De zeven hoofdzonden
Zoekt U een vaste kantoorbaan
Bockhandel FAHOY
BAAYENS UW OPTICIEN
<^reclikbeurten zondag 2 november 1969
Elektronisch Orgel
KWEKERIJ M. H. DEKKER
haarden en kachels
voor kolen, olie,
gas.
B. MEDAVAINE
begrafenissen
I. N. VERHULST
Bloemenmagazijn Sanderse
een Verkoopster
Beschrijving van Zeeland
en Staatsvlaanderen
Uw PARAPLU komt van BIJOU, Lange Delft 44, Tel. 3172, Middelburg
DE ORGELVRIEND
gestoffeerde kamer en
kookgelegenheid
HISTOR
VERVEN
ALTIJD
GOED
LJanse de Jonge
Geboortekaartjes
Aangenomen naar Zwartsluis (vac.
P. van der Werff): A. J. van der Wiel
te Boornbergum; -naar Oldeboorn,
kand Mak te Beverwijk, die bedankt
voor Lewedorp, Paesens, Schoondijke,
West-Terschelling-Midsland en voor
Witmarsum-Schraard; naar Wit-
marsum-Schraard: H. van Veen, kand.
te Broek op Langedijk; naar Pernis
(vac. A. van Leeuwen): M. van der
Heiden te Numansdorp, die bedankte
voor Valkensburg Z.H. en voor Zwarte-
broek; naar Uden-Grave: H.
Zeldenrust te Venlo-
Bedankt voor Delfzijl: C. v. Ommen
te Werkendam.
Een dapper man.
Hij was laatst weer eens in het
nieuws. De aartsbisschop van Recife,
een plaats in N.-O. Brazilië, Helder
Camara, of Dom Camara, zoals hij in
zijn land wordt genoemd, 'n Persbureau
wist te melden, dat het Vaticaan be
sloten had censuur toe te passen op
de redevoeringen van zijn aartsbisschop.
Het is later weer wel
tegengesproken, stel u
voor, dergelijke mid
deleeuwse middelen
PpV.ri kan het Vaticaan zich
niet meer veroorloven,
maar zoveel bleek toch
wel uit dit bericht, dat Dom Camara
een omstreden figuur is.
Wie hem wil leren kennen, deze zo
zachte figuur, maar waarin toch een
vuur brandt, dat de vonken in de harten
van velen in de wereld doet oplaaien,
moet hem zien staan tegen de achter
grond van zijn situatie daarin het armste
deel van Brazilië.
In dat land is thans de militaire
junta oppermachtig. Het is een totali
tair bewind, dat elke oppositie bant.
Pers en radio en t.v. worden zorgvul
dig bewaakt. Onlangs werd nog een
lange lijst gepubliceerd van overtre
dingen waarop zware gevangenis
straffen staan. Daaronder was het ver
bod om iets te zeggen of te schrijven,
dat een verborgen zin had. Intimidatie
heerst overal.
Het is in die situatie dat een man
als Dom Camara het waagt om te
zeggen wat hij op zijn hart heeft. In
zijn redevoeringen neemt hij het steeds
weer op voor de verdrukten en keert
hij zich tegen de rijken en hun exploi-
totie van de armen. Nog altijd is 94%
van het grondbezit in handen van 6%
van de bevolking, landeigenaren, die
hun mensen een hongerloon betalen.
Tegen deze achtergrond verstaan wij,
waarom zijn boodschap in Brazilië een
boodschap wordt voor heel de wereld.
Op een congres van jongeren, dit
jaar in Engeland gehouden, sprak de
bisschop en er was geen woord frans
bij. In zijn toespraak noemde hij zeven
hoofdzonden van de wereld, waartegen
hij de jonge mensen in het geweer
riep.
Ik dacht dat zijn boodschap iets te
zeggen had voor alle leeftijden en daar
om volgt hier zijn tekening van die
zeven hoofdzonden.
De zeven hoofdzonden:
1Rassendiscriminatie.
