
zelfs geen woord terug zegt.
De soldaten hebben even de tijd, vóór dat de heren rechters allemaal present
zijn en vermaken zich met de Here Jezus.
Ze hebben uit de verte wel eens gehoord, dat deze Jezus van Nazareth een
profeet was of wezen wilde.
Daar maken ze nu een spelletje van. Ze doen hem een blinddoek voor en
geven hem dan een slag in het gezicht. En vragen: „Zeg nu eens, wie het was,
die je geslagen heeftZeg op, je bent immers profeet
Iemand in zijn gezicht slaan is zo ontzettend beledigend.
De Duisers sloegen heel veel zo, als een gegeven antwoord hun niet beviel.
Of zo maar. Ook onderwijzers hadden daar vroeger een handje van. Dat
noemden ze een oorvijg.
Er zijn wat kinderen gekrenkt tot diep in hun ziel
Maar het diepste gekrenkt was de Hete Jezus in de rechtszaal van Pilatus.
Want hij was volkomen onschuldig en omdat alle zonde hem vreemd was, was
hij ook zo buitengewoon gevoelig.
Bovendien werd hij belachelijk gemaakt in zijn ambt. Wat moet hij daaronder
hebben geleden
Maar hij zegt niets terug tegen deze belediging. En doet niets tegen de
stompen, die ze hem geven.
Hij staat daar maar
Slaan in drift is nog te begrijpen. Maar zo maar slaan om het plezier van het
pijn doen is haast niet meer menselijk
Zijgend lijdt de Here Jezus dit alles. Hij weet: „dit moet gebeuren"
En wij weten: het waren onze zonden, die hem sloegen in het gezicht.
Wie waren het, die hem sloegen
Dat waren wij.
Dat was ik.
„Ja, ik kost hem die slagen,
die smarten en die hoon.
Ik deed door mijne zonden
hem al die jamm'ren aan"
„met gezag" van auó <~Pauluó