Rassenhaat is maar niet alleen een
zaak van blanken tegen zwarten.
Rassenhaat is ook daar, waar zwar
ten zich systematisch afzetten tegen
blanken. Rassenhaat is niet alleen
maar Jodenvervolging, maar ook de
verachting van Indonesiërs en Paki
stani. Het is een houding, die een
ander menselijk wezen veracht en
onderdrukt, omdat hij van een ander
ras is of een andere huidskleur
draagt.
Er was eens een tijd, dat de blanken
zich verbeelden, dat zij superieur
waren aan de zwarten en daarom
een bijzondere opdracht hadden om
de wereld te beheersen. Als in dit
zelfbedrog nog enige waarde schuilt,
dan is het de opgave van de blanke
om de arme rassen te helpen mens
waardig bestaan te kunnen leven;
de Negers in Amerika en Afrika,
de Aziaten in Azië en de Mulatten
in Latijns-Amerika.
2. Kolonialisme.
Jonge mensen weten het wel, dat
kolonialisme uit de tijd is. Zij ver
zetten zich ook tegen kolonialisme
in eigen land het bestaan van
bevoorrechte minderheden, wier
rijkdom zich opstabelde uit de
ellende van miljoenen- van hun
medeburgers.
Jonge mensen zijn er ook gauw bij
het neo-kolonialisme aan te klagen,
zoals Paus Johannes XXIII het deed:
zij weten, dat politieke onafhanke
lijkheid zonder economische onaf
hankelijkheid waardeloos is. Ze
weten, dat wanneer men de onder
ontwikkeldheid van de derde wereld
schrijft op het conto van de oneer
lijkheid en het onvermogen der ge
kleurde rassen, men daarmee door
de vingers ziet de grove onge
rechtigheden van de ontwikkelde
volkeren tegenover de onderont
wikkelde. Vergelijk u maar een der
lage prijzen, die voor de hoofd
producten van de arme landen be
taald worden, met de hoge prijzen,
die zij voor de industrieproducten
van de rijke landen moeten neer
tellen.
3. Oorlog.
De oorlog wordt iedere dag on
menselijker. Daar is geen plaats voor
zichtbaar heldendom zoals in de
tijd, waarin de strijders hun moed
en dapperheid konden bewijzen.
Wij alleen weten, dat een wereld
oorlog niets meer en niets minder
dan het overleven van heel de
mensheid op deze planeet op het
spel zet. En dat juist in een tijd,
waarin de mens door zijn technisch
kunnen zich in staat weet de mensen
van alle werelddelen een menswaar
dig bestaan te kunnen verzekeren.
Als jonge mensen vandaag tegen
oorlog zijn, dan is dat niet, omdat zij
daarvoor angst hebben, maar omdat
zij oorlog verachten.
4. Paternalisme
Paternalisme is bang voor het ont
waken van het geweten, als de ogen
open gaan voor de sociale werkelijk
heid. Het verafschuwt de houding
van mensen, die ondankbaar wel
daden afwijzen en rechten eisen.
Vandaag weten jonge mensen, dat
de wortel van de sociale worste
ling. tussen de klassen in hun land
te vinden is in de houding van de
rijken, die van oordeel zijn, dat het
probleem opgelost zou zijn door
hulpvaardigheid, grootmoedigheid
en een redelijke verdeling van de
kruimels die van hun tafels vallen.
5. Farizeïsme.
Jonge mensen komen in verzet
tegen het internationale farizeïsme
(establishment), of het nu ge
vonden wordt in kapitalistische of
socialistische landen. Ondanks zijn
opkomen voor het menselijk individu
en de vrijheid is het kapitalisme
egoistisch en wreed. Het gaat over
lijken als er winst te halen is.
Van zijn kant noemt het marxisme
het enig echte humanisme. In de
praktijk zijn de machten, die achter
Marx aanlopen, even koud en ego
istisch als hun kapitalistische rivalen.
Zij dulden in hun socialistische
wereld geen veelvormigheid.
Zij zijn doodbang voor vrijheid,
scheppend denken ên originaliteit,
als deze zich niet strikt houden aan
de partijlijn. Zij zijn even goed mili
taristisch en schuwen de oorlog niet,
en onderscheiden zich daarin in niets
van hun kapitalistische vijanden.
Zij verschansen zich achter een
atheïsme, zonder te erkennen, dat
men aan een Schepper geloven
kan zonder zich slaaf te voelen.
6. Vervreemding.
Jonge mensen betreuren het, dat
zovelen onder hun leraren, hun
schrijvers en politici steeds weer
trachten de kiok terug te draaien.
In de studentenwereld blijven jonge
mensen zoeken naar levenspatronen
waarin ze samen kunnen werken en
daarom weigeren ze het oude spoor
te volgen, waarvan zij volkomen
vervreemd raakten.
7. Vrees.
Jonge mensen zien de angst van
de armen en de angst van de rijken.
Wanneer men in totale afhankelijk
heid van de rijken en machtigen
moet leven, dan heerst de vrees:
vrees voor werkeloosheid, daarvoor,
dat men zijn ellendig levensminimum
zal verliezen. Vrees voor arrestatie
en slagen, zelfs voor de dood. De
mensen hebben angst zich uit te
spreken, ze durven zich niet ver
zetten. Twee derde der mensheid
leeft in deze angst. Wanneer men
aan het andere derde deel denkt,
zou men menen, dat zij geen vrees
behoeven te kennen. Maar ook zij
kennen angst en vrees. Zij vrezen
het communisme, de revolutie, de
structuurveranderingen, die op komst
zijn.
Zij vrezen het ontwaken van het
geweten. Zij vrezen de bevolkings
explosie. Ze hebben angst voor de
opstand der gekleurde rassen.
CLASSIS MIDDELBURG
MIDDELBURG (Oostkerk) 9.00 uur Ds. Homburg,
uitzending naar het Gasthuis.
(Hofpleinkerk) 9.30 uur Ds. de Boer.
14.30 uur Ds. van Benthem, bevestiging Ambts
dragers.
17.00 uur Ds. v. d. Leer te Purmerend.
(Getuigeniskerk, Adr. Lauwereijszstraat)
9.30 uur Ds. v. d. Leer.
17.00 uur Ds. de Boer.
(Wijkcentrum „Zuiderbaken", Rentmeesterlaan 245)
9.00 uur Ds. van Benthem.
17.00 uur Ds. Homburg.
ARNEMUIDEN 10.00 en 14.30 uur Ds. Cosijnzen te
Amsterdam.
DOMBURG 10.00 uur Ds. Visser te Rossum.
14.30 uur Ds. Streefkerk te Veere.
GAPINGE 10.00 uur Ds. Dondorp.
14.30 uur Ds. Groeneveld te Vlissingen.
GRIJPSKERKE 10.00 en 14.30 uur Ds. Helderman te
Domburg.
KOUDEKERKE 9.30 en 14.30 uur Drs. Elshout.
MELISKERKE 10.00 en 14.30 uur Ds. de Kok.
OOSTKAPELLE 9.00 uur Ds. IJkel.
14.30 uur Ds. Zelle te Leeuwarden.
SEROOSKERKE 10.00 uur Ds. Poppe.
14.30 uur Ds. IJkel te Vrouwenpolder.
ST. LAURENS 10.00 en 14.30 uur Ds. Wamelink,
legerpredikant te Middelburg.
SOUBURG 10.00 en 17.00 uur Ds. Meijer.
VEERE 10.15 en 14.30 uur Ds. Streefkerk.
VROUWENPOLDER 10.00 uur Ds. IJkel.
14.30 uur Ds. Poppe.
WESTKAPELLE 9.30 uur Ds. Streefkerk te Veere.
14.30 uur Ds. Visser te Rossum.
CLASSIS ZEEUWS-VLAANDEREN
AARDENBURG 10.00 uur Ds. Musch.
15.00 uur Ds. Noorloos.
AXEL 10.00 en 17.00 uur Ds. Haaksma te Klundert.
BRESKENS 9.30 uur Ds. Noorloos.
17.00 uur Ds. Musch.
HOEK 10.00 en 14.30 uur Ds. v. d. Bos te Pijnacker.
SCHOONDIJKE 10.00 en 14.30 uur Ds. Spek te De
Bilt.
TERNEUZEN 10.30 uur Ds. Berger.
16.30 uur Ds. Zwaan.
(Mozarthof) 9.00 uur Ds. Berger.
OOSTBURG 10.00 en 15.00 uur Ds. Paksy.
ZAAMSLAG 10.00 uur Ds. Zwaan.
15.00 uur Ds. Berger.
ZOUTESPUI 9.00 uur Ds. Zwaan.
15.00 uur Ds. Haaksma te Klundert.
CLASSIS GOES
BAARLAND 10.30 en 16.00 uur Ds. Noordhof te
Wemeldinge. Bed. H. Avondmaal en Dankzegging.
14.30 uur Ds. de Boer te Middelburg.
BORSSELE 9.00 uur Ds. Kramer te Nieuwdorp.
COLIJNSPLAAT 10.30 en 14.30 uur Ds. Maaskant
te Leiden.
DRIEWEGEN 10.00 en 14.30 uur Ds. Slingenberg,
H. Avondmaal.
GEERSDIJK 10.30 uur Ds. de Bruijne te Goes.
14.30 uur Ds. Blokland.
GOES (Westerkerk) 10.00 uur Ds. Heuzeveldt.
17.00 uur Ds. Seegers.
(Oosterkerk) 9.00 uur Ds. Seegers.
17.00 uur Ds. Heuzeveldt, Jeugddienst.
's-GRAVENPOLDER 10.30 en 14.30 Ds. Krabbe
te Den Haag.
HEINKENSZAND 10.00 en 14.30 uur Ds. Tielcman.
KAMPERLAND 10.00 en 14.30 uur Ds. Poelman.
KAPELLE 10.00 en 17.00 uur Ds. Put te Scharèndijke.
KRUININGEN 10.00 en 14.30 uur Ds. v. d. Molen.
LEWEDORP 9.00 en 14.30 uur Ds. v. d. Molen te
Kruiningen. Bed. H. Avondmaal en Dankzegging.
NIEUWDORP 10.30 en 14.30 uur Ds. Kramer.
WEMELDINGE 9.00 en 14.30 uur Ds. Noordhof,
voorber. H. Avondmaal.
WISSENKERKE 10.00 uur Ds. Blokland.
14.30 uur Gez. dienst in de Geref. Kerk met Ned.
Herv., Ds. v. d. Ban te Kamperland.
WOLPHAARTSDIJK 10.00 en 14.30 uur Ds. de
Craene te St. Laurens.
YERSEKE 10.00 en 14.30 uur Ds. Richel te Heem
stede.
CLASSIS THOLEN
ANNA JACOBA POLDER
BERGEN OP ZOOM 10.00 uur Ds. van Dijk.
19.00 uur Gemeenschappelijke dienst met de Ned.
Herv. en Lutherse Gemeenten.
HALSTEREN 17.00 uur
HOOGERHEIDE 9.45 en 15.00 uur Ds. Koolstra.
KRABBENDIJKE 9.30 en 14.30 uur Ds. v. d. Kerk.
OUD-VOSSEMEER 10.00 uur Ds. v. d. Stoel.
15.00 uur Ds. van Dijk.
POORTVLIET 10.00 uur Ds. Eringa.
14.30 uur Drs. van Krimpen te Dordrecht.
RILLAND-BATH 10.15 en 14.30 uur dhr. van Baren
te Den Haag.
THOLEN 10.00 uur Drs. van Krimpen te Dordrecht.
17.00 uur Ds. Eringa.
CLASSIS ZIERIKZEE
BROUWERSHAVEN 10.30 en 15.00 uur Ds. Keizer.
3 november (Dankdag): 10.30 uur Ds. Favier te
Zierikzee.
15.00 uur Ds. Keizer.
BRUINISSE 10.00 en 17.00 uur Ds. Kapteijn te
Reeuwijk.
Woensdag 5 november (Dankdag):
10.00 en 15.00 uur Ds. Vrolijk te Rotterdam.
HAAMSTEDE 10.00 en 17.00 uur Ds. v. d.Kooy.
NIEUWERKERK 10.00 en 17.00 uur Ds. Becker.
Bed. H. Avondmaal.
5 november (Dankdag): 10.00 uur Ds. v. d. Kooy
te Haamstede.
19.00 uur Dr. Becker.
OOSTERLAND 10.00 en 15.00 uur Ds. de Valck te
Stad in 't Haringvliet.
SCHARENDIJKE Geen opgavp ontvangen.
ZIERIKZEE 10.00 en 18.30 uur Ds. Favier.
ZONNEMAIRE 10.00 en 14.30 uur Ds. Brilman te
Hendrik Ido Ambacht.
Langevleleslngel 34-38, Middelburg - Tel. (01180) 52 53
Voor een exclusieve plant
Voor een bloemengroet
Voor steeds verse snijbloemen
•n bloemwerk voor elke gelegenheid
Voor Uw sier-, moes- of groentetuin
UW SUPERMARKT VOOR BLOEMEN EN PLANTEN
Grote sortering
LANGEVIELE 62
MIDDELBURG,
ERKEND GASFITTER.
Voor alle werkzaamheden
betreffende
kunt U zich wenden tot
p.a. Singelstraat 15
Gereformeerd Jeugdgebouw
Tel, (01180) 3802 en 3312.
Middelburg
LANGE DELFT 55 - MIDDELBURG
vraagt per 1 december
die actief wil zijn in een prettige sfeer.
Voor een meisje dat van bloemen houdt is dit
een leuke baan.
Komt U dan eens bij ons aan.
Of belt U even.
Wij hebben diverse mogelijkheden 1
Stichting Sociaal Fonds Bouwnijverheid
Wibautstraat 82, Amsterdam-O.
Telefoon 020-219922, toestel 1470
Omvang:
deel I:
626 pagina's; 17 kaarten, plattegronden en platen;
deel II:
604 pagina's; 18 kaarten, plattegronden en platen.
Formaat: 14 x 22 cm.
Gedrukt in een beperkte genummerde oplage op antiek ge
tint houtvrij offsetpapier met vergure. Voor de platen,
kaarten en plattegronden wordt speciaal kaartenpapier ge
bruikt. Gebonden in Chevo-lederen banden met goudstempel
naar een ontwerp van Aldert Witte.
Prijs bij voorintekening plm. 100,
na verschijnen wordt de prijs voor de beide delen
tenminste 125,
Nieuwe Burg 26-28 - Middelburg - Tel. 2114
Abonneert U
op de Zeeuwse Kerkbode
Maandblad voor Organisten en muziekliefhebbers
Wanneer U interesse hebt voor
Kerkorgels
Orgelbouw
Orgelconcerten
Orgelplaten
Artikelen over componisten
en iedere maand gratis orgelmuziek
abonneert U dan op het grootste orgelblad van Nederland
„DE ORGEL VRIEND". Kosten zijn slechts 11.- per jaar.
Vraag een proefexemplaar aan bij. Adm. „De Orgelvriend",
Sibeliusstraat 2, Amersfoort, Tel. 20287 (03490).
Particulier vraagt
te koop.
Opgave prijs en merk.
W. ZWEEREN.
Tel. 010-288121.
Sekretaresse zoekt
in Vlissingen.
Brieven onder no. 1-Z.K.
DROGISTERIJ
Lange Noordstraat 70
(hoek Hofplein),
Middelburg, Tel. 2419
LITTOOIJ OLTHOFF
Spanjaardstraat) Middelburg
LANGE VORSTSTRAAT 106, GOES, TELEFOON 2159